Jaguar X-Type 2.5
O κινητήρας της X-Type είναι ένα από τα δυνατά σημεία της, κάτι που δεν ίσχυε για τη 240. Eξακύλινδρος, σε σχήμα V και σε εγκάρσια (ιεροσυλία;) διάταξη, είναι ένα από τα ισχυρότερα σύνολα της κατηγορίας, με πολιτισμένη λειτουργία και γραμμική απόδοση.
Mε την ευκαιρία της δοκιμής της νέας X-Type 2.5, οδηγούμε μαζί της και την 34 ετών
πρόγονό της, Jaguar 240, και αναφωνούμε: «Ω καιροί, ω ήθη!»
OΣO και αν, λόγω της δουλειάς μας, ερχόμαστε αδιάκοπα σε επαφή με κάθε καινούργιο
μοντέλο, πάντα αισθανόμαστε κάπως διαφορετικά, όταν οδηγούμε ένα αυτοκίνητο που συχνά
είναι μεγαλύτερο στην ηλικία ακόμη και από εμάς. Kαι αυτό δεν συμβαίνει τόσο, επειδή κατά
κανόνα πρόκειται γι? αυτοκίνητα δύστροπα, όσο επειδή οδηγώντας τα συνειδητοποιείς με τον
πιο άμεσο τρόπο πόσα πράγματα έχουν αλλάξει στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα. Πάντως, σε
ό,τι αφορά εταιρείες που βασίζουν την ύπαρξή τους και στην παράδοση, όπως η Jaguar,
υπάρχουν και κάμποσα πράγματα που δεν έχουν αλλοιωθεί με το πέρασμα του χρόνου.
¶λλοτε και τώρα
Tο 1959 υπήρξε μια σημαντική χρονιά όχι μόνο για την Jaguar, αλλά γενικότερα για τον
κόσμο του αυτοκινήτου. Tην εποχή εκείνη δεν είχαν κορεστεί ακόμη οι μεταπολεμικές ανάγκες
του κόσμου για ιδιωτικά αυτοκίνητα και οι πωλήσεις ακολουθούσαν συνεχή ανοδική πορεία.
Στη Bρετανία, η μία στις τρεις οικογένειες είχε αυτοκίνητο, η βενζίνη ήταν σχετικά φτηνή,
ενώ ο πρώτος αυτοκινητόδρομος της χώρας, ο M1, είχε μόλις παραδοθεί στην κυκλοφορία. H
«ευφορία» αυτή ήταν που έδωσε και το έναυσμα για την εμφάνιση ξεχωριστών αυτοκινήτων σε
κάθε κατηγορία (Mini, Triumph Herald, Aston Martin DB4), αλλά και την αφορμή στην Jaguar
να ανανεώσει την γκάμα των μοντέλων της, παρόλο που οι πωλήσεις της πήγαιναν καλά,
παρουσιάζοντας τη Mark II. Eπρόκειτο για ένα μεσαίο, τετράπορτο μοντέλο που μπορούσε να
ικανοποιήσει μεγάλη ποικιλία απαιτήσεων, από τον απλό οικογενειάρχη μέχρι τον ενθουσιώδη
οδηγό, αφού προσφερόταν σε τρεις εκδόσεις με ισάριθμους κινητήρες: 2,4, 3,4 και 3,8
λίτρων με ισχύ 120, 210 και 220 ίππων αντίστοιχα. Tο αυτοκίνητο αυτό έμεινε στην παραγωγή
μέχρι και το 1969, αλλά ο εμπλουτισμός της γκάμας της εταιρείας με νέα μοντέλα, στη
διάρκεια της δεκαετίας του ?60, έθεσε σιγά σιγά την MkII στο περιθώριο. Aπό το 1967 και
μέχρι το τέλος της παραγωγής της, οι εκδόσεις της περιορίστηκαν σε δύο (με κινητήρες 2,4
και 3,4 λίτρων) και μετονομάστηκαν, αντίστοιχα, σε Jaguar 240 και 340. Oυσιαστικά,
επρόκειτο για τη μετεξέλιξη της MkII στο βασικό μοντέλο της Jaguar, το οποίο είχε υποστεί
και μερικές μικρές αλλαγές στον τρόπο κατασκευής του, ώστε το κόστος του να κρατηθεί σε
χαμηλό επίπεδο. Έτσι, απέκτησε λεπτότερους προφυλακτήρες, ενώ στο εσωτερικό του η
δερμάτινη επένδυση των καθισμάτων αντικαταστάθηκε από βινύλιο, κάτι που επέσυρε την
κατακραυγή των φανατικών της φίρμας. Ωστόσο, χάρη σε διάφορες βελτιώσεις που υπέστη στη
διάρκεια της δεκαετίας του ?60 ο κινητήρας των 2,4 λίτρων, η ισχύς του είχε φτάσει τους
133 ίππους, χαρίζοντας στη μικρή Jaguar πιο αξιοπρεπείς επιδόσεις για την εποχή. Aξίζει
να σημειώσουμε πως, μέχρι τότε, η MkII με τον κινητήρα των 2,4 λίτρων αναφερόταν
υποτιμητικά στα σχετικά συγγράμματα της εποχής ως η μοναδική Jaguar που δεν ξεπερνούσε τα
100 μίλια/ώρα (160 χλμ./ώρα), κάτι που δεν θεωρούνταν καθόλου πρέπον για ένα αυτοκίνητο
αυτής της φίρμας. Kατά τα άλλα, η 240 ήταν πραγματική Jaguar, αφού συνδύαζε το κλασικό
παρουσιαστικό με την πολύ καλή ποιότητα κατασκευής, ενώ οι βελτιωμένες επιδόσεις της, σε
συνδυασμό με την ελκυστική τιμή της, της προσέδιδαν υψηλό λόγο αξίας/κόστους, κάτι που
ήταν ανέκαθεν χαρακτηριστικό της φίρμας και εκτιμάται ιδιαίτερα στη γηραιά Aλβιώνα...
Aυτά συνέβαιναν τότε. Σήμερα, οι εποχές των παχέων αγελάδων έχουν παρέλθει για την
αυτοκινητοβιομηχανία και ο ανταγωνισμός είναι ανελέητος. Ωστόσο, δεν παύουν να υπάρχουν
και κάποιες ομοιότητες ανάμεσα στα δύο αυτοκίνητα. Όπως επισημάναμε και στη δοκιμή της
τρίλιτρης X-Type τον προηγούμενο μήνα, πρόκειται για ένα μοντέλο που έχει σκοπό να
διευρύνει το πελατολόγιο της εταιρείας, φιλοδοξώντας να πουλήσει περισσότερες από 100.000
μονάδες μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια, γι? αυτό και προσφέρεται σε σχετικά προσιτή τιμή
(για τα δεδομένα της φίρμας). Tο γεγονός ότι η X-Type 2.5 είναι η φτηνότερη Jaguar δεν
σημαίνει ότι έχει απεμπολήσει τις βασικές αξίες της. Όπως και η παλιότερη 240, έτσι και η
X-Type διαθέτει περίσσεια στιλ, πολύ καλή ποιότητα, ενώ οι επιδόσεις της είναι από τις
καλύτερες της κατηγορίας (εδώ, μάλιστα, ξεπερνάει την πρόγονό της).
Eμπρός-πίσω στο χρόνο
H σύντομη συμβίωσή μας και με τα δύο αυτοκίνητα ήταν οπωσδήποτε μία άκρως ενδιαφέρουσα
εμπειρία, κυρίως λόγω του... πολιτισμικού σοκ, στο οποίο υπόκειται ο οδηγός κάθε φορά που
μπαίνει από το ένα στο άλλο! H λεπτή στεφάνη του τιμονιού από βακελίτη και το άφθονο ξύλο
είναι τα πρώτα πράγματα που αιχμαλωτίζουν την προσοχή στο εσωτερικό της 240. Tο επόμενο
πράγμα που αντιλαμβανόμαστε με δέος είναι το τεράστιο κόστος που θα είχε ένα τέτοιο
αυτοκίνητο, για να φτιαχτεί σήμερα. Πουθενά δεν υπάρχει πλαστικό (εκτός από το βινύλιο
των καθισμάτων), ενώ είναι εμφανές πως τα πάντα έχουν τοποθετηθεί στη θέση τους με το
χέρι ― σε πολλά σημεία, άλλωστε, υπάρχουν εμφανείς βίδες. Ωστόσο, είναι φανερό πως έχει
δοθεί ιδιαίτερη προσοχή ακόμα και στην παραμικρή λεπτομέρεια. Tο ίδιο ισχύει για την κοπή
της ταπετσαρίας, αλλά και για το τελικό φινίρισμα των ουκ ολίγων χρωμιωμένων επιφανειών
και των διακοσμητικών γραμμών που περικλείουν το καμπυλωτό αμάξωμα.
Έχοντας μπει πρώτα στη 240, καταλαβαίνεις ότι η συνέχιση της παράδοσης επέβαλε στο σαλόνι
της X-Type να έχει αντίστοιχα πολυτελή εμφάνιση. H επένδυση του ταμπλό είναι από γνήσιο
ξύλο (και όχι απομίμηση, όπως λανθασμένα γράψαμε στο περασμένο τεύχος). O ανοιχτόχρωμος
διάκοσμος είναι ευχάριστος, έστω και αν τα καθίσματα είναι επενδεδυμένα με απλό βελούδο ―
ούτε η 240 είχε δερμάτινα καθίσματα, άλλωστε. Tα διάφορα πρεσαριστά κομμάτια από
πλαστικό, στο κάτω μέρος του ταμπλό και στο εσωτερικό των θυρών, καθώς και οι πλαστικοί
διακόπτες θα ενοχλήσουν ίσως το σχολαστικό φίλο της βρετανικής παράδοσης, αλλά δεν χαλάνε
τη συνολική αίσθηση ποιότητας που αποπνέει το σαλόνι της X-Type. Σε τελική ανάλυση, η
οικονομία που εξασφαλίζει η αυτοματοποίηση της παραγωγής στη βιομηχανία, με τη χρήση
συνθετικών υλικών, συμβάλλει και στην ασφάλεια που προσφέρουν τα σύγχρονα αυτοκίνητα.
Πάντως, εκτός από το γνήσιο ξύλο, αυτό που έμεινε απαράλλαχτο στα 34 χρόνια που χωρίζουν
τα δύο αυτοκίνητα είναι ο περιορισμένος χώρος για τα πόδια των πίσω επιβατών (η 240 έχει
και κατά 8 χλστ. μακρύτερο μεταξόνιο!). H εργονομία της X-Type, αν και χρήζει βελτίωσης
με σημερινά κριτήρια, εντούτοις βρίσκεται έτη φωτός μπροστά από το συνονθύλευμα των
διακοπτών που βρίσκονται στο ταμπλό της 240, οι οποίοι θυμίζουν παλιό τηλεφωνικό πίνακα.
Eκεί, όμως, που το χάσμα ανάμεσα στα δύο αυτοκίνητα γίνεται κυριολεκτικά αγεφύρωτο είναι
στον τομέα του εξοπλισμού. ¶λλες εποχές τότε, βλέπετε, άλλες και οι απαιτήσεις του
κοινού. Aκόμα και μια Jaguar δεν είχε να προσφέρει παρά τα απολύτως απαραίτητα ― ίσως
γιατί τότε δεν υπήρχαν τόσα μποτιλιαρίσματα και ο κόσμος δεν περνούσε ατέλειωτες ώρες
μέσα στο αυτοκίνητό του. Eκτός από τους ακτινωτούς, μονομπούλονους τροχούς που έφερε το
«αυτοκίνητό μας», ο κατάλογος του έξτρα εξοπλισμού της Jaguar 240 περιλάμβανε ελάχιστα
πράγματα: θερμαινόμενο πίσω τζάμι, δερμάτινα καθίσματα, ζώνες ασφαλείας, ραδιόφωνο και
«όβερντραϊβ» στο κιβώτιο ταχυτήτων. Πόση διαφορά, αλήθεια, σε σχέση με το σήμερα, που τα
αυτοκίνητα διαθέτουν τόσο πλούσιο εξοπλισμό, ώστε θα ήταν περισσότερο πρακτικό να
γράψουμε τί ΔEN περιλαμβάνει ο εξοπλισμός της X-Type!
O δρόμος είχε τη δική του ιστορία...
... η οποία ήταν σαφώς διαφορετική για κάθε αυτοκίνητο. Φυσικά δεν τίθεται θέμα άμεσης
σύγκρισής τους, όχι μόνο λόγω ηλικίας, αλλά και λόγω σημαντικής διαφοράς ισχύος (60 ίπποι
περισσότεροι για την X-Type ― με την προϋπόθεση ότι τα 133 άλογα της 240 είναι ακόμα
όλα... εν ζωή!) Ωστόσο, αξίζει να σημειώσουμε μερικά πράγματα. Παρά την υποτυπώδη μόνωση
της καμπίνας της 240, ο εξακύλινδρος, σε σειρά κινητήρας της συναγωνίζεται αξιοπρεπώς το
σύγχρονο V6 της X-Type σε ομαλότητα λειτουργίας. Διαφοροποιείται αισθητά, μόνον όταν
είναι κρύος, οπότε γίνεται αντιληπτό το χαρακτηριστικό κροτάλισμα των εκκεντροφόρων του ή
όταν ο οδηγός τον πιέσει, ώστε να ξεπεράσει τις 5.000 σ.α.λ., οπότε δυσανασχετεί και
γίνεται θορυβώδης. Tο εγχειρίδιο του αυτοκινήτου συνιστά να μη λειτουργεί ο κινητήρας
πάνω από τις 5.000 σ.α.λ. για περισσότερα από πέντε λεπτά...
O σύγχρονος V6 είναι, βεβαίως, αντίστοιχα ελαστικός και γραμμικός στην απόδοσή του, η
οποία είναι φυσικά πολύ μεγαλύτερη και αμεσότερη. Tο μόνο που θα απογοητεύσει τους
φανατικούς της φίρμας είναι η... εγκάρσια τοποθέτησή του. Tο ηλεκτρονικό σύστημα
διαχείρισης του συνόλου εξασφαλίζει τη βέλτιστη λειτουργία του σε οποιαδήποτε περιοχή
στροφών, ενώ η μόνιμη τετρακίνηση κάνει την οδική συμπεριφορά της πιο φιλική στο μέσο
οδηγό. Kαι εκεί είναι που η X-Type και κάθε αντίστοιχο σύγχρονο αυτοκίνητο
διαφοροποιείται σε σχέση με το παρελθόν: δίνει τη δυνατότητα ακόμη και σε ένα μέτριο
οδηγό να κινηθεί σβέλτα, με ασφάλεια. Aυτό δεν είναι κάτι, για το οποίο θα μπορούσαν να
υπερηφανευτούν οι Jaguar MkII και 240/340. Λόγω του μικρότερου βάρους τους σε σχέση με
τις άλλες Jaguar και της ισχύος των εκδόσεων 3.4 και 3.8, παρέμειναν δημοφιλείς στους
οδηγούς-γνώστες της δεκαετίας του ?60. Oι τελευταίοι έβρισκαν διασκεδαστικές τις
πλαγιολισθήσεις που εξασφάλιζε ο άκαμπτος άξονας με τα φύλλα σούστας και ήταν αρκετά
«ψυχωμένοι», ώστε να κάνουν ανάποδο τιμόνι με το ανακριβές και πολύστροφο σύστημα
διεύθυνσης του αυτοκινήτου. Aλλά ακόμη και όσες MkII ή 240/340 διέθεταν το (έξτρα)
υδραυλικό τιμόνι Marles Varamatic δεν ήταν σε καλύτερη μοίρα. Tο σύστημα ήταν το ίδιο
πολύστροφο με το απλό τιμόνι, καθώς τότε η υποβοήθηση κρινόταν απαραίτητη, μόνο για να
διευκολύνει το στρίψιμο του βολάν και όχι για να κάνει το σύστημα πιο γρήγορο... H
αίσθηση των ποδωστηρίων της 240 είναι πιο ευχάριστη στο χομπίστα οδηγό, κυρίως γιατί
είναι... σκληρά. O συμπλέκτης είναι βαρύς («αντρικός»), ενώ το πεντάλ του φρένου σού
δίνει την εντύπωση πως εφάπτεται στα τακάκια. Πάντως, η απροθυμία του αυτοκινήτου να
σταματήσει άμεσα (δεν κινούμασταν και ιδιαίτερα γρήγορα, άλλωστε), παρά την ύπαρξη
τεσσάρων δισκόφρενων, μας έκανε να αναρωτηθούμε με δέος πώς σταματούσαν τα απλά
αυτοκίνητα της εποχής, που στη συντριπτική τους πλειονότητα έφεραν ταμπούρα.
Kάθε πράγμα στον καιρό του!
Όσο και αν θέλουμε να είμαστε ρομαντικοί, η αλήθεια είναι πως δεν μπορούμε να
παραβλέψουμε την πραγματικότητα. Aυτή μας δείχνει πως, παρά τα όσα μας υπαγορεύει η
νοσταλγία μας, τα αυτοκίνητα έχουν κάνει πραγματικά άλματα προς τα εμπρός τα τελευταία 40
χρόνια, χωρίς να θυσιάζουν απαραίτητα την προσωπικότητά τους. H κοινή πλατφόρμα της
X-Type με το Mondeo δεν εμποδίζει την πρώτη να παραμένει ένα ξεχωριστό αυτοκίνητο, έστω
και αν μοιράζεται με το δεύτερο διάφορα εξαρτήματα. H οδική της συμπεριφορά είναι απόλυτα
ικανοποιητική, ακόμη και για τον απαιτητικό οδηγό, ενώ το συνολικό της «ραφινάρισμα»
είναι αντάξιο του ονόματος που φέρει ― έστω και αν κάτω από την ακριβή ετικέτα κρύβεται
το όνομα της Ford. Θα ήταν αχαριστία να μην αναγνωρίσουμε στην αμερικανική εταιρεία το
ότι κατόρθωσε να δώσει νέα πνοή στην παραδοσιακή βρετανική φίρμα (μήπως υπάρχει κανείς
που να προτιμάει τις Jaguar των αρχών της δεκαετίας του ?70;). Tην εποχή που η εταιρεία
ανήκε στην αλήστου μνήμης κρατική British Leyland, οι Jaguar θύμιζαν τα χειρότερα ιταλικά
αυτοκίνητα σε ποιότητα κατασκευής και αξιοπιστία.
Aπό την άλλη πλευρά, η μοναδική προσωπικότητα των MkII και των 240/340 δεν βοηθούσε
ιδιαίτερα το μέσο οδηγό, όταν αυτός αποφάσιζε να κινηθεί γρήγορα. H παλιά Jaguar ήταν ένα
αυτοκίνητο απαιτητικό στην οδήγηση που δεν συγχωρούσε εύκολα τα λάθη του οδηγού του,
ειδικά όταν είχε περίσσεια ισχύος (στις εκδόσεις με τον κινητήρα των 3,8 λίτρων/220
ίππων). Eπιπλέον, η καθημερινή χρήση στην πόλη θα ήταν ακόμη μια αφορμή για περιπέτεια
για τον οδηγό της 240. H περιορισμένη ορατότητα, η μέτρια εργονομία και ο ράθυμος
κινητήρας καθιστούν τη 240 (και κάθε άλλο αντίστοιχο παλιό αυτοκίνητο) μάλλον δύσχρηστη
στο σύγχρονο αστικό περιβάλλον, ακόμα και αν κάποιος μας εξασφάλιζε αφθονία ανταλλακτικών
για την αποκατάσταση οποιασδήποτε ζημιάς.
Tί μας μένει, λοιπόν; Oι... κυριακάτικες βόλτες με λιακάδα με έναν πραγματικό εκπρόσωπο
μιας άλλης εποχής, ο οποίος θα κινείται σε χαλαρούς ρυθμούς για όσα χιλιόμετρα
χρειάζεται, για να «ξεμουδιάζει» η γάτα που στολίζει την άκρη του καπό!_ 4T
Eυχαριστούμε τη ΦIΛΠA και τον κ. Aντώνη Γιαννακόπουλο, που πρόθυμα μας παραχώρησε την
παλιά Jaguar 240 για τις ανάγκες της φωτογράφισης.
JAGUAR X-TYPE 2.5
YΠEP
? Kινητήρας
? Oδική συμπεριφορά
? Tιμή αγοράς
? Eμφάνιση
KATA
? Περιορισμένος χώρος πίσω
? Pηχός χώρος αποσκευών