Nίκος Mάργαρης
«Το πρώτο σημείο είναι η περίφημη αναφορά στο ποσοστό των δασών μας κατά
τη λήξη της επανάστασης του 1821. Τότε -λένε- ήταν 50% ενώ σήμερα μόλις 17
ως 18%. Αυτός ο αριθμός, αγαπητοί μου, της δασωμένης Ελλάδας είναι τελείως
λανθασμένος και ουδέποτε υπήρξε εκείνη την εποχή?»
Αυτοκίνητο και αναδασώσεις
ΠΕΜΠΤΗ απόγευμα αναχωρώ από Μυτιλήνη για Αθήνα με την κόρη μου, που είναι
φοιτήτρια στο Τμήμα Περιβάλλοντος. H προσγείωση του αεροπλάνου ίσως να είχε
πρόβλημα, επειδή στο διάδρομο έτρεχαν αμέριμνες δύο αλεπούδες. H επιβίβαση
καθυστερεί αρκετά, και επειδή «είχε πέσει το σύστημα». Όταν μπαίνω,
επιτέλους, στο αεροπλάνο απλώνομαι στο κάθισμα, με πρόθεση να ξεκοκαλίσω
τον έγκυρο «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ» και αρχίζω με το κείμενο του κ. Γιάννη Μαρίνου που
προλογίζει την συνέντευξη του υπουργού Οικονομικών. Εδώ θα πρέπει να
ομολογήσω ότι δεν είμαι απλά αναγνώστης, αλλά υπερ-θαυμαστής του κ.
Μαρίνου. Του οποίου το θάρρος της γνώμης, σε συνδυασμό με την ελευθερία της
σκέψης και της γνώσης, τον κάνουν περίπου ως ίνδαλμά μου. Και δεν είμαι ο
μόνος Έλληνας που τρέφει τόση εκτίμηση στο πρόσωπό του. Για όσους δεν με
πιστεύουν σας πληροφορώ ότι σ? ένα ταξίδι που έκανα πριν από ένα χρόνο με
τον κ. Μαρίνο στη Λέρο και την Κάλυμνο για την υποδοχή του Πατριάρχη, οι
εκδηλώσεις αγάπης για το πρόσωπό του από το λαό των δύο νησιών ήταν για
μένα κάτι πρωτόγνωρο. Πράγμα που σημαίνει ότι ο λαός εκτιμά το σωστό, όπως
φαίνεται άλλωστε και από τους αναγνώστες των 4T και την αγάπη που τρέφουν
για τον Κώστα Καββαθά. Του οποίου επίσης είμαι θαυμαστής εδώ και τριάντα
χρόνια.
Πριν όμως προλάβω να διαβάσω το άρθρο ο καιρός χαλάει, το αεροπλάνο αρχίζει
να τραντάζεται και ο πιλότος ανακοινώνει ότι στην Αθήνα είναι αδύνατον να
προσγειωθούμε. Θα παραμείνουμε για είκοσι λεπτά πάνω από το Σούνιο και αν
δεν φτιάξει ο καιρός στην Αθήνα θα πάμε για προσγείωση στο Ηράκλειο της
Κρήτης.
Ευτυχώς σε μισή ώρα μας ενημερώνει ότι η προσγείωση είναι δυνατή πράγμα που
γίνεται με δυνατή βροχή και αστραπές που χαλάνε κόσμο.
Έχω αγοράσει τώρα τελευταία ένα παλιό σκαραβαίο (φυσικά εννοώ αυτοκίνητο)
απροσδιορίστου ηλικίας των επιμέρους τμημάτων του. Με τη βροχή να χαλάει
κόσμο, κανονίζω η κόρη μου να πάρει τις αποσκευές και να με περιμένει μαζί
με τον ευγενέστατο και αξιολογότατο νομάρχη Λέσβου κ. Μαθιέλλη (πώς αντέχει
όλη τη μικροπολιτική είναι παράδοξο!) στην είσοδο των αφίξεων. Εγώ πάω να
πάρω το αυτοκίνητο μόνος για να μη γίνουμε όλοι μούσκεμα.
Όταν φθάνω βρεμένος στον σκαραβαίο -που ανάβει με το «τσακ»- οδηγώ προς το
αεροδρόμιο και διαπιστώνω ότι το εμπρός αριστερό λάστιχο έχει σκάσει. Μην
έχοντας αλλάξει ποτέ στο παρελθόν λάστιχο σ? αυτό το αυτοκίνητο ψάχνω για
το ειδικό σπρέι με το οποίο φουσκώνω τα σκασμένα λάστιχα. Τα οποία
φτιάχνουν περίπου με «μαγικό» τρόπο. Έχω ξεχάσει όμως το σπρέι και είναι
αδύνατον να μείνω να τ? αλλάξω μέσα στο ποτάμι που τρέχει. Χώρια που αν
καθυστερήσω πολύ θ? ανησυχήσει η κόρη μου. Αποφασίζω λοιπόν και οδηγώ με
λάστιχο κλαταρισμένο μέχρι τις αφίξεις της Ολυμπιακής. Βάζουμε μέσα τις
βαλίτσες και βγάζουμε το γρύλλο και τον «σταυρό». Είναι όμως αδύνατον να
ξεβιδώσουμε τα μπουλόνια. Τα οποία είναι τόσο σφιχτά που δεν «καταλαβαίνουν
Χριστό». Τόσο εγώ όσο και ο κ. Μαθιέλλης γινόμαστε χάλια αλλά τίποτε, οπότε
αποφασίζω να πάρω τηλέφωνο (έχω φορητό) την EXPRESS SERVICE. O προηγούμενος
ιδιοκτήτης, όταν παζάρευα το αυτοκίνητο, μου είχε πει ότι θ? αφήσει και την
EXPRESS SERVICE μέχρι τέλος Ιανουαρίου. H απάντηση όμως της ευγενέστατης
κυρίας με την οποία μιλάω είναι απογοητευτική. O κ. τάδε ξέγραψε τον
σκαραβαίο μ? αυτόν τον αριθμό. Τους λέω ότι κάποιο λάθος έγινε αλλά -ούτως
ή άλλως- είμαι γραμμένος σε άλλο αυτοκίνητο και την παρακαλώ να με λυπηθεί.
Της εξηγώ και όλα τα προβλήματα της στιγμής, ότι είμαι πέντε χρόνια
συνδρομητής στο άλλο αυτοκίνητο ότι τους κάλεσα ελάχιστες φορές, τίποτε.
Αυτό θα πει εξυπηρέτηση όταν τη χρειάζεσαι.
Αποφασίζω με την κόρη μου να πάμε -επειδή ούτε ταξί υπάρχει- με το λάστιχο
κλαταρισμένο μέχρι τη βενζίνα απέναντι από το Continent στην Αλίμου. Εκεί,
ευτυχώς, οι υπάλληλοι είναι ευγενέστατοι και -τρία άτομα μαζί- καταφέρνουμε
να ξεβιδώσουμε τα μπουλόνια.
Φθάνουμε σπίτι «πτώματα» και γραμμή για ενημέρωση σ? ό,τι αφορά τις
συναντήσεις της επόμενης ημέρας. Παρασκευή πρωί έχω επίσκεψη στο
Ιπποκράτειο για κάποιες εξετάσεις από όπου φεύγω κατά τις δέκα με απορίες
για την υγεία μου κατά τα γνωστά «Ο Χριστός πέθανε, ο Λένιν πέθανε κι εγώ
δεν αισθάνομαι τόσο καλά». Αντε επομένως, να βρεις όλη την ενέργεια που
χρειάζεται να τα βγάλεις πέρα με πανεπιστημιακές δραστηριότητες. Το
μεσημέρι στο σπίτι ξαναγυρίζω στον OIKONOMIKO. Στη στήλη «Διάλογος με τον
Κριτόβουλο» διαβάζω -κάτω από τον τίτλο «Χριστουγεννιάτικα δένδρα με
συμβολή στην αναδάσωση» την εξής επιστολή αναγνώστου: «Αγαπητέ Κριτόβουλε.
Με τις επικείμενες εορτές των Χριστουγέννων, φυσικά μεταξύ των άλλων
καταναλωτικών δώρων κ.λπ. δεν θα λείψουν (λόγω υψηλής ευμάρειας των
ιθαγενών) και τα χριστουγεννιάτικα δένδρα που θα φέρουν στις αγορές των
μεγάλων πόλεων. Ως εκ τούτου θα θέλαμε να προτείνουμε όπως τα δέντρα αυτά
πωλούνται με τις ρίζες τους ώστε μετά το πέρας τον εορτών να είναι δυνατή η
μεταφύτευση αυτών α) σε περιοχές που έχουν καεί και επείγει η αναδάσωση της
περιοχής, β) περιοχές που ο κάθε δήμος έχει προσδιορίσει για δενδροφύτευση.
Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι δήμαρχοι εις όλη την επικράτεια θα
επικροτήσουν την πρόταση αυτή, και θα δώσουν τις ανάλογες οδηγίες προς τους
προμηθευτάς των δένδρων αυτών. H μεταφύτευση θα είναι καθ? ολοκληρίαν υπό
την επόπτευση αλλά και συντήρηση της κάθε οικογένειας, έως ότου τα δένδρα
αυτά ξαναπιάσουν.
Με ειλικρινείς χαιρετισμούς, ΘΕΟΔΩΡΟΣ Γ. ΔΡΟΥΒΑΣ, Μόντρεαλ Καναδά, 20/10/95
ΣΗΜ.: Κάθε δένδρο πρέπει να συνοδεύεται με οδηγίες ποτίσματος κατά τη
διάρκεια της παραμονής του σε οικία ή διαμέρισμα».
Επειδή, όμως, υπάρχει ο κίνδυνος μερικοί να θεωρήσουν την πρόταση σωστή ας
τους προλάβω. Τα όσα γράφω -προς Θεού!- δεν συνιστούν βεβαίως κριτική
εναντίον του ανιδιοτελούς αναγνώστου του «ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ». O οποίος απλούστατα
επηρεάσθηκε από τι κοινοτοπίες - για να μην πω τίποτε χειρότερο- που κάθε
καλοκαίρι ακούγονται από κάθε αρμόδιο, αναρμόδιο, πικραμένο και «οικολόγο»
της συμφοράς.
Ας δούμε, λοιπόν, δύο από τις βασικές κοινοτοπίες για το ελληνικό
περιβάλλον που μας έχουν αλλάξει τα φώτα.
Το πρώτο σημείο είναι η περίφημη αναφορά στο ποσοστό των δασών μας κατά τη
λήξη της επανάστασης του 1821. Τότε -λένε- ήταν 50% ενώ σήμερα μόλις 17 ως
18%. Αυτός ο αριθμός, αγαπητοί μου, της δασωμένης Ελλάδας είναι τελείως
λανθασμένος και ουδέποτε υπήρξε εκείνη την εποχή. Όταν κανένας δεν γνωρίζει
επακριβώς το σημερινό ποσοστό της δασοκάλυψης ήταν καταρχήν δύσκολο να έχει
βγει μια σίγουρη στατιστική. Από την άλλη -όπως έχω τονίσει άπειρες φορές-
ο βαυαρός πρόξενος Strong το 1838 δημοσίευσε μια στατιστική που λέει ότι
στην Ελλάδα τα δάση ήταν 18%. Το πώς μας προέκυψε το παρανοϊκό 50% το οποίο
θεωρούμε ως «θέσφατο» είναι μια ιστορία ψεύδους και παραπληροφόρησης που
βόλευε κάποιους βοηθούς του δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά λίγο πριν από το 1940.
Ας το επαναλάβω: το 50% των δασών εκείνης της εποχής είναι ψεύδος αν δεν
είναι ανοησία.
Ας πάμε τώρα στο δεύτερο σημείο το οποίο στηρίζεται στο «εύρημα» να
δημοσιεύεται ένας πίνακας στον οποίο παρουσιάζονται στη μία στήλη οι
περιοχές που καίγονται κάθε χρόνο και δίπλα εκείνες που αναδασώθηκαν.
Φυσικά οι «αναδασώσεις» είναι λιγότερες από τις φωτιές, οπότε νά ?τος ο
εντυπωσιασμός των αφελών. Οι οποίοι αγνοούν ότι οι καμένες περιοχές
αναγεννώνται από μόνες τους, μια και η φυσική αναδάσωση εργάζεται ωραιότατα
αν η περιοχή δεν βοσκηθεί. Όσοι αμφιβάλλουν μ? αυτό που λέω ας κάνουν μια
βόλτα σε μία περιοχή που κάηκε το καλοκαίρι. Θα διαπιστώσουν ότι όλα τα
φυτά που προϋπήρχαν επανέρχονται. Είτε με ενεργοποίηση της φύτρωσης των
σπόρων τους, όπως τα πεύκα, είτε με παραβλαστήματα από τις άθικτες ρίζες
τους, όπως το πουρνάρι, η κουμαριά, η αγριελιά και πάει λέγοντας. Οι
αναδασώσεις, που ανοήτως θεωρούμε απαραίτητες, προκαλούν σοβαρότατα
προβλήματα, μια και διαταράσσουν την οικολογική ισορροπία η οποία
προϋπήρχε. Παρ? όλα αυτά ο κάθε πικραμένος παίρνει ό,τι φυτό του κατεβάσει
η κούτρα του, το παραχώνει όπου βρει και άντε να πείσεις τα πιτσιρίκια που
τρέχουν από πίσω ότι προκαλούν βλάβη στο περιβάλλον.
Με βάση, λοιπόν, τα παραπάνω καθήστε ήσυχοι και χαλαροί απολαμβάνοντας -με
όλες μου τις ευχές- τη νέα χρονιά._Ν.Μ.
Υ.Γ. Πριν κλείσω διαπιστώνω ότι το κείμενό μου έχει να κάνει και με
αυτοκίνητο και με οικολογία. Ας τελειώσω επομένως όπως ξεκίνησα. Το λάστιχο
που οδηγήθηκε «κλαταρισμένο» για τόση απόσταση όσο κι αν φαίνεται περίεργο
δεν χάλασε. Ίσως να το βοήθησε και το γεγονός ότι ο δρόμος ήταν γεμάτος
νερά και δεν υπερθερμάνθηκε. Πάντως ήταν ο τύπος All Weather της Good Year.