Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Pάλι, 3ος γύρος, Pάλι Σαφάρι
ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΡΑΛΙΡΑΛΙ ΣΑΦΑΡΙ, KENYA, 3ος ΓΥΡΟΣ
«...it sounds ridiculous*»!
Όντως, πριν από τον αγώνα ακουγόταν γελοίο*, ότι ο Μακρέι θα μπορούσε να
κερδίσει το Ράλι Σαφάρι. Ειδικά ο φετινός αγώνας χρειαζόταν ψυχραιμία και
λογική, χαρακτηριστικά για τα οποία ο νεαρός οδηγός δε φημίζεται.
Και όμως ο Σκοτσέζος ανέτρεψε τα προγνωστικά και οδηγώντας συνετά και
γρήγορα το 555 Σουμπαρού WRC κέρδισε τον αγώνα.
Κείμενα: Πόπη Παπαμιχαήλ
Φωτογραφίες: Mcklein, Reinhard Klein, Colin MakMaster, Bob MacCafree,
Ρεπόρτερ
Οι αλλαγές που εξήγγειλε η FIA και που ισχύουν για όλους τους αγώνες, όπως
τα ελεγχόμενα χρονομετρημένα σέρβις, δεν εξαίρεσαν το ιδιόμορφο Σαφάρι.
Μέχρι τώρα οι ομάδες, ειδικά για τον αφρικάνικο αγώνα, διέθεταν ελικόπτερα
και βοηθούσαν τους οδηγούς όταν στις ατέλειωτες ειδικές διαδρομές
αντιμετώπιζαν κάποιο πρόβλημα. Φέτος όμως επιτρεπόταν στους μηχανικούς να
παρακολουθούν την εξέλιξη του αγώνα από τον αέρα, αλλά ήταν αυστηρά
απαγορευτική η βοήθεια τους, εκτός της προφορικής βοήθειας και φυσικά
έμπρακτης στα ελεγχόμενα χρονομετρημένα σέρβις. Συνήθως η από αέρος
παρακολούθηση είχε πέρα από τη μηχανική υποστήριξη και την προστασία της
ζωής του πληρώματος, κάτι που στην αφρικανική σαβάνα είναι στην κυριολεξία
«ζήτημα ζωής και θανάτου».
Πριν από τον αγώνα οι ειδικοί πίστευαν ότι ο οδηγός που θα αντιμετωπίσει τα
λιγότερα προβλήματα και όχι ο πιο γρήγορος θα ήταν ο νικητής. Έτσι, λογικά,
φαβορί για την πρώτη θέση ήταν ο περσινός νικητής Τόμι Μάκινεν με Λάνσερ
Έβο 4, ο Κάρλος Σάινθ με Έσκορτ WRC και ο Κένετ Έρικσον με Σουμπαρού WRC.
Αντίθετα ο Κόλιν Μακρέι θεωρείτο ότι ήταν απίθανο να κερδίσει. Από την άλλη
ο Μπερνς θα πειραματιζόταν με το Καρίσμα GT σε έκδοση WRC, ο Σβαρτς με
Έσκορτ συμμετείχε με στόχο τον τερματισμό, ενώ ο έμπειρος Ίαν Ντάνκαν θα
προσπαθούσε για το καλύτερο με τη Σέλικα.
H τύχη, αλλά και οι νέοι κανονισμοί, έφεραν τα πάνω κάτω και ο Μακρέι, που
αναμενόταν να χάσει, κέρδισε. Με ποιον τρόπο και γιατί κέρδισε ο Σκοτσέζος
αναλύει ο συνεργάτης μας Ντέιβιντ Ουίλιαμς.
O μύθος του αναπάντεχου
O Κόλιν Μακρέι ήξερε ότι περίμεναν να χάσει. Τα γνωρίσματα του 28χρονου
Σκοτσέζου είναι γνωστά: πιθανότατα ο ταχύτερος, σίγουρα ο θεαματικότερος
όλων, οδηγεί χωρίς αύριο εκτός κι αν υπακούει στις αυστηρές εντολές του
«μεγάλου αφεντικού» Ντέιβ Ρίτσαρντς. Σίγουρα ο Μακρέι έχει τη φήμη του
επιθετικού αλλά και του επιδέξιου οδηγού, αλλά η κοινή γνώμη είναι ή μέχρι
τώρα ήταν, ότι στερείτε της υπομονής να φροντίσει να φτάσει το αυτοκίνητό
του στο τέρμα. Πόσο μάλλον στο Σαφάρι των 1.300 αγωνιστικών χιλιομέτρων
(περίπου τριπλάσια χιλιόμετρα από τα άλλα ράλι του ΠΠΡ) στους τεράστιους
«σκορπισμένους» δρόμους, ικανούς να μετατρέψουν το πιο ισχυρό αυτοκίνητο σε
σκουπίδι. Αλλωστε το παλμαρέ του Νο1 οδηγού της Σουμπαρού στο Σαφάρι, δεν
ήταν και τόσο ενθαρρυντικό. Για την ιστορία, στην πρώτη του συμμετοχή με
Βίβιο, πριν εγκαταλείψει, ήταν πέμπτος.
Πέρυσι τερμάτισε τέταρτος και όλοι τον θυμούνται να οδηγεί ολόκληρο κομμάτι
του αγώνα με κρεμασμένο τον πίσω τροχό του ταλαιπωρημένου Ιμπρέζα. Καθώς το
1997 ίσχυσαν οι νέοι κανονισμοί της FIA, που ουσιαστικά δεν επέτρεπαν τη
βοήθεια από αέρος αλλά και από τα ειδικά εξοπλισμένα για το σαφάρι
αυτοκίνητα, ο Μακρέι φυσιολογικά θα έχανε τον αγώνα. Αλλωστε ο ίδιος
δηλώνει ότι ο αφρικανικός αγώνας δεν είναι από τους αγαπημένους του, όπως
άλλωστε και κάθε είδους σκληρά ράλι. Όσο για φέτος, ο Φιλ Σορτ, μάνατζερ
της Ράλιαρτ, είχε τη δική του άποψη: «Θα είναι ένα ράλι τακτικής, όποιος
οδηγός τολμήσει να οδηγήσει ?οριακά αργά? και καταφέρει να φέρει ακέραιο το
αυτοκίνητό του στο τέρμα, αυτός θα κερδίσει». Σημαντικό ρόλο στην επιτυχία
του Μακρέι έπαιξε ο συνοδηγός του Νίκι Γκριστ που προσαρμόστηκε αμέσως στο
κλίμα του αγώνα και δε δίστασε να δηλώσει ότι: «θα ακολουθήσουμε ρυθμό
ταξιδιού». Από την άλλη, ο Μακρέι ήξερε τη γενική εντύπωση που είχε
δημιουργηθεί γι? αυτόν και το ομολόγησε στον τερματισμό: «Είναι ένα τελείως
διαφορετικό ράλι, στο οποίο δεν κερδίζει ο ταχύτερος οδηγός. Σίγουρα είναι
καλό να έχω μια τέτοια νίκη στο παλμαρέ μου, όπως επίσης γνωρίζω ότι πολλοί
δεν ?ποντάρισαν? πάνω μας και αυτό κάνει ωραιότερη τη νίκη μας, αφού τους
αποδείξαμε το αντίθετο».
Όμως ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. O Μακρέι δεν έδειξε ούτε μια
στιγμή να συμμερίζεται τις πεσιμιστικές διαδόσεις για τις προσδοκίες του,
αντίθετα δήλωνε την αισιοδοξία του και την καλή κατάσταση του αυτοκινήτου
του χωρίς ίχνη θυμού ή προκλητικότητας.
Απλά ήταν απόλυτα ευχαριστημένος για την καλή δουλειά που γινόταν.
Ήταν πραγματικά ένα κατόρθωμα όχι μόνο για την αλλαγή της εικόνας που
παρουσίαζε μέχρι τώρα, αλλά και γιατί η νίκη του αυτή ήταν κόντρα στο
κατεστημένο. Το ότι κέρδισε με ένα πολύ καλό αυτοκίνητο είναι ένα το
κρατούμενο, αλλά το σπουδαιότερο είναι ότι συμμετείχε με μια ομάδα που
μετέτρεψε την κακή θέση σε πλεονέκτημα νίκης. Ωστόσο η ημέρα του Μακρέι
ξεκίνησε πολύ άσχημα, όταν υπερέβαλε και βγήκε από το δρόμο κατά τη
διάρκεια της προετοιμασίας. Όμως το γεγονός αυτό φάνηκε ασήμαντο όταν ο
«ομόσταυλος» του Κένετ Έρικσον οδήγησε 70 χιλιόμετρα ειδικής διαδρομής με
τρεις ρόδες, αφού είχε χάσει σε κάποιο κτύπημα τον πίσω δεξί τροχό και
τελικά εγκατέλειψε, ενώ ταυτόχρονα ο Μακρέι αντιμετώπιζε προβλήματα
ευστάθειας και είχε αλλεπάλληλα κλαταρίσματα. Στο πρώτο σκέλος ο Σκοτσέζος
έχοντας διαθέσιμες δύο ρεζέρβες (πράγμα που επιτρέπεται μόνο στο Σαφάρι)
είχε επιπλέον βάρος ακριβώς σε λάθος σημεία και ανέτρεπε έτσι την
ισορροπία. «Το αυτοκίνητο είναι απαράδεκτο, πολύ μαλακό και δυσκολεύομαι να
το κοντρολάρω. Τα αμορτισέρ είναι πολύ μαλακά και θα πρέπει να ενισχυθούν
με πιο σκληρά ελατήρια. ?Σφίγξαμε? τα ελατήρια σήμερα το πρωί, αλλά
χαλάρωσαν και ήταν η αιτία για πολλά κλαταρίσματα. Με δυσαρεστεί που το
αυτοκίνητό μου είναι τόσο κακό, αλλά δυστυχώς δεν έκανα καθόλου δοκιμές.»
Θα ήταν εύλογο το ερώτημα, γιατί δε μετέφεραν δύο ρεζέρβες και στις
δοκιμές. Πάντως αυτοί τα κατάφεραν, ενώ Μιτσουμπίσι και Φορντ που έκαναν
δοκιμές με πλήρες φορτίο απέτυχαν.
Καθώς οι μηχανικοί προσπαθούσαν να ρυθμίσουν την ανάρτηση σε κάθε σταθμό
σέρβις ο Μακρέι συμμετείχε σ? έναν πόλεμο με το Μάκινεν για το ποιος θα
κατάφερνε τα περισσότερα κλαταρίσματα. Νικητής του πρώτου γύρου αναδείχθηκε
ο Μάκινεν με σκορ 5-4, αν και οι τεχνικοί της Πιρέλι είχαν τις ενστάσεις
τους. Πίστευαν ότι ο Μακρέι είχε τα περισσότερα ξεφουσκώματα αλλά η καλή
προστασία των ελαστικών της Πιρέλι δεν του επέτρεπε να έχει αντίστοιχα
κλαταρίσματα. Έτσι ο Μακρέι είχε τόσα κλαταρίσματα σε μια ημέρα, όσα δεν
είχε κάνει σε μια εβδομάδα δοκιμών και το αήττητο της Σουμπαρού κινδύνευε.
Παρόλα αυτά ο νεαρός υποσχέθηκε, ότι αν κατάφερναν να συνεφέρουν το
Σουμπαρού με σκληρότερα ελατήρια τότε θα νικούσε.
Ήταν σίγουρα μια ριψοκίνδυνη τακτική, αφού δεν ήξεραν πώς θα αντιδρούσε το
Ιμπρέζα όταν μάλιστα είχαν μπροστά τους 150 σκληρά χιλιόμετρα στη δυτική
πλευρά, όπου η διαδρομή περιλαμβάνει και 3 χιλιόμετρα τόσο σκληρά που για
το λόγο αυτό ονομάζεται «ο δρόμος της κόλασης». Όμως ο Μακρέι ήταν
αποφασισμένος για όλα, έτσι άργησε 2 λεπτά να φτάσει στην «εκκίνηση» της
ειδικής και χρεώθηκε 20?? ποινή. Απέκτησε όμως το πλεονέκτημα να οδηγήσει
χωρίς σκόνη. Σε αυτό το κομμάτι ήταν 3 λεπτά γρηγορότερος από τον Μπερνς
και σταθεροποιήθηκε στην πρώτη θέση. Έτσι η Σουμπαρού φαινόταν ότι θα
διατηρούσε το αήττητο και ο Μακρέι δήλωσε:
«Δεν ήταν καθαρά αγώνας ταχύτητας, αλλά νομίζω ότι τα καταφέραμε πολύ καλά.
Οι αναρτήσεις μαλάκωσαν μόνο στα τελευταία 10 χιλιόμετρα και έπρεπε να
προσέχουμε διαρκώς. Οδηγούσα τόσο βλέποντας το δρόμο, όσο και ακούγοντας
τις σημειώσεις. Έπρεπε να προσέχω ακριβώς που θα πάω γρήγορα και που θα
κόψω. Εξασκήθηκα να κόβω ταχύτητα και μάλιστα άλλαξα τις σημειώσεις μου,
προσθέτοντας 20 επιπλέον σελίδες για ένα μόνο κομμάτι.» Εν τω μεταξύ το
ελικόπτερο της Προντράιβ παρακολουθούσε την πορεία του Μπερνς.
Όσο περνούσε η ημέρα τόσο οι πιθανότητες να κερδίσει ο Μακρέι μεγάλωναν και
επιπλέον ο Μπερνς πήρε εντολές να τερματίσει δεύτερος. Σίγουρα πολύ θα πουν
ότι ο αγώνας του Μακρέι ήταν εύκολος από τη στιγμή που εγκατέλειψαν τα
φαβορί Σάινθ και Μάκινεν, όμως πόσο εύκολος μπορεί να είναι ένας αγώνας σαν
το Σαφάρι;
Τα σέρβις της Σουμπαρού σε κάθε σταθμό ήταν τόσο παραφορτωμένο, όσο σε
κανέναν άλλο αγώνα. Για προληπτικούς λόγους μεν, αλλά δεν έλειψαν και τα
απρόοπτα. Οι τεχνικοί αποδείχθηκαν ιδιαίτερα αποτελεσματικοί και η επέμβασή
τους χάρισε στο Βρετανό τη νίκη δύο φορές. Τόσο όταν ο Μακρέι έφτασε με
σπασμένο ψαλίδι από τις πέτρες που είχαν τοποθετήσει οι θεατές στη μέση του
δρόμου, όσο και όταν οι μηχανικοί άδειασαν την μπαταρία χρησιμοποιώντας το
ηλεκτρόκλειδο για να επισκευάσουν το αυτοκίνητο υποστήριξης μέσα στη σκόνη
με υψηλές θερμοκρασίες και χαλασμένο ψυγείο. Σίγουρα ήταν τόσο εύκολο να
ξεγλιστρίσει η νίκη μέσα από τα χέρια τους όσο και να ειπωθεί ότι ήταν μια
άνετη νίκη.
Σίγουρα ο Μακρέι δεν είχε τα περιθώρια να αισθανθεί άνετα αφού χάρη στην
εξαιρετική τους απόδοση οι Μπερνς και Ντάνκαν δεν έχασαν ποτέ την επαφή και
ο νικητής απαιτείτο να επιστρατεύσει όλη του την προσοχή και αντοχή μέχρι
τον τερματισμό. Πλησιάζοντας στο τέλος ήξερε ότι ο Μπερνς έπρεπε να κάνει
κάτι το εξαιρετικό για να τον πιάσει και έτσι χαλάρωσε τουλάχιστον
ψυχολογικά. Για την ιστορία, αν ο Έρικσον ήταν στον αγώνα δύσκολα η
Προντράιβ θα συντηρούσε επί ίσοις όροις τα δύο Ιμπρέζα, αφού τα διαθέσιμα
στηρίγματα των αμορτισέρ οριακά κάλυψαν το αυτοκίνητο του νικητή.
H νίκη αυτή του Μακρέι τον έφερε στην κορυφή της βαθμολογίας στο πρωτάθλημα
των οδηγών, ωστόσο μένουν ακόμα 11 αγώνες μέχρι το τέλος και κάθε πρόβλεψη
είναι παρακινδυνευμένη.
«Ο δρόμος ακόμα είναι μακρύς, αλλά σίγουρα είναι καλύτερα να προηγείσαι
παρά να ακολουθείς.» O επόμενος αγώνας στην Πορτογαλία είναι ο πρώτος
χωμάτινος αγώνας του πρωταθλήματος, οπότε ίσως δημιουργηθούν και
προϋποθέσεις για προβλέψεις και συμπεράσματα._
Οι νικητές!
555 Σουμπαρού - Προντράιβ
Οι Βρετανοί επικέντρωσαν την προσοχή της στις αναρτήσεις καθώς τα
αυτοκίνητα του 1996 είχαν αποδειχθεί ευαίσθητα στα γόνατα της Μακφέρσον.
Έτσι τα αμορτισέρ που χρησιμοποιήθηκαν φέτος ενισχύθηκαν, δόθηκε μεγαλύτερη
προσοχή στην ψύξη και μεγάλωσε η διαδρομή.
Επίσης ασχολήθηκαν με το να «προσθέσουν», όσο λιγότερο βάρος μπορούσαν
εκφράζοντας την άποψη ότι το παραπάνω βάρος προκαλεί μεγαλύτερη καταπόνηση.
H εξοικονόμηση βάρους περιελάμβανε οτιδήποτε δεν καταπονούσε το αμάξωμα και
έφτανε μέχρι να φτάσουν να αφήσουν το συνηθισμένο ελαφρύ ψυγείο.
Μονακό-Αφρική 1-1
Πρόσφατα θεατές στο Μόντε Κάρλο έριξαν χιόνι στην ειδική για να μην
κερδίσει ο Μάκινεν, το παράδειγμά τους ακολούθησαν οι Αφρικανοί όταν έριξαν
πέτρες στο δρόμο για να εμποδίσουν τον Μακρέι να κερδίσει, προς όφελος του
Ντάνκαν. Εδώ ανέμελοι Μασάοι παρακολουθούν το ράλι.
«Ο αγώνας φέτος είναι πολύ δύσκολος και για να κερδίσει κάποιος χρειάζεται
να οδηγήσει με λογική. Ακούγεται γελοίο αλλά πιστεύω ότι θα κερδίσει ο
Κόλιν.» Έτσι δήλωσε ο Ρίτσαρντς πριν από το Σαφάρι και δικαιώθηκε.
Σε δύο ταμπλό...
Μιτσουμπίσι- Ράλιαρτ
Το Λάνσερ Έβο 4 είναι ισχυρότερο από το Έβο 3 και έτσι χρειάστηκε αρκετές
ενισχύσεις για τον επίπονο αφρικανικό αγώνα.
Το βάρος αυξήθηκε κατά 100 κιλά, γεγονός που καταπόνησε εξαιρετικά τις
αναρτήσεις και τα λάστιχα. Ίδια προβλήματα αντιμετώπισε και η δεύτερη
πρόταση, το Καρίσμα GT σε έκδοση WRC. Ευτυχώς για την ομάδα ο Μπερνς
στάθηκε πιο τυχερός από τον Μάκινεν και διακρίθηκε παρά την περιορισμένη
αντοχή των αμορτισέρ της Όλινς. Σε σχέση με τις ευρωπαϊκές εκδόσεις των
Μιτσουμπίσι η διαφορετική τελική σχέση μετάδοσης είχε αυξήσει την τελική
ταχύτητα σε 220 χιλ.
Θύμα των κανονισμών έπεσε και ο περσινός παγκόσμιος πρωταθλητής. Τα συνεχή
κλαταρίσματα ανάγκασαν τον Μάκινεν να εγκαταλείψει, αφού χρησιμοποίησε και
τη δεύτερη ρεζέρβα του. Εδώ ο «ομόσταυλός» του Ρίτσαρντ Μπερνς αλλάζει στη
μέση του πουθενά λάστιχο στο Καρίσμα.
Στάθηκε στο ύψος του ο 25χρονος Μπερνς. O πανύψηλος οδηγός της Ράλιαρτ,
οδήγησε γρήγορα και με σύνεση το Καρίσμα, τερματίζοντας δεύτερος και
πιστοποιώντας ακόμα μια φορά το μεγάλο του ταλέντο. Το μέλλον του ανήκει.
Στο «δρόμο προς την κόλαση»...
H βρετανική ομάδα μετά από μια σύντομη δοκιμή στην Κένυα μπήκε σε μπελάδες
με τα αμορτισέρ που χρησιμοποίησε. H λύση που βρέθηκε και εφαρμόστηκε
επιτόπου στο Σαφάρι ήταν να ενισχύσουν το γόνατο τύπου Μακφέρσον. Αλλά
ακόμα και αυτό δεν ήταν αρκετό για να τα προστατεύσει από την κάμψη και την
παραμόρφωση, ιδιαίτερα στο δεύτερο σκέλος στον περίφημο «δρόμο προς την
κόλαση». Επίσης για να μπορέσουν να αποδώσουν τα Έσκορτ τη μέγιστη ταχύτητά
τους χρησιμοποίησαν το επτάρι κιβώτιο ταχυτήτων που τους δίνει τελική
περισσότερα από 200 χλμ./ώρα. Κατά τ? άλλα κουβαλούσαν το συνήθη εξοπλισμό
για το Σαφάρι, όπως ένα πρόσθετο ενισχυμένο προφυλακτήρα, μια μεγαλύτερη
δεξαμενή καυσίμου και δύο ρεζέρβες.
Οι μηχανικές γνώσεις του Σβαρτς έπιασαν τόπο. O Γερμανός χρειάστηκε πολλές
φορές να κάνει μόνος του σέρβις στο Έσκορτ και μάλιστα με επιτυχία, αφού
τελικά κατάφερε να τερματίσει τέταρτος και να δώσει βαθμούς στην ομάδα του.
Αντίθετα ο Σάινθ εγκατέλειψε, όταν για να αποφύγει ένα ζώο βγήκε από την
πορεία του και κτύπησε σε πέτρα με αποτέλεσμα ένα κλατάρισμα. Αλλαξαν
γρήγορα λάστιχο αλλά στα επόμενα χιλιόμετρα είδαν τον τροχό να φεύγει και
να σπάει το ψαλίδι.
O Μάλκομ Ουίλσον έτρεχε και δεν έφτανε στα σέρβις της Φορντ. Στο τεέλος
δήλωσε εκνευρισμένος με τους νέους κανονισμούς: «Δεν μπορεί να πληρώνουμε
εκατομμύρια για να ναυλώσουμε ελικόπτερα και να κάνουμε εξαντλητικές
δοκιμές και τελικά να εγκαταλείπουμε από ένα κλατάρισμα».
Οι έγχρωμοι τοπικοί θεατές διανύουν με τα πόδια πολλά χιλιόμετρα,
περπατώντας ακόμη και μέρες, για να θαυμάσουν από κοντά τα αγωνιστικά
αυτοκίνητα.
H παράδοση....
TTE - Τογιότα Κένυας
Με οδηγό τον Ίαν Ντάνκαν και την υποστήριξη της TTE με σχετικές αλλαγές στο
αυτοκίνητο του 1996, συμμετείχε η κενυάτικη ομάδα.
Στη Σέλικα, που είχε χρησιμοποιηθεί και την προηγούμενη χρονιά, έχει
διακοπεί η διαδικασία εξέλιξής της, αλλά παρά το παραπάνω βάρος χρειάστηκε
λιγότερη συντήρηση από τα εξελιγμένα «όπλα» των αντιπάλων. Οι αλλαγές για
το φετινό Σαφάρι ήταν ένας ισχυρότερος κινητήρας και αμορτισέρ Όλινς.
Μάλιστα τα αμορτισέρ δεν ήταν σωστά ρυθμισμένα και χρειάστηκε να έρθει στη
μέση του αγώνα τεχνικός της Όλινς για να επιδιορθώσει τις μικροζημιές.