Γιάννης Eυσταθιάδης

ΜΗΔΕΝIUM
ΠΡΟ ΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ

«?στον παγκόσμιο χάρτη των συναισθημάτων εναλλάσσονταν οι άσπρες και οι μαύρες φυλές της
χαράς και της κατήφειας...»

ΠOΛΛOI -και κυρίως οι αισιόδοξοι- το ορθογραφούν «Μηλένιουμ», σαν τον καρπό-πειρασμό που
προσφέρει ο χρόνος μεταμφιεσμένος σε Εύα. Ελπίζουν έτσι ότι, με την αντιστροφή της
Ιστορίας -σ΄ ένα ταχύτατο rewind- θα επιστρέψουμε, με τη συγκατάβαση του ηλεκτρονικού
θεού-υπολογιστή, στον Παράδεισο. ?λλοι, εκείνοι που στη ματιά τους προσθέτουν μια
στοχαστική θλίψη, προτιμούν να το ονομάζουν «Μηδένιουμ», καθώς βλέπουν απλώς τα
καλλίγραμμα, ωοειδή μηδενικά να εμφανίζονται στον ταχογράφο της Ιστορίας (Μα την αλήθεια,
τι σόι αριθμός ήταν αυτό το 1999? Σαν να πουλιόταν σε τιμή ευκαιρίας ο χρόνος στις
εκπτώσεις του μέλλοντος!). Κατά τα άλλα, ο πειθαρχημένος και καλά συντονισμένος
παγκόσμιος εορτασμός υπήρξε και συμβατικός και αμήχανος.
Τα εκατοντάδες εκατομμύρια φιάλες καμπανίτου (επίσημου χορηγού του Millennium, μιας και
οι πολυάριθμες αφρίζουσες φουσκάλες έρχονται στην επιφάνεια των ποτηριών σαν ευδιάκριτα
μικρά μηδενικά) μάταια προσπαθούσαν να μας κάνουν να ξεχάσουμε το φόβο των ηλεκτρονικών
ασθενειών και τις θανατηφόρες, για το παγκόσμιο σύστημα, ιώσεις, και οι χιλιάδες τόνοι
των πυροτεχνημάτων άφηναν, παρά τη φωταψία, μια σκοτεινή πλευρά στις άγνωστες και
απρόβλεπτες αλλαγές που θα μπορούσαν να συντελεστούν. Σαμπάνια και πυροτεχνήματα -ήχος
και φως-, η αποθέωση του αυτονόητου, μιας και υποδεχτήκαμε τον άυλο χρόνο με το
φανταχτερό, αλλά χωρίς φαντασία, τελετουργικό χοροεσπερίδων, δεξιώσεων ή γάμων. Όμως
τίποτα νέο δεν υπήρχε σ? αυτή τη «λάμψη», μιας και, ως φαίνεται, καμιά σύγχρονη
τεχνολογία δεν μπόρεσε ν? ανακαλύψει το υποκατάστατο των Πυροτεχνημάτων, που ήταν τα ίδια
(απλώς, ίσως, πιο περίτεχνα) μ? εκείνα που, τον Απρίλιο του 1749, γιόρταζαν, στο Green
Park του Λονδίνου, τη Συνθήκη του Aix-la-Chapelle και στάθηκαν αφορμή να γεννηθεί η
ομώνυμη μουσική του Haendel (τρεις ώρες κυκλοφοριακό κομφούζιο προκάλεσε, ως λένε, η
πρόβα του έργου με τους 12.000 ακροατές!) Εξ ανατολών προς δυσμάς, αυτή η διαδοχική λάμψη
με τις αλλεπάλληλες αλλαγές της ώρας έδειχνε ωσάν ο επισκέπτης χρόνος να άναβε το φως στα
εν σειρά δωμάτια της ιδιοκτησίας του.
Πώς με την τεχνητή φωτοχυσία αναδεικνυόταν η φυσική ωραιότητα του τοπίου! Α, ναι: το
κραυγαλέο Σίδνεϊ δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί, ούτε κατ? ελάχιστον, το βαθύ
συναισθηματισμό των τρούλων της μοσχοβίτικής πλατείας. Κι ενώ ο πύργος του ?ιφελ φάνταζε
μέσα στη χρυσοκίτρινη αχλύ του σαν μπουκάλι ακριβού γαλλικού αρώματος, ο Παρθενώνας
απαντούσε με τη λευκότητα της μνήμης, αντάμα με το βυζαντινό αεράκι, ακόμα κι όταν τον
κατέκαιγε το κόκκινο χρώμα της φωτιάς (για να αγάλλεται το φάντασμα του Μοροζίνι).
Διχασμένος -εντέλει- εορτασμός: στον παγκόσμιο χάρτη των συναισθημάτων εναλλάσσονταν οι
άσπρες και οι μαύρες φυλές της χαράς και της κατήφειας. Κι ενώ μετά την τρυφερή μελωδία
της Σαντορίνης και το σπαρακτικό ψαλμό του Αγίου Όρους, νοσταλγικά ξημέρωνε στο Σούνιο,
ήρθαν οι ευοίωνοι χρησμοί: ούτε αεροπλάνα να πέφτουν, τρένα να συγκρούονται, ούτε
συσκοτίσεις και αποσυντονισμοί, αλλά, κυρίως (γι? αυτό αγωνίστηκαν οι κρατούντες), κανένα
πρόβλημα στο τραπεζικό σύστημα και στα διεθνή χρηματιστήρια, δόξα Σοι, Κύριε, Gloria in
excelsis, οι μηχανές μας καλά κρατούν. Και μόνο η παλιά καραβάνα Φύση φρόντισε, στην
εκπνοή της χιλιετίας (26, 27 Δεκεμβρίου), να μας υπενθυμίσει το φενακισμό των επετείων.
Ένα εκατομμύριο άνθρωποι -σχεδόν μια μικρή χώρα- στη Γαλλία, μιαν από τις πιο προηγμένες
στην τεχνολογία και τον πολιτισμό χώρες του πλανήτη, έκαναν, λέει, τη μετάβαση στη νέα
εποχή χωρίς ηλεκτρικό, στο φως των κεριών, χωρίς τηλέφωνο, και κάμποσοι πήγαν στους
αγρούς τους καβάλα στο ένα άλογο κι όχι στα αμέτρητα των πολυδιαφημισμένων αυτοκινήτων
τους. Eόρτασαν, δηλαδή, αναχρονισμένα, όπως οι πρόγονοί τους σε περασμένους αιώνες.
Πράγματι, για τους σχολαστικούς το κοντέρ της νέας χιλιετίας μαρτυρεί πως, ύστερα από
2000 χρόνια, ήρθε η ώρα για το επόμενο σέρβις: σφίξιμο φρενών, ρύθμιση βαλβίδων διαφυγής
και, το κυριότερο, πνευματική ζυγοστάθμιση._Γ.E.