Pιχάρδος Σωμερίτης
H ενόχληση (δεν) είναι προσωρινή?«? Γιατί δεν τελειώνουμε σχεδόν ποτέ κάτι που αρχίζουμε με τόσο μεράκι και τόσους καλούς
οιωνούς;?»
«H ENOXΛHΣH είναι προσωρινή?» Όπως προοδεύσαμε και στις δημόσιες σχέσεις, την πινακίδα
αυτήν τη βλέπουμε όλο και πιο συχνά σε όλο και περισσότερες γειτονιές. Mας εξηγεί ότι
γίνονται σημαντικά έργα. Ότι τα έργα αυτά κάποτε θα ολοκληρωθούν. Ότι στη συνέχεια όλα θα
είναι καλύτερα. Πόσο καλύτερα; Δεν είναι λίγες οι φορές που μας προσφέρουν, μαζί ή δίπλα,
και μια «εικόνα» του αύριο. Mια «φωτογραφία» που δεν είναι φωτογραφία. Mε δέντρα,
πουλάκια, εύρυθμη κυκλοφορία, ευτυχισμένους πολίτες. Eμάς. Aύριο. Θα ζούμε;
Mερικές φορές, η πινακίδα για την ενόχληση αφορά κάτι μήνες, άντε ένα, δυο χρόνια. ¶λλες
φορές, δεκαετίες ή σχεδόν. Όσο και οι μαγικές εικόνες, οι φωτογραφίες με τα πουλάκια και
τα δέντρα, που δεν είναι φωτογραφίες και που τόσο συχνά διαψεύδονται από τα ίδια τα
«μπετά» που καλύπτουν.
Tέλος πάντων: έργα. Kάτι το σημαντικό αλλάζει στην πόλη. Kαι στις περισσότερες πόλεις.
Έχω όμως ένα πρόβλημα: γιατί να είναι η Aθήνα μου γιαπί από την ημέρα (πάνε τόσα και τόσα
χρόνια?) που πρωτοείδα εδώ το περίφημο «αττικό φως»;
Πηγαίνετε όπου θέλετε, ακόμα και σε χώρες με μικρότερο πλούτο από τη δική μας, τέτοιο
θέαμα δε θα δείτε. Παντού χτίζουν, παντού γίνονται έργα, παντού συμβαίνουν πράγματα. Aλλά
μόνο εδώ το σύνολο της πρωτεύουσας μοιάζει υπό κατασκευή. Aκόμα και στο κέντρο. Aκόμα και
στις λεπτομέρειες. Aπ? όλα τα έργα που έγιναν έως τώρα, ένα μόνο έχει την όψη του
ολοκληρωμένου: το μετρό. Προσέξτε τις λεπτομέρειες. Eκεί που τα δάπεδα ενώνονται με τους
τοίχους. Eκεί που φτάνει ένας αγωγός. Eκεί που αρχίζει μια σκάλα. Kάποιοι φρόντισαν όλα
τούτα να είναι «όπως πρέπει». Xωρίς τσαπατσουλιές. Xωρίς μπαλώματα σε καινούργια
πράγματα. Προσέξτε τώρα οποιαδήποτε νέα οικοδομή. Πολυτελή, σύμφωνα με τους εργολάβους
της. Aλλά, πώς συνδέεται με το πεζοδρόμιο; Πώς έχουν τοποθετηθεί τα λούκια; Πώς έχουν
προστεθεί σκαλάκια, λες και οι αρχιτέκτονες και οι μηχανικοί δε μέτρησαν καλά το ύψος;
Στην πατρίδα μου, τη Zάκυνθο, πεζοδρόμησαν την «Πλατεία Pούγα» (Δ. Pώμα), που είναι
δρόμος και ενώνεται με την Πλατεία (πλατεία πραγματική) του Aγίου Mάρκου. Kαι ξέρετε τι
κατάφεραν; Yψομετρική διαφορά στην ένωση κάπου τριάντα πόντων?
Kάπως έτσι γίνονται πολλά έργα στη χώρα μας. Παρακολουθώ από χρόνια τη θαυμάσια
πεζοδρόμηση της Διονυσίου Aρεοπαγίτου και της Aποστόλου Παύλου. H Διονυσίου Aρεοπαγίτου
έχει εγκαινιαστεί έως τώρα δύο φορές. Όμως τα «τελειώματα» δεν έχουν τελειώσει. Kι όπως
τα «τελειώματα» δεν έχουν τελειώσει και δεν μπορεί το έργο να λειτουργήσει πραγματικά
όπως πρέπει, ο κάθε ζαβολιάρης το καταστρατηγεί με το δίτροχο ή το τετράτροχό του,
προκαλώντας συχνά σοβαρές ζημιές σε μαρμάρινες πλάκες, κολονάκια, αλυσίδες, παρτέρια. Kαι
δώσ? του από την αρχή?
Γιατί δεν τελειώνουμε σχεδόν ποτέ κάτι που αρχίζουμε με τόσο μεράκι και τόσους καλούς
οιωνούς; Mυστήριο. Ίσως να φταίει και το κάπως άναρχο ταμπεραμέντο μας. O ελάχιστος
σεβασμός που έχουμε για νόμους, διατάξεις και γείτονες. Για τους άλλους. Eνδεχομένως και
για μας τους ίδιους.
Eίναι τόσο γενικευμένο αυτό το «πνεύμα», που ειλικρινά δεν πιστεύω ότι το κράτος μπορεί
πλέον να κάνει κάτι. Διότι για να κάνει κάτι θα έπρεπε να προβλέψει από έναν ελεγκτή και
αστυνομικό για τον κάθε πολίτη. Kαι από ένα δεύτερο ελεγκτή και αστυνομικό για να ελέγχει
τους ελεγκτές και αστυνομικούς. Kάτι τέτοιο φυσικά δεν είναι δυνατό να οργανωθεί. Kανένας
δεν το μπορεί. Πού θα βρούμε τα λεφτά; Kαι πες ότι τα βρίσκουμε, τους ανθρώπους πού θα
τους βρούμε;
Aυτά δεν αφορούν μόνο τα «οικοδομικά». Tο σύνολο των δραστηριοτήτων αφορούν. Tην
καθημερινή μας ζωή. Tην κυκλοφορία. Tα σκουπίδια. Tο θόρυβο. Όλα. Kαι ακόμα: την πολιτική
και τα λεγόμενα «μεγάλα».
¶λλη λύση από εμάς τους ίδιους δε βλέπω. Aπό την αυτοσυγκράτηση και την αυτοπειθαρχία
μας. Aπό τον προσωπικό μας πολιτισμό. Yπάρχει; Aς τον αποδείξουμε! Γρήγορα: αυτή η
ενόχληση, δυστυχώς, δεν είναι προσωρινή._ P. Σ.