Καλειδοσκόπιο - Mέρος 1ο
ΚΑΛΕΙΔΟΣΚΟΠΙΟΣε ποιον ανήκει ο κυβερνοχώρος
Ο κυβερνοχώρος, το Ίντερνετ και τα άλλα παγκόσμια δίκτυα που έχουν κάνει ή
κάνουν την εμφάνισή τους σχεδιάστηκαν για να αποτελέσουν τις μελλοντικές
υπερ-λεωφόρους πληροφοριών, που ελπίζουμε ότι θα καταργήσουν τα σύνορα και
θα εκμηδενίσουν τις αποστάσεις. Το αν τελικά θα το πετύχουν, είναι ακόμη
άγνωστο, αν και όλες οι ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές. Αυτό όμως που είναι
σίγουρο σήμερα, είναι ότι ανάμεσα στην επανάσταση που έχουν δημιουργήσει,
προκαλούν το κατεστημένο, όπως για παράδειγμα τους νόμους περί πνευματικής
ιδιοκτησίας.
Η ιστορία του αμερικανού φοιτητή Ρον Τζενέρο αποτελεί τυπικό παράδειγμα της
διαμάχης που εξελίσσεται σήμερα στον κυβερνοχώρο. Ο Τζενέρο, φανατικός
φίλος ταινιών επιστημονικής φαντασίας σαν χρήστης του Ίντερνετ, δημιούργησε
εκεί από χόμπι ένα χώρο φιλοξενώντας κάθε τι που είχε από τις αγαπημένες
του ταινίες για όσους είχαν ίδια ενδιαφέροντα. Δεν έκανε άλλωστε τίποτε
διαφορετικό από δεκάδες χιλιάδες άλλους χρήστες του Δικτύου. Η διαφορά με
τον Τζενέρο ήταν ότι κάποτε έλαβε μία επιστολή από εταιρία που κρατούσε τα
πνευματικά δικαιώματα γνωστής τηλεοπτικής σειράς επιστημονικής φαντασίας
και του ζητούσε να σταματήσει αμέσως αυτό που έκανε και να? εξαφανιστεί από
το Δίκτυο. Το λάθος του, όπως αποδείχθηκε αργότερα, ήταν ότι αγνόησε την
προειδοποίηση, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίσει ένα πραγματικό βουνό από
μηνύσεις για παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων και απαιτήσεις για
αποζημιώσεις ύψους πολλών δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων. Η υπόθεσή του
μάλλον θα αποτελέσει παράδειγμα και οδηγό και για τις δύο πλευρές του
προβλήματος για το μέλλον.
Η ιστορία βέβαια είναι η κορυφή μόνο ενός παγόβουνου σε σχέση με την
τεράστια διαμάχη για τα πνευματικά δικαιώματα στον κυβερνοχώρο και
βρίσκεται υπό εξέλιξη κυρίως στις ΗΠΑ.
Οι αρχικοί δημιουργοί του Ίντερνετ, κυρίως επιστήμονες, είχαν μικρό ή και
καθόλου ενδιαφέρον για πνευματικά δικαιώματα στο υλικό που διακινείτο μέσω
του Δικτύου. Τους αρκούσε ότι διέθεταν ένα ανέξοδο και γρήγορο μέσο
διάδοσης ιδεών και έργων σε όσο το δυνατόν περισσότερους αποδέκτες. Η
κατάσταση φυσικά άλλαξε, όταν οι μεγάλες εταιρίες ανακάλυψαν τη δύναμη του
Ίντερνετ, καθώς το τελευταίο αποκτούσε όλο και περισσότερους χρήστες. Αυτό
που έβλεπαν ήταν μία νέα τεράστια αγορά, αλλά και απειλές διαφυγής κερδών
από ενέργειες όπως αυτές του Ρον Τζενέρο. Έτσι δεν άργησαν να κινήσουν τις
διαδικασίες για την επέκταση των νόμων περί δικαιωμάτων πνευματικής
ιδιοκτησίας στο Ίντερνετ. Στην πραγματικότητα, άνοιγαν τους ασκούς του
Αιόλου, μπαίνοντας σε μία εντελώς παρθένα περιοχή χωρίς καθόλου κανόνες,
αλλά με πολλά προβλήματα.
Σε ποιον ανήκει όμως ο κυβερνοχώρος; Ποια μορφή παίρνουν τα πνευματικά
δικαιώματα σε ό,τι υπάρχει μέσα σ? αυτόν; Είναι το Ίντερνετ μία μορφή
ηλεκτρονικής δανειστικής βιβλιοθήκης, όπου οι χρήστες χρησιμοποιούν το
υλικό υπό ανοχή όπως και στις συμβατικές βιβλιοθήκες;
Για να απαντηθούν αυτές οι ερωτήσεις θα πρέπει πρώτα να δοθεί απάντηση σε
ένα άλλο καίριο ερώτημα. Στη διακίνηση υλικού μέσω του Δικτύου, το
αντιγράφουμε ή απλώς το μεταφέρουμε και το δανειζόμαστε; Είναι δηλαδή η
μεταφορά από υπολογιστή σε υπολογιστή, έστω και για τα ελάχιστα
εκατομμυριοστά του δευτερολέπτου, που ο τελευταίος συγκρατεί στη μνήμη του
τα στοιχεία κατά τη μεταφορά, αντιγραφή. Ακόμη όμως κι αν αντιγράφουμε τα
στοιχεία και θα πρέπει να πληρώσουμε πνευματικά δικαιώματα, δεδομένης της
δομής του Ίντερνετ, πόσες φορές πρέπει να γίνει αυτό, αφού πολλές φορές για
να φτάσουν οι πληροφορίες σε μας διέρχονται από δεκάδες ενδιάμεσους
κόμβους-υπολογιστές;
Το αποτέλεσμα πάντως της διαμάχης θα επηρεάσει σίγουρα το μέλλον του
Ίντερνετ και των άλλων δικτύων του είδους, τόσο στο κόστος χρήσης του όσο
κυρίως στην ελευθερία διακίνησης ιδεών μέσω αυτού. Το τελευταίο είναι ίσως
και το πιο επικίνδυνο εάν τελικά συμβεί.
Φαίδων Καραϊωσηφίδης
ΤΑ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΘΗΛΑΣΤΙΚΑ ΣΕ ΚΙΝΔΥΝΟ
Για ένα θαλάσσιο θηλαστικό, το κύριο στοιχείο του περιβάλλοντος στο οποίο
ζει, δηλαδή της θάλασσας, δεν είναι ότι η τελευταία είναι υγρή, όπως θα
υποστήριζε ένα θηλαστικό της ξηράς. Δεν είναι ούτε ιδιαίτερα κρύα, βαθιά ή
σκοτεινή. Δεν είναι καν μπλε ή πράσινη. Για ένα θαλάσσιο θηλαστικό η
θάλασσα είναι κυρίως ήσυχη ή γεμάτη θορύβους.
Όλα αυτά τα ζώα της θάλασσας κατοικούν σ? έναν κόσμο που κυριαρχείται από
θορύβους. Ιδιαίτερα οι φάλαινες και τα δελφίνια περνούν το μεγαλύτερο μέρος
της ζωής τους σε απόλυτο σκοτάδι, σ? ένα περιβάλλον που δεν μπορούν να
εξερευνήσουν με το αισθητήριο της όρασης. Αντί γι? αυτήν χρησιμοποιούν
σόναρ για να «χαρτογραφήσουν» το χώρο. Το σόναρ όμως χρησιμοποιείται και
για να επικοινωνούν μεταξύ τους, να «φλερτάρουν» με το ταίρι τους και να
προστατεύουν την οικογένειά τους.
Καθημερινά όμως τα ζώα αυτά έχουν να αντιμετωπίσουν την ανθρώπινη
παρέμβαση. Δεν είναι μόνο η φαλαινοθηρία ή η αλιεία, δύο δραστηριότητες που
διαταράσσουν έντονα τη ζωή των φαλαινών και δελφινιών. Είναι η θαλάσσια
κυκλοφορία που είναι ιδιαίτερα έντονη σε ορισμένες περιοχές του πλανήτη, ο
θόρυβος από έρευνες για πετρέλαιο, η λειτουργία γεωτρυπάνων, οι
υποθαλάσσιες εκρήξεις κ.ά. Το άμεσο αποτέλεσμα είναι τα μεγάλα θαλάσσια
θηλαστικά να αποφεύγουν όλο και περισσότερο διάφορες περιοχές του πλανήτη,
εγκαταλείποντας χώρους που προσέφεραν παραδοσιακά τροφή και προστασία σε
περιόδους αναπαραγωγής.
Στην πραγματικότητα ξέρουμε πολύ λίγα πράγματα για την αντίδραση που έχουν
τα θαλάσσια θηλαστικά στο θόρυβο. Όπως όμως και με τους ανθρώπους, υπάρχουν
πολύπλοκοι μηχανισμοί που επηρεάζονται και τα αποτελέσματα των
επιστημονικών ερευνών που έχουν γίνει μέχρι στιγμής υποδηλώνουν ότι ο
θόρυβος έχει άμεσο αντίκτυπο στις μεταξύ τους επικοινωνίες με αποτέλεσμα
την αλλαγή στη συμπεριφορά τους.
Σύντομα πάντως τα θαλάσσια θηλαστικά θα έχουν ν? αντιμετωπίσουν επίπεδα
θορύβου που θα είναι, όχι μόνο ενοχλητικά αλλά ακόμη και επικίνδυνα, όπως
υποστηρίζουν διάφορες επιστημονικές ομάδες.
Ο μεγάλος ένοχος είναι ένα σύστημα Ενεργού Σόναρ Χαμηλής Συχνότητας (ΕΣΧΣ)
που έχει αναπτύξει το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό την τελευταία δεκαετία
και που έχει φτάσει τώρα σε στάδιο που απαιτεί δοκιμή μεγάλης κλίμακας. Το
σόναρ αυτό κρίνεται απαραίτητο για επιχειρήσεις σε θάλασσες με μικρά βάθη
και παράκτιες ζώνες. Το κακό είναι ότι οι ίδιες περιοχές είναι συνήθως
ζώνες που τα θαλάσσια θηλαστικά τρέφονται και ζευγαρώνουν. Έτσι φάλαινες,
δελφίνια, θαλάσσιοι ελέφαντες, φώκιες και άλλα ζώα φαίνεται ν?
αντιμετωπίζουν άμεσο κίνδυνο. Το πρόβλημα, σύμφωνα με τους επιστήμονες που
θέλουν να ευαισθητοποιήσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη, είναι πολύ
μεγαλύτερο από ό,τι φαίνεται. Το σόναρ για να είναι αποτελεσματικό θα
πρέπει να υποστεί εκτεταμένες δοκιμές στο είδος των περιοχών που πρόκειται
να χρησιμοποιηθεί, σε διαφορετικές εποχές του χρόνου και οι δοκιμές θα
πρέπει να επαναλαμβάνονται κατά τακτά χρονικά διαστήματα, ώστε να
επιβεβαιώνουν την καλή λειτουργία του συστήματος. Έτσι η διαταραχή του
θαλάσσιου περιβάλλοντος και τα αρνητικά αποτελέσματα στους κατοίκους του
αναμένεται να είναι σχεδόν μόνιμα. Ήδη, από τις αρχές του χρόνου, έχει
ξεκινήσει μία έντονη προσπάθεια στις ΗΠΑ για να αποτραπεί η συνέχιση των
δοκιμών, που θα πρέπει να σημειωθεί ότι είχαν ξεκινήσει πριν από αρκετό
καιρό καλυπτόμενες από μυστικότητα λόγω του απόρρητου του προγράμματος. Η
τελική όμως απόφαση στο θέμα αναμένεται να παρθεί στις δικαστικές αίθουσες,
όπου διάφορες περιβαλλοντολογικές οργανώσεις έχουν μηνύσει το αμερικάνικο
Ναυτικό για παραβίαση της σχετικής νομοθεσίας.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο, έχει χάσει τη δικαστική μάχη για
παρόμοια θέματα τρεις φορές μέσα στην τρέχουσα δεκαετία, αφού η επίκληση
της ασφάλειας των ΗΠΑ δεν κρίθηκε ικανή υπερασπιστική τακτική. Οι
αμερικάνικες περιβαλλοντολογικές οργανώσεις ελπίζουν ότι το ίδιο θα
επαναληφθεί και τώρα.
ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ ΑΝΤΙ ΒΙΒΛΙΑΡΙΟΥ ΤΡΑΠΕΖΗΣ
«Όλοι οι Κινέζοι μοιάζουν μεταξύ τους» είναι μία από τις πιο στερεότυπες
εκφράσεις που μπορεί να ακούσει κανείς στη Δύση. Αυτός όμως δεν είναι ο
λόγος που μια από τις μεγαλύτερες κινέζικες τράπεζες υιοθέτησε ένα νέο
σύστημα αναγνώρισης των πελατών της μέσω των αποτυπωμάτων τους.
Μετά από ένα κύμα περιστατικών απάτης η τράπεζα προχώρησε στην καταχώρηση
των δακτυλικών αποτυπωμάτων όλων των πελατών της. Έτσι σήμερα σε όλες τις
συναλλαγές σαν μέσο αναγνώρισης δεν απαιτείται βιβλιάριο, κάρτα, υπογραφή ή
άλλο συνηθισμένο μέσο απόδειξης της ταυτότητας. Το μόνο που χρειάζεται για
τον πελάτη είναι να βάλει το χέρι του σε έναν ειδικό σαρωτή που καταγράφει
και ψηφιοποιεί τα δακτυλικά του αποτυπώματα. Στη συνέχεια τα συγκρίνει με
το όνομα του συναλλασσόμενου και απορρίπτει ή εγκρίνει τη συναλλαγή. Το
σύστημα είναι αρκετά προηγμένο για να εκτελεί την αναγνώριση μέσα σε δύο ή
τρία δευτερόλεπτα, ενώ μπορεί ακόμη ν? αναγνωρίσει απόπειρες παραποίησης
των αποτυπωμάτων με τεχνητά μέσα. Το σύστημα αναπτύχθηκε από το
πανεπιστήμιο Τσιν Χούα του Πεκίνου και αναμένεται να προσαρμοστεί και σε
μία σειρά άλλων εφαρμογών, όπως η αντικατάσταση των κλειδαριών σε σπίτια,
γραφεία, ξενοδοχεία και αυτοκίνητα ή τον έλεγχο της πρόσβασης σε δίκτυα
υπολογιστών, αρχεία και άλλους ελεγχόμενους χώρους.
ΤΟ ΣΤΕΜΜΑ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ
Ο Ήλιος, αν και αποτελεί το κοντινότερο σε μας άστρο, το κέντρο του ηλιακού
μας συστήματος και την πηγή ζωής για τον πλανήτη μας κρύβει ακόμη τα
περισσότερα από τα μυστικά του, λόγω των δυσκολιών που παρουσιάζει η μελέτη
του. Έτσι κάθε πληροφορία που συλλέγεται γι? αυτόν αποτελεί πολύτιμο
στοιχείο για τους αστρονόμους.
Ένα από τα μυστηριώδη στοιχεία του Ήλιου είναι το στέμμα, το εξωτερικό
δηλαδή στρώμα της ατμόσφαιράς του που αποτελείται από υπέρθερμα, ιονισμένα
αέρια. Η συμπεριφορά του στέμματος, με τις στεμματικές οπές, όπου η
προσωρινά χαμηλή πυκνότητα της ατμόσφαιρας επιτρέπει τη διαφυγή του ηλιακού
ανέμου ή τις στεμματικές εκτινάξεις, όπου τεράστια νέφη πλάσματος φεύγουν
από το στέμμα και κινούνται στο διάστημα με τεράστιες ταχύτητες, έχουν
άμεση επίδραση στο πλανητικό μας σύστημα.
Το ηλιακό στέμμα παρουσιάζει δραματικές αλλαγές στη διάρκεια του
ενδεκαετούς ηλιακού κύκλου και ακριβώς αυτές τις αλλαγές έχει καταγράψει το
τηλεσκόπιο ακτίνων «Χ» του δορυφόρου Yohkoh που βρίσκεται σε τροχιά γύρω
από τη Γη. Τα διαδοχικά είδωλα της φωτογραφίας, που απεικονίζουν το
θερμοκρασίας 2 εκατομμυρίων βαθμών στέμμα, έχουν παρθεί σε διαστήματα
τεσσάρων περίπου μηνών από το Νοέμβριο του 1001 έως, και το πιο πρόσφατο,
τον Ιούλιο του 1995. Στις διαδοχικές φάσεις διακρίνεται η σταδιακή μείωση
της δραστηριότητας του στέμματος κατά 100 περίπου φορές.
ΜΑΤΙΑ ΑΕΤΟΥ
Η αξία των ελικοπτέρων σαν ιπτάμενες πλατφόρμες πολλαπλών χρήσεων έχει
αποδειχθεί σε πολλές εφαρμογές συμπεριλαμβανομένης και της επιβολής του
Νόμου. Ελικόπτερα διαθέτουν πλέον όλες οι αστυνομίες μεγάλων πόλεων του
κόσμου, ενώ πρόσφατα προστέθηκαν και στο οπλοστάσιο της Ελληνικής
Αστυνομίας, εκτιμώντας την επιχειρησιακή ευελιξία τους και την ταχύτητα
επέμβασής τους. Κυρίως όμως αποτελούν τα αστυνομικά μάτια στον αέρα,
συντονίζοντας και καθοδηγώντας τις επίγειες δυνάμεις. Μία αμερικάνικη
εταιρία παρουσίασε πρόσφατα ένα σύστημα που βελτιώνει κατακόρυφα τη
δυνατότητα παρατήρησης από ελικόπτερα. Πρόκειται για έναν πυργίσκο με έναν
ισχυρό τηλεσκοπικό φακό, ηλεκτρονικά σταθεροποιημένο σε πέντε άξονες, ικανό
να «διαβάσει» την πινακίδα ενός αυτοκινήτου από απόσταση 300 μέτρων. Έτσι
οποιαδήποτε σκηνή μπορεί να καταγραφεί σε βίντεο υψηλής ποιότητας και να
χρησιμοποιηθεί σαν πειστήριο σε δικαστήριο ή για τηλεοπτικές μεταδόσεις. Η
σταθεροποίηση εξασφαλίζει ακίνητα πλάνα, που συνήθως είναι το πρόβλημα σε
παλαιότερα συστήματα λόγω των κραδασμών που παρουσιάζουν τα ελικόπτερα κατά
την πτήση. Το σύστημα επιτήρησης GyroCam 36Χ είναι ελαφρύ ώστε να μπορεί να
τοποθετηθεί στο ρύγχος οποιουδήποτε ελικόπτερου, ενώ η προσθήκη του δεν
μειώνει τις επιδόσεις του αεροσκάφους. Το σύστημα χρησιμοποιείται ήδη από
πολλές αστυνομίες, αλλά και μεγάλους τηλεοπτικούς σταθμούς, για τη μετάδοση
ζωντανών εικόνων από περιστατικά υπό εξέλιξη. Στη φωτογραφία το σύστημα
τοποθετημένο σε ελικόπτερο και στην ένθετη φωτογραφία σκηνή από πραγματική
λήψη του GyroCam 36Χ
ΠΥΡΙΤΙΟ ΚΑΙ ΝΕΡΟ
Μοιάζει με επίδειξη ταχυδακτυλουργού όταν ο ερευνητής του πανεπιστημίου
Σαϊτάμα του Τόκιο, Καζούο Χοσοκάουα κινεί ένα μικρό δίσκο με νερό και τα
λεπτά φύλλα πυριτίου που βρίσκονται μέσα του σχηματίζουν, σαν από θαύμα,
περίτεχνα σχήματα. Πρόκειται όμως για ένα πραγματικό επιστημονικό πείραμα
που έχει σαν στόχο να αναμείξει κομμάτια πυριτίου και μετάλλων σε σχήματα
και να τα υποχρεώνει να σχηματίσουν αυτόματα ηλεκτρονικά εξαρτήματα. Φυσικά
το πείραμα αποτελεί μόλις το πρώτο βήμα, που όμως έχει στεφθεί από
επιτυχία.
Ο Χοσοκάουα και η ομάδα του χρησιμοποιούν την επιφανειακή τάση του νερού
για να πετύχουν το σκοπό τους. Κάθε κομμάτι πυριτίου-μετάλλου έχει σχήμα
ημικυκλίου, από την ευθεία πλευρά του οποίου ξεπροβάλλει ένα μικρό τρίγωνο.
Η επιλογή του σχήματος αυτού δεν είναι τυχαία. Η επιφανειακή τάση των υγρών
είναι μία πολύ ισχυρή δύναμη, πολύ ισχυρότερη από τη βαρύτητα. Έχει έτσι τη
δυνατότητα να μετακινεί τα κομμάτια που βρίσκονται μέσα στο νερό και να τα
συγκρατεί μαζί. Το δεύτερο πρόβλημα που αντιμετώπισε η επιστημονική ομάδα
ήταν ο προσανατολισμός των κομματιών που φυσικά δεν θα έπρεπε να είναι
τυχαίος. Η πίεση που ασκεί στα αντικείμενα που βρίσκονται μέσα το υγρό η
επιφανειακή τάση εξαρτάται άμεσα από το σχήμα τους. Η επιφανειακή τάση
τείνει να ελαχιστοποιεί την επιφάνεια του νερού μέσα σ? ένα περιορισμένο
χώρο και ο τρόπος που γίνεται αυτό είναι με την ελαχιστοποίηση των
παραμορφώσεων γύρω από τις επιφάνειες των σωμάτων που βρίσκονται στην
επιφάνεια του υγρού. Το νερό στην προκειμένη περίπτωση υφίσταται τη
μεγαλύτερη παραμόρφωση στην αιχμή του τριγώνου. Η επιφανειακή τάση στην
προσπάθειά της να μειώσει τις παραμορφώσεις φέρνει τις ακμές διαφορετικών
κομματιών μαζί σχηματίζοντας έτσι ένας είδος τετράφυλλων τριφυλλιών από
πυρίτιο. Στα μέχρι στιγμής πειράματα, ο Χοσοκάουα κατόρθωσε να
προσανατολίσει τριάντα περίπου από 100 κομμάτια κάθε φορά και τα πειράματα
στρέφονται τώρα σε δοκιμές με διαφορετικά σχήματα αλλά και τρισδιάστατες
κατασκευές. Ο στόχος της «αυτο-συναρμολόγησης» ηλεκτρονικών πάντως
εξαρτημάτων φαίνεται ακόμη μακρινός αν και όταν επιτευχθεί θα επιτρέψει την
κατασκευή μικρο-εξαρτημάτων με ταχύτατους ρυθμούς ή την κατασκευή συσκευών
που θα μπορούν να αλλάζουν χρήση με αναπροσανατολισμό των υποσυστημάτων
τους. Προς το παρόν το πείραμα του Χοσοκάουα έχει τουλάχιστον εντυπωσιακά
οπτικά αποτελέσματα.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
ΙΑΤΡΙΚΗ
Η ασπιρίνη έχει αποκτήσει τον τίτλο του «θαυματουργού φαρμάκου», αλλά
πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι δεν μπορεί να τα κάνει όλα. Έτσι μπορεί η
ασπιρίνη να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στο παχύ έντερο, αλλά,
σε αντίθεση με ό,τι πιστευόταν στο παρελθόν, δεν κάνει τίποτε για να
προλάβει τον καρκίνο του στήθους.
Αν και δεν θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι ο ύπνος είναι το καλύτερο
φάρμακο για την υψηλή πίεση, πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι μία βραδιά με
κακό ύπνο έχει συνήθως σαν αποτέλεσμα την επομένη μία σημαντική άνοδο της
πίεσης. Οι ερευνητές υποπτεύονται ότι αυτός είναι και ο λόγος που οι
περισσότερες καρδιακές προσβολές συμβαίνουν το πρωί.
Εγκρίθηκε στις ΗΠΑ η χρήση του πρώτου φαρμακευτικού σκευάσματος που μειώνει
τις εγκεφαλικές βλάβες μετά από ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Το σκεύασμα,
γνωστό σαν TPA, πρέπει να χορηγηθεί μέσα σε τρεις ώρες από το περιστατικό
και οι ασθενείς που θα το λάβουν, έχουν 30% μεγαλύτερες πιθανότητες να
αναρρώσουν χωρίς επακόλουθα ή αναπηρίες.
Παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ μία νέα μορφή ινσουλίνης που οι διαβητικοί μπορούν
να λάβουν πλησιέστερα στα γεύματά τους. Σήμερα η λήψη της παλαιάς
ινσουλίνης πρέπει να γίνει τουλάχιστον μία ώρα πριν το φαγητό, ενώ η νέου
τύπου μπορεί να ληφθεί έως και 15 λεπτά πριν τη λήψη τροφής.
ΖΩΟΛΟΓΙΑ
Η προλακτίνη είναι μία ορμόνη που προετοιμάζει τις μέλλουσες μητέρες για το
θηλασμό. Η παρουσία της αυξάνεται στη διάρκεια της κύησης, κάτι που έχει
παρατηρηθεί όχι μόνο στους ανθρώπους αλλά και στα περισσότερα θηλαστικά
Αυτό που αποτέλεσε όμως πρόσφατα έκπληξη ήταν η επισήμανση μίας τέτοιας
διαδικασίας και σε αρσενικούς πιθήκους της ποικιλίας Ταμαρίν. Ακόμη πιο
περίεργο είναι ότι η παρουσία της προλακτίνης ήταν περισσότερο έντονη στους
αρσενικούς πιθήκους που είχαν μεγαλύτερη εμπειρία σαν γονείς, έχοντας
παράγει πολλούς απογόνους. Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι δεν έχει
παρατηρηθεί οι αρσενικοί πίθηκοι Ταμαρίν να επιδεικνύουν διαφορετική
συμπεριφορά έναντι των μικρών τους σε σχέση με άλλες ποικιλίες πιθήκων. Η
παρουσία της προλακτίνης αποτελεί έτσι μυστήριο, αν και πιστεύεται ότι
προετοιμάζει τους μέλλοντες πατέρες για την αποδοχή των μωρών, κάνοντάς
τους περισσότερο ανεκτικούς στην παρουσία των μικρών.
ΤΑ ΝΕΑ CD-ROM
Αν ψάχνετε για ένα πολύ καλό προσομοιωτή αγώνων Formula 1, ο κορυφαίος που
υπάρχει στην αγορά σήμερα «ακούει» στο όνομα GrandPrix II και αποτελεί
συνέχεια του εξαιρετικά επιτυχημένου αρχικού Formula One Grand Prix που
είχε κυκλοφορήσει πριν μερικά χρόνια. Έρχεται και πάλι με την υπογραφή του
σχεδιαστή Geoff Grammond και την εγγύηση της Microprose. Σε σχέση με τον
προκάτοχό του, το GrandPrix II δεν έχει μόνο εκπληκτικά καλύτερα γραφικά,
εκμεταλλευόμενο την αποθηκευτική ικανότητα των CD-ROM, αλλά παρουσιάζει και
πολλές καινοτομίες, που σίγουρα θα ανοίξουν νέους δρόμους στα παιχνίδια
ηλεκτρονικών υπολογιστών. Το παιχνίδι είναι βασισμένο στην αγωνιστική σεζόν
του Πρωταθλήματος του 1994 και μετά από ειδικές άδειες έγινε δυνατό να
περιληφθούν όλοι οι πραγματικοί οδηγοί και οι ομάδες που μετέχουν σήμερα
στη Φόρμουλα 1 για περισσότερο ρεαλισμό. Φυσικά περιλαμβάνονται όλες οι
πίστες και ισχύουν όλοι οι κανονισμοί του παγκοσμίου πρωταθλήματος.
Ο ρεαλισμός, όμως, φαίνεται ότι ήταν ο απόλυτος στόχος των σχεδιαστών του
GPII και φαίνεται ότι αν δεν πέτυχαν το κέντρο του, έφτασαν σίγουρα πολύ
κοντά. Το πρόγραμμα προσομοιάζει με εκπληκτική ακρίβεια τη συμπεριφορά ενός
αγωνιστικού αυτοκινήτου Φόρμουλα1 σε λεπτομέρειες, όπως οι καμπύλες
απόδοσης των κινητήρων των διαφόρων αυτοκινήτων, οι σχέσεις ταχυτήτων, οι
αντιστρεπτικές δοκοί, οι προσφύσεις των ελαστικών, τα ελατήρια, τα
αμορτισέρ, οι αποδόσεις των αεροδυναμικών βοηθημάτων, οι ζυγοσταθμίσεις, οι
αποστάσεις του σασί από το έδαφος, κ.ά. Πολλά από αυτά μπορούν να
ρυθμιστούν προσαρμοζόμενα στο προσωπικό στιλ οδήγησης, όπως ακριβώς γίνεται
και για τους πραγματικούς οδηγούς, για τη βελτιστοποίηση της απόδοσής σας.
Για να σας βοηθήσουν οι κατασκευαστές σας προμηθεύουν ακόμη και με πλήρες
αρχείο μηχανολογικών στοιχείων για κάθε ένα υποσύστημα ή ρύθμιση που έχετε
τη δυνατότητα να κάνετε. Αν συνδυάσετε όλα αυτά με γραφικά 3D τύπου
texture-mapping, δυνατότητες παρακολούθησης της δράσης από πολλές
διαφορετικές γωνίες αλλά και τη δυνατότητα να παίξετε το παιχνίδι είτε σε
μεμονωμένους αγώνες ή να λάβετε μέρος σε ένα πλήρες πρωτάθλημα,
καταλαβαίνετε εύκολα ότι το GP II αποτελεί σήμερα τον κορυφαίο οδηγικό
προσομοιωτή. Φυσικά υπάρχει η δυνατότητα να παίξει κανείς σε δίκτυο ή με
μόντεμ, ενώ το πρόγραμμα έρχεται και μ? ένα πολύ καλό ελληνικό εγχειρίδιο.
Για να απολαύσετε το GP II θα χρειαστείτε οπωσδήποτε υπολογιστή με
επεξεργαστή Pentium, 8 ΜΒ μνήμης, οδηγό CD-ROM διπλής ταχύτητας, έγχρωμη
οθόνη και κάρτα ήχου. (Δρχ. 12.100) Φ.Γ.Κ.
Το Urban Runner έρχεται από την Sierra με τον τίτλο του πρώτου παιχνιδιού
θρίλερ σε πλήρες βίντεο και αμφίδρομη δράση. Για να γυριστεί απαιτήθηκαν
κινηματογραφήσεις τεσσάρων μηνών με τη συμμετοχή 25 ηθοποιών. Έτσι το
τελικό αποτέλεσμα περιλαμβάνει σχεδόν 180 λεπτά σκηνών, πολλά από τα οποία
είναι σε μορφή βίντεο και εξασφαλίζουν περισσότερες από 20 ώρες παιχνιδιού.
Εάν αυτά συνδυαστούν με το πολύ έξυπνο σενάριο, το φιλικό προς το χρήστη
χειρισμό αλλά και τα ειδικά κινηματογραφικά εφέ που έχουν περιληφθεί,
έχουμε στα χέρια μας το νέο είδος παιχνιδιών για υπολογιστές, από τα οποία
θα βλέπουμε όλο και περισσότερα στο μέλλον. Η υπόθεση του Urban Runner
παρουσιάζει πολύ ενδιαφέρουσα αστυνομική πλοκή: «η αστυνομία φτάνει στο
χώρο όπου διαδραματίστηκε ένας φόνος και από εκεί ξετυλίγεται το νήμα μιας
διεθνούς συνωμοσίας και ενός παγκόσμιου σκανδάλου». Η δική σας αποστολή
είναι να λύσετε αυτό το μυστήριο. Παίρνετε λοιπόν τη θέση του επικεφαλής
των ερευνών και πρέπει να διαθέτετε γρήγορα αντανακλαστικά, κοφτερό μυαλό
και μεγάλες ικανότητες για να φτάσετε στην άκρη του νήματος. Το παιχνίδι
απαιτεί υπολογιστή PC με επεξεργαστή 486/66 (συστήνεται Pentium 90), οδηγό
CR-ROM διπλής ταχύτητας (συστήνεται τετραπλής ταχύτητας), 8 ΜΒ RAM, Windows
3.1 ή 95, έγχρωμη οθόνη και κάρτα ήχου. (Δρχ. 12.600) Φ.Γ.Κ.
To CD-ROM «Τhe Rise & Rule of the Arcient Εmpires» είναι ένα από τα πολλά
παιχνίδια που βασίστηκαν στη μεγάλη επιτυχία που είχε το Civilization και
έχουν σαν βασικό σενάριο το ξαναγράψιμο της ιστορίας του ανθρώπινου γένους.
Εδώ η έμφαση δίνεται στο στρατιωτικό τομέα και στην άνοδο και πτώση των
κυριότερων αρχαίων πολιτισμών, του Αιγυπτιακού, του Ελληνικού, Περσικού,
Κινεζικού και Ινδικού. Ξεκινάτε σαν ο ηγέτης μίας από τις αρχαίες αυτές
αυτοκρατορίες και αφού εδραιώστε την εξουσία σας και ισχυροποιήσετε το
κράτος σας ξεκινάτε για κατακτήσεις. Όλα εξαρτώνται από το αν πάρετε τις
σωστές αποφάσεις στον κατάλληλο χρόνο τόσο σαν πολιτικός, όσο και σαν
στρατιωτικός ηγέτης. Υπέρτατος στόχος σας είναι να γίνεται φυσικά άρχων
όλου του κόσμου, υποτάσσοντας τους αντιπάλους σας. Το παιχνίδι μπορεί να
παιχτεί είτε εναντίον του υπολογιστού, ή με πραγματικούς αντιπάλους σε
δίκτυο, ή μέσω μόντεμ. O εργονομικός τρόπος ελέγχου, τα πολύ καλά γραφικά
και τα σενάρια εκμάθησης είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά του παιχνιδιού.
Να σημειώσουμε επίσης ότι υπάρχει ελληνικό εγχειρίδιο. Απαιτείται
υπολογιστής PC με επεξεργαστή 486/66 ΜΗz, 20 ΜΒ ελεύθερου χώρου στο σκληρό
δίσκο, οδηγό CD-ROM διπλής ταχύτητας, Windows 3.1 ή 95 και έγχρωμη οθόνη.
(Δρχ. 14.100) Φ.Γ.Κ.
Σε σεφ της... στιγμής υπόσχεται να σας μεταμορφώσει το «Τhe Interactive
Cooking Guide» δείχνοντάς σας τα μυστικά της προετοιμασίας τόσο από απλά
όσο και από περίπλοκα εδέσματα, βήμα προς βήμα μέσα από φωτογραφίες,
κινούμενες εικόνες ή πλήρες βίντεο και μάλιστα με αμφίδρομες λειτουργίες
που υπόσχονται να λύσουν όλες τις απορίες σας. Ο ηλεκτρονικός όμως αυτός
οδηγός μαγειρικής δεν θα σας επιτρέψει μόνο να εντυπωσιάσετε την οικογένεια
ή τους φίλους σας, αλλά και ν? αυξήσει κατακόρυφα τις γνώσεις σας στο
θαυμαστό κόσμο της μαγειρικής. Έτσι θα ξέρετε τι ακριβώς παραγγέλνετε στο
εστιατόριο, πώς έχει προετοιμαστεί, τι μπαχαρικά έχουν χρησιμοποιηθεί ακόμη
και πώς πρέπει να φαγωθεί. Η εγκατάσταση και ο τρόπος λειτουργίας του
προγράμματος είναι πολύ απλός και φιλικός προς το χρήστη, ενώ υπάρχει ακόμη
και ένα λεξικό όρων μαγειρικής, ενώ οι συνταγές που περιέχονται μπορούν
εύκολα να τυπωθούν μαζί με τα υλικά που απαιτούνται ώστε να τις πάρετε μαζί
σας όταν βγείτε για ψώνια. Φυσικά όλο το περιεχόμενο του CD-ROM είναι στα
αγγλικά. Οι απαιτήσεις του προγράμματος από τον υπολογιστή είναι σχετικά
περιορισμένες. Να σημειώσουμε επίσης ότι στο ίδιο κουτί περιέχεται η έκδοση
τόσο για PC όσο και για MAC. Για το πρώτο απαιτείται επεξεργαστής 386, 4 ΜΒ
RAM, οδηγός CD-ROM διπλής ταχύτητας και έγχρωμη οθόνη μαζί με περιβάλλον
Windows. Για το δεύτερο απαιτείται Mac II ή καλύτερος υπολογιστής, οδηγός
CD-ROM, 4 ΜΒ RAM και λειτουργικό 7.0 ή νεότερο. (Δρχ. 9.500) Φ.Γ.Κ.
Αλλο ένα CD-RΟΜ που ασχολείται με την κουζίνα είναι το Elle 2000 Recipes
και έρχεται με την υπογραφή του περιοδικού Elle. Περιέχει μία μεγάλη
συλλογή από 2.000 συνταγές που προέρχονται από την κουζίνα 40 χωρών. Για
κάθε μία εκτός από τα υλικά και τον τρόπο παρασκευής υπάρχει τουλάχιστον
μία φωτογραφία, ενώ για αρκετές από αυτές υπάρχει σειρά φωτογραφιών από την
παρασκευή βήμα-βήμα ή ακόμη και βίντεο με τεχνικές και μυστικά της
προετοιμασίας. Φυσικά όλες μπορούν να τυπωθούν για να δημιουργήσετε το
προσωπικό σας αρχείο. Σε μια ξεχωριστή ενότητα υπάρχουν 100 συνταγές που οι
δημιουργοί του έργου θεώρησαν κλασικές. Σ?αυτές υπάρχει πολύ μεγαλύτερη
ανάλυση και θα μπορούσαν να θεωρηθούν ένα είδος μαθημάτων μαγειρικής. Αν
όμως μιλάμε για μαθήματα, το «Το Elle 2000 Recipes» προσφέρει πολλά
περισσότερα με μία σειρά πραγματικών μαθημάτων όπου αναπτύσσονται τεχνικές
μαγειρικής, γαρνιρίσματος, παρουσιάσεων, ακόμη και της προετοιμασίας του
χώρου του γεύματος, του στολισμού του τραπεζιού αλλά και μικρών μυστικών
που θα κάνουν μία συνάντηση οικογενειακή ή φίλων πραγματικά αξέχαστη. Μία
άλλη σχετική δυνατότητα του προγράμματος είναι η προετοιμασία του μενού A
la carte συνδυάζοντας συνταγές και φαγητά ανάλογα με την περίσταση. Το Elle
2000 Recipes μπορεί όμως ακόμη να προτείνει και μενού ανάλογα με τις εποχές
ή για να ικανοποιήσει ιδιαίτερες επιθυμίες σας, ενώ περιέχεται ακόμη ένας
θησαυρός μαγειρικών γνώσεων και ένα λεξικό μαγειρικών όρων. Εκτός των
αγγλικών κειμένων υπάρχει και διήγηση επίσης στα αγγλικά. Το πρόγραμμα που
μπορεί να παιχτεί τόσο σε υπολογιστή PC όσο και σε MAC, απαιτεί υπολογιστή
με επεξεργαστή 486/66 MHz, 8 ΜΒ RAM, οδηγό CD-ROM διπλής ταχύτητας, Windows
3.1 ή 95, κάρτα ήχου και έγχρωμη οθόνη ή MAC με επεξεργαστή 68040, 8 ΜΒ
μνήμη, οδηγό CD-ROM διπλής ταχύτητας και έγχρωμη οθόνη. (Δρχ. 18.100)
Φ.Γ.Κ.
Το Fire Fight είναι ο τυπικός εκπρόσωπος μίας νέας γενιάς παιχνιδιών
ηλεκτρονικών υπολογιστών που αποτελούν διαδόχους των περίφημων
Shoot-em-up?s αλλά εκμεταλλεύονται τόσο τις δυνατότητες αποθήκευσης που
προσφέρουν τα CD-ROM για εκπληκτικής ποιότητος γραφικά, όσο και την
υπολογιστική ισχύ των νέων επεξεργαστών για ταχύτητα δράσης. Το Fire Fight
από την Electronic Arts συνδυάζει και τα δύο με υψηλό βαθμό. Το σενάριο
είναι απλό και σας τοποθετεί σε έναν πλανήτη όπου μόνο η ικανότητά σας στη
μάχη σε μία ποικιλία αποστολών θα σας βοηθήσει να επιζήσετε. Εκτός από τα
Solo παιχνίδια, υπάρχει και η δυνατότητα συμμετοχής πολλαπλών παικτών σε
δίκτυο. Οι απαιτήσεις του παιχνιδιού από το υπολογιστικό σας σύστημα είναι
υψηλές. Θα χρειαστείτε οπωσδήποτε Pentium και 8 ΜΒ μνήμης (συνίστανται 16
ΜΒ), Windows 95, 35 MB ελεύθερου χώρου στο σκληρό σας δίσκο, οδηγό CD-ROM
διπλής ταχύτητας, έγχρωμη οθόνη και κάρτα ήχου. (Δρχ. 11.500)
Η σειρά Quest for Glory υπήρξε μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές επιτυχίες
στον κόσμο των παιχνιδιών ηλεκτρονικών υπολογιστών. Η συλλογή Quest for
Glory Anthology περιέχει σ? ένα CD-ROM τα τέσσερα πρώτα επεισόδια, (So you
want to be a hero, Trial by fire, Wages of war και Shadows of darkness) και
έρχεται σε πολύ ελκυστική τιμή. (Δρχ. 11.500)
Διάθεση όλων των παραπάνω: Τεχνόπολις Α.Ε., Γοργίου 6 Μετς, τηλ.:
92.30.832.