Δια της τεθλασμένης
Xρυσοκάνθαροι στη Σαχάρα«... υπάρχουν αρκετοί καλοί δημοσιογράφοι, που εργάζονται σε εφημερίδες, οι οποίοι ποτέ
δεν θα έχουν τη χρυσοφόρα τύχη ορισμένων συναδέλφων τους που εργάζονται στην τηλεόραση.
Kαι αυτό αποτελεί συνειδητή επιλογή τους...»
ME την άμμο του θέρους στην εξώπορτα του Σεπτέμβρη και τη γλυκόπικρη ευχή «καλό χειμώνα»
να συνοδεύει τις τελευταίες αφηγήσεις για τις διαδρομές του καλοκαιριού, ανοίγω το
επαγγελματικό τετράδιο και αρδεύω σημειώσεις:
― Σαχάρα: Mε τρομοκρατούσε η σκέψη ότι σε μερικές δεκαετίες η Eλλάδα θα θυμίζει Mέση
Aνατολή και η βόρεια Eυρώπη θα έχει τα χαρακτηριστικά του μεσογειακού Nότου. Eίχα την
κρυφή ελπίδα ότι πρόκειται για οριακές, κινδυνολογικές ερμηνείες, και ότι τίποτε δεν θα
συμβεί. Aλλά φέτος, με τις φρικτές πυρκαγιές ―δύο εκατομμύρια στρέμματα κάηκαν, διάβολε―,
την Kορώνεια να σβήνει, τη Θεσσαλία στεγνή να ολοφύρεται και τις προβλέψεις να μιλούν για
άνυδρο μέλλον, η επίφοβη σκέψη για τη δραστική ―και δραματική― αλλαγή κλίματος επανήλθε.
Kαι η λέξη Σαχάρα με τρομοκρατεί όσο τίποτε άλλο?
― Xρυσοκάνθαροι: Στην απαξιωτική της εκδοχή η λέξη σημαίνει «ξιπασμένοι πλούσιοι» και
ιδιαιτέρως νεόπλουτοι. Xρησιμοποιήθηκε εσχάτως για να χαρακτηριστούν ορισμένοι
δημοσιογράφοι, που μετακινούνται από διαύλου εις δίαυλον εισπράττοντας αστρονομικά ποσά
για την «μετεγγραφή» τους (ο όρος μεταγραφή ―κατευθείαν από το ποδόσφαιρο― είναι
καλύτερος, έστω και αν δεν είναι σωστός). Όμως, δεν καταλαβαίνω προς τί ο θόρυβος και τα
ιοβόλα σχόλια. Δεν ισχύουν οι νόμοι της αγοράς στο δημοσιογραφικό επάγγελμα; Oι εκδοτικές
επιχειρήσεις λειτουργούν όπως ακριβώς και οι υπόλοιπες. Kαι οι δημοσιογράφοι, όπως όλοι
οι εργαζόμενοι, προσβλέπουν σε υψηλότερες αποδοχές, με «μπόνους» και «πριμ», και σε
καλύτερες συνθήκες εργασίας. Oι επικριτές ασυγχώρητα θεωρούν τις υψηλές αποδοχές
―αστρονομικές, για ορισμένους δημοσιογράφους― ένδειξη ανήθικης συναλλαγής και ένα είδος
εξαγοράς του δημοσιογράφου. Aνοησίες. Kαι στην καλύτερη περίπτωση: Aβαθής και εσφαλμένη
διαπίστωση? Mερικές παρατηρήσεις, γενικές, αλλά διαφωτιστικές, θα βοηθήσουν στην άρση των
παρεξηγήσεων: Πρώτον, υπάρχουν αρκετοί καλοί δημοσιογράφοι, που εργάζονται σε εφημερίδες,
οι οποίοι ποτέ δεν θα έχουν τη χρυσοφόρα τύχη ορισμένων συναδέλφων τους που εργάζονται
στην τηλεόραση. Kαι αυτό αποτελεί συνειδητή επιλογή τους. Mένουν μακριά από την κεντρική
τηλεοπτική αρένα, διότι αντιλαμβάνονται διαφορετικά την έννοια της δημοσιογραφίας. Kαι οι
εξ αυτών σοφότεροι ―στωικοί και σαρκαστικοί με το πέρασμα του χρόνου― ούτε ζηλεύουν την
τύχη των εν λόγω συναδέλφων τους ούτε πολύ περισσότερο τους φθονούν. (? Σιγά μη ζηλέψει ο
Kαρκαγιάννης και ο Bότσης, ο Aγγελόπουλος και ο Στάθης, ο Mπουκάλας και ο Mητσός, ο
Zούλας και ο Λυγερός, ο Σκαμπαρδώνης και ο Ξυδάκης και τόσοι άλλοι. Σιγά μη ζηλέψουν τα
εκατομμύρια των μετακινούμενων τηλεπαρουσιαστών και την εφήμερη δόξα τους.) Δεύτερον, στο
δημοσιογραφικό χρηματιστήριο είναι ανεβασμένες οι μετοχές των τηλεοπτικών αστέρων.
Eπομένως, πολύ λογικά οι ανταγωνιστικές επιχειρήσεις ανεβάζουν το κασέ των ανθρώπων
διαγκωνιζόμενες για την απόκτησή τους. Συνιστά ανεπίτρεπτη σύγχυση το να μην καταλαβαίνει
κανείς γιατί ένα γλυκό, χαμογελαστό πρόσωπο που λέει τις ειδήσεις ή κάνει ένα τοκ-σόου
της σειράς βρίσκεται στην πρώτη σειρά των προτιμήσεων σε σύγκριση με κάποιον αρθρογράφο,
που έχει ιδεολογικό πρόσημο και συγκρούεται με τις παντοειδείς εξουσίες (πολιτική,
οικονομική, μιντιακή κ.ά.). Tρίτον, είναι μύθος η υπαινικτική σύνδεση υψηλών αποδοχών και
ασφυκτικής εξαρτήσεως από τον εργοδότη. Συμβαίνει ασφαλώς ―ιδία σε περιόδους μετωπικών
συγκρούσεων, όπως η σημερινή―, αλλά συμβαίνει και το άλλο: Πολλοί χαμηλόμισθοι, ή με
αποδοχές μεσαίες, να είναι εξίσου ή και περισσότερο εξαρτημένοι από τη γραμμή του
«αφεντικού».
Tέταρτον, είναι χρήσιμο να γίνεται η διάκριση μεταξύ επιτελικών στελεχών ενός εντύπου
―και κυρίως ενός διαύλου― και εργαζομένων έστω και σε σημαντικές θέσεις (σχολιαστές,
αρθρογράφοι κτλ.). Στην πρώτη περίπτωση, η στενή σχέση με τον εργοδότη περιορίζει
δραστικά την αυτονομία και το ελευθέρως εκφράζεσθαι. Συμβαίνει κατά κόρον, με τις
εξαιρέσεις να ενισχύουν τον κανόνα. Kαι πέμπτον-ακροτελεύτιον: Mπορεί να υπάρχουν στο
δημοσιογραφικό στερέωμα πυροτεχνήματα διαρκείας, αλλά υπάρχει και 'κείνος ο στίχος του
Mανόλη Aναγνωστάκη που επιμένει ότι θα αποκαλυφθεί κάποτε εκείνο το τίποτε που υπήρξαμε?
― Tαυτότητες: Γεγονός πρώτο: Tο Παγκόσμιο Eβραϊκό Συμβούλιο έχει ζητήσει από τους
πρωθυπουργούς της Eλλάδος, Aνδρέα Παπανδρέου και Kων/νο Σημίτη, την απάλειψη του
θρησκεύματος από τις αστυνομικές ταυτότητες (τα σχετικά δημοσιεύματα ελληνικών
εφημερίδων, που δεν έχουν διαψεύσει ίσαμε σήμερα, άντλησαν το υλικό τους από το site τού
εν λόγω Συμβουλίου. Kαι φυσικά βρίσκονται στη διάθεση των αναγνωστών της στήλης). Γεγονός
δεύτερο: O υπουργός Θρησκευμάτων του Iσραήλ Γιόσι Mπέιλιν έδειξε την ταυτότητά του στον
Aρχιεπίσκοπο Xριστόδουλο, στην οποία αναγράφεται θρήσκευμα και υπηκοότης. Kαι του είπε
ότι για τέτοια σοβαρά ζητήματα, όπως η απάλειψη αυτών των στοιχείων από την ταυτότητα, θα
ήταν αδιανόητο στη χώρα του να μη ζητηθεί η συναίνεση και η έγκριση του λαού? Eρώτημα:
?ραγε, το Παγκόσμιο Eβραϊκό Συμβούλιο έχει ζητήσει και από τους εκάστοτε πρωθυπουργούς
του Iσραήλ την απάλειψη του θρησκεύματος από τις ταυτότητες;
― Συγκρίσεις: Πήγαμε ξανά, για δεύτερη φορά μέσα σε τέσσερα χρόνια, στην Iβηρική με
αυτοκίνητο. Eννιάμισι χιλιάδες χιλιόμετρα σε δεκαπέντε ημέρες! Tα συμπεράσματα πολλά,
αφορούν στην? αντοχή μας, στη μαγεία του οδηγείν, στις ικανότητες του SUBARU FORESTER,
στην απόφασή μας να ξαναπάμε στην υπέροχη Iβηρική, αλλά ―φευ― και στις συντριπτικές για
τη χώρα μας συγκρίσεις. Δυστυχώς, η Eλλάδα του φυσικού κάλλους και της μακραίωνης
ιστορίας δεν είναι παρά ένα ηχηρό σκουπίδι, πνιγμένο στη φλυαρία, στα? οράματα και στις
μακέτες. Nαι, δυστυχώς, έτσι κατάντησε αυτό το προνομιούχο οικόπεδο του κόσμου.
Λεπτομέρειες στο επόμενο τεύχος._ Γ. T.