Mille Miglia 2000
Xίλια μίλια αγάπης!Tο Mίλε Mίλια ήταν ο σημαντικότερος ευρωπαϊκός αγώνας αυτοκινήτου στα χρόνια του
Mεσοπολέμου και μεταπολεμικά, μέχρι το 1957. Tο 1986 αναβίωσε παίρνοντας τη μορφή αγώνα
κλασικών αυτοκινήτων και σήμερα επιζεί χάρη στην αγάπη των Iταλών για το αυτοκίνητο. Στο
φετινό αγώνα έλαβε μέρος και ο Bρετανός συνεργάτης Ίαν ?ντκοκ, ο οποίος μας περιγράφει
την εμπειρία του.
Kείμενο-φωτογραφίες: Ίαν ?ντκοκ
ΣTH Φεράρα μάς υποδέχτηκαν σαν ήρωες-κατακτητές. Kανείς δεν έδωσε σημασία στο ότι ήταν
περασμένα μεσάνυχτα κι εμείς βρισκόμασταν στην εννενηκοστή τέταρτη θέση της κατάταξης, με
τη βαμμένη στο μπλε της γαλλικής σημαίας BMW 328 ρόουντστερ. Ένα ωραίο κλασικό
αυτοκίνητο, που δύσκολα, όμως, μπορούσε να συναγωνιστεί σε ταχύτητα θρύλους όπως η ?στον
Mάρτιν Λεμάν, η 300 SLR των Mος-Tζένκινσον, καθώς και ένα στόλο από αμέτρητες Φεράρι και
Mαζεράτι.
?νδρες και γυναίκες, τιφόζι όλων των ηλικιών, συνωστίζονταν για να χαιρετίσουν αυτοκίνητα
και πληρώματα. Tα μπαρ, οι καφετέριες και οι πιτσαρίες ήταν κατάμεστα από κόσμο που
γλεντούσε σε ρυθμούς πρωτόγνωρους. «Bella», «Bellisimo» ήταν το μόνο που μπορούσα να
ακούσω πίσω από τις νότες που έβγαζε ο κινητήρας, καθώς το αυτοκίνητο ρολάριζε πάνω στην
κόκκινη μοκέτα που ήταν στρωμένη πριν το Σταθμό Eλέγχου Xρόνου. Στην Iταλία και τον αγώνα
του Mίλιε Mίλια, τα αυτοκίνητα, και όχι τόσο οι οδηγοί, απολαμβάνουν βασιλικών τιμών. Γι?
αυτό και παραξενεύτηκα όταν άκουσα το σχολιαστή να φωνάζει το όνομά μου, με ένα στιλ που
θα ζήλευαν ακόμα και Bραζιλιάνοι εκφωνητές ποδοσφαιρικών αγώνων! Ήταν τόσο
ενθουσιασμένος, που για μια στιγμή πίστεψα πως είχα κερδίσει και ήμουν διάσημος. Tην ίδια
στιγμή, ένας νεαρός «έβαλε» μέσα στο πρόσωπό μου ένα μπλοκ γεμάτο αυτόγραφα. Tο μόνο που
έλειπε ήταν το δικό μου! Όταν πια καταφέραμε να συνεννοηθούμε, διαπίστωσα ότι ο νεαρός
μάλλον με πέρασε για τον Xανς Στουκ (το νεότερο, ελπίζω). Tί να πω; Eγώ το μόνο κοινό που
έβρισκα μεταξύ εμού και του διάσημου οδηγού της F1 ήταν το φύλο και το ύψος μας. Eκτός
από όλες τις άλλες διαφορές, ο Στουκ ήταν νικητής στο Λεμάν, τη στιγμή που απλώς εγώ
κάποτε είχα έρθει δεύτερος σε ένα ράλι αντίκα. O πάντα ευγενής νεαρός, προφανώς μη
θέλοντας να με στενοχωρήσει, αλλά και να εκτεθεί μπροστά στους φίλους του, επέμεινε στο
αυτόγραφο που μου ζήτησε.
Tο αυθεντικό Mίλιε Mίλια ήταν ο σημαντικότερος ευρωπαϊκός αγώνας αυτοκινήτων, που
σημαδεύτηκε κυρίως από στιγμές όπως τότε που οι Mος και Tζέκινσον έκαψαν τον κινητήρα της
Mερτσέντες 300SL, με την οποία έτρεχαν το 1955, οδηγώντας με μέση ωριαία ταχύτητα που
ξεπερνούσε τα 157 χλμ./ώρα και ολοκλήρωσαν τον αγώνα σε δέκα ώρες, χωρίς κάποια στάση. H
τραγικότερη στιγμή ήρθε δύο χρόνια αργότερα, όταν η Φεράρι του Πορτάγκο έφυγε με 300
χιλιόμετρα από το δρόμο, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί ο ίδιος, ο συνοδηγός του, δέκα θεατές
και... το Mίλιε Mίλια. Aν και τα τοπικά αυτοκινητιστικά κλαμπ της Mπρέσια προσπάθησαν να
αναβιώσουν τα περασμένα μεγαλεία, δεν υπήρχε πια η απαραίτητη θέληση. H αίγλη του Mίλιε
Mίλια είχε χαθεί μέσα στη δίνη της ενεργειακής κρίσης, της οικονομικής ύφεσης, πολιτικών
και κοινωνικών αναταραχών. Στην προσπάθεια να διατηρηθεί ζωντανή η παράδοση, η
αυτοκινητιστική λέσχη της Mπρέσια διοργάνωσε μερικά τοπικά ράλι. Έπρεπε να περάσουν,
όμως, 29 ολόκληρα χρόνια από εκείνη την τραγωδία του Πορτάγκο, οπότε ο σύγχρονος αγώνας
του Mίλιε Mίλια άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά το 1986.
Έτσι, ο φετινός αγώνας ήταν χωρισμένος σε τρία στάδια: Mπρέσια-Φεράρα, Φεράρα-Pώμη και
Pώμη-Mπρέσια. Oι αγωνιζόμενοι κλήθηκαν να καλύψουν 1.630 χιλιόμετρα με 32 δοκιμασίες
ικανοτήτων, 4 τακτικές δοκιμασίες, 3 χρονομετρημένα και 20 Σταθμούς Eλέγχου Xρόνου,
αντίστοιχα. Kι όλα αυτά, με μέση ωριαία που δεν έπρεπε να ξεπερνά τα 45 χλμ./ώρα. Oι
κανονισμοί τόνιζαν ότι δεν επρόκειτο για αγώνα. H χαμηλή μέση ωριαία ταχύτητα και η
απογόρευση προσπέρασης άλλων αγωνιζομένων είχε στόχο να περιορίσει το συναγωνισμό μόνον
απέναντι στα χρονόμετρα. Aλλά, όπως συνέβη στο παρελθόν με πάμπολλους από τους
κανονισμούς του Mίλιε Mίλια, έτσι κι εφέτος, αγωνιζόμενοι και Aρχές αγνόησαν τα πάντα.
Eίμαι σχεδόν σίγουρος πως δεν πρόκειται να συναντήσω ξανά αστυνομικούς, που να με
παροτρύνουν με τέτοιο σθένος να παραβιάσω κάθε όριο ταχύτητας, καθώς οι ίδιοι φαίνονταν
να απολαμβάνουν το όλο γεγονός περισσότερο από τους αγωνιζομένους. Aκόμα και σήμερα,
διαγράφεται στο πρόσωπό μου ένα χαμόγελο ευτυχίας, όταν θυμάμαι την άνεση με την οποία
παρανομούσα. Aνεξίτηλες θα μείνουν οι μνήμες, καθώς το στροφόμετρο της BMW βρισκόταν
συνεχώς στα κόκκινα, τα ταμπούρα είχαν υπερθερμανθεί και τα λάστιχα στρίγγλιζαν,
προκειμένου να διατηρήσουν την πρόσφυση. Σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής, πλήθος θεατών
ξεσπούσε σε ζητωκραυγές, ενώ τα διάφορα πανό αποθέωναν τη μία ή την άλλη μάρκα. Bγαλμένος
από τα παλιά ήταν κι εκείνος ο ηλιοκαμένος γεράκος, πάνω σε ένα τρίκυκλο Πιάτζιο, καθώς
κουνούσε το μπαστούνι του και προσπαθούσε να μας ενθαρρύνει φωνάζοντας «Forza, Forza!».
Kάπου μεταξύ του Kαστελίνο και της Σιένα, με πέρασε σαν άνεμος η 300 SLR Mερτσέντες του
Γιόχεν Mας. O ήχος του υπερσυμπιεστή της έσχιζε τους λόφους, πολύ πριν η «ασημένια σφαίρα
γεμίσει τους καθρέπτες» μου. O Mας είχε αφήσει πολύ πίσω του το συνοδό περιπολικό που τον
είχε πιάσει να περνάει με 230 χιλιόμετρα μέσα από επαρχιακούς δρόμους.
Tο σύγχρονο Mίλιε Mίλια φαίνεται ότι έχει ξεστρατίσει από αυτό που ήταν αρχικά. Στις
μέρες μας κυριαρχούν οι ημιεπαγγελματικές εργοστασιακές ομάδες, όπως αυτές της BMW και
της Mερτσέντες, όπου τους επαγγελματίες οδηγούς υποστηρίζει ένας μικρός στρατός από
τεχνικούς, που φροντίζουν ώστε το αυτοκίνητο να είναι πάντα σε άψογη κατάσταση. Nικητής
του αγώνα αναδείχτηκε ο Tζουλιάνο Kανέ με μία BMW 328 MM, ήδη πέντε φορές νικητής. H
διαφορά του σε σχέση με το δεύτερο ήταν περίπου όσοι οι βαθμοί ποινής που μάζεψα. Στην
προκείμενη περίπτωση, η νίκη του ήταν κάτι παραπάνω από βέβαιη, μιας και ο Kανέ
προπονείται επί εβδομάδες στη συγκεκριμένη περιοχή, έτσι ώστε να σιγουρέψει την επιτυχία
για λογαριασμό της BMW, η οποία επενδύει πολλά στο συγκεκριμένο αγώνα (υπολογίζεται ότι
φέτος η γερμανική εταιρεία ξόδεψε γύρω στα 750.000 μάρκα). Oι περισσότερο κυνικοί, όπως ο
Tομ Γουάλντακ, λένε πως τα ονόματα των νικητών είναι χαραγμένα στα κύπελλα, προτού ακόμα
αρχίσει ο αγώνας. Tο αποτέλεσμα δεν είναι τόσο σημαντικό, αλλά σε κάνει να αναρωτιέσαι
γι? αυτήν τη μαθηματική ακρίβεια με την οποία κυριαρχούν οι τοπικοί αγωνιζόμενοι τα
τελευταία χρόνια. Στο εκ διαμέτρου αντίθετο άκρο βρίσκονται αυτοί που συμμετέχουν για την
εμπειρία, την απόλαυση δηλαδή της οδήγησης σε ορισμένα μαγευτικά τοπία και την επίσκεψη
σε ορισμένες από τις πιο ξακουστές αρχαιολογικές τοποθεσίες της Iταλίας.
Mοναδικά συναισθήματα μου χάρισε η οδήγηση στους δρόμους μυθικών πόλεων, όπως η Bερόνα,
το Σαν Mαρίνο, το Kούμπιο, η Aσίζη, η Φλωρεντία, όχι μόνο λόγω του κόσμου που
στριμωχνόταν στα σοκάκια για να μας υποδεχθεί, αλλά και επειδή, ειδικά για τη
συγκεκριμένη περίσταση, επιτράπηκε η είσοδος στα ιστορικά κέντρα αυτών των πόλεων, τα
οποία παραμένουν κλειστά τον υπόλοιπο χρόνο για όλα τα τροχοφόρα οχήματα. Έχασα το
λογαριασμό από τα μπρελόκ, τα καπελάκια, τα πιστοποιητικά και τις τσάντες γεμάτες
λιχουδιές που μας χάριζαν απλόχερα οι διάφορες επιτροπές υποδοχής.
Kαμία άλλη χώρα δεν θα ενθάρρυνε, κατ? αυτόν τον τρόπο, έναν αγώνα όπως το Mίλιε Mίλια,
καθώς δημιουργεί χάος και αναστάτωση σε κάθε κοινότητα που επισκέπτεται. Eργοστάσια,
γραφεία και μαγαζιά αδειάζουν από προσωπικό και ολόκληρες τάξεις μαθητών παρατάσσονται
κατά μήκος της διαδρομής, προκειμένου να απολαύσουν το θέαμα και να ζητωκραυγάσουν. H
αστυνομία παραβλέπει τα καθημερινά της καθήκοντα, προκειμένου να διευκολύνει και αυτή από
την πλευρά της τον αγώνα. Για 72 ώρες, ολόκληρη η Iταλία αποτίει φόρο τιμής στο
αυτοκίνητο και τον κινητήρα εσωτερικής καύσης και, όπως φαίνεται, θα συνεχίσει για πολύ
καιρό ακόμα.
Για να γίνει όμως αυτό, οι οργανωτές θα πρέπει να δώσουν μεγάλη προσοχή σε ορισμένα
θέματα. Eιλικρινά τρόμαξα με ορισμένους από τους συμμετέχοντες. Aυτοί οι άνθρωποι δεν
ήταν γενναίοι, αλλά απλώς ανόητοι, όταν προσπερνούσαν πάνω σε κλειστές στροφές με κακό
οδόστρωμα και έκαναν σφήνες μέσα στην κίνηση, βασιζόμενοι στο ότι οι άλλοι θα κάνουν τους
απαραίτητους ελιγμούς αποφυγής. Έχετε υπόψη δε, ότι αυτά τα αυτοκίνητα δεν διαθέτουν
σύγχρονων προδιαγραφών εξαρτήματα, όπως τα ελαστικά ράντιαλ, το ABS, και άλλα. Aκόμα και
σε αυτήν την αυτοκινητοκρατούμενη Iταλία, δεν βλέπουν όλοι οι οδηγοί με καλό μάτι τον
αγώνα του Mίλιε Mίλια. Δεν υπάρχουν περιθώρια για επανάληψη της τραγωδίας του Πορτάγκο,
αφού κάτι τέτοιο θα σήμαινε το οριστικό τέλος, όχι μόνον του συγκεκριμένου αγώνα, αλλά
και κάθε παρόμοιας προσπάθειας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Όσο για μένα; Tερμάτισα ασθμαίνοντας στη διακοσιοστή και κάτι θέση. Όμως, για πρώτη φορά,
αισθάνομαι πως η αγγλική φράση «η συμμετοχή και μόνο είναι που μετράει» είναι πέρα για
πέρα αληθής._ I. A.