Γιάννης Eυσταθιάδης
Ύπατος Aναρμοστής- Πόσες φορές είδες τον τηλεοπτικό εναγκαλισμό της ευτραφέστατης
Μόνικας;
Αμέτρητες? και τις ηλεκτρονικές συνδέσεις του δικαστηρίου, τα
σχεδιαγράμματα και τις δηλώσεις, τις ομολογίες, τις ερμηνείες του
μυστηριώδους βλέμματος του ανακριτού?
- Και η σύζυγος, κοίτα, βαδίζει σε απόσταση από κείνον! Αυτό μπορεί
να σημαίνει πρόθεση διαζυγίου? και ο ίδιος ο ηγέτης, πολιορκημένος
από εκατομμύρια κάμερες, οδηγείται σ? έναν δημόσιο ευνουχισμό?
- Είναι μέγιστον δημοκρατικό μάθημα;
- Είναι το μάθημα που γνωρίζει καλά το θέαμα. Ένα ακατανίκητο τρίπτυχο, έρως-σεξ-θάνατος,
αναπαράγεται σε μια μη αναστρέψιμη ενότητα.
Πέρυσι, μια θλιμμένη πριγκίπισσα. Φέτος, μια παχουλή οδαλίσκη.
Ο χορός καλά κρατεί, ο χρόνος κατακυρώνει στη δημοπρασία των ψυχών και οι συναλλαγές των
βλεμμάτων των τηλεθεατών πάντα σε υψηλό επίπεδο στο χρηματιστήριο του μελοδράματος.
- Κατά το δείκτη Dow Jones;
- Όχι. Kατά το δείκτη Paula Jones!
- Όμως ο λεκές;
- Τι ν? αφήσει ο λεκές? Οθόνη 30 ιντσών, όλα τα χωρά, όλα τα χωνεύει. Συλλογική παράνοια,
ατομική κακογουστιά, πολιτική συνωμοσία, μοναχική συνουσία, καλοί ήρωες, κακό γούστο,
ρηχή μυθοπλασία, πεπερασμένη ρητορική ? όλα εν σπέρματι περιέχονται.
- Tελικά, τι είναι η «ανάρμοστη συμπεριφορά»;
- O αδηφάγος φακός που εμπεδώνει, διά της επαναλήψεως, το κοινότοπο. Και μην ανησυχείς
για το λεκέ.
Όλα τα καθαρίζει η απορρυπαντική μνήμη μας!
Λαούς με πετραχήλια
Να είναι άραγε αυτή η περιρρέουσα πανευρωπαϊκή άποψη που παροτρύνει τους λαούς στο,
θρησκευτικής υφής, δόγμα: «στερηθείτε τώρα για να απολαύσετε αργότερα» (μια
κοινωνικοοικονομική Δευτέρα Παρουσία, στην πριν τον θάνατο ζωή), που ανεβάζει τόσο τις
μετοχές του νέου Αρχιεπισκόπου;
Να είναι άραγε αυτή η φρενήρης πορεία δημοσιότητας και όλο το σύνθετο (αλλά απλοϊκό στη
βάση του) μιντιακό παιχνίδι, που δημιουργεί τον Jesus Christ(-odoulo) Super Star;
Πρόκειται, πάντως, για έναν σούπερ-σταρ που, εκ πρώτης όψεως, δε διαθέτει εκ πρώτης
όψεως, απαστράπτοντα στοιχεία.
Η μορφή δεν έχει τα χαρακτηριστικά της τοιχογραφικής αγιοσύνης. αντιθέτως, παραπέμπει σ?
έναν μέσο άνθρωπο της (θρησκευτικής) πιάτσας. (Μήπως γι? αυτό γίνεται οικείος;)
Η εκφορά του λόγου και ο ρυθμός δεν έχουν την αναμενόμενη κληρική μαγεία (μια σύγκριση με
τον Αναστάσιο Αλβανίας είναι καταλυτική).
Μιλά σωστά, αλλά όχι πλούσια, ελληνικά. Μιλά επί παντός και παντού.
Δεν αποφεύγει τις κοινοτοπίες, τις υπεραπλουστεύσεις, αλλά και το λαϊκισμό (τι «τίμιοι
ιδρώτες», τι «φτωχολογιά»?)
Συνθηματολογεί εύκολα για τα κοινωνικά και ακροβατεί επικίνδυνα στα εθνικά.
Η άλως της πνευματικότητας εξοβελίζεται από την κοσμική ξιπασιά, όταν από του άμβωνος
επαίρεται για την υπεροχή της δημοτικότητάς του στις δημοσκοπήσεις.
Ωστόσο, μολονότι αμφιλεγόμενος, συνεχίζει να προσμετρά νέους, αν όχι πιστούς, τουλάχιστον
αυτό που στην προτεσταντική εσπερία ονομάζουν «fans».
Φαινόμενο ίσως δυσεξήγητο, αλλά όχι ανεξήγητο.
Στο πρόσωπό του, ο πολιτικός κόσμος στο σύνολό του πληρώνει το τίμημα του αδιέξοδου
πολιτικού λόγου που, κι όταν ακόμα δεν είναι ξύλινος, αυτοαναλώνεται ναρκισσιστικά,
ανακυκλούμενος.
Ασφαλώς και οι συνέλληνες που ψηφίζουν υπέρ του εκπροσώπου της εκκλησίας δε φόρεσαν εν
μια νυκτί πετραχήλια. Aπλώς, αναζητούν μια πειστική εναλλακτική λύση στην πολυετή, εν
κενώ, ρητορεία.
Και μόνο η διαφοροποίηση του χώρου απ? όπου ο λόγος προέρχεται, λειτουργεί, ως φαίνεται,
παρηγορητικά, μολονότι επί της ουσίας ελάχιστα διαφοροποιείται από το πρότυπο το οποίο
θέλησε να αντιπαλαίσει.
Γερούνδιον?
(Gerundium)
«Ρηματικός τύπος της λατινικής, με καταλήξεις -ndi, -ndo, -ndum, αντίστοιχος προς τις
πλάγιες πτώσεις του ενάρθρου απαρεμφάτου της αρχαίας ελληνικής.»
Ο ορισμός αυτός, που περιλαμβάνεται στο Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας του καθηγητή
Μπαμπινιώτη, αναφέρεται σ? έναν αρχαιότατο γραμματικό τύπο.
Όμως, το σημαντικό αυτό πόνημα δεν επιχειρεί -προφανώς για να αποφύγει και άλλες ανόητες
εμπλοκές- να προχωρήσει στην καταχρηστική ερμηνεία της λέξης, ήτοι: στην περιγραφή του
γερουνδίου της νεοελληνικής.
Εν προκειμένω, ένα προσχέδιο ορισμού θα ήταν το ακόλουθο:
«Γραφικός αρχαίος τύπος της πολιτικής που λειτουργεί ως συμπλεκτικός και εναντιωματικός
σύνδεσμος προ κρισίμων αποφάσεων ή ψηφοφοριών, με ανώμαλες, συνήθως, καταλήξεις».
Το γερούνδιον αυτό ανήκει κατά βάσιν στα δύο μεγάλα κόμματα και αποτελεί μονίμως
αντιθετικόν μόριον προς τις εκάστοτε ηγεσίες τους.
Έχει ρίζες ιστορικού ενεστώτα, καθώς συνδυάζει τις δηλώσεις του παρόντος, με τη δική του
ιστορική καταβολή, π.χ. «και λέω τότε στο Γεώργιο Παπανδρέου», «και ορθώνω το ανάστημά
μου στον Κωνσταντίνο Καραμανλή» κ.λπ.
Αντιτίθεται στον τετελεσμένο μέλλοντα (των αποφάσεων), προβάλλοντας, συνήθως, διαφωνία
διά κακοφωνίας.
Το γερούνδιον συντάσσεται κυρίως με τη συνθηματολογική πλευρά των μαζών και τονίζεται
κατά περίπτωση: η έκφραση είναι γενικώς βαρεία, αλλά συνήθως οξύνεται προ των εθνικών
θεμάτων και αντιπερισπάται προς λαϊκήν ικανοποίησιν δημαγωγικού χαρακτήρα.
Αποτελεί υποκείμενο μεγάλης ηλικίας και αντικείμενο μικρής σημασίας, με πλείστους όσους
επιθετικούς προσδιορισμούς.
Ανατρέπει συχνά τη σύνταξη των νομοσχεδίων, μέχρις ότου συμπλεύσει ομαλώς με την
πλειοψηφία κατά την τελική ψήφιση (το γνωστό γραμματικό φαινόμενο της συντακτικής
πειθαρχίας).
Εμφανίζεται συχνά και ενάρθρως (από τον στηλών του Τύπου), ισχυροποιώντας τις συνήθως
ισχυρές, από πλευράς εντυπώσεων, θέσεις του.
Ο λόγος του είναι -λόγω ηλικίας, αλλά και οργής- συνηρημένος, καθώς συγχωνεύει συχνά δύο
διαδοχικούς ετεροσύλλαβους φωνητικούς φθόγγους σε δίφθογγο.
Χρησιμοποιεί κυρίως οδοντικά, χειλικά και ένρινα σύμφωνα.
Το γερούνδιον είναι ενικού αριθμού προκειμένου περί εσωκομματικών διαδικασιών, δυικού σε
περιπτώσεις νομοσχεδίων οικονομικού χαρακτήρα, και πληθυντικού σε περιπτώσεις εθνικών
θεμάτων.
Ελάχιστα προσαρμοστικό, παραμένει συνήθως άκλιτο, καθώς δε μεταβάλλει ποτέ καταλήξεις,
εμφανίζοντας πάντα ιδιοκατασκευάσματα αξιωμάτων.
Στα Eλληνικά, το γερούνδιον αποδίδεται πάντα με έναρθρο απαρέμφατο και, κυρίως, με «το
διαφωνείν».
Πάντως, παρά τη συχνή παρουσία του, θεωρείται τύπος που τείνει να εκλείψει. Η χρήση του
γίνεται όλο και σπανιότερη, και στο μέλλον θα αποτελεί έναν ακόμα νεκρό τύπο της γλώσσας,
που θα ενδιαφέρει πρωτίστως τους ιστορικούς και τους σχολιαστές του πολιτικού λόγου._Γ.E.