Καλειδοσκόπιο
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΗΞΕΡΑΝ ΠΟΛΛΑ ΙΙΜιλούσαμε τον περασμένο μήνα, απ_ αυτήν εδώ τη στήλη, για την
τάση που υπάρχει στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης να εκφέρουν
κρίση επί παντός επιστητού, ακόμα κι αν ο _ρεπόρτερ_ στον
οποίο ανατίθεται η κάλυψη ενός ειδικού θέματος δεν έχει ιδέα
γι_ αυτό. Και η εύκολη λύση πάντα είναι η κριτική, που δεν
έχει σημασία αν είναι προς λάθος κατεύθυνση, αρκεί να
_χτυπάει_ τους _άλλους_, την αντίπαλη δηλαδή πολιτική
παράταξη, ή να επιτίθεται γενικώς εναντίον κάποιας κοινωνικής
ομάδας που αντιμετωπίζεται με δυσπιστία από την κοινή γνώμη.
Χαρακτηριστικό στοιχείο αυτής της τακτικής είναι η αγνόηση
-ηθελημένη ή από ανευθυνότητα- των επιστημονικών δεδομένων που
συνδέονται με το θέμα που αναπτύσσεται, κάτι που μπορεί
βεβαίως να οδηγήσει σε εντελώς λανθασμένα συμπεράσματα, σε
απόδοση ευθυνών σε λάθος κατεύθυνση ή στη λήψη λανθασμένων
μέτρων. Πάνω σε τέτοιες μεθόδους χτίζουν δυστυχώς κάποιοι
-πολιτικοί, δημοσιογράφοι και γενικά, πρόσωπα που βρίσκονται
συχνά στη δημοσιότητα- την _εικόνα_ τους, αντιμετωπίζοντας
τους πάντες και τα πάντα αφ_ υψηλού, με μία ειρωνεία και μια
αλαζονεία που δεν αφήνει περιθώρια για αμφιβολίες σχετικά με
την _εγκυρότητα_ των θέσεων που εκφράζουν.
Δείτε τι συνέβη μετά τις φοβερές πλημμύρες του Οκτωβρίου, που
προξένησαν φοβερές καταστροφές αλλά και ανθρώπινα θύματα σε
μεγάλο μέρος της χώρας. Δεν θα κρίνουμε εδώ τι έκανε και τι
δεν έκανε το κράτος και οι τοπικές αρχές για να τις προλάβουν
ή αν φταίνε και πόσο οι πολίτες, γιατί δεν είναι αρμοδιότητα
αυτής της στήλης. Εκείνο που θα μας απασχολήσει εδώ είναι ο
τρόπος με τον οποίο καλύφθηκε το θέμα και κυρίως το πόσο έγινε
προσπάθεια να αναλυθεί με βάση τα επιστημονικά και τεχνικά
δεδομένα. Στο κάτω-κάτω, επρόκειτο για ένα φυσικό φαινόμενο
και όχι για τηλεοπτικό _σόου_ και κατά συνέπεια θα περίμενε
κανείς ότι η ανάλυσή του θα βασιζόταν σε επιστημονικά στοιχεία
και όχι σε αυθαίρετες κρίσεις.
Ακριβώς το αντίθετο συνέβη. Οι πρώτες αντιδράσεις ήταν, αφενός
μεν η κριτική προς τις κρατικές υπηρεσίες και τις πολιτικές
ηγεσίες -που πράγματι μπορεί να έχουν πολλές ευθύνες- αφετέρου
όμως, για να μην υπάρξει αμφιβολία για την εγκυρότητα της
κριτικής, μια προσπάθεια υποβάθμισης του φυσικού φαινομένου
που προκάλεσε την καταστροφή. Και τι δεν ακούσαμε και δεν
διαβάσαμε: _μια απλή βροχή ήταν και μας έπνιξε_, _με την πρώτη
βροχή πλημμυρίζουμε_, _στις ευρωπαϊκές χώρες βρέχει έτσι
συνέχεια_, κι ένα σωρό παρόμοια, που εκφράζονταν με ύφος που
δεν σηκώνει αντίρρηση. Για να μάθουμε αργότερα, χάρη στη
δουλειά μερικών συναδέλφων που δεν παριστάνουν τους
παντογνώστες κι έχουν την_ κακή συνήθεια να ρωτούν τους
ειδικούς, πως δεν επρόκειτο για _μια απλή βροχή_ αλλά για μία
βροχή που, όπως είπαν οι μετεωρολόγοι, είχε μια ένταση που
εμφανίζεται μια φορά κάθε 50 χρόνια! Δεν ήταν δηλαδή ένα απλό
μετεωρολογικό φαινόμενο, απ_ αυτά που εμφανίζονται κάθε
χειμώνα σε όλη την Ευρώπη, αλλά ένα φαινόμενο σπάνιο και όχι
προβλέψιμο.
Θα περίμενε κανείς ότι μετά απ_ αυτό θα χαμήλωναν λίγο οι
τόνοι και, χωρίς να απαλλαγεί το κράτος από τις ευθύνες του,
θα παραδέχονταν τουλάχιστον μερικοί κύριοι ότι είχαν υπερβάλει
στις αρχικές τους εκτιμήσεις. Αντ_ αυτού προχώρησαν στην_
αντεπίθεση και προσπάθησαν να βρουν τις_ αιτίες που οδήγησαν
σ_ αυτό το σπάνιο φαινόμενο, χρησιμοποιώντας γνωστά _κλισέ_
που έχουν σχέση με την αστικοποίηση, την επέκταση των πόλεων
σε βάρος της βλάστησης κ.λπ. Λες και η Γη είναι κάποιο ρομπότ
που ακολουθεί συγκεκριμένους και αυστηρά καθορισμένους ρυθμούς
λειτουργίας, χωρίς απρόοπτα και τυχαία γεγονότα, ή λες και το
τσιμέντο της Αθήνας φταίει για τις καταρρακτώδεις βροχές στις_
πεδιάδες της Θεσσαλίας.
Αυτή είναι η Ελλάδα λοιπόν. Μια χώρα όπου όλοι τα ξέρουν όλα
κι όπου οι πραγματικοί ειδικοί χρειάζονται μόνο για να
καλύπτουν τις _οργανικές θέσεις_ στους δημόσιους οργανισμούς
και υπηρεσίες. Γιατί δεν τους ρίχνουμε και στην πυρά, αυτούς
και τα βιβλία τους, για να τελειώνουμε;
Πάνος Φιλιππακόπουλος
ΣΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΕΝΟΣ ΥΠΟΒΡΥΧΙΟΥ
Μια πλειάδα επιστημονικών παρατηρήσεων, ανάμεσά τους
ακριβέστερες μετεωρολογικές παρατηρήσεις, επιτήρηση στην
απόρριψη τοξικών αποβλήτων, αναζήτηση νέων πλουτοπαραγωγικών
πηγών, απαιτεί ένα μόνο στοιχείο για να υλοποιηθεί, ένα
πλεονάζον πυρηνοκίνητο υποβρύχιο. Και αυτό ακριβώς είναι και
το αντικείμενο αναζήτησης μιας επιστημονικής ομάδας που
προσπαθεί να πείσει την αμερικανική κυβέρνηση να τους
παραχωρήσει ένα από αυτά που διαθέτει.
Το πυρηνοκίνητο υποβρύχιο, με τις αυξημένες δυνατότητες που
διαθέτει, θα επιτρέψει σε πολλούς επιστήμονες να πλησιάσουν σε
μέρη που δεν είχαν ποτέ άλλοτε τη δυνατότητα να φτάσουν, όπως
για παράδειγμα κάτω από τους πάγους της Αρκτικής.
Παρ_ όλη όμως τη λήξη του _Ψυχρού Πολέμου_, ένα πυρηνοκίνητο
υποβρύχιο είναι κάτι που δεν βρίσκεται εύκολα κι έτσι η
επιστημονική ομάδα προσπαθεί να πείσει την κυβέρνηση Κλίντον
ότι το μεγαλύτερο μέρος των επιστημονικών προγραμμάτων με τα
οποία συνδέεται το εγχείρημα σχετίζονται με ήδη υπάρχοντα
κυβερνητικά σχέδια.
Η μέτρηση, για παράδειγμα, του πάχους του πάγου στους πόλους
είναι απαραίτητη για τον υπολογισμό της έκτασης και της
σοβαρότητας του _φαινομένου του θερμοκηπίου_. Ένα υποβρύχιο
όμως θα μπορούσε επίσης να χαρτογραφήσει το πρόβλημα της
απόρριψης τοξικών ή πυρηνικών αποβλήτων στους ωκεανούς,
ιδιαίτερα σε περιοχές όπου τα υλικά αυτά προέρχονται από την
εποχή που η πρακτική από σοβιετικής πλευράς ήταν τελείως
ανεξέλεγκτη. Παράλληλα, το υποβρύχιο θα μπορούσε να αποτελέσει
την ιδανική πλατφόρμα για μετεωρολογικές παρατηρήσεις σε
δυσπρόσιτες περιοχές, επιτρέποντας έτσι την εκτίμηση των
καταστάσεων, ώστε να μην υπάρχει πρόωρη ή άσκοπη κινητοποίηση
της πολιτικής άμυνας σε περιπτώσεις τυφώνων ή άλλων σοβαρών
καιρικών φαινομένων.
Ακόμη όμως κι αν βρεθεί το υποβρύχιο, η ομάδα που ασχολείται
με το πρόγραμμα θα πρέπει να εξασφαλίσει 10 περίπου
εκατομμύρια δολάρια το χρόνο, το ποσό δηλαδή που απαιτείται
για τη λειτουργία και την επάνδρωση του σκάφους σε ετήσια
βάση.
ΒΡΑΧΥΚΥΚΛΩΜΑ ΚΟΣΤΟΥΣ 77 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΩΝ ΔΟΛΑΡΙΩΝ
Μια βίδα που η αξία της δεν ξεπερνά τα λίγα δολάρια είναι κατά
πάσα πιθανότητα η αιτία της απώλειας ενός μετεωρολογικού
δορυφόρου αξίας 77 εκατ. δολαρίων που εκτοξεύθηκε στις 9
Αυγούστου από τη ΝΑΣΑ. Ο μετεωρολογικός δορυφόρος ΝΟΑΑ-13 είχε
σαν αποστολή τη συλλογή στοιχείων για τη νεφοκάλυψη και τις
θερμοκρασιακές διαφορές πάνω από τον Ατλαντικό, ενώ ταυτόχρονα
μετέφερε και μια σειρά άλλων μηχανημάτων για την επισήμανση
ναυαγίων ή σημείων πτώσεων αεροσκαφών. Δυστυχώς ο δορυφόρος,
12 μόλις ημέρες μετά την εκτόξευσή του, νεκρώθηκε και
θεωρείται πλέον ολική απώλεια.
Η περαιτέρω έρευνα για τα αίτια του συμβάντος απέδειξε ότι η
απώλεια οφείλεται στο ότι μια βίδα 3 εκατοστών που συγκρατούσε
εν μέρει το σύστημα τροφοδοσίας του δορυφόρου με ηλεκτρική
ενέργεια ήταν μερικά χιλιοστά μακρύτερη, με αποτέλεσμα να
δημιουργήσει βραχυκύκλωμα. Η βίδα, λόγω του μεγαλύτερου
μήκους, διέτρησε το μονωτικό τοίχωμα και ακούμπησε σε άλλο
σημείο του σκελετού, με αποτέλεσμα οι ηλιακοί συλλέκτες να μην
παράγουν καθόλου ενέργεια. Ο δορυφόρος έτσι λειτούργησε για
λίγες ημέρες με την ενέργεια των μπαταριών του και στη
συνέχεια νεκρώθηκε.
Στο ίδιο κατασκευαστικό πρόβλημα αποδίδεται και η αστοχία πριν
από λίγο καιρό δύο άλλων δορυφόρων, του _Landsat 6_ και ενός
τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου αξίας 200 εκατ. δολαρίων.
Παράλληλα, η ΝΑΣΑ έχει ξανανοίξει το φάκελο του βολιστήρα
_Μαρς Ομπσέρβερ_ που έπαψε μυστηριωδώς να λειτουργεί λίγο πριν
μπει στο πιο κρίσιμο μέρος της αποστολής του.
ΑΣΩΜΑΤΗ ΚΕΦΑΛΗ
Η επιστημονική αυτή εργασία δύο αμερικανών επιστημόνων, του ο
Ντέιβ Μασάρο και του Μάικλ Κοέν, δεν έχει σκοπό να παρουσιάσει
τη μοντέρνα έκδοση των _ασώματων κεφαλών_ που συναντούσαμε
πριν από χρόνια στα πανηγύρια. Αντίθετα υπόσχεται να
αποτελέσει το σημαντικότερο ίσως επίτευγμα στον τομέα της
διαχείρισης και ηλεκτρονικής σύνθεσης του λόγου. Οι δύο
επιστήμονες ασχολούνται με την έρευνα του τρόπου που ο
ανθρώπινος εγκέφαλος χρησιμοποιεί τα αυτιά αλλά και τα μάτια
στην αναγνώριση του λόγου και η _ασώματη κεφαλή_ είναι ο δικός
τους παραστατικός τρόπος για να επιδείξουν μερικά από τα
πραγματικά ενδιαφέροντα πράγματα που ανακάλυψαν. Ένα από αυτά
έχει σίγουρα συμβεί στον καθένα μας και αφορά τη δυσκολία που
έχουμε να καταλάβουμε ορισμένα σύμφωνα όταν αυτά προφέρονται
από το τηλέφωνο -όπως τα _μ_ και _ν_- σε αντίθεση με τη μεγάλη
ευκολία που αυτά γίνονται κατανοητά όταν βλέπουμε την έκφραση
του προσώπου του συνομιλητού μας.
Σε μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν έχει αποδειχθεί ότι σε
περιβάλλον υψηλού θορύβου ο ακροατής μπορεί να καταλάβει μόλις
το 25% μιας ομιλίας, που φτάνει στο 65% όταν μπορεί συγχρόνως
να διαβάσει τα χείλη του ομιλητού, κάτι που γίνεται σχεδόν
πάντοτε ασυναίσθητα από όλους μας. Με βάση αυτά, οι δύο
επιστήμονες κατέβαλαν εδώ και αρκετό καιρό προσπάθειες να
κατασκευάζουν μια μηχανή που να μην εξομοιώνει μόνο την ομιλία
αλλά και τις εκφράσεις και κινήσεις του προσώπου του ομιλητού.
Το επέτυχαν με τη βοήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών και
περίπλοκων αλγορίθμων. Το δημιούργημά τους μπορεί να βρει
εφαρμογή σε άτομα με μειωμένη ή χωρίς καθόλου ακοή, αφού θα
μπορεί να τους επιτρέψει να διαβάζουν τα χείλη προσαρμοσμένο
σε συσκευές τηλεφώνου ή άλλες εφαρμογές επικοινωνίας.
Εξετάζεται επίσης η χρησιμότητά του στην εκμάθηση ξένων
γλωσσών. Στην παραλλαγή αυτή το κεφάλι εξομοιώνεται
_διαφανές_, έτσι ώστε να φαίνεται η θέση της γλώσσας και ο
ασκούμενος μιμούμενος να μπορεί να πλησιάσει τη σωστή προφορά.
Οι δύο όμως ερευνητές χρησιμοποιούν το μοντέλο που
δημιούργησαν και για την περαιτέρω έρευνα των δυνατοτήτων του
ανθρώπινου εγκεφάλου στην επεξεργασία πληροφοριών. Έτσι έχουν
εξετάσει τις ανθρώπινες αντιδράσεις όταν το μοντέλο τους έχει
προγραμματιστεί να προφέρει οπτικά μια συλλαβή ενώ ο ήχος
αφορά μια άλλη, ανακαλύπτοντας ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος έχει
την ικανότητα της άμεσης εξέτασης των δύο ακραίων αλλά και
ενδιάμεσων πιθανοτήτων.
Σε δεύτερο στάδιο εξετάζεται η αντίδραση του εγκεφάλου σε
διαφορετικού είδους ερεθίσματα, όπως η χαρούμενη φωνή από ένα
οργισμένο πρόσωπο ή το αντίθετο, προσπαθώντας να διερευνήσουν
αν τα ηχητικά ή τα οπτικά στοιχεία είναι τα πρωτεύοντα στην
επεξεργασία των πληροφοριών του λόγου.
ΑΡΧΑΙΑ ΡΥΠΑΝΣΗ
Όσοι νομίζουν ότι η ρύπανση του περιβάλλοντος είναι ένα
πρόβλημα του 20ου αιώνα κάνουν λάθος, σύμφωνα με μια ομάδα
Γάλλων επιστημόνων, που υποστηρίζουν ότι οι χιονοπτώσεις την
εποχή των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων περιείχαν υψηλό ποσοστό
μολύβδου. Πιο συγκεκριμένα, ο μόλυβδος της ατμόσφαιρας την
περίοδο 500 π.Χ. ως 300 μ. Χ. είναι περίπου το 15% του
μολύβδου που εμφανίζεται στην ατμόσφαιρα το δεύτερο μισό του
εικοστού αιώνα με την εντατική χρήση καυσίμων όπως η βενζίνη.
Η ίδια ομάδα επεσήμανε επίσης υψηλά ποσοστά μολύβδου την
περίοδο του Μεσαίωνα από το 1000 έως το 1500 μ.Χ.
Οι επιστήμονες βάσισαν την αναφορά τους σε ανάλυση πάγου από
Γροιλανδία. Σε γεωτρήσεις στην περιοχή κατόρθωσαν να ανασύρουν
στρώματα πάγου που είχαν δημιουργηθεί 2360 - 1775 χρόνια πριν.
Στις μέρες μας η μόλυνση της ατμόσφαιρας από μόλυβδο άρχισε να
αυξάνεται από τη δεκαετία του _30, με τη χρήση μολυβδούχων
προσθέτων στη βενζίνη των αυτοκινήτων.
Την εποχή της αρχαίας Ελλάδος και Ρώμης η μόλυνση πιστεύται
ότι οφείλετο στην κατεργασία μολυβδούχων μεταλλευμάτων για το
διαχωρισμό του αργύρου που περιείχαν. Μια ανάλογη τεχνική
χρησιμοποιήθηκε και στη δυτική Ευρώπη την περίοδο του
Μεσαίωνα. Επιπλέον ο μόλυβδος χρησιμοποιείτο ευρύτατα σε
οικιακά σκεύη και είδη, με αποτέλεσμα τη μόλυνση των κατοίκων
των ρωμαϊκών ιδιαίτερα πόλεων, όπως αποκαλύπτουν αναλύσεις
οστών από την περιοχή αυτή τη συγκεκριμένη εποχή.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
ΔΙΑΣΤΗΜΑ
-Πρόκειται για την αλήθεια ή για μια συνέχεια της συγκάλυψης
που ξεκίνησε πριν από πενήντα σχεδόν χρόνια; Η υπόθεση αφορά
την επίσημη δήλωση της Αμερικανικής Αεροπορίας πριν από λίγες
εβδομάδες στο Κογκρέσο ότι δεν έχει στην κατοχή της εξωγήινα
διαστημόπλοια ή τα απομεινάρια διαστημικών επισκεπτών. Η
αναφορά έχει σχέση με αίτηση μελών του Κογκρέσου, ύστερα από
πιέσεις οργανώσεων στις ΗΠΑ σχετικά με ένα περιστατικό που
είχε συμβεί στην πολιτεία του Νέου Μεξικού το 1947. Τότε,
συντρίμμια που είχαν βρεθεί στην περιοχή είχαν κινητοποιήσει
την Αεροπορία που είχε αποκλείσει μια μεγάλη έκταση και είχε
απαγορεύσει την πρόσβαση για πολύ καιρό. Τα συντρίμμια, που
είχαν αναφερθεί τότε σαν υπολείμματα ενός μετεωρολογικού
αερόστατου, αφαιρέθηκαν και βρίσκονται έκτοτε σε άγνωστο
μέρος. Η όλη υπόθεση έχει δημιουργήσει στα χρόνια που πέρασαν
μια σειρά αναφορών ότι στο σημείο εκείνο είχε συντριβεί ένα
εξωγήινο διαστημικό όχημα κι ότι η Αεροπορία είχε στην κατοχή
της όχι μόνο κομμάτια από αυτό αλλά και τα πτώματα των
επιβατών του. Το όλο θέμα παρέμεινε από τότε επτασφράγιστο
μυστικό. H Αεροπορία παραδέχεται τώρα ότι το συντρίμμια δεν
ανήκαν σε μετεωρολογικό αλλά σε ένα άκρως απόρρητο εκείνη την
εποχή αερόστατο, που είχε σχεδιαστεί για την επισήμανση των
σοβιετικών πυρηνικών δοκιμών μέσω των δονήσεων που διέδιδαν
στην ατμόσφαιρα. Το πειραματικό σύστημα είχε αποτύχει και στη
συνέχεια είχε συντριβεί στην έρημο του Νέου Μεξικού. Παρά τη
διάψευση, εκπρόσωποι πολλών οργανώσεων που πιστεύουν στην
ύπαρξη Α.Τ.Ι.Α. θεωρούν ότι η συγκάλυψη συνεχίζεται κι ότι η
αμερικανική κυβέρνηση δεν αποκαλύπτει το όλο θέμα,
προσπαθώντας να εκμεταλλευτεί την ασύλληπτα προωθημένη
τεχνολογία που περιέχεται στα συντρίμμια.
IATPIKH
-Σύμφωνα με ανακοινώσεις που έγιναν σε πρόσφατο ιατρικό
συνέδριο σχετικά με τις επιπτώσεις του καπνίσματος στην υγεία,
οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης έχουν στα χέρια τους μια
_βραδυφλεγή βόμβα_. Σύμφωνα με τα όσα ακούστηκαν στο συνέδριο,
ένα δεκαπεντάχρονο αγόρι έχει διπλάσιες πιθανότητες να πεθάνει
από καρκίνο πριν φτάσει στα 60 του από ό,τι ένας συνομίλικός
του σε χώρα της Δυτικής Ευρώπης. Η κατανάλωση καπνού στις
πρώην _ανατολικές_ χώρες αυξάνεται αλματωδώς και σήμερα
υπολογίζεται ότι το 55-70% των ανδρών και τα 30-35% των
γυναικών είναι φανατικοί καπνιστές, ενώ το ποσοστό στην
τελευταία κατηγορία έχει διπλασιαστεί τα τελευταία πέντε
χρόνια. Η περιοχή αυτή του κόσμου έχει, όπως είναι φυσικό, και
τον ταχύτερα αυξανόμενο δείκτη ασθενειών που έχουν σχέση με το
κάπνισμα, ενώ κάθε χρόνο περίπου μισό εκατομμύριο άτομα
πεθαίνουν από αυτές. Σύμφωνα με τις ίδιες στατιστικές, ένας
άνδρας στην ανατολική Ευρώπη έχει υψηλότερες πιθανότητες να
πεθάνει πριν φτάσει το 60ο έτος της ηλικίας του από ένα άνδρα
σε μια αναπτυσσόμενη χώρα, όπως είναι η Ινδία, η Κίνα και
χώρες της Νοτίου Αμερικής. Οι δείκτες θνησιμότητας (τους
οποίους το κάπνισμα επιβαρύνει) στην περιοχή έχουν ξεπεράσει
κάθε προηγούμενο και μεγάλο ποσοστό της αύξησης πιστεύεται ότι
οφείλεται στην εξαπλούμενη συνήθεια του καπνίσματος. Ιδιαίτερα
σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, το πρόβλημα έχει πάρει τη μορφή
_δημογραφικής βόμβας_, αφού περισσότερα άτομα πεθαίνουν παρά
γεννιούνται, ενώ και άλλες χώρες της περιοχής ακολουθούν πολύ
κοντά. Η ανατολική Ευρώπη αποτελεί μετά την Ασία τη μεγαλύτερη
αγορά τσιγάρων στον Κόσμο. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ενώ το
1988 οι πολυεθνικές εταιρίες τσιγάρων είχαν τον έλεγχο του 3%
της εκεί αγοράς, σήμερα ελέγχουν περισσότερο από το 50%.
-Μια αυστραλιανή εταιρία πρόκειται σύντομα να εφαρμόσει
ευρύτερα μια νέα μέθοδο ανίχνευσης της φυματίωσης που
πιστεύεται ότι θα αντικαταστήσει την παλαιότερη γνωστή σαν
τεστ _Μαντού_ που χρησιμοποιείται εδώ και 100 χρόνια. Το τεστ
αυτό συνιστάται στον εμβολιασμό του οργανισμού με μη
μεταδοτικό παράγωγο του μικροβίου που προκαλεί τη νόσο και τη
μετέπειτα εξέταση της αντίδρασης του οργανισμού. Η διαδικασία
είναι σχετικά απλή, αλλά απαιτεί την επίσκεψη στον ιατρό δύο
φορές, μία για τον εμβολιασμό και μια δεύτερη ύστερα από
μερικές εβδομάδες για την εξέταση του αποτελέσματος, που
επιπλέον αφήνει και το γνωστό αντιαισθητικό σημάδι μεγέθους
μικρού κέρματος στο δέρμα. ?τομα που πάσχουν από φυματίωση ή
έπασχαν στο παρελθόν αποκτούν στο σημείο του εμβολιασμού
πρήξιμο και ερύθρωση. Η νέα αυστραλιανή μέθοδος βασίζεται σε
εξέταση δείγματος του αίματος και απαιτεί μόνον μια επίσκεψη.
Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα έχουν δείξει ότι στο 97% των
δοκιμών η παλαιότερη και η νεότερη μέθοδος έχουν το ίδιο
αποτέλεσμα, ενώ στο υπόλοιπο 3% υπήρχε κάποιος άλλος λόγος που
καμία από τις δύο δεν έδωσε αξιόπιστα αποτελέσματα. Πέρα από
τα άλλα πλεονεκτήματα, η νεότερη μέθοδος, επειδή βασίζεται στη
μέτρηση της αντίδρασης του ανοσοποιητικού συστήματος του
οργανισμού στη φυματίωση, πιστεύεται ότι μελλοντικά θα κάνει
δυνατή τη διάκριση ανάμεσα σε άτομα που έχουν ή είχαν
παλαιότερα την ασθένεια, κάτι που το τεστ _Μαντού_ δεν μπορεί
να κάνει.
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
-Στη Γαλλία θα αρχίσουν να πουλιούνται σύντομα ρούχα
κατασκευασμένα από ανακυκλωμένες πλαστικές φιάλες μεταλλικού
νερού. Το ύφασμα των ρούχων θα περιέχει 30% μαλλί και 70% PVC,
ένα από τα κοινότερα πλαστικά στην κατασκευή τέτοιων φιαλών.
Τα μπουκάλια μετά τη συλλογή τους κόβονται σε πολύ μικρά
κομμάτια, λυώνονται και στη συνέχεια μετατρέπονται σε
υφάνσιμες ίνες. Το πρόβλημα σύμφωνα με τους κατασκευαστές των
ρούχων είναι η απομάκρυνση των διαφόρων ετικετών και
βερνικιών, των καπακιών, που είναι κατασκευασμένα από άλλο
είδος μαλακού πλαστικού, των χρωστικών ουσιών και των χημικών
που χρησιμοποιούνται στο να κάνουν τα μπουκάλια πιο ανθεκτικά
στις κρούσεις. Οι μηχανές που μετατρέπουν το λυωμένο PVC σε
ίνες, βουλώνουν αν συναντήσουν σωματίδια μεγαλύτερα των 20
χιλιοστών του χιλιοστού σε διάμετρο. Έτσι το ανακυκλωμένο PVC
πρέπει να περάσει από ειδικές διεργασίες καθαρισμού πριν
χρησιμοποιηθεί. Η ανακύκλωση των φιαλλών μεταλλικού νερού θα
δώσει μια λύση σ_ ένα σημαντικό πρόβλημα που υπάρχει στη
Γαλλία, αφού παράγονται ετησίως σχεδόν 3,2 δσεκατομμύρια
μπουκάλια και μέχρι στιγμής ανακυκλώνονται λιγότερα από 200
εκατομμύρια.
-O πληθυσμός των γκρι σκίουρων στη Μ. Βρετανία έχει πάρει
ανησυχητικές διαστάσεις και η ζημιά που προκαλούν έφερε την
αντίδραση της βρετανικής υπηρεσίας δασών. Οι γκρι σκίουροι
απογυμνώνουν τα δένδρα από τη φλούδα τους, που χρησιμοποιούν
εν μέρει σαν τροφή, με αποτέλεσμα τεράστιες καταστροφές στη
βιομηχανία ξύλου και τα δάση γενικότερα. Έτσι η υπηρεσία
δασών, σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο του Σέφιλντ,
δημιούργησε ένα εμβόλιο που λειτουργεί σαν αντισυλληπτικό για
τους σκίουρους. Προκαλεί μια αντίδραση στο ανοσοποιητικό
σύστημα των ζώων εναντίον ορισμένων πρωτεϊνών του σπέρματος,
με αποτέλεσμα να παρεμποδίζεται η γονιμοποίηση. Το εμβόλιο θα
διανεμηθεί υπό μορφή εμποτισμένης τροφής σε ειδικά δοχεία στις
περιοχές που απαντώνται οι γκρι σκίουροι. Η αντίδραση είναι
προσωρινή και το μέτρο θα ανασταλεί μόλις ο πληθυσμός των ζώων
μειωθεί.
-Οι μη φυσιολογικές κλιματολογικές συνθήκες που εμφανίζονται
σε διάφορες περιοχές του πλανήτη τα τελευταία χρόνια θα
συνεχιστούν, σύμφωνα με αναφορές διαφόρων μετεωρολογικών
ινστιτούτων που παρακολουθούν το ωκεανικό φαινόμενο, γνωστό
σαν _Ελ Νίνιο_. Το φαινόμενο συμβαίνει όταν σχετικά θερμά
ρεύματα από τον ανατολικό Ειρηνικό κινούνται προς την
αμερικανική ήπειρο. Η θερμοκρασιακή διαφορά ανάμεσα στις δύο
περιοχές φτάνει μέχρι και τους 30ψC κι έχει αποτέλεσμα τη
μεταβολή του καιρού στις γειτονικές περιοχές. Έτσι προκαλείται
παρατεταμένη ξηρασία στην Αυστραλία και τη Βραζιλία και
καταρρακτώδεις βροχές ή βαριές χιονοπτώσεις στις ανατολικές
πολιτείες των ΗΠΑ και τον Καναδά. Το περίεργο είναι, ότι ενώ
στο παρελθόν το φαινόμενο _Ελ Νίνιο_ παρατηρείτο κάθε λίγα
χρόνια και διαρκούσε μερικούς μήνες, τελευταία έχει
παρατηρηθεί σε διαδοχικά χρόνια από το 1991. Η πρόβλεψη για
την επόμενη περίοδο που μόλις έχει αρχίσει είναι ότι θα
διαρκέσει τουλάχιστον έξι μήνες και θα παρατηρηθεί σταδιακή
υποχώρηση από τα μέσα του επόμενου χρόνου.
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
-Η ιαπωνική εταιρία ηλεκτρονικών συσκευών Χιτάτσι ανακοίνωσε
ότι κατασκεύασε μια κάμερα βίντεο που χωρά στην παλάμη του
χεριού. Το μυστικό της σμίκρυνσης βρίσκεται σε μια νέα γενιά
ολοκληρωμένων κυκλωμάτων που μπορούν να αποθηκεύσουν μεγάλη
ποσότητα στοιχείων. Πριν από μερικά χρόνια είχαν παρουσιαστεί,
βασισμένες στην ίδια τεχνολογία, φωτογραφικές μηχανές χωρίς
φιλμ, που αποθήκευαν την ψηφιοποιημένη εικόνα στη μνήμη ενός
ηλεκτρονικού μικροτσίπ. Για την κινούμενη όμως εικόνα η
ποσότητα των πληροφοριών είναι τεράστια και ο απαιτούμενος
ηλεκτρονικός αποθηκευτικός χώρος ξεπερνούσε μέχρι πρόσφατα τις
δυνατότητες της τεχνολογίας για φορητές συσκευές. Η τεχνολογία
της Χιτάτσι κάνει δυνατή την αποθήκευση 35 λεπτών βίντεο σε
ειδικά μικροτσίπ που μπορούν να διατηρήσουν τη μνήμη τους
χωρίς εξωτερική πηγή ενέργειας. Τα αναλογικά βίντεο
αποτυπώνουν την εικόνα με ρυθμό 30 καρέ το δευτερόλεπτο.
Δεδομένου δε ότι κάθε καρέ περιέχει πληροφορίες 5 περίπου ΜΒ,
οι αποθηκευτικές ανάγκες είναι τεράστιες. Η λύση που έδωσε η
Χιτάστι είναι η συμπίεση των δεδομένων κατά 100 φορές
χρησιμοποιώντας μια μέθοδο που κρατά μυστική. Έτσι κάθε καρέ
περιέχει τώρα πληροφορίες 50 ΚΒ, κάτι που σημαίνει ότι κάθε
λεπτό μαγνητοσκόπησης αποδίδει 90ΜΒ πληροφοριών. Η
βιντεοκάμερα της ιαπωνικής εταιρίας μπορεί να αποθηκεύσει σε
100 ειδικά μικροτσίπ των 4 ΜΒ 35 λεπτά μαγνητοσκόπησης. Η
κάμερα ζυγίζει μόλις 300 γραμμάρια και είναι η μικρότερη
τέτοια συσκευή στον κόσμο. Η ποιότητα της εικόνας υπολείπεται
όμως των αναλογικών μηχανών, αν και ελπίζεται να βελτιωθεί
καθώς ταχύτερα μικροτσίπ γίνονται διαθέσιμα στην αγορά.