Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Pάλλυ: Aνασκόπηση
O ΚΟΛΙΝ, O NTEIB, ΑΛΛΑ KAI O ΜΑΞO Κόλιν Μακρέι, το αφεντικό του ο Ντέιβ Ρίτσαρτνς, αλλά και ο Μαξ Μόσλι, ο
γενικός αρχηγός αγώνων όλου του κόσμου. O Mr FIA, ο άνθρωπος που σε κάθε
ευκαιρία υπενθυμίζει ότι, για εαυτόν και για τους συνεργάτες του, οι αγώνες
αυτοκινήτου αρχίζουν και τελειώνουν στην F1...
κείμενο: Στράτης Χατζηπαναγιώτου
φωτογραφίες: Ρεπόρτερ, αρχείο 4T, Θάνος Ηλιόπουλος
KPIMA, κρίμα, κρίμα, κάπως όπως το τόρα-τόρα-τόρα των Ιαπώνων. Τότε στο
Περλ Χάρμπορ, οι σχιστομάτηδες πήραν κεφάλια. Τώρα τους πήραν τα κεφάλια,
έστω μέσω των συνεργατών τους στο TTE. Τι να πούμε, τι, για το Παγκόσμιο
Πρωτάθλημα Ράλλυ 1995. Συναγωνισμός, θέαμα και τεχνολογία στο ανώτατο τους
επίπεδο, αλλά ο θεσμός στον πυθμένα.
O λόγος; H πολιτική της FIA (θέσπιση κανονισμών που περιορίζει τις
επεμβάσεις τεχνικών και καθιέρωση τηλεοπτικών δικαιωμάτων), οι συμπτώσεις
(τραυματισμός Σάινθ) και ο υπερβολικός ζήλος ομάδας τεχνικών της Τoγιότα,
που ασέλγησαν επί της Σέλικα, αναγκάζοντας τον Ούβε Αντερσον να παραμείνει
για πάντα κόκκινος από την ντροπή.
O τελευταίος των κατασκευαστών εκτός μάχης και ο χώρος περνάει στα χέρια
ικανών, αλλά και αδίστακτων Βρετανών που θα αντιμετωπίζονται ανάλογα και
από τη FIA... Επίδειξη ισχύος έκαναν οι καρεκλοκένταυροι αποκεφαλίζοντας
την Τογιότα, αλλά δεν υπολόγισαν τον τρόπο αντίδρασης των Ιαπώνων. H
Τογιότα είναι οίκος ιερός για τους Ιάπωνες. Τη σέβονται εχθροί και φίλοι.
«Χαμογελούν» στο άκουσμα των άλλων Ιαπώνων κατασκευαστών, υποκλίνονται στο
όνομα του κορυφαίου στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου. Τι θα πούνε τώρα οι
κ.κ. Ρίτσαρντς και Κάουαν στα αφεντικά τους στην Ιαπωνία; Μέχρι τώρα οι
κινήσεις της Τογιότα ήταν το σημείο αναφοράς. Εγκαταστάσεις και τεχνολογία
F1 από την Τογιότα στον ίδιο δρόμο και οι άλλοι. Θεούς στα μπάκετ της
Σέλικα, ημίθεους ή τουλάχιστον κάποιον από αυτούς οι άλλοι.
Τώρα; Τρέχα γύρευε. Θα πέσουν οι τιμές σχολίασε κάποιος. Αν είναι δυνατόν.
Δηλαδή θα πούμε και καλά τους έκαναν. Καταδίκασαν έναν κολοσσό επειδή 2-3
ανίκανοι τεχνικοί, που είχαν φτάσει το κόστος της Σέλικα στο υπερπέραν,
εγκλημάτισαν για να δικαιολογήσουν την ύπαρξή τους. Θυμίζουμε ότι το TTE
σημείωσε μία νίκη στην Κορσική μετά το άδικο «νοκ άουτ» του Τιρί. Ας τους
βάλουν σε ένα αεροπλάνο και να τους πετάξουν χωρίς αλεξίπτωτο. Τι φταίει ο
θεσμός, τι φταίει το εργοστάσιο, τι φταίνε οι οδηγοί, τι φταίνε οι
τεχνικοί, τι φταίνε οι θεατές που τον στηρίζουν και τον κατατάσσουν στην
κορυφή, πάνω και από αυτή την F1; Αγώνας αυτοκινήτων σε δημόσιους δρόμους
με ρεαλιστικές λύσεις τα Ράλλυ, εξώκοσμα τετράτροχα που συναγωνίζονται σε
προκαθορισμένους χώρους οι αγώνες με F1. Ανόμοια η σύγκριση. «Εγκληματίες»
του κοινού ποινικού δικαίου όσοι συγκρίνουν τον έναν θεσμό με τον άλλο. Από
τα Ράλλυ βέβαια δεν κερδίζουν. Τι να ελέγξουν στα βουνά; Εκεί ο απλός
θεατής παρακολουθεί το μεγαλείο των αγώνων αυτοκινήτου από φυσική κερκίδα.
Δοκίμασαν να βάλουν το χώρο στη γωνία, ελέγχοντας την TV και θεσπίζοντας
κανονισμούς που μετατρέπουν το πλήρωμα σε τεχνικούς, και τους τεχνικούς σε
αρχιφύλακες. Ακόμη προσπαθούν να καθιερώσουν τα αυτοκίνητα με κίνηση στους
δύο τροχούς, καλυπτόμενοι πίσω από την ασφάλεια και τον περιορισμό των
εξόδων, όταν είναι πασίγνωστο ότι αρκεί η αφαίρεση του τούρμπο για ακόμη
καλύτερη συνέχεια. Πάντως εις μάτην...
Μπαμ-μπουμ-μπαμ, φλόγες, σκόνη, ατελείωτα ντριφτς, σταρ ή αντιστάρ πίσω από
τα μπάκετ, εγκέφαλοι πάνω στα συστήματα τηλεμετρίας, και όλα αυτά, με
αυτοκίνητα που, εμφανισιακά, ελάχιστα απέχουν από εκείνα του καθημερινού
οδηγού! Πρώτη και καλύτερη σε όλα αυτά η Τογιότα. Ομάδα F1 στα Ράλλυ. Στη
Φορντ απέτυχαν. Οι άλλοι Ιάπωνες κατέφυγαν σε ευέλικτους Βρετανούς με
εμπειρία για να τους αντιμετωπίσουν. Δυστυχώς η επιμονή των ανθρώπων της
Τογιότα, στο να μην απέχει πολύ το αγωνιστικό μοντέλο από αυτό της
παραγωγής, τους έφερε σε δύσκολη θεση. Πρώτα για το δρόμο, μετά για τους
αγώνες η Σέλικα όταν, το Ιμπρέζα και το Λάνσερ στη συγκεκριμένη τους
έκδοση, κατασκευάστηκαν μόνο για αγώνες! H συνέχεια είναι γνωστή. Δοκίμασαν
τα πάντα, αλλά η Σέλικα παρέμεινε χλωμή. Χρησιμοποιούν καλύτερη βάση οι
άλλοι. Κάποιοι στο TTE αποφάσισαν να αντιδράσουν ανορθόδοξα και τώρα
πληρώνει ο χώρος.
Θα... επιστρέψει κάποτε η Τογιότα, αλλά μέχρι τότε ο χώρος θα είναι φτωχός
είτε βρουν είτε δεν βρουν μπάκετ οι Οριόλ, Κάνκουνεν και Σάινθ. Μεγάλοι
οδηγοί, αλλά αν δεν είσαι σε μεγάλη ομάδα, τρέχα γύρευε.
Σε ό,τι αφορά τις μικρές ομάδες, για να μεγαλώσουν πρέπει να παρασυρθούν
από τον έναν, τον άλλο, τον διαφορετικό. Χαμηλώνει το επίπεδο, κακά τα
ψέματα. Γεύση από το τι μας περιμένει πήραμε στο RAC. Στο δρόμο η διαφορά
ίσως πέρασε απαρατήρητη αλλά όσοι ξέρουν κατάλαβαν. Ακόμη περιμένουν την
τηλεοπτική εικόνα οι εθνικοί τηλεοπτικοί σταθμοί. Ποιος θα αναλάβει τώρα
την παραγωγή; Ακόμη και αν ο φιλόδοξος Ρίτσαρντς το αποφασίσει ώστε να
δείξει το έργο του η ποιότητα δεν θα είναι κορυφαία, αφού ουσιαστικά παίζει
χωρίς αντίπαλο. Έχασε τον Κάρλος από τραυματισμό στα μέσα της περιόδου αλλά
κανένα πρόβλημα, αφού οι Σέλικα και το περιορισμένο πρόγραμμα της
Μιτσουμπίσι λειτούργησαν θετικά στην ψυχολογία του Μακρέι. O Βρετανός δεν
έκανε λάθη, έδειξε υπομονή σε αρκετές περιπτώσεις μαζεύοντας βαθμούς «όπου
δεν τον έπαιρνε» και «σπρώχνοντας» εκεί που μπορούσε όπως στη N. Ζηλανδία
και βέβαια στο RAC όπου κατά γενική ομολογία ήταν σε άλλο κόσμο μαγικό.
Πάντα κάπως έτσι γίνεται. Με τα Έσκορτ ήταν ο Βάτανεν, με τα Φίατ 131 ήταν
ο Αλεν, με την S4 ήταν ο Τοϊβόνεν, με το 205 T16 ήταν (στο χώμα) ο Τίμο, ο
τίγρης, ο Σάλονεν. Το καλό αυτοκίνητο, με τον καλό οδηγό που θέλει το κάτι
παραπάνω και ιδού ο νέος «θεός», πρωταθλητής κ.λπ. Μακάρι να έχει και
διάρκεια. Μην ξεχνάμε ότι κατά καιρούς προκύπτουν διάφοροι, αλλά τη
διάρκεια ενός Ρερλ ή ενός Κάνκουνεν την είχαν, ή την έχουν αν θέλετε, άλλοι
2-3 το πολύ.
Να μείνουμε όμως στο 1995 σχολιάζοντας τη Μιτσουμπίσι. Συγνώμη δηλαδή, αλλά
νομίσατε ότι θα πάρουν τίτλο επειδή τα Λάνσερ είναι υπερόπλα και επειδή οι
Κάουαν boys σε συνεργασία με τον φοβερό Μαδέρα και το τρομερό Λάνσερ 2 ή 3
κατηγορίας N σημείωσαν νίκες και κέρδισαν βαθμούς; Αν είναι δυνατόν! H
ευκαιριακή παρουσία αν το υλικό είναι εξαιρετικό εξασφαλίζει τις εντυπώσεις
και ορισμένα καλά αποτελέσματα. Τίποτα άλλο. Είναι αποδεδειγμένο, άλλοτε
και τώρα. Θυμάστε τα Γκάλαντ με Μίκαελ Έρικσον και Πέντι Αιρίκαλα; Κέρδισαν
1000 Λίμνες και RAC αλλά από εκεί και πέρα τίποτα άλλο. Με «τρέχουμε δεν
τρέχουμε» δεν παίρνεις πρωτάθλημα. Αποδείχθηκε και φέτος παρά τον
αποκλεισμό της Τογιότα και το «τρέχα γύρευε» της Φορντ. Ουδέν σχόλιο για το
βρετανικό εργοστάσιο και τη βελγική ομάδα που το εκπροσώπησε. Αντίστοιχα τι
να σχολιάσεις για την F2. To ότι πήρε τον τίτλο η Πεζό εξασφαλίζοντας
βαθμούς με τους Νάσουλες και τους Τουρναβίτηδες (κανένα πρόβλημα με τα
παλικάρια, προς θεού) όλου του κόσμου τα λέει όλα. Χαιρετίσματα, κύριε
Ζαμπουίγ. Προσπαθείστε εσείς με τα κιτ καρ να κερδίσετε τον κύριο Λαντόν με
το Μεγκάν στο γαλλικό πρωτάθλημα και η τύχη σας στα άλλα Ράλλυ, στα
αληθινά, δουλεύει από μόνη της. Μέχρι πότε; Καλή ερώτηση, αλλά άνευ ουσίας,
αφού και αυτοί έχουν τρελαθεί με την F1, προτιμώντας να παραχωρούν
κινητήρες στον κύριο Έντι Τζόρνταν. Κρίμα...
Κλείνουμε με την ίδια λέξη και δεν αισιοδοξούμε ότι ύστερα από 12 μήνες η
εικόνα θα είναι διαφορετική. Τουλάχιστον για όλους εμάς που ζούμε σε αυτή
τη χώρα το 1996 θα έχουμε πάλι επισκέψεις. Κάτι θα βρουν ο Κάρλος, ο
Γιούχα, ο Ντιντιέ ώστε να συναγωνιστούν τον Κόλιν και να του πάρουν πίσω το
στέμμα. Βρετανός και μάλιστα Σκοτσέζος παγκόσμιος πρωταθλητής. Θα τραβούν
τα μαλλιά τους ο Μπγιορν, ο Χάνου, ο Βάλτερ, θα αυτοκτονήσει ο Μάρκου.
Τελικά έχουν οι καιροί γυρίσματα σε όλα τα επίπεδα. Ευτυχώς το περιοριστικό
στόμιο στο τούρμπο νόμιμο ή παράνομο δεν περιορίζει την υπερστροφή οπότε το
θέαμα παραμένει συνεπές στη συνατησή του με τον θεατή. Το χρειάζεται
άλλωστε τόσο πολύ κανείς αυτό το κάτι άλλο ώστε να επιβιώνει και να
αισιοδοξεί. Μη χάσετε το ράλλυ Ακρόπολις του 1996. Ξαναζεί και θα είναι
υπέροχο ό,τι και αν σκαρφιστούν οι έλληνες συνεργάτες του Μαξ Μόσλι._Σ.Χ.
H ΠΡΩΤΗ ΠΕΝΤΑΔΑ
ΚΟΛΙΝ MAKPEI
Δεν «γεμίζει το μάτι» για παγκόσμιος αλλά ψυχραιμία. Πετάει παντού. Σε
άσφαλτο και χώμα, αμφισβητώντας μετά μανίας τους πάντες. Τι τα ήθελε τα
θέατρα στην Ισπανία; Ρωτήστε τον στο Ακρόπολις.
ΚΑΡΛΟΣ ΣΑΪΝΘ
O Ισπανός προσπαθεί για το χατ τρικ στο θεσμό αλλά εις μάτην. Πάντως
κέρδισε άλλους τρεις αγώνες (σύνολο 17 στο ΠΠΡ!) ενώ αναμόρφωσε την
Προντράιβ καθιστώντας και το Ιμπρέζα καταδιωκτικό παντός εδάφους.
KENET ΕΡΙΚΣΟΝ
Ήρεμη δύναμη. Συνήθως λίαν καλώς, ενίοτε άριστος (Αυστραλία) αλλά ουδέποτε
καλώς. O MVP της Μίτσουμπίσι κέρδισε δις παρά την αραιά και πού παρουσία
του.
ΓΙΟΥΧΑ KANKOYNEN
Χρονιά-καταστροφή αλλά ποιος τολμάει να τον αγνοήσει. H παρουσία του
φωτίζει και οι χρόνοι του όταν θυμώνει προκαλούν σοκ ακόμη και στην άσφαλτο
(Καταλούνια).
TOMI MAKINEN
Ηρέμησε, άνθρωπέ μου. Με τα εγκλήματά σου έγινε ο Βρετανός Παγκόσμιος.
Αστειευόμαστε, αλλά αν ο Τόμι δεν έβγαινε εδώ (N. Ζηλανδία) και εκεί
(Καταλούνια) ίσως το τοπίο θα ήταν διαφορετικό.
OI «ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΙ»
NTINTIE ΟΡΙΟΛ
O αποχωρών πρωταθλητής ήταν μέσα στα πράγματα όποτε η Σέλικα δούλευε.
Παραμένει «χλωμός» όταν το όπλο του δεν είναι όπως το θέλει.
ΜΠΡΟΥΝΟ TIPI
Στην Κορσική απέδειξε ότι είναι Ντελέ. Ατυχος όχι γιατί έχασε στο νησί αλλά
γιατί έμπλεξε με τη Φορντ.
ΦΡΑΝΣΟΥΑ ΝΤΕΛΕΚΟΥΡ
Ένα αστέρι πέφτει-πέφτει... Τον ευνούσε η πλειοψηφία των αγώνων του
πρωταθλήματος αλλά αδύνατον να βρει τα όρια.
ΦΡΕΝΤΙ ΛΟΪΞ
Στο πρόσωπό του και όσοι με F2 προσπάθησαν υπηρετώντας με συνέπεια το
θεσμό. Μετά τον Τιρί, ο Λοΐξ; Θα «δείξει»...
POYI ΜΑΔΕΡΑ
O 28 χρονος mr. N. Ανεμος ακόμη και στο πρώτο του RAC εκεί όπου δεν μετράει
μόνο το όπλο.
TAYTOTHTA
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΡΑΛΛΥ 1995
ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΕΣ
Κόλιν Μακρέι-Ντέρεκ Ρίνγκερ (οδηγών)
Σουμπαρού Ιμπρέζα (κατασκευαστών)
ΡΑΛΛΥ: Μόντε Κάρλο, Σουηδίας, Πορτογαλίας, Γύρος Κορσικής, Νέας Ζηλανδίας,
Αυστραλίας, Ισπανίας, Μεγ. Βρετανίας.
Χαρακτηριστικά: Έντονος συναγωνισμός, αλλά η παρανομία της Τογιότα στο
Καταλούνια σκίασε το Πρωτάθλημα. Σταθερή στην πορεία της η Σουμπαρού,
έκπληξη η Μιτσουμπίσι, εκτός περιβάλλοντος η Φορντ, στο χάος η Τογιότα.
Κοινός παρονομαστής οι πολλοί θεατές.
Συμμετοχές: από 81 στο Καταλούνια έως 199 στο Μόντε Κάρλο.
Νικητές: Σάινθ (Σουμπαρού): 3 (Μόντε Κάρλο, Πορτογαλία, Καταλανία),
K. Μακρέι (Σουμπαρού): 2 (Νέα Ζηλανδία, RAC), K. Έρικσον (Μιτσουμπίσι): 2
(Σουηδία, Αυστραλία), Οριόλ (Τογιότα): 1 (Κορσική).
Πρωτάθλημα N: Μαδέρα (Μιτσουμπίσι): 4 (Πορτογαλία, Κορσική, Καταλανία,
RAC), Ρεκάλντε (Μιτσουμπίσι): 1 (Νέα Ζηλανδία), Καμαντονά (Φορντ): 1 (Μόντε
Κάρλο), Μπάκλουντ (Μιτσουμπίσι): 1 (Σουηδία), Ορντίνσκι (Μιτσουμπίσι): 1
(Αυστραλία).
F2: Όπελ 3 (Σβαν/Σουηδία, Κιτολέχτο/1000 Λίμνες, Λοΐξ/Σαν Ρέμο), Ρενό 2
(Ρανιοτί/Μόντε Κάρλο, Μπουγκαλσκί/Κορσική), Πεζό 1 (Ντέιλα/Πορτογαλία),
Νταεγού 1 (Σινχ/Σαφάρι), Σέατ 1 (Βέμπερ/Ακρόπολις), Σκόντα 1
(Σιμπέρα/Αργεντινή), Τογιότα 1 (Μπλακ/Ν. Ζηλανδία)
Οι ταχύτεροι στις ε.δ.: K. Μακρέι 45, Κάνκουνεν 38, Σάινθ 31, Οριόλ 29,
Μάκινεν 24, K. Έρικσον 23, Τιρί & Σβαρτζ 15, Ντελεκούρ 13 κ.ά.
Βαθμολογίες
Οδηγών: K. Μακρέι 90, Σάινθ 85, K. Έρικσον 48, Ντελεκούρ 46, Μάκινεν 38,
Τιρί 34 κ.ά./Κατασκευαστών: Σουμπαρού 350, Μιτσουμπίσι 307, Φορντ 223
(σημ.: αφαιρέθηκαν οι βαθμοί της Τογιότα και των οδηγών της).
ΑΝΩ
Προντράιβ-Σουμπαρού
Σουμπαρού Ιμπρέζα, Μιτσουμπίσι Λάνσερ EVO 3
Οι K. Μακρέι, K. Έρικσον, Ρούι Μαδέρα
Οι θεατές
ΚΑΤΩ
Φορντ Έσκορτ
RAS-FORD
O Μαξ Μόσλι με τους ανεδαφικούς του κανονισμούς
H κατηγορία F2
Οι τεχνικοί της Τογιότα που παρανόμησαν