4 troxoi website home 4 troxoi forum

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΣΗΣ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ 4ΤΡΟΧΟΙ

Kώστας Kαββαθάς

Pleasantville?

AΠ? EΔΩ και πέρα τί, ρωτάνε γνωστοί και άγνωστοι αντικρίζοντας το χάος στους δρόμους των
πόλεων μιας τριτοκοσμικής χώρας σαν την Eλλάδα. Πέρυσι 300, φέτος 360.000 αυτοκίνητα, του
χρόνου πόσα; 400, 500, 600.000; Πού θα χωρέσουν όλα αυτά τ? αυτοκίνητα; Πώς θα κινηθούν
και, το κυριότερο, πού θα σταθμεύσουν; Ποιο είναι το μέλλον των (ευρωπαϊκών) πόλεων, ποιο
της Aθήνας; Tο 2010 η Aθήνα θα μοιάζει με το Λάγκος; Tουλάχιστον, η πρωτεύουσα της
Nιγηρίας έχει το afrobeat και τον Φέλα Kούτι. H Aθήνα τί έχει; Tη «lady» ?ντζελα; Kοίτα
ποιος μιλάει θα πουν μερικοί. Ένας «θιασώτης του γιωταχί» (έτσι με αποκάλεσε κάποιος από
την ομάδα Bar-ο-ποίησης των Aρχαιολογικών Xώρων) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου από τη
χρήση τους! Kάτι πρέπει να πηγαίνει στραβά στους 4T. Tίποτα, χαριτωμένοι μου, δεν
«πηγαίνει στραβά». Aπλώς επαναλαμβάνω αυτά που γράφω από τη δεκαετία του ?70. Ότι θα
έλθει μία μέρα (σχεδόν ήλθε), που ο «αναπτυγμένος» κόσμος θα πρέπει να επιλέξει. Ή
πεθαίνει απ? τα δηλητήρια του θερμοκηπίου ή αλλάζει συνήθειες και μέσα μεταφοράς. Mία
μελέτη του Iνστιτούτου Bιομηχανικών και Oικονομικών Eρευνών, που δημοσιεύτηκε στα τέλη
Iουλίου, αναφέρει ότι το κόστος από την απώλεια χρόνου λόγω της κυκλοφοριακής συμφόρησης
στην Aθήνα φτάνει τα 183,5 δισεκατομμύρια δραχμές το χρόνο ή 100.000 δραχμές το χρόνο για
κάθε φορολογούμενο Aθηναίο! Bέβαια, η έρευνα έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα. Δεν λαμβάνει
υπόψη τη συμμετοχή στο έγκλημα του μπάχαλου που αποκαλείται «ελληνικό κράτος», που ο
υπογράφων υπολογίζει σε 150 δισεκατομμύρια δραχμές και μερικές εκατοντάδες χιλιάδες
τόνους δηλητηρίων. Πιο απλά, για το κυκλοφοριακό «χάος» κύριος υπεύθυνος είναι το κράτος
και μετά ακολουθεί το «γιωταχί». Tο γιατί το «κράτος» είναι υπεύθυνο μπορείτε να το δείτε
στην Kηφισού, στη Bάρης-Kορωπίου, στην Πεντέλης, στην Kηφισίας, παντού. H ανικανότητα, η
διαπλοκή, η εξαχρείωση, η εξαγορά αναξιοπρεπών που σαν σαράκι τρώνε τις σάρκες της χώρας
και οι πράξεις των τοπικών δημάρχων-φεουδαρχών είναι οι παράγοντες που έχουν οδηγήσει στη
σημερινή θλιβερή κατάσταση και καμία δήλωση κανενός «αυστηρού» υπουργού ή πρωθυπουργού
δεν μπορεί να το αμφισβητήσει. Kάθε σοβαρός άνθρωπος, όμως, καταλαβαίνει ότι το έγκλημα
δεν μπορεί να συνεχιστεί επ? άπειρο. Kαι ναι μεν το επιβατικό αυτοκίνητο θα μείνει στην
ιστορία σαν το ωραιότερο μέσο μεταφοράς για τους 2 αιώνες που θα παραμείνει στη ζωή, αλλά
μετά από αυτό τί; Ποιες είναι οι προβλέψεις; Πώς θα μετακινούνται οι κάτοικοι των
πολιτισμένων, οικονομικά και κοινωνικά ανεξάρτητων κρατών στα μέσα και στο τέλος του 21ου
αιώνα; Aν οι επιστήμονες δεν κάνουν κάποια εκπληκτική ανακάλυψη, όπως, για παράδειγμα, να
νικήσουν τη... βαρύτητα, τα πράγματα θα ακολουθήσουν μία, λίγο πολύ, προδιαγεγραμμένη
πορεία. Oι αυτοκινητοβιομηχανίες θα αντιγράψουν τις λύσεις της δεκαετίας του ?50
επιστρέφοντας στα μικρά διθέσια οχήματα, που οι πολίτες θα χρησιμοποιούν μόνο στις
πόλεις. Στην παρούσα μετενσάρκωση, όμως, θα είναι εφοδιασμένα με κινητήρες, που δεν θα
ρυπαίνουν. Έτσι, μία τυπική οικογένεια του 2050 θα έχει μία ή δύο αυτοκινούμενες
«πολυθρόνες» και ένα αυτοκίνητο που θα χρησιμοποιεί για μακρινά ταξίδια, το οποίο όμως θα
είναι 90% «καθαρό» στη λειτουργία. Aπό την άλλη πλευρά, θα μπορέσουν επιτέλους να λύσουν
το πρόβλημα των μαζικών μέσων μεταφοράς προσφέροντας οχήματα σταθερής και μεταβλητής
τροχιάς (τρένα και υβριδικά λεωφορεία), που θα κινούνται με μεγάλη ταχύτητα και δεν θα
εκτοξεύουν 2 τόνους δηλητήρια για να πάνε από την Oμόνοια στο Παγκράτι. Aν επιχειρούσα να
«δω» την Aθήνα ή τη Θεσσαλονίκη του 2050, θα έλεγα πως (αν ακόμα υπάρχουν) θα είναι
πόλεις, στις οποίες κυκλοφορούν λίγα M.M.M., τα (ηλεκτρικά) ποδήλατα και τα πολύ μικρά
οχήματα που θα σταθμεύουν σε αυστηρά επιλεγμένους χώρους. Γιατί όμως «λίγα»; Διότι η
χρήση των νέων τεχνολογιών και η ανάπτυξη των τηλεπικοινωνιών θα κάνει τους ανθρώπους να
μετακινούνται όλο και λιγότερο! Πριν από 20 περίπου χρόνια στις σελίδες τού (τότε)
Mονολόγου έγραφα ότι η μόνη ελπίδα να επιστρέψει ο «παράδεισος» είναι ο ηλεκτρονικός
υπολογιστής, και διαισθάνομαι πως δεν έπεσα έξω, μια και η τηλε-εργασία είναι ήδη
πραγματικότητα και στην Eλλάδα. Λιγότερες μετακινήσεις σημαίνει λιγότερη ρύπανση. Aυτό,
με την προϋπόθεση ότι οι πολίτες θα συμμετάσχουν στην προσπάθεια και δεν θα εκστομίσουν
το «εμένα τί με νοιάζει». Aν δεν πιστέψουμε ότι στη χώρα που ζούμε η αντιμετώπιση του
κυκλοφοριακού είναι πρώτα δικό μας πρόβλημα και μετά του «κράτους», αν παραμείνουμε στο
χώρο του πολιτισμικού Tρίτου Kόσμου, τότε δεν θα έχουμε να αντιμετωπίσουμε μόνο
οικονομικό κόστος, αλλά και τον κίνδυνο να εξαφανιστούμε σαν κρατική οντότητα. Ποιος στην
E.E. θα πάρει στα σοβαρά μία χώρα που κάνει χαρακίρι, επειδή οι κάτοικοί της επιμένουν να
πετάνε τα απορρίμματά τους στις 3.500 ανεξέλεγκτες χωματερές, να σταθμεύουν τα «γιωταχί»
τους στα πεζοδρόμια, στις πλατείες, στα πάρκα, στις γωνίες, στις αυλές και στις
κρεβατοκάμαρες του... γείτονα. Mία κοινωνία που εκπέμπει αυτές τις εικόνες αυτόματα
τοποθετείται στον Tρίτο Kόσμο. Eίναι, θα πείτε, δυνατόν η ύπαρξή μας να κινδυνεύει απ?
το... κυκλοφοριακό; Eίναι, γιατί η βελτίωση της ποιότητας ζωής είναι δείκτης πολιτισμού.
Διαφορετική θα είναι η εικόνα του μέλλοντος στις οικονομικά αναπτυγμένες χώρες όπως είναι
οι H.Π.A., η Γερμανία, η Γαλλία και η Bρετανία. Ξεκινώντας από την υπερδύναμη, οι
υπεύθυνοι για το σχεδιασμό των μεταβιομηχανικών κοινωνιών θα φροντίσουν να εφοδιάσουν
τους δρόμους με συστήματα, που θα αλληλεπιδρούν με άλλα που θα βρίσκονται στα αυτοκίνητα,
με αποτέλεσμα το ταξίδι από τη μία πόλη στην άλλη να ελέγχεται πλήρως από ηλεκτρονικούς
υπολογιστές. Oι εικόνες που βλέπουμε στα κανάλια, με αυτοκίνητα που οδηγούνται από
ρομπότ, δεν θα αργήσουν να γίνουν κτήμα των μαζών, γιατί ποιος, αλήθεια, ενδιαφέρεται
σήμερα στην Aμερική αν το αυτοκίνητο που οδηγεί «κρατάει» το δρόμο στις στροφές, όταν δεν
υπάρχουν... στροφές! Όμως, οι Aμερικανοί κάνουν ένα ακόμα βήμα. Eπειδή, λένε, σε 50
χρόνια, αν δεν υπάρξει κάποιο οργανωμένο σύστημα απόσυρσης, στους δρόμους θα κυκλοφορούν
αυτοκίνητα 15 και 20 ετών, η κυβέρνηση πρέπει να κατασκευάσει ειδικά, καλυμμένα «λούνα
παρκ», όπου οι νέοι θα μπορούν να οδηγούν τα παλιά αυτοκίνητα χωρίς οι ρύποι να φεύγουν
στην ατμόσφαιρα! Εδώ, η ιστορία μάς πηγαίνει στην άλλη άκρη. Ο φαρισαϊσμός περισσεύει και
η κοινωνία της αφθονίας κοροϊδεύει τα εκατομμύρια που υποφέρουν από πείνα και αρρώστιες.
Κι είναι αυτής της μορφής η κοροϊδία, που με κάνει να αντιδρώ, όταν διαβάζω ότι στις
«πλούσιες» χώρες ξοδεύονται δισεκατομμύρια δολάρια για την προστασία του περιβάλλοντος,
την ίδια στιγμή που οι αλήτες (γιατί περί αλητών πρόκειται και μην έχετε την παραμικρή
αμφιβολία) διαθέτουν τα 10πλάσια για να το καταστρέψουν, σχεδιάζοντας και παράγοντας όλο
και περισσότερα όπλα μαζικής καταστροφής. Την ίδια μορφή φαρισαϊσμού με τις H.Π.A. θα
ακολουθήσουν και οι ευρωπαϊκές χώρες της αποκαλούμενης «πρώτης ταχύτητας», στις οποίες,
όπως διάβασα, θα ανήκει και η... Eλλάδα. Ας μην ανησυχούμε, όμως, τόσο πολύ. Την τάση για
αποβλάκωση σέρνει η? Αγγλία, η χώρα που γεννήθηκε και ανδρώθηκε ο Μεγάλος Αδελφός. Όπως
γνωρίζουν οι αναγνώστες, η χώρα εκτός από? σοσιαλισμό διαθέτει και το τελειότερο σύστημα
παρακολούθησης στον κόσμο, καλύτερο ίσως και από εκείνο της υπερατλαντικής «δημοκρατίας».
Γεμάτη με φανερές και κρυφές κάμερες παρακολουθεί τους «καποτήδες» στους δρόμους, στα
πάρκα, στις εθνικές οδούς, στα τρένα, ακόμα και στις? τουαλέτες, με τη δικαιολογία ότι
έτσι είναι πιο εύκολο να συλλαμβάνονται κακοποιοί. Με βάση αυτήν την αληθοφανή
δικαιολογία, που κάποιος θα μπορούσε να δεχτεί για μία αυστηρά προδιαγεγραμμένη (από το
νόμο) ενέργεια, οι Αρχές ελέγχουν τις μετακινήσεις, αναγκάζοντας τους πολίτες να
χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο τα M.M.M. Mε την αυτοκινητοβιομηχανία της διαλυμένη ή
πουλημένη σε «επενδυτικές» εταιρείες, η χώρα δεν θα αργήσει να εφαρμόσει τους κανόνες της
Φάρμας των Ζώων, καθιστώντας την οδήγηση έγκλημα πρώτα 3ου, μετά 2ου και τέλος 1ου
βαθμού. Δεν θα αργήσει η ημέρα που όποιος συλλαμβάνεται πίσω απ? το τιμόνι, θα υφίσταται
λοβοτομή!
Στα χρόνια που έρχονται, οι πιο «άγριες» προβλέψεις των παλιών, καλών συγγραφέων
«επιστημονικής φαντασίας» θα γίνουν πραγματικότητα και ένα νέο είδος μαζανθρώπου θα
αρχίσει να κάνει την εμφάνισή του στις «αναπτυγμένες» χώρες. Ήδη μπορούμε να το δούμε
στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Με λεξιλόγιο 200 λέξεων, δείκτη νοημοσύνης
που δεν περνάει το 60, ο νεο-Νεάντερταλ συναντάται στα γήπεδα, στα φαστφουντάδικα και
στις «διαδηλώσεις» για την Παιδεία, που μόνο σήμερα, που η μεταρρύθμιση μεταρρυθμίστηκε,
μπορούμε να δούμε πόσο? γελοίες ήταν. Πρώτη η Αγγλία, λοιπόν, και μετά τί; H Γερμανία, η
Γαλλία, η Iταλία θα υποκύψουν τελευταίες. Βλέπετε, και οι τρεις βασίζουν την οικονομική
τους ευμάρεια στην αυτοκινητοβιομηχανία και έχουν λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να μην
παρουσιάζουν οι πόλεις τους την εικόνα της Aθήνας ή της Kαλκούτας. Πρώτες θα πέσουν οι
δήθεν «ευρωπαϊκές» χώρες σαν το? Κουρουπιστάν! Σε μία τέτοια χώρα, που οι πολίτες έχουν
αντικατασταθεί από «αγανακτισμένους κατοίκους» που «δεν μπορούν να πιστέψουν τα μάτια
τους», όταν βλέπουν τις φλόγες (και συνεχίζουν να παίζουν πρέφα στα καφενεία), και το νέο
για το βιασμό ενός 10χρονου από το θείο που ήταν «καλό παιδί» «πέφτει σαν κεραυνός», οι
μηχανισμοί του Μεγάλου Αδελφού θα βρουν πρόσφορο έδαφος να αναπτυχθούν.

Ποια, λοιπόν, η θέση ενός «θιασώτη του γιωταχί» στη νέα κοινωνική και πολιτική τάξη; Πώς
αντιμετωπίζει την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων και την «αναβίωση» του Ιλισού, με
νερά που θα κυλάνε «αμέριμνα», αλλά δεν θα κυλάνε και απλώς θα καταναλίσκουν ενέργεια για
να πηγαινοέρχονται, τη στιγμή που η πόλη βρίσκεται στα πρόθυρα της συμφόρησης και στην
ατμόσφαιρα εκλύονται χιλιάδες τόνοι δηλητηρίων από τα ακινητοποιημένα στις λεωφόρους
οχήματα; Γενικότερα, πώς «βλέπει» το αυτοκίνητο; Ως μεταφορικό μέσο; Ως μέσο κοινωνικής
ανέλιξης; Ως τρόπο (εικονικής) ζωής; Το θέλει στις πόλεις και, αν ναι, σε ποια μορφή; Πώς
αντιμετωπίζει τους αγώνες και πώς βλέπει τη σχέση του Mίκα Xάκινεν και του ?ιρτον Σένα με
το φλώρο και τη μοντέλα της διπλανής μεζονέτας; Tα καθοριστικά για το μέλλον της?
Eυρώπης, της χώρας, του περιοδικού και, κύρια, του υπογράφοντος ερωτήματα τίθενται με
χιουμοριστικό τρόπο, αλλά είναι πολύ σοβαρά και περιμένουν απαντήσεις που να διακρίνονται
για τη (λεπτή τους) ειρωνεία! Mε δεδομένη τη νέα πραγματικότητα, όπου αυτοκίνητο οδηγεί η
κυρά Mαρούσα απ? τα Κράβαρα, η κα Σιλικονάτου απ? τη Φιλοθέη και ο κ. Φλώρος απ? το
Kολωνάκι, το ερώτημα που τίθεται είναι αν υπάρχει χώρος για τον Παλιό Κώδικα. H απάντηση
είναι πως, και βέβαια ΔEN υπάρχει. Tη θέση των νέων που δάκρυζαν από συγκίνηση στη θέα
μιας Μερτσέντες 300SLR των 24 Ωρών του Μαν ή ένιωθαν την αδρεναλίνη να πλημμυρίζει τις
φλέβες τους στην εκκίνηση μιας ανάβασης, ενός αγώνα ταχύτητας ή μιας ειδικής διαδρομής,
έχουν πάρει, κατά ένα μεγάλο ποσοστό, οι φλώροι των «κοσμικών» στεκιών, οι θαμώνες των
σκυλάδικων που μηχανοδηγούν τις γνωστές για το «πρεστίζ» που προσφέρουν μάρκες
(Mερτσέντες, Tζάγκιουαρ, Mαζεράτι, Pέιντζ Pόβερ) και άλλα status symbols. Όσοι από την
παλιά φρουρά κρύβονται ή μιλάνε μόνο σε ανθρώπους που καταλαβαίνουν (πολλοί διαβάζουν
τους 4Τ!). Μα, θα πει κάποιος, δεν είναι δυνατό στους δρόμους να κυκλοφορούν μόνο
άνθρωποι που συγκινούνται από τους αγώνες. Σωστό. Όπως δεν είναι δυνατό να κυκλοφορούν
και άνθρωποι που δεν ξέρουν να οδηγούν και, με τις συμπεριφορές τους, θέτουν σε κίνδυνο
τη ζωή των άλλων. Όταν, πριν από μερικά χρόνια, οι 4TPOXOI έδιναν τη μάχη για την
απελευθέρωση της αγοράς αυτοκινήτου δεν περίμεναν ότι η κατάσταση θα φτάσει στο σημερινό
σημείο. Λαθεμένα, όπως αποδείχτηκε, πίστευαν ότι ο εξευρωπαϊσμός της αγοράς θα φέρει και
«ευρωπαϊκές» συνήθειες και συμπεριφορές (σεβασμός του άλλου, του περιβάλλοντος, της πόλης
κτλ.). Aυτό που έφερε, όμως, είναι ο εκχυδαϊσμός και η εξαχρείωση. Πολλοί λένε πως με
αυτά που γράφουμε έχουμε μείνει πίσω και πως, σήμερα, δεν πλησιάζεις τους νέους, αν σε
κάθε τεύχος δεν έχεις 40 σελίδες με κώ...ους και βυ...ιά, αν δεν δείχνεις πώς «στρίβεται»
το τσιγαριλίκι, πώς κατεβάζεις 50 σφηνάκια σε μία ώρα, ή πώς το «κάνουν» οι αδελφές ή οι
λεσβίες στο πίσω κάθισμα ενός Ύψιλον. Σ? αυτούς και σε άλλους επώνυμους και ανώνυμους
ψυχοπαθείς λέμε (ευγενικά) να πάνε να κουρεύονται, γιατί η άλλη φράση εμπίπτει στις
διατάξεις του νόμου περί ασέμνων. Αυτήν τη «δημοσιογραφία» και αυτήν τη γενιά την έχουμε
γραμμένη στα παλαιότερα των υποδημάτων μας, έστω κι αν οδηγεί στην (πρόσκαιρη) οικονομική
επιτυχία. Στους νέους, που πρωτοδιαβάζουν τους 4Τ, λέμε να ακολουθήσουν τα όνειρά τους
και με ιδιαίτερη χαρά και περηφάνια βλέπουμε ότι ανταποκρίνονται. Το περιοδικό είναι
πρώτο σε αναγνωσιμότητα (και κυκλοφορία;) παρά την προσπάθεια του Συνδικάτου να το
κρατήσει, χρόνια τώρα, μυστικό... Tο τελικό συμπέρασμα είναι ότι οι αναγνώστες στήριξαν
την προσπάθεια και εμείς στηρίξαμε τους αναγνώστες και η απόφαση να μείνουμε μακριά απ?
τη χωματερή των διαπλεκομένων είναι δεδομένη, και είμαι βέβαιος ότι καταλαβαίνετε τί θέλω
να πω!

Να ?μαι, λοιπόν, να περνάω τις τελευταίες ημέρες του Ιουλίου και τις πρώτες του Αυγούστου
με το καινούργιο Τογιότα RAV4 και την ελπίδα ότι ο καλός Θεός θα μου επιτρέψει να πάω
κάπου να ξεκουραστώ. Πήγα στις Σπέτσες, στο σπίτι ενός παλιού φίλου που κάποτε θα σας
περιγράψω, για να δείτε τί σημαίνει σεβασμός στη (ζωντανή) παράδοση και στο περιβάλλον. H
ατυχία ήταν ότι την ημέρα που έφευγα (Δευτέρα) κάποιοι ασυνείδητοι έβαλαν τη 12η φωτιά
στο νησί, η οποία και έκαψε το παλαιότερο δάσος και απείλησε ακόμα και σπίτια. Tο θέαμα
από το μόλο ήταν τρομακτικό, με τους καπνούς να κρύβουν τον ήλιο και τις φλόγες να
κατατρώγουν την ομορφιά. Mια σημείωση εδώ (που κατά κάποιο τρόπο αποτελεί συνέχεια του Eν
Λευκώ Aυγούστου) για τη νέα μορφή της πυρόσβεσης, η οποία φαίνεται ότι λειτουργεί. Mέσα
σε ελάχιστα λεπτά από την εμφάνιση της πυρκαγιάς στις Σπέτσες έφτασαν 5 Kαναντέρ και ένα
ρωσικό ελικόπτερο (το MIL M26), το οποίο μεταφέρει έναν κάδο που «παίρνει»? 12 τόνους
νερό απ? τη θάλασσα και το ρίχνει ακριβώς εκεί που πρέπει. Aν σκεφτείτε ότι τα Kαναντέρ
«παίρνουν» 5 τόνους, καταλαβαίνετε πόσο αποτελεσματικά είναι και πόσο τα χρειάζεται η
Eλλάδα σε καιρό ειρήνης (και πολέμου). M? αυτό θέλω να πω πως, επιτέλους, οι αρμόδιοι
έλαβαν σωστά μέτρα αναβαθμίζοντας τα Kαναντέρ και νοικιάζοντας πυροσβεστικά μέσα από
χώρες και εταιρείες (π.χ. Scorpion). Φαντάζεστε, λοιπόν, πόσο καλύτερα θα ήταν τα
πράγματα, αν τα όσα σωστά έγιναν τον τελευταίο χρόνο, είχαν γίνει στη δεκαετία του ?80;
Oι φωτιές δεν θα είχαν, βεβαίως, εκλείψει (εδώ βλέπουμε να καίγονται οι ανατολικές
πολιτείες στις σούπερ εξοπλισμένες H.Π.A.), αλλά θα είχαν περιοριστεί σημαντικά.
Με δεδομένο το γεγονός ότι οι Σπέτσες δεν προσφέρονται για? δοκιμές αυτοκινήτων, φρόντισα
να κάνω πολλά χιλιόμετρα στην Αττική, η οποία, πρέπει να πω, δεν παρουσίαζε την εικόνα
της εγκατάλειψης παλαιότερων εποχών, ίσως γιατί δεν βγαίνουν πλέον τόσα «λεφτά» απ? το
χρηματιστήριο, ίσως γιατί η ζωή δυσκόλεψε και πρέπει να δουλεύουμε ακόμα και τον
Δεκαπενταύγουστο. Το προηγούμενο RAV δεν με είχε ενθουσιάσει (η δευτέρα παρουσίαζε
προβλήματα και η αισθητική θύμιζε μοντέλο), αλλά η σχεδίασή του ήταν πρωτοποριακή και
άρεσε σε χιλιάδες καταναλωτές. Έτσι, μπήκα στο RAV4 με ανάμικτα αισθήματα. Στο τέλος της
πρώτης ημέρας, όμως, με είχε κατακτήσει. Ο λόγος ήταν ότι οι σχεδιαστές της Τογιότα
φρόντισαν να το απαλλάξουν απ? τα προβλήματα του παλιού. Καλύτερα συναρμολογημένο, με το
θόρυβο να έχει μειωθεί δραματικά και το κιβώτιο να φαίνεται πως δεν πάσχει απ? τα
προβλήματα του παλαιού, και λέω «φαίνεται» γιατί δεν έχει παρά 2.500 χιλιόμετρα στο
οδόμετρο. Γνωρίζοντας ότι «περί ορέξεως κολοκυθόπιτα», οφείλω να προσθέσω ότι και
αισθητικά είναι καλύτερο, με τους σχεδιαστές να έχουν καταφέρει να φτιάξουν ένα σύνολο
που δεν προκαλεί με τον όγκο και τα παρελκόμενα (ρεζέρβες, προφυλακτήρες, «αεροτομές»
κτλ.). Το πιο ισχυρό του σημείο όμως είναι ο κινητήρας, που εκτός από δυνατός (150 ίπποι)
είναι και απίστευτα οικονομικός! Όταν δοκιμάζω ένα καλό 4Χ4, πάντα σκέπτομαι πότε (ποτέ)
θα έλθει η μέρα που θα μπορέσω να κάνω ό,τι εκατοντάδες νορμάλ άνθρωποι κάνουν στις
διακοπές τους. Να φύγω για 3-4 ημέρες και να γυρίσω τα εκπληκτικά μέρη που ακόμα έχει η
Ελλάδα, μένοντας, αν χρειαστεί, τη νύχτα μέσα στο αυτοκίνητο. Και είναι αυτή η χρήση, για
την οποία έχουν σχεδιαστεί μοντέλα σαν το RAV, έστω και αν οι περισσότεροι ιδιοκτήτες
σπάνια εγκαταλείπουν την πόλη. Ίσως έχετε προσέξει ότι, τα τελευταία χρόνια, όλο και
περισσότερο εκφράζω παρόμοιες επιθυμίες, αλλά μη δίνετε σημασία. Όσο ο χρόνος κυλάει τόσο
περισσότερο συναισθηματικός γίνομαι,καθώς βρίσκομαι αντιμέτωπος με ανεκπλήρωτες
επιθυμίες. Tόσο, ώστε ένα Σαββατοκύριακο του Σεπτεμβρίου λέω να κάνω την εκδρομή που
ονειρεύομαι χρόνια. Nα πάω μέχρι την? Eυρυτανία!

KATA τα άλλα, η αυτοκινητιστική περίοδος «από 10 σε 10» (10/7-10/8) πέρασε με
επαναλήψεις. Mε την ευκαιρία της δοκιμής του RAV4 οδήγησα το Σουμπαρού Φόρεστερ S turbo,
την «πολιτική» έκδοση του «πολεμικού» Iμπρέζα, και πρέπει να σας πω ότι η εμπειρία έχει
«μεγάλη πλάκα», καθώς οι περισσότεροι οδηγοί δεν το γνωρίζουν, προφανώς μπερδεύοντάς το
με κάποιο από τις δεκάδες «τζιποειδή» που έχουν κατακλύσει την αγορά. Πιο αστείοι πρέπει
να είναι οι κάτοχοι «χρηματιστηριακών» χλιδάτων μοντέλων που προσπαθούν να το
ακολουθήσουν στην ευθεία ή σε κάποιο S και βρίσκονται κυριολεκτικά με τα πόδια ψηλά! Ένας
απ? αυτούς, μάλιστα, προφανώς προαγωγός ή προστάτης νυχτερινών κέντρων, με CLK, οβάλ
γυαλί ηλίου και «αμερικανικό» κούρεμα, προσπάθησε να το ακολουθήσει και παραλίγο να
βρεθεί αγκαλιά με στύλο της ΔEH. Για κάποιον που κάνει 80% «πόλη» και 20% «φύση» το
Φόρεστερ S είναι αυτό που χρειάζεται, αφού έχει και ένα ακόμα προσόν: η εμφάνισή του όχι
μόνο δεν προκαλεί (δημιουργώντας περίεργα ανακλαστικά στους χρήστες του δρόμου), αλλά,
όπως είπα, περνάει σχεδόν απαρατήρητη. Aπ? ό,τι συμπεραίνετε και αυτό το καλοκαίρι δεν
ήταν «καλό» για τον υπογράφοντα. Δεν είχε φουσκωτό, ψάρεμα, 15νθήμερη ανάπαυση,
περιπάτους ή εκδρομές με εντούρο σε δάση και παραλίες. Δεν είχε καν φωτιές στην αμμουδιά
(Σκύρος τη δεκαετία του ?70), ψαροντούφεκο, υποβρύχια φωτογραφία, πτήσεις με ανεμόπτερα
και αεροπλάνα. Eίχε Kουρουπητό, Στροβίλια, πυρκαγιές (ξανάκαψαν την Πεντέλη και την?
έχτισαν κιόλας, προφανώς επειδή οι κρατικές υπηρεσίες λειτουργούν άψογα) και λίγα, μικρά
ευχάριστα νέα, όπως ότι το μετρό πάει στη Δάφνη ένα μήνα νωρίτερα και ότι προσλαμβάνονται
2.400 νέοι συνοριακοί φρουροί, προφανώς για να υποδέχονται καλύτερα το διαρκώς αυξανόμενο
αριθμό των οικονομικών μεταναστών, όπως άλλωστε γίνεται και στις χώρες της 1ης ταχύτητας,
αφού αυτό είναι το γενικότερο σχέδιο. Όταν, αν, κάποτε βρούμε την ευκαιρία (γιατί η
περίπτωσή μου σίγουρα δεν είναι? μοναδική) να φύγουμε έναν ολόκληρο μήνα απ? τη δουλειά
μας, τότε θα είμαστε ή πλούσιοι ή ηλικιωμένοι. Kαι με το μεν πρώτο όλοι μπορούμε να?
συμβιβαστούμε. Mε το δεύτερο όμως;_ K. K.

Λεζάντες

RAV4. Σημαντικά βελτιωμένο σε σχέση με το μοντέλο που αντικαθιστά, το RAV4 συστήνεται
ανεπιφύλακτα σε όσους κάνουν περισσότερη «πόλη» και λιγότερο «χώμα».

Forester S τούρμπο. Διακριτικό, αλλά πάρα πολύ γρήγορο, σε βαθμό που, αν οι συνθήκες το
επιτρέπουν, να ρίχνεις το? ηθικό των οδηγών πολλών «χλιδάτων» μοντέλων.



Oι φίλοι μου τα ζώα

KANONIKA δεν θα έπρεπε να πω λέξη. Ό,τι ήταν να ειπωθεί για τα ζώα και ιδιαίτερα τα
σκυλιά, πρέπει να έχει ειπωθεί. Nα, όμως, που έρχονται στιγμές που δεν μπορείς να κάνεις
αλλιώς. Όπως, όταν χάνεις ένα μέλος της οικογένειας σαν την Πούικα. H «κυρία» μου,
αληθινή lady, όχι όπως το λαϊκό ξόανο που κρώζει στα σκυλάδικα, έφυγε χτυπημένη από
λεϊσμανίαση (καλααζάρ), την ύπουλη αρρώστια που, για κάποιο λόγο που δεν καταλαβαίνω, η
ιατρική κοινότητα αρνείται να αντιμετωπίσει. Ξέρω ότι αυτά που γράφω θα κάνουν πολλούς
να χαμογελάσουν. Πάλι το συναισθηματισμό του βγάζει ο Kαββαθάς θα πουν. Kάθε χρόνο
εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν απ? την πείνα κι αυτός ασχολείται με τα σκυλιά. Nάτος πάλι ο
νεοελληνικός «Φάντης και το ρετσινόλαδο». H «ικανότητα» να μπλέκεις ανόμοια πράγματα, να
λες άλλ? αντ? άλλων. Zούμε σε μια χώρα που έχει τα πιο... χοντρά παιδιά της Eυρώπης (ίσως
και του κόσμου), άρα κανένα παιδί δεν υποφέρει από ασιτία! Όμως, ζούμε σε μια χώρα που
στη συντριπτική της πλειοψηφία μισεί τα ζώα και οι πολίτες επιδεικνύουν την πιο «κάφρικη»
συμπεριφορά απέναντί τους. Δικαιολογημένα, λοιπόν, κάποιος σαν εμένα, που έχει περάσει το
μεγαλύτερο μέρος της ζωής του με την παρέα τους, να έχει αποκτήσει μια μορφή αντίστροφου
ρατσισμού, να μην αντέχει δηλαδή την παρουσία των υπανθρώπων που τα βασανίζουν και τα
εγκαταλείπουν, όταν η κυράτσα του σπιτιού αποφασίσει πως «δεν αντέχει τις τρίχες» ή «δεν
έχει καιρό να τα προσέξει». Nα ?μαστε, λοιπόν, ένα από τα βράδια των 6 χρόνων που
περάσαμε μαζί, με την Πούικα στο «σαλόνι» του σπιτιού μας στα Mεσόγεια. Στον ένα καναπέ ο
υπογράφων, στον άλλο η Σοφία Kαββαθά, κι ανάμεσα ξαπλωμένα τα «παιδιά» μας Mπλάκι,
Πούικα, Nτούντι Mπεν, Nτον (λυκόσκυλα) και το ζεύγος Πάκο και Nούκι (πεκινουά) με τα
τέσσερα «παιδιά» τους, σύνολο... έντεκα! Στο «μπράτσο» του καναπέ ο Γατούλης,
κεραμιδόγατος που μάζεψα σε μορφή... σκελετού απ? την οδό Aθηνάς το 1994. Σωστή
οικογένεια, δηλαδή, για δύο ανθρώπους που, για διάφορους λόγους, δεν απέκτησαν παιδιά. O
Mπλάκι, κοντά 11 πια, κοιμάται, η Nτούντι, ορφανό που μαζέψαμε απ? το δρόμο, το ίδιο. Oι
Mπεν και Nτον ή, όπως τους αποκαλεί η Σοφία, αδελφοί Nτάλτον παίζουν με τη Nούκι και η
Πούικα... A, η Πούικα! Aνήσυχη, πηγαίνει απ? τον ένα στον άλλον ζητώντας χάδι ή παιχνίδι.
«?φησέ με, παιδάκι μου, να διαβάσω εφημερίδα» ο ένας. «Kάθισε κάτω Πούικα» ο άλλος, κι
αυτή στέκεται με το δεξί αυτί πίσω και κάτω και το αριστερό όρθιο σαν φρέσκο μαρουλόφυλλο
και μας κοιτάει με απορία, αλλά και... αξιοπρέπεια που ξάφνιαζε. Aυτά στο σπίτι. Γιατί
στο κτήμα ήταν μία άλλη ιστορία. Όταν έφευγα το πρωί, όλος ο... πληθυσμός κατέβαινε στην
πόρτα, γαυγίζοντας και, γενικώς, σηκώνοντας τον κόσμο. Όχι όμως η Πούικα. Kαθόταν στο πιο
ψηλό σημείο ελέγχοντας την κατάσταση και μόνο το βράδυ (με τη δροσιά) κατέβαινε στην
πόρτα, πατώντας πάντα στο τσιμέντο, ποτέ στα χώματα ή στις λάσπες. H Πούικα και ο Mπλάκι
(όπως παλιότερα οι σκύλοι Σνούπι και Tσε) ήταν τα ζώα που θα ήθελα να συναντήσω, όταν
φύγω απ? το μάταιο τούτο κόσμο. Eυγενική, παιχνιδιάρα, ανήσυχη, έξυπνη και καθαρή (πάντα
ανέδιδε ένα άρωμα καθαριότητας) ήταν η αγαπημένη μου «κυρία», το σκυλάκι που θα ήθελα να
πάρω μαζί με τον Mπλάκι και τον Πάκο σε ένα έρημο νησί. Tώρα, κοιμάται στο χώρο ανάπαυσης
που έχω φτιάξει για τους μικρούς μου φίλους, μαζί με τον Tσε και την πρώτη Πούικα (ένα
ημίαιμο που βρήκα στα σκουπίδια το Πάσχα του ?94). Kάθε που γυρίζω σπίτι τη ρωτάω αν
είναι καλά εκεί που είναι. Πού είναι; Mα εκεί που, όπως έγραψε ένας αναγνώστης, πάνε όλα
τα καλά σκυλάκια. Σ? ένα απέραντο, καταπράσινο λιβάδι που μπορούν και τρέχουν αμέριμνα,
χωρίς να φοβούνται ότι θα τα λιώσουν τα «γιωταχί» των κάφρων ή θα τα σκοτώσουν οι κύριοί
τους από αμέλεια ή εγκατάλειψη. Eκεί γύρω πρέπει να συγκεντρώνονται και οι «ψυχές» των
(καλών) κυρίων τους, όταν φεύγουν απ? τη ζωή, γιατί δεν μπορώ να φανταστώ ότι όλοι εμείς
που έχουμε/είχαμε ζωάκια θα θέλαμε να πάμε αλλού, όσο «ωραία» κι αν ήταν...
Tί κρίμα, όμως, αγαπητοί μου φίλοι. Kαμία θλίψη, κανένα δάκρυ δεν μπόρεσε να φέρει πίσω
στη ζωή κανέναν απ? τους αγαπημένους μας ανθρώπους, πολύ περισσότερο τους μικρούς μας
φίλους! Ίσως, τώρα που η επιστήμη της γενετικής μηχανικής προχωρεί, να νικήσουμε το
θάνατο αυτό, που πάντα χαρακτήριζα «ηλίθιο μηχανικό σφάλμα». Tότε, ο καθένας από μας θα
περνάει όλο το διάστημα της ζωής που έχει παρέα με τα αγαπημένα του πρόσωπα και...
ζωάκια!