Ενοικίαση σκάφους
Η εναλλακτική λύσηOι διακοπές με σκάφος στα όμορφα ελληνικά νησιά δεν αποτελούν απαραίτητα ένα μακρινό και
άπιαστο όνειρο...
Nοικιάζοντας ένα σκάφος μπορείτε, εύκολα και οικονομικά, να εξερευνήσετε και την πιο
απόμακρη νησιωτική ―και όχι μόνο― γωνιά της πατρίδας μας. Aν και η ενοικίαση μπορεί να
αποδειχθεί πιο «λογική» απόφαση, αυτό σε καμία περίπτωση δεν απαξιώνει την κατοχή ενός
σκάφους. Η απόκτηση ενός σκάφους, όπως ισχύει και για πολλά άλλα είδη αναψυχής, δεν
βασίζεται σε μια απόλυτα «λογική» διαδικασία. Ο συναισθηματικός παράγοντας, η δυνατότητα
που παρέχει ένα ιδιόκτητο σκάφος για ταξίδι, ανεξάρτητα από το εάν αυτή αξιοποιείται ή
όχι, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να εκτιμηθεί, πόσο μάλλον να κοστολογηθεί. Συνεπώς,
ανεξάρτητα από το εάν για πρακτικούς λόγους επιχειρούμε μια σύγκριση, ενδόμυχα γνωρίζουμε
ότι αυτή δεν είναι απόλυτα εφικτή, καθώς πρόκειται για ανόμοιες έννοιες.
Ας επιστρέψουμε ξανά στην ενοικίαση ή «charter», όπως πολύ συχνά αναφέρεται.
Τί τύπο σκάφους μπορεί κάποιος να νοικιάσει;
Αν και τα πιο διαδεδομένα επαγγελματικά σκάφη, τα οποία είναι προς ενοικίαση, είναι τα
ιστιοπλοϊκά, στην αγορά διατίθενται όλοι σχεδόν οι τύποι σκαφών, το μήκος των οποίων
κυμαίνεται συνήθως από 9 έως και 30 μέτρα. Το μήκος ενός σκάφους έχει ιδιαίτερο
ενδιαφέρον για τον ενοικιαστή, διότι καθορίζει εάν θα νοικιάσει το σκάφος με ή χωρίς
πλήρωμα. Ο όρος για τα σκάφη, τα οποία ενοικιάζονται χωρίς πλήρωμα, είναι «bareboat», ενώ
ο κυβερνήτης στα ιστιοπλοϊκά σκάφη ονομάζεται σκίπερ. Η διάκριση ανάμεσα στα μπερμπόουτ
και στα σκάφη με πλήρωμα γίνεται βάσει της νομοθεσίας, και για τα ιστιοπλοϊκά είναι μέχρι
16 μέτρα, ενώ για τα μηχανοκίνητα μέχρι 12. Για την ενοικίαση μεγαλύτερων σκαφών πρέπει
οπωσδήποτε να υπάρχει πλήρωμα.
Τί χρειάζεται κάποιος για να νοικιάσει ένα σκάφος;
Οι προϋποθέσεις για ενοικίαση εξαρτώνται από τον τύπο του σκάφους. Για τα ιστιοπλοϊκά
μήκους μέχρι 16 μέτρα πρέπει στο σκάφος να επιβαίνουν δύο άτομα με δίπλωμα ιστιοπλοΐας
ανοιχτής θάλασσας. Στην περίπτωση που κάποιος από τους δύο είναι αλλοδαπός και δεν έχει
δίπλωμα από κάποια ελληνική σχολή ιστιοπλοΐας, καλύπτεται νομικά με τη συμπλήρωση μιας
υπεύθυνης δήλωσης.
Οι σχολές ιστιοπλοΐας ανοιχτής θάλασσας (βλ. πίνακα) ανήκουν συνήθως σε ομίλους (υπάρχουν
και πολύ λίγες ιδιωτικές σχολές). Ο χρόνος που απαιτείται για την απόκτησή του είναι 2
μήνες, με πρακτικά μαθήματα Σάββατο ή Κυριακή, ενώ τα θεωρητικά μαθήματα, συνήθως ένα την
εβδομάδα, γίνονται καθημερινές απογεύματα. Το κόστος είναι περίπου 110.000 δρχ. το άτομο
και συμπεριλαμβάνουν τις σημειώσεις των μαθητών. Μαθήματα διεξάγονται σε όλη τη διάρκεια
του έτους.
Για τα μηχανοκίνητα μέχρι 12 μέτρα απαιτείται ένα δίπλωμα χειριστή ταχύπλοου σκάφους.
Τέτοιο δίπλωμα μπορεί να αποκτήσει κάποιος δίνοντας εξετάσεις στο λιμεναρχείο. Βέβαια,
υπάρχουν κάποιες ιδιωτικές εκπαιδευτικές σχολές (βλ. πίνακα), οι οποίες προετοιμάζουν
κάποιον για τις εξετάσεις. Το σύστημα είναι απόλυτα ανάλογο με αυτό της απόκτησης του
διπλώματος αυτοκινήτου. Το κόστος ανά ώρα μαθήματος είναι περίπου 6.000 δρχ. Κάποιος
αρχάριος που δεν έχει επαφή με τη θάλασσα θα πρέπει να υπολογίσει από 5 έως 10 ώρες
εκμάθησης. Επίσης, υπάρχει άλλο ένα κόστος περίπου 35.000 δρχ., το οποίο καλύπτει το
παράβολο των εξετάσεων, τα έξοδα παράστασης και το βιβλίο με την ύλη των εξετάσεων.
Πάντως, και στις δύο περιπτώσεις, τόσο δηλαδή για το μηχανοκίνητο όσο και για το
ιστιοπλοϊκό, από τη στιγμή που υπάρχει σκίπερ ο ενοικιαστής δεν απαιτείται να πληροί
κάποιες προϋποθέσεις. Το κόστος του σκίπερ κυμαίνεται από 25.000 έως 40.000 δρχ. την
ημέρα συν τα έξοδά του. Συνήθως σας τον συστήνει η εταιρεία ή ο ιδιοκτήτης, από τον οποίο
ενοικιάζεται το σκάφος. Στα μεγάλα σκάφη, όπου υπάρχει πολυμελές πλήρωμα, αυτό καλύπτεται
στο κόστος ενοικίασης.
Πόσο κοστίζει η ενοικίαση ενός σκάφους;
Το κόστος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως ο τύπος του σκάφους, το μήκος του και
η περίοδος ενοικίασης. Όπως φαίνεται από το σχετικό πίνακα, το κόστος, εάν το αναλύσουμε
ανά άτομο και ημέρα, κυμαίνεται από 10.000 έως 15.000 δρχ. για τα ιστιοπλοϊκά και από
20.000 έως 30.000 δρχ. για τα μηχανοκίνητα. Εάν λάβει κανείς υπόψη του ότι σε όλα αυτά τα
σκάφη μπορεί κάποιος πολύ εύκολα να μαγειρέψει, μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο κατά πολύ
τα έξοδά του, παρατηρούμε ότι εντέλει πρόκειται για έναν πολύ οικονομικό τρόπο διακοπών,
προσιτό σε πολύ κόσμο.
9 μέτρα (2 διπλές καμπίνες)
Α? περίοδος (24/7-11/9) 45.000 δρχ.
Β? περίοδος (1/5-24/7 & 11/9-16/10) 40.000 δρχ.
Γ? περίοδος (πριν από την 1/5 και από τις 16/10 και μετά) 35.000 δρχ.
10 μέτρα (3 διπλές καμπίνες)
Α? περίοδος (24/7-11/9) 70.000 δρχ.
Β? περίοδος (1/5-24/7 & 11/9-16/10) 60.000 δρχ.
Γ? περίοδος (πριν από την 1/5 και από τις 16/10 και μετά) 50.000 δρχ.
12 μέτρα (3-4 διπλές καμπίνες)
Α? περίοδος (24/7-11/9) 110.000 δρχ.
Β? περίοδος (1/5-24/7 & 11/9-16/10) 100.000 δρχ.
Γ? περίοδος (πριν από την 1/5 και από τις 16/10 και μετά) 80.000 δρχ.
14 μέτρα (4 διπλές καμπίνες)
Α? περίοδος (24/7-11/9) 130.000 δρχ.
Β? περίοδος (1/5-24/7 & 11/9-16/10) 115.000 δρχ.
Γ? περίοδος (πριν από την 1/5 και από τις 16/10 και μετά) 100.000 δρχ.
16 μέτρα (5 διπλές καμπίνες)
Α? περίοδος (24/7-11/9) 180.000 δρχ.
Β? περίοδος (1/5-24/7 & 11/9-16/10) 160.000 δρχ.
Γ? περίοδος (πριν από την 1/5 και από τις 16/10 και μετά) 140.000 δρχ.
Μηχανοκίνητα bareboats (2 διπλές καμπίνες)
Α? περίοδος (15/7-15/9) 120.000 δρχ.
Β? περίοδος (22/5-15/7 & 15/9-16/10) 100.000 δρχ.
Γ? περίοδος (1/3-22/5 & 16/10 και μετά) 80.000 δρχ.
Μηχανοκίνητα με πλήρωμα (3 διπλές καμπίνες)
Α? περίοδος (Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος) 240.000 δρχ.
Β? περίοδος (Μάιος-Ιούνιος-Οκτώβριος) 220.000 δρχ.
Μηχανοκίνητα με πλήρωμα (5 διπλές καμπίνες)
Α? περίοδος (Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος) 1.200.000 δρχ.
Β? περίοδος (Μάιος-Ιούνιος-Οκτώβριος) 1.000.000 δρχ.
Υπάρχει κάποιο άλλο «κρυφό» κόστος, το οποίο πρέπει να γνωρίζει ο ενδιαφερόμενος;
Στην παραπάνω εκτίμηση του κόστους δεν συμπεριλαμβάνονται τα καύσιμα. Είναι προφανές ότι
για τα ιστιοπλοϊκά σκάφη το κόστος αυτό είναι ευτελές. Οι μηχανές τους καταναλώνουν
λιγότερο από 4 λίτρα πετρέλαιο την ώρα, ενώ τις χρησιμοποιούν κυρίως για να μπουν και να
βγουν από το λιμάνι. ?ρα για ένα 10ήμερο ταξίδι δεν θα πρέπει να υπολογίσετε πάνω από
20.000 δρχ. για καύσιμα.
Στα μηχανοκίνητα, όμως, τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Η κατανάλωση είναι πολύ
μεγαλύτερη, αλλά εξαρτάται κυρίως από την ιπποδύναμη των μηχανών και τον τύπο του
σκάφους. Οι διαφορές είναι μεγάλες, με αποτέλεσμα να είναι πολύ δύσκολο να δώσουμε μία
εκτίμηση του κόστους. Επίσης, υπάρχει και πολύ μεγάλη διαφοροποίηση ανάλογα με τις
καιρικές συνθήκες. Με άσχημες καιρικές συνθήκες η κατανάλωση σχεδόν διπλασιάζεται. Όποιος
ενδιαφέρεται για την ενοικίαση ενός μηχανοκίνητου, καλό είναι να ρωτήσει για το
συγκεκριμένο σκάφος που τον ενδιαφέρει και ανάλογα με τις διαδρομές που σκοπεύει να κάνει
να υπολογίσει το κόστος. Στον υπολογισμό αυτό πρέπει να συμπεριληφθούν και οι ημερήσιες
διαδρομές για μπάνιο.
Το κόστος των προμηθειών εξαρτάται από τον αριθμό των ατόμων και τα γούστα τους. Δεν
πρόκειται να κάνουμε μία ξεχωριστή αναφορά, καθώς όλοι μας σχεδόν έχουμε την αντίστοιχη
εμπειρία.
Τα λιμενικά τέλη, με τη σειρά τους, δεν είναι ιδιαίτερα σημαντικά: για ένα μέσο σκάφος
της τάξης των 12 μέτρων δεν ξεπερνούν τις 2.000 δρχ. Τα χρήματα αυτά θα πρέπει να τα
καταβάλει όποιος θέλει να διανυκτερεύσει σε κάποιο λιμάνι. Εάν το σκάφος παραμείνει
«αρόδο» σε κάποιο κόλπο, δεν υπάρχει ούτε αυτό το έξοδο.
Ξεκινώντας το ταξίδι υπάρχει άλλο ένα κόστος, το οποίο όμως θα πληρώσετε μόνο εάν γίνει
κάποια σοβαρή ζημιά. Η εταιρεία ή ο ιδιώτης, απ? όπου νοικιάζετε το σκάφος, σας ζητούν να
τους καταβάλετε με κάποιο τρόπο μια εγγύηση, την οποία θα σας επιστρέψουν στο ακέραιο από
τη στιγμή που το σκάφος θα επιστρέψει χωρίς ζημιές. Το ποσό αυτό, που κυμαίνεται συνήθως
από 350.000 έως 550.000 δρχ. (ανάλογα με το μέγεθος του σκάφους), δεν είναι ανάγκη να το
καταβάλετε με τη μορφή μετρητών. Μία επιταγή ή μια πιστωτική κάρτα σάς καλύπτει απόλυτα,
προκειμένου να μη χρειαστεί να εκταμιεύσετε το ποσό. Υπάρχει και άλλη μία δυνατότητα: να
καταβάλετε αρχικά γύρω στις 170.000 δρχ., τις οποίες θα πάρετε πίσω, και στη συνέχεια
άλλες 5.000 δρχ την ημέρα, οι οποίες όμως δεν επιστρέφονται. Δηλαδή, με απλά λόγια, το
σύστημα είναι αντίστοιχο της ολικής και της μερικής ασφάλισης στα αυτοκίνητα.
Η εξωλέμβιος του βοηθητικού σκάφους (dinghy), όπως και ο αυτόματος πιλότος, έχουν
χωριστές χρεώσεις της τάξης των 30.000 και 40.000 δρχ. την εβδομάδα. Επιπλέον, πολλές
εταιρείες χρεώνουν και ένα κόστος «καθαρισμού», το οποίο κυμαίνεται από 20.000 έως 30.000
δρχ. (πάντα ανάλογα με το σκάφος).Τέλος, καλό θα ήταν να αναφέρουμε και κάποιες εκπτώσεις
της τάξης του 5% για τους «σταθερούς» πελάτες και ενός ακόμη 5% για ναύλους των 3
εβδομάδων.
Οι παραπάνω τιμές δίνονται κατά προσέγγιση και μπορεί να ποικίλλουν από εταιρεία σε
εταιρεία.
Από πού μπορούμε να νοικιάσουμε ένα σκάφος;
Η ενοικίαση ενός επαγγελματικού σκάφους μπορεί να γίνει τόσο μέσω εταιρειών όσο και
απευθείας από τους ιδιοκτήτες των σκαφών. Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές εταιρείες ναύλωσης
σκαφών, ορισμένες από τις οποίες, μάλιστα, είναι ιδιαίτερα ισχυρές σε διεθνές επίπεδο. Το
βασικό πλεονέκτημα της ενοικίασης από μία σοβαρή εταιρεία είναι κάποιες εγγυήσεις οι
οποίες παρέχονται ως προς τη συνέπειά της, την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και του
σκάφους. Αν, για παράδειγμα, υπάρξει κάποιο πρόβλημα με το σκάφος που έχει ναυλωθεί,
αυτές έχουν την υποδομή να το επισκευάσουν ή να το αντικαταστήσουν άμεσα. Mε αυτόν τον
τρόπο εξασφαλίζεστε και δεν «κινδυνεύουν» οι διακοπές σας. Οι μεγάλες εταιρείες
ανανεώνουν το στόλο τους σε τακτά χρονικά διαστήματα, με αποτέλεσμα σπάνια να ναυλώνουν
σκάφη ηλικίας άνω των 5 ετών. Επίσης, οι περισσότερες έχουν βάσεις σε πολλά από τα νησιά
της πατρίδας μας, τόσο στο Αιγαίο όσο και στο Ιόνιο. Έτσι, εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα
κατά τη διάρκεια του ναύλου, η επίλυσή του είναι άμεση.
Φυσικά, οι επιπλέον αυτές παροχές έχουν κάποιο κόστος. Έτσι, μπορεί ένας ιδιώτης να σας
εξασφαλίσει κάποια καλύτερη τιμή, αλλά το πιθανότερο είναι ότι δεν μπορεί να σας εγγυηθεί
απόλυτα για τα παραπάνω.
Ποιες είναι οι διαδικασίες για να ναυλωθεί ένα σκάφος;
Από τη στιγμή που θα συμφωνήσετε με τη ναυλώτρια εταιρεία σχετικά με το σκάφος και την
τιμή, υπογράφετε ένα ειδικό έγγραφο, το λεγόμενο «ναυλοσύμφωνο», το οποίο ουσιαστικά
είναι ένα συμβόλαιο για την ενοικίαση. Καλό θα ήταν, εάν κάποιος δεν έχει την απαραίτητη
εμπειρία, να ενημερωθεί σχετικά με το τί ακριβώς αναφέρεται στο ναυλοσύμφωνο και σε ποιο
σημείο. Θέματα τα οποία ενδιαφέρουν είναι: ο τρόπος πληρωμής, η εγγύηση που θα
καταθέσουμε, η ασφάλιση του σκάφους, η παραλαβή του και επιστροφή του, τυχόν περιορισμοί
που τίθενται, πιθανές συνέπειες σε περίπτωση ζημιάς, ρυμούλκησης ή ακόμα και βύθισής του,
η ύπαρξη των τελωνειακών περιορισμών κ.ά. Υπάρχει ένας μόνο τύπος ναυλοσυμφώνου, το οποίο
είναι εγκεκριμένο από το λιμεναρχείο. Αυτό που αλλάζει σε κάθε περίπτωση είναι οι όροι,
και αυτούς θα πρέπει να ελέγξετε.
Με την υπογραφή του ναυλοσυμφώνου καταβάλλεται συνήθως και ένα μέρος της αξίας του
ναύλου, από 30% έως 50%. Το ευχάριστο είναι ότι από εκεί και πέρα ο ναυλωτής δεν
ασχολείται με καμία άλλη «γραφειοκρατική» διαδικασία. Όλα τα απαιτούμενα χαρτιά τα
αναλαμβάνει η εταιρεία και σας τα παραδίδει την ημέρα της αναχώρησής σας,
συμπεριλαμβανομένου και του απόπλου.
Πού μπορώ να ταξιδέψω με ένα σκάφος;
Τα περισσότερα, εάν όχι όλα, από το ενοικιαζόμενα σκάφη μπορούν να ταξιδέψουν σε όλα τα
ελληνικά πελάγη, χωρίς κανένα πρόβλημα, εφόσον και το πλήρωμα έχει την ανάλογη εμπειρία.
Η περιοχή την οποία θα επισκεφτεί κάποιος εξαρτάται από την περίοδο, την εμπειρία και το
χρόνο που διαθέτει. Σε ό,τι αφορά την περίοδο, καλό θα είναι να λάβει υπόψη του τις
επικρατούσες καιρικές συνθήκες. Για παράδειγμα, τα περισσότερα λιμάνια του Αιγαίου είναι
σχεδιασμένα ώστε να προφυλάσσονται από το βοριά. Με νότιους ή δυτικούς ανέμους, πολλά από
αυτά είναι εκτεθειμένα. Συνεπώς, καλό θα ήταν να αποφύγει κάποιος να τα επισκεφθεί νωρίς
την άνοιξη.
Η εμπειρία του πληρώματος συνιστά και αυτή πολύ σημαντικό παράγοντα για την επιλογή της
περιοχής του πλου. Έτσι, ένα πλήρωμα που δεν είναι ιδιαίτερα έμπειρο καλό θα ήταν να
αποφύγει τα αυγουστιάτικα μελτέμια στο Αιγαίο και αντ? αυτού να προτιμήσει το Ιόνιο.
Ο χρόνος που έχει κάποιος στη διάθεσή του καθορίζει και την ακτίνα, στην οποία θα
κινηθεί. Βέβαια, σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφέρουμε ότι σκάφη δεν νοικιάζονται μόνο
από την Αττική, αλλά και από βάσεις σε όλη την Ελλάδα. Εάν, λοιπόν, κάποιος θέλει να
ταξιδέψει στο Ιόνιο, μπορεί να πάρει το σκάφος απευθείας από τη Λευκάδα ή την Κέρκυρα και
να γλιτώσει πολλές ώρες ταξιδιού. Πάντως, καλό είναι να μην υπολογίζει κάποιος
περισσότερες από 4 έως 6 ώρες ταξιδιού την ημέρα, εκτός και αν το πλήρωμα είναι ιδιαίτερα
έμπειρο. Οι 4 ώρες, με μία ταχύτητα 7 κόμβων που είναι πολύ ικανοποιητική για ιστιοφόρο,
είναι αρκετές για να μετακινηθεί ένα σκάφος από νησί σε νησί. Βέβαια, με το μηχανοκίνητο
ο χρόνος των μετακινήσεων ελαχιστοποιείται.
Το σημαντικό είναι ότι με το σκάφος δεν χρειάζεται να ταξιδέψει κανείς πολύ μακριά για να
βρει όμορφες, απομονωμένες παραλίες. Ακόμα και δίπλα στην Αθήνα πολλά είναι εκείνα τα
μέρη, τα οποία θα τον κάνουν να νιώσει ότι βρίσκεται στην καρδιά του Αιγαίου.
Ποια είναι η καλύτερη περίοδος για ενοικίαση;
Η κατάλληλη εποχή, όπως αναφέρουμε πιο πάνω, είναι άμεσα συνυφασμένη με την περιοχή. Οι
κεντρικές Κυκλάδες δεν ενδείκνυνται για ένα άπειρο πλήρωμα κατά τον Ιούλιο ή τον
Αύγουστο. Όμως, τον Μάιο και τον Σεπτέμβριο, δεν υπάρχει κανένα σοβαρό πρόβλημα. Οι
Σποράδες τον Αύγουστο έχουν πιο «γλυκούς» καιρούς, ενώ στο Ιόνιο, εάν εξαιρέσει κανείς
κάποιες λίγες τοπικές καταιγίδες, ο καιρός είναι ιδανικός.
Δυστυχώς όμως, ο περισσότερος κόσμος δεν έχει μεγάλη δυνατότητα επιλογής σε ό,τι αφορά
τις ημερομηνίες, τις οποίες θα επιλέξει για να ταξιδέψει. Αυτές υπαγορεύονται από τις
επαγγελματικές ή άλλες υποχρεώσεις του. Συνεπώς, εφόσον η περίοδος των διακοπών είναι
σχεδόν δεδομένη, θα πρέπει να αναζητήσετε τον κατάλληλο προορισμό, όπου θα επικρατούν οι
συνθήκες που σας ταιριάζουν, όσον αφορά στην εμπειρία, αλλά και την ιδιοσυγκρασία σας. Οι
ναυλώτριες εταιρείες θα χαρούν να σας δώσουν τα απαραίτητα στοιχεία, ώστε να κάνετε την
κατάλληλη επιλογή. Να υπενθυμίσουμε, πάντως, ότι η περίοδος έχει άμεσο αντίκτυπο στις
τιμές της ενοικίασης του σκάφους. ?ρα στην επιλογή εισέρχεται και ο οικονομικός
παράγοντας.
Η ενοικίαση είναι μια πολύ απλή διαδικασία και, τελικά, ανά άτομο πολύ οικονομική, σε
σχέση πάντα με τα έξοδα που θα είχε κάποιος για την αγορά και συντήρηση ενός αντίστοιχου
σκάφους. Επίσης, μπορεί να αποτελέσει και ένα πρώτο βήμα πριν από την αγορά, προκειμένου
να μπορέσει κάποιος να εκτιμήσει κατά πόσο του ταιριάζει ο συγκεκριμένος τρόπος διακοπών.
Ταυτόχρονα, μπορεί να τον βοηθήσει καθοριστικά στην επιλογή του τύπου του σκάφους.
Ανεξάρτητα από όλα αυτά, η ενοικίαση ενός σκάφους είναι ο εύκολος τρόπος για να αποκτήσει
κάποιος πρόσβαση στις μοναδικές απομονωμένες παραλίες της πατρίδας μας και στις τόσες
άλλες «καλλονές» που κρύβουν τα πελάγη μας.