Σχολιανά
Σχόλια μικρού μήκους«... Με την πρώτη σταγόνα της βροχής
άρχισαν να υπάρχουν ειδήσεις?»
ΤO ατύχημα αποτελεί αυθαιρεσία (κατά μία έννοια) της φύσης ή αδικία (κατά άλλη έννοια)
της ειμαρμένης (εκδοχές λογικής και συναισθήματος αντιστοίχως)· ένα ολόγραμμα του
τυχαίου, που συντελείται στο πλαίσιο του πραγματικού, περιβεβλημένο, όμως, με φανταστικές
απολήξεις.
Ένα αεροπλάνο που πέφτει φλεγόμενο, είναι μεν πραγματικό ως προς το αποτέλεσμα, αλλά
διαθέτει και μια «αλληγορικότητα». Το ίδιο και ένα πυρηνικό υποβρύχιο, που πεπρωμένο του
είναι αίφνης να συντροφεύει στη νανουριστική τους ακινησία τους στοχασμούς του Πλοιάρχου
Νέμο. Με διαφορά ελάχιστων ημερών, δύο από τις εντελέστερες κατακτήσεις της επηρμένης
τεχνολογίας ―το άτρωτο Concorde και το αθάνατο Κουρσκ― άφησαν την τελευταία, μεταλλική
τους πνοή, σαν ευώδη αγιασμό στη χιλιετία που άρχισε. Το μήνυμα είναι σαφές: το άτρωτο
είναι απλώς ένα φάντασμα που ταλανίζει την παγκόσμια εφευρετικότητα και εμφανίζεται τα
βράδια των μεγάλων καταστροφών. Μέσα στις οργανωμένες κοινωνίες, τα άτομα, με δέος
αποστρέφουν το βλέμμα από τον καθρέφτη και το στρέφουν προς τη συνηγορία των φυσικών
φαινομένων, π.χ. του ηλιοβασιλέματος. Όσο για τον ηχηρό παγκόσμιο θρήνο, είναι
ευεξήγητος: πενθεί λιγότερο τις διακόσιες τόσες (αθροιστικά) ζωές και πολύ περισσότερο τη
μοναχική ήττα του ανθρώπινου πνεύματος.
Πανομοιότυπες και συνεχώς ανακυκλούμενες μέσα στην κοινοτοπία οι δηλώσεις παικτών και
παραγόντων σε σχέση με κρίσιμους αγώνες, όπως ο πρόσφατος της Εθνικής με τη Γερμανία.
Παρά το υψηλό φρόνημα των λόγων, συνήθης είναι η ήττα των έργων. «Ο αγώνας αυτός αποτελεί
για μας παρελθόν» δήλωσε, αλλάζοντας κατά 180 μοίρες το κλίμα, ένας παίκτης στο
αεροδρόμιο. «Τώρα πρέπει να κοιτάμε μόνο μπροστά!»
Ίσως, πράγματι, αυτή η ανιαρή συνήθεια να κοιτάμε «μόνο μπροστά», μας έχει κρατήσει τόσο
πίσω. Διαβάζω στην «Ελευθεροτυπία», πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου του 2000, υπό τον τίτλο
«ΑΤΥΧΗΣ ΥΠΟΜΝΗΣΗ», το ακόλουθο σχόλιο: «Χρόνια τώρα επιστρατεύεται ως επιχείρημα για τη
δράση? ανθελληνικών κύκλων μια ανύπαρκτη δήλωση Κίσινγκερ εναντίον των Ελλήνων. Ναι:
ανύπαρκτη. Όμως, παρά τις επανειλημμένες υπομνήσεις περί ανυπαρξίας, η διακίνηση της
"δηλώσεως" συνεχίζεται. Δυστυχώς».
Α, ναι. Ήταν απ' αυτές εδώ τις στήλες, πριν από 4 περίπου χρόνια, μ' ένα ωραίο άρθρο του
Ριχάρδου Σωμερίτη που πληροφορήθηκα την «ανυπαρξία» των δηλώσεων. Και έγραψα μετά (στο
«Tempo-Newsweek» υπό τον τίτλο «Η αλήθεια και το ψέμα»): «Κατασκευασμένο ή αυθόρμητο, εκ
προμελέτης ή εξ αμελείας, το ψεύδος έχει τη θέση του στο σύγχρονο γαλαξία της ενημέρωσης,
και οι φωτεινοί του μετεωρίτες ενίοτε λάμπουν περισσότερο από τους απλανείς αστέρες της
πραγματικότητας», για να καταλήξω: «Δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία πως, για τους
πανέλληνες, η ρήση θα παραμείνει ζωντανή και αενάως θα αναπαράγεται».
Το γεγονός ότι η «Ελευθεροτυπία» επανέρχεται μετά από τριάμισι χρόνια, αποτελεί μια
δυσοίωνη δικαίωση. Ακούω στο ραδιόφωνο, καθώς οδηγώ (ακριβώς πριν σημάνει επτά), την
επισήμανση στην αναγγελία της ώρας: «Η ώρα είναι μια προσφορά της Γενικής Τράπεζας».
«Τί ωραία να μην υπήρχε χορηγός» σκέφτομαι, «γιατί τότε ίσως δεν υπήρχε ώρα?». Αλλά
―φευ!― δεν είναι εφικτό, μια και, εν γένει, «ο χρόνος είναι μια προσφορά της Ειδικής
Κλίνης!». Τη βλέπω εδώ και μήνες στη διασταύρωση της λεωφόρου, στην άκρη του φαναριού.
Κάθε που το κόκκινο ανάβει, πλησιάζει τα αυτοκίνητα από το παράθυρο του οδηγού. Προτείνει
με σεμνότητα, αλλά σταθερά, ένα χαρτόνι. Ο χοντρός κόκκινος μαρκαδόρος σημειώνει με
άτεχνα, αλλά ευδιάκριτα, γράμματα στο χαρτόνι: «ΕΙΜΑΙ ΣΕΡΒΑ ΠΡΟΣΦΥΓΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΜΕ
ΔΥΟ ΑΝΗΛΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ». Ακολουθεί λακωνική περιγραφή και επίκληση: «ΔΕΝ ΕΧΩ? κτλ. ΒΟΗΘΗΣΤΕ?
κτλ.». Εν προκειμένω, η εθνικότητα αποκτά μια μεταμοντέρνα διάσταση αναπηρίας, ήτοι:
«Είμαι αυτή, άρα, εξ ορισμού, πάσχον πρόσωπο που δικαιούται της βοήθειάς σας». Μια
δυσδιάκριτη, αλλά συναισθηματικά σημαίνουσα διαφορά από την πενομένη Ελληνίδα, που επίσης
έχει δύο παιδιά, αλλά γνωρίζει απλώς την προσφυγιά της ειρήνης. Εντούτοις, τις τελευταίες
μέρες (προχθές ήταν, θαρρώ), την ξανασυνάντησα, μεταλλαγμένη. Σε μια Ελλάδα όπου
πολιτικοί κατεβαίνουν στους δρόμους ή ανεβαίνουν στα «παράθυρα» περί τα εκκλησιαστικά,
άλλοι ιδρύουν κόμματα με Ορθόδοξους Συναγερμούς (θα τα ονόμαζαν έτσι επί Σεραφείμ;) και,
γενικώς, όλοι σπεκουλάρουν στις πιένες της Ορθοδοξίας, δεν θα μπορούσαν να μείνουν
αλώβητοι και οι επαίτες. Την ξαναείδα, λοιπόν, προχθές στο ίδιο μέρος. Το ίδιο φανάρι, το
ίδιο χαρτόνι, ο ίδιος κόκκινος μαρκαδόρος. Μόνο το μήνυμα είχε αλλάξει ― σα να το
υπαγόρευαν οι άγγελοι φύλακες του marketing της ψυχής.
Έγραφε: «ΕΙΜΑΙ ΣΕΡΒΑ ΠΡΟΣΦΥΓΑΣ ΑΠ' ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΜΕ ΔΥΟ ΑΝΗΛΙΚΑ
ΠΑΙΔΙΑ κτλ.»
Έχει, λοιπόν, και η επαιτεία το λαϊκισμό της._ Γ. Ε.