Citroen Xantia Activa
Βράχος!O τίτλος αυτής της γνωριμίας δεν είναι υπερβολή. H,
ούτως ή άλλως, πολύ καλή Citro_n Xantia στη νέα
έκδοση Activa με το σύστημα ενεργητικής ανάρτησης,
που ουσιαστικά μηδενίζει την κλίση στις στροφές,
είναι σταθερή σαν βράχος!
H επίσημη παρουσίαση του μοντέλου θα γίνει στην
έκθεση στο Παρίσι σε λίγες ημέρες και η διάθεσή του
(αρχικά με τον δίλιτρο 16βάλβιδο κινητήρα των 150
ίππων) στη Γαλλία θα αρχίσει τους πρώτους μήνες του
1995.
Οι 4T οδήγησαν το αυτοκίνητο στην πρώτη παρουσίαση
που έγινε για τους εκπροσώπους του Τύπου στις αρχές
Σεπτεμβρίου στη Γαλλία και σας μεταφέρουν τις πρώτες
(πολύ καλές) εντυπώσεις τους.
Κείμενο/Φωτογραφίες: Πέτρος Σακελλαρίου
H ΣΙΤΡΟΕΝ Ξαντιά δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Το πιο
ενδιαφέρον, τεχνολογικά, τμήμα του αυτοκινήτου είναι ασφαλώς
το εξελιγμένο σύστημα υδροπνευματικής ανάρτησης _Hydractive_
που τοποθετείται στα ακριβότερα μοντέλα της σειράς.
Το σύστημα αποτελείται από τέσσερις σφαίρες γεμάτες με άζωτο
στο πάνω μέρος τους. Το αέριο λειτουργεί όπως ένα ελατήριο σε
μία συμβατική ανάρτηση. H σύνδεση ανάμεσα στη σφαίρα και τα
κινούμενα μέρη της ανάρτησης γίνεται υδραυλικά μέσω ενός
ειδικού υγρού στο κάτω μέρος των σφαιρών, το οποίο κυκλοφορεί
σε ειδικό δίκτυο σωληνώσεων. (Όπως είναι γνωστό τα υγρά δεν
συμπιέζονται και έτσι η σύνδεση των κινούμενων μερών με τις
σφαίρες-ελατήρια είναι άμεση). Το υγρό κινείται ελεύθερα
ανάμεσα στις σφαίρες. Έτσι π.χ. σε μία στροφή μεταφέρεται στις
σφαίρες των εξωτερικών τροχών. H ανάρτηση συμπληρώνεται με δύο
αντιστρεπτικές ράβδους.
Μέχρι τώρα δεν περιγράψαμε τίποτα άλλο από το γνωστό σύστημα
υδροπνευματικής ανάρτησης της Σιτροέν. Αυτό που κάνει επιπλέον
το σύστημα Hydractive είναι ότι σκληραίνει αυτόματα την
ανάρτηση σε δύσκολες συνθήκες όπως ανώμαλα οδοστρώματα,
γρήγορη οδήγηση σε στροφές και απότομες επιταχύνσεις και
επιβραδύνσεις.
H ρύθμιση αυτή γίνεται με τον έλεγχο της ποσότητας αερίου που
υπάρχει μέσα στις σφαίρες (όσον αφορά τη σκληρότητα των
_ελατηρίων_) και του αριθμού των διόδων από τις οποίες το υγρό
περνά από τις σφαίρες στο δίκτυο (όσον αφορά το βαθμό
απόσβεσης).
Όσο περισσότερο αέριο υπάρχει στις σφαίρες και απ_ όσο
περισσότερες διόδους περνά το υγρό τόσο πιο _μαλακή_ είναι η
ανάρτηση. H λειτουργία του συστήματος ελέγχεται από έναν
μικροϋπολογιστή ο οποίος επεξεργάζεται τις πληροφορίες που
δέχεται από ειδικούς αισθητήρες για τη γωνία στροφής του
τιμονιού, την ταχύτητα περιστροφής του, την πίεση στα
μπροστινά φρένα, το ρυθμό που ο οδηγός πατάει το _γκάζι_, το
εύρος και την ταχύτητα των κατακόρυφων ταλαντώσεων του
αμαξώματος και την ταχύτητα του αυτοκινήτου.
Στις στροφές, εκτός από το ότι σκληραίνει η ανάρτηση,
διακόπτεται και η επικοινωνία των σφαιρών της δεξιάς και της
αριστερής πλευράς, περιορίζοντας έτσι ακόμα περισσότερο τις
τάσεις του αμαξώματος να γείρει.
Στην Ξαντιά Ακτιβά η Σιτροέν πρόσθεσε ένα σύστημα ενεργού
ελέγχου της κλίσης στις στροφές που η ίδια ονομάζει SC.CAR. To
σύστημα αυτό το είχαμε για πρώτη φορά γνωρίσει στην έκθεση του
Παρισιού του 1990 στο πρωτότυπο Ακτιβά 2 που είχε παρουσιάσει
τότε η Σιτροέν. Το SC.CAR ενισχύει τη δράση της ανάρτησης
Hydractive και ουσιαστικά διατηρεί το αυτοκίνητο παράλληλο με
το έδαφος σε όλες τις συνθήκες, μολονότι λειτουργεί ανεξάρτητα
από αυτήν. O προγραμματισμός όμως της τελευταίας έχει
τροποποιηθεί στην Ακτιβά για να λαμβάνει υπόψη την πλήρη
απουσία κλίσεων του αμαξώματος. Έτσι, η σκληρότητα των
αναρτήσεων της Ακτιβά αλλάζει συχνότερα.
Πώς λειτουργεί όμως το σύστημα SC.CAR; Οι μηχανικοί της
Σιτροέν αύξησαν τη διάμετρο των αντιστρεπτικών ράβδων στα 28
χλστ. μπροστά και 25 χλστ. πίσω.
H αύξηση της διαμέτρου των αντιστρεπτικών ράβδων σκοπό έχει
τον περιορισμό των κλίσεων στις στροφές. Όμως στην ευθεία η
ανάρτηση οποιουδήποτε αυτοκινήτου με τέτοιες αντιστρεπτικές
ράβδους θα ήταν υπερβολικά σκληρή. Όχι όμως και της Ξαντιά
Ακτιβά. O λόγος είναι ότι το αριστερό άκρο της μπροστινής
αντιστρεπτικής ράβδου και το δεξιό άκρο της πίσω συνδέονται
μέσω ειδικών υδραυλικών κυλίνδρων σε δύο σφαίρες-επιπλέον
αυτών της υδροπνευματικής ανάρτησης. Οι σφαίρες αυτές
λειτουργούν σαν ελατήρια που μειώνουν στο μισό την ακαμψία των
αντιστρεπτικών ράβδων απορροφώντας τις _σκληρές_ αντιδράσεις
τους και εξασφαλίζοντας έτσι την πατροπαράδοτη άνεση των
Σιτροέν στην ευθεία. Στις στροφές όμως οι σφαίρες
απομονώνονται από τους υδραυλικούς κυλίνδρους με δύο
ηλεκτρομαγνητικές βαλβίδες και επειδή το υγρό που βρίσκεται
μέσα στους κυλίνδρους είναι ασυμπίεστο, αυτοί λειτουργούν σαν
κοινές μεταλλικές ράβδοι στήριξης.
Έτσι, οι αντιστρεπτικές ράβδοι στις στροφές λειτουργούν με όλη
τους την ακαμψία. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό είναι
αρκετό για να μη γέρνει καθόλου το αμάξωμα, αφού οι χοντρές
αντιστρεπτικές ράβδοι είναι πραγματικά_ αγωνιστικών
προδιαγραφών. Στις πιο κλειστές στροφές όμως, όταν το
αυτοκίνητο κινείται με μεγάλη ταχύτητα, είναι επόμενο να
εμφανιστεί κάποια κλίση. Όταν αυτή γίνει μεγαλύτερη από 0,5
μοίρες τίθεται σε λειτουργία μία συσκευή, που η Σιτροέν
ονομάζει ρυθμιστή κλίσης, η οποία μεταβάλλει την ποσότητα του
υγρού μέσα στους κυλίνδρους των αντιστρεπτικών ράβδων
απευθείας, από διαφορετικό κύκλωμα το οποίο παρακάμπτει τις
σφαίρες που αναφέραμε πιο πριν.
Με αυτό τον τρόπο εξασφαλίζεται σε όλες τις περιπτώσεις η
ουσιαστικά μηδενική κλίση του αυτοκινήτου στις στροφές. Τη
λειτουργία του συστήματος SC.CAR ελέγχει ένας μικροϋπολογιστής
που παίρνει πληροφορίες από δύο αισθητήρες που μετρούν την
ταχύτητα καθώς και τη γωνία και ταχύτητα περιστροφής του
τιμονιού. Έτσι, μόλις αρχίσει η διαδικασία της στροφής,
ουσιαστικά πριν μπει το αυτοκίνητο στη στροφή, το σύστημα
τίθεται σε λειτουργία με αποτέλεσμα αρχικά την αύξηση την
ακαμψίας των αντιστρεπτικών ράβδων και στη συνέχεια, αν
χρειαστεί, τον ενεργητικό έλεγχο της κλίσης του αμαξώματος.
ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ
Οδηγήσαμε την Ξαντιά Ακτιβά στους γεμάτους κλειστές στροφές
δρόμους γύρω από το Κλερμόν Φεράν, μία μικρή πόλη στην
κεντρική Γαλλία που όμως μας είναι γνωστή καθώς εκεί βρίσκεται
η _βάση_ της Μισλέν. Εξωτερικά, οι διαφορές του αυτοκινήτου
είναι ελάχιστες σε σχέση με την _απλή_ 16βάλβιδη Ξαντιά. Στο
πλάι, τη θέση της ένδειξης 16V έχει πάρει η ένδειξη Ακτιβά,
υπάρχει μία κομψή και διακριτική αεροτομή στο πίσω μέρος και
οι προφυλακτήρες είναι, όπως και οι ελαστικές προστατευτικές
ρίγες στα πλευρά, βαμμένοι στο χρώμα του αμαξώματος. Το
μπροστινό μέρος και οι διαστάσεις των τροχών δεν έχουν
αλλάξει. O _λοχίας_ έχει αλλάξει θέση και, αντί για το καπό,
βρίσκεται στη γρίλια της μάσκας όπως απαιτεί η νέα ενιαία
εμφάνιση όλων των μοντέλων της εταιρίας. Το εσωτερικό είναι το
γνωστό της Ξαντιά με το πλουσιότερο επίπεδο εξοπλισμού.
H συμπεριφορά του αυτοκινήτου εντυπωσιάζει. Κατ_ αρχήν οι
επιδόσεις είναι οι καλές που γνωρίζουμε από τη δοκιμή της
16βάλβιδης Ξαντιά. Τα 17 κιλά που ζυγίζει επιπλέον η Ακτιβά
δεν φαίνεται να τις επηρεάζουν σημαντικά. Τον κινητήρα δεν
χαρακτηρίζει η ευστροφία άλλων 16βάλβιδων, χωρίς αυτό όμως να
σημαίνει ότι απογοητεύει. Από την άλλη έχει πολύ καλή
ελαστικότητα, αλλά είναι και αρκετά θορυβώδης. H οδική
συμπεριφορά όμως είναι πρωτόγνωρη για ένα αυτοκίνητο με τον
_οικογενειακό_ χαρακτήρα της Ξαντιά. H απουσία κλίσεων του
αμαξώματος στις στροφές σε συνδυασμό με τα χαρακτηριστικά
παθητικής τετραδιεύθυνσης της πίσω ανάρτησης δίνουν στο
αυτοκίνητο απόλυτα ουδέτερη συμπεριφορά σε όλες τις συνθήκες.
O μέσος οδηγός μπορεί να κινηθεί απίστευτα γρήγορα με αυτό το
αυτοκίνητο, χωρίς να κινδυνεύσει.
Στο όριο εμφανίζεται ελαφρή προοδευτική υποστροφή που
ελέγχεται πολύ εύκολα με το γκάζι και το τιμόνι. Ακόμα και αν
κάποιος επιβραδύνει από μεγάλη ταχύτητα μέσα σε μία κλειστή
στροφή καμία _υστερική_ αντίδραση δεν παρουσιάζεται. Το
αυτοκίνητο αρχίζει να γλιστρά αργά προς το εξωτερικό της
στροφής _με τα τέσσερα_ (ίσως και με κάποιες μικρές τάσεις
υπερστροφής) και ο οδηγός έχει αρκετό χρόνο για να...
συνειδητοποιήσει το λάθος του, να αφήσει το φρένο και να
διορθώσει την πορεία του με μία μικρή κίνηση του τιμονιού.
Αυτό είναι όλο. Νομίζεις ότι το αυτοκίνητο στρίβει με...
αυτόματο πιλότο. H αίσθηση του τιμονιού είναι καλή όπως και
του επιλογέα ταχυτήτων. Το πεντάλ των φρένων μάς φάνηκε λίγο
σκληρό στην πρώτη επαφή, αλλά τα φρένα ανταποκρίνονται
προοδευτικά και είναι πολύ αποτελεσματικά. Στη διάρκεια της
δοκιμαστικής διαδρομής μας το ABS σπάνια τέθηκε σε λειτουργία.
Στην ευθεία πορεία το αυτοκίνητο είναι άνετο σαν πραγματική
Σιτροέν, και η απουσία κλίσης στις στροφές ενισχύει το αίσθημα
άνεσης που έχουν οι επιβάτες, αφού δεν νιώθουν να _αδειάζουν_
προς το εξωτερικό μέρος της στροφής. H μικρή κλίση των 0,5
μοιρών που επιτρέπει το σύστημα, είναι αρκετή για να αποκτά
οδηγός, σε συνδυασμό με την αίσθηση της φυγόκεντρου δύναμης,
μία σαφή εικόνα της κατάστασης. Στον αυτοκινητόδρομο έχει
μεγάλη σταθερότητα ακόμα και στις πολύ μεγάλες ταχύτητες. Δεν
επηρεάζεται από πλάγιους ανέμους και στις απότομες αλλαγές
διεύθυνσης (π.χ. για την αποφυγή κάποιου ξαφνικού εμποδίου) ο
οδηγός διατηρεί εύκολα τον έλεγχο χάρη στη έγκαιρη επέμβαση
του συστήματος SC.CAR που μηδενίζει τις κλίσεις που τείνει να
πάρει το αμάξωμα σε τέτοιες καταστάσεις και που, τελικά,
οδηγούν στην απώλεια ελέγχου του αυτοκινήτου.
Το μυστικό για αυτήν την εκπληκτική συμπεριφορά είναι ότι το
αυτοκίνητο, αφού δεν γέρνει, στρίβει με τα λάστιχα όλων των
τροχών αντί μόνο με των δύο εξωτερικών, όπως ουσιαστικά
συμβαίνει όταν εμφανίζεται κλίση μέσα στη στροφή. H Ξαντιά της
γνωριμίας μας _φορούσε_ τα νέα XGTV της Μισελέν με διαστάσεις
205/55R15, που έχουν σχεδιαστεί για γρήγορη οδήγηση με
απαιτήσεις για καλό κράτημα και ακρίβεια στο τιμόνι. Το
ερώτημα που τίθεται εδώ είναι αν θα πρέπει οι κατασκευαστές
ελαστικών να λάβουν υπόψη τους τη συμπεριφορά της Ξαντιά
Ακτιβά, αφού μέχρι τώρα σχεδίαζαν τα προϊόντα τους με τη...
λογική υπόθεση ότι τα αυτοκίνητα γέρνουν στις στροφές!
H Σιτροέν λοιπόν παρουσίασε το _απόλυτο_ οικογενειακό
αυτοκίνητο. Αν αυτή η έκδοση είχε παρουσιαστεί πέρσι είναι
δύσκολο να φανταστούμε πώς η Φορντ θα έπαιρνε, για λίγους
ψήφους, την πρωτιά από τη Σιτροέν στην εκλογή του αυτοκινήτου
της χρονιάς. H διαφορά τιμής από την 2λιτρη 16βάλβιδη Ξαντιά
στη Γαλλία θα είναι γύρω στα 10.000 φράγκα (9.5-10 εκ. δρχ.
τελική τιμή με τους φόρους στην Ελλάδα). H τιμή αυτή αν και
υψηλή σίγουρα δεν είναι εκτός τόπου και χρόνου για κάποιον που
έχει αποφασίσει να αγοράσει ένα δίλιτρο οικογενειακό.
Μάλιστα, οι άνθρωποι της Σιτροέν, σε σχετική ερώτησή μας δεν
απέκλεισαν την εμφάνιση και μικρότερων εκδόσεων της Ακτιβά.
Πάντως σίγουρα τα παραπάνω χρήματα αξίζουν τον κόπο, αφού η
Ξαντιά Ακτιβά είναι ένα ασφαλέστατο οικογενειακό
αυτοκίνητο._Π.Σ.
TEXNIKA ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ
Τοποθέτηση:
Μπροστά εγκάρσια
Κύλινδροι:
4 σε σειρά
Κυβισμός:
1998
Βαλβίδες:
4 ανά κύλινδρο
Εκκεντροφόροι: 2EEK
Τροφοδοσία:
Ψεκασμός πολ. σημείων
Μεγ. Ισχύς:
150 ίπποι/6500 σ.α.λ.
Μεγ. Ροπή:
19 Kg.m/3500 σ.α.λ.
ΜΕΤΑΔΟΣΗ
Συμπλέκτης: Μηχανικός ξηρού τύπου
Κιβώτιο: Χειροκίνητο 5 σχέσεων
ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Εμπρός: Μακφέρσον
Πίσω: Υστερούντες
Εμπρός-πίσω: Υδροπνευματική Hydractive II με ενεργητικό
σύστημα ελέγχου της κλίσης SC.CAR
ΦΡΕΝΑ
Εμπρός: Αεριζόμενοι δίσκοι
Πίσω: Δίσκοι
Οι τρεις φάσεις λειτουργίας της ενεργητικής ανάρτησης της
Ξαντιά Ακτιβά. Στην ευθεία πορεία οι δύο σφαίρες ελέγχου
κλίσης (E) επικοινωνούν με τους κυλίνδρους (F και G)
απορροφώντας έτσι τις σκληρές αντιδράσεις των αντιστρεπτικών
ράβδων μεγάλης διατομής (H). Σε μία συνηθισμένη στροφή οι
ηλεκτρομαγνητικές βαλβίδες (C) απομονώνουν τις σφαίρες από
τους κυλίνδρους των αντιστρεπτικών ράβδων και έτσι αυτές
λειτουργούν με την πλήρη ακαμψία τους μη επιτρέποντας στο
αμάξωμα να πάρει κλίση. Στις πιο κλειστές στροφές, στις οποίες
τελικά υποχωρούν οι αντιστρεπτικές ράβδοι, τίθεται σε
λειτουργία ο ρυθμιστής κλίσης (B) ο οποίος μεταβάλλει την
πίεση του υδραυλικού μέσου στους κυλίνδρους F και G, από
χωριστό δίκτυο σωληνώσεων που παρακάμπτει τις σφαίρες (E),
περιορίζοντας έτσι την κλίση του αμαξώματος σε τιμές
μικρότερες των 0,5 μοιρών (δηλαδή ουσιαστικά μηδενίζει την
κλίση). Τη λειτουργία του συστήματος ελέγχει ένας
μικροϋπολογιστής (I). Αριστερά βλέπουμε σχηματικά τη σύγκριση
της συμπεριφοράς της Ξαντιά Ακτιβά και ενός συμβατικού
αυτοκινήτου στις τρεις περιπτώσεις.
Εξωτερικά σχεδόν τίποτα δεν μαρτυρά τι κρύβεται κάτω από το
αμάξωμα. Μόνο η επιγραφή _ACTIVA_ στο πλάι φανερώνει τον
ξεχωριστό χαρακτήρα του αυτοκινήτου, ενώ οι πιο παρατηρητικοί
θα προσέξουν τους βαμμένους στο χρώμα του αμαξώματος
προφυλακτήρες και τη διακριτική πίσω αεροτομή. Οι αλουμινένιες
ζάντες είναι οι ίδιες με της απλής 16βάλβιδης έκδοσης.