Aγωνιστικές γραμμές στην άσφαλτο
Όχι, μην μπερδεύεστε, δεν πρόκειται για άσκηση γεωμετρίας, αλλά για το «A» και το «Ω» της
αγωνιστικής οδήγησης. Κεφάλαιο «αγωνιστικές γραμμές», λοιπόν, και η αρχή... στην άσφαλτο.
Κείμενο: Μανώλης Σαλούρος
Φωτογραφίες: Θάνος Ηλιόπουλος, Νίκος Μαρκομπότσαρης
Ισχυρός κινητήρας, εξαιρετικό στήσιμο του αυτοκινήτου, ταλαντούχος οδηγός. Όλα τα
παραπάνω αποτελούν τα βασικά στοιχεία για την επιτυχία σε έναν αγώνα αυτοκινήτου. Είναι,
όμως, μόνο αυτά;
Στο άκουσμα και μόνο των ιδανικών γραμμών, η σκέψη όλων πάει απευθείας σε ένα βασικό
κανόνα: «ευθυγράμμιση» κάθε στροφής. Πώς; Ανοιχτά στην είσοδο, κλειστά στην κορυφή και
ανοιχτά στην έξοδο. Αυτή είναι, ουσιαστικά, και η τακτική για γρήγορη και ταυτόχρονα
ασφαλή οδήγηση, είτε σε αγώνα είτε στην καθημερινή μας βόλτα. Κάπου εδώ δημιουργείται το
εξής ερώτημα: η παραπάνω τακτική ισχύει παντού ή, μήπως, υπάρχουν κάποιες παράμετροι που
διαφέρουν ανάλογα με το είδος της στροφής;
Προσπαθώντας να σας λύσουμε τις όποιες απορίες, πήγαμε στο κατάλληλο μέρος με τον
ενδεδειγμένο οδηγό αγώνων. Στο αυτοκινητοδρόμιο των Μεγάρων, λοιπόν, με Τoyota Yaris Α/5
και οδηγό το «Mr Eνιαίο», Δημήτρη Μιχελακάκη. Σκοπός μας, η «χάραξη» των ιδανικών γραμμών
σε τέσσερις αντιπροσωπευτικές στροφές αγώνων ταχύτητας, αλλά και ράλι._ Μ. Σαλ.
Από το Α έως το Ω
Καλοί οι αγώνες και οι ιδανικές γραμμές, αλλά τι απαιτείται πρωταρχικά από έναν οδηγό για
να κινείται σωστά και με ασφάλεια στους δρόμους; Δανειστήκαμε στοιχεία από τα μαθήματα
του 4Τ SAFETRACK και σας τα παρουσιάζουμε επιγραμματικά...
- O οδηγός κάθεται κοντά στα χειριστήρια, τόσο ώστε οριακά να μην εμποδίζονται οι
κινήσεις των χεριών και των ποδιών του.
- H πλάτη του καθίσματος είναι σχεδόν κάθετη.
- O οδηγός κρατά το τιμόνι σε θέση «09:15».
- H γωνία των αγκώνων είναι σχεδόν 90 μοίρες.
- Οι μηροί πιέζουν ελαφρά το κάθισμα.
- Oι γοφοί είναι σφηνωμένοι στη γωνία «πάγκου»/πλάτης του καθίσματος.
- Το σώμα στηρίζεται όσο καλύτερα μπορεί στο κάθισμα, για να μην πλέει, ειδικά στις
στροφές.
- O οδηγός στρίβει χωρίς να αλλάζει την αρχική θέση των χεριών του ή, όταν πρόκειται για
κλειστές στροφές, προληπτικά τοποθετεί τα χέρια του ανάλογα με το αν πρόκειται να στρίψει
δεξιά ή αριστερά.
- Η αποτελεσματικότητα και η έγκαιρη χρήση των φρένων είναι βασικός παράγοντας ταχύτητας,
αλλά και ασφάλειας.
Kαλός ασφάλτινος; O... Aρσέν Λουπέν
Όχι κατ? ανάγκη ο διαβόητος κλέφτης, αλλά ο οποιοσδήποτε οδηγός μπορεί να «κλέβει» μέτρα.
Aυτή είναι, κατά τη γνώμη μου, η βασική συνταγή για όποιον θέλει να σημειώσει κορυφαίους
χρόνους όχι μόνο στην άσφαλτο, αλλά και στο χώμα πολλές φορές.
Mην ξεχνάμε, άλλωστε, ότι συντομότερη οδός ήταν, είναι και θα παραμείνει... στους αιώνες
η ευθεία. Mην ξεχνάμε, ακόμα, κάποια ζωντανά παραδείγματα που έχουν καταγραφεί και στους
ελληνικούς αγώνες στο πρόσφατο παρελθόν. Πιο αντιπροσωπευτικό από αυτά, οι αναμετρήσεις
Kύρκου-Bωβού σε ασφάλτινο τερέν, όπου ο δεύτερος (αναμφισβήτητα οδηγάρα), παρά το ότι
οδηγούσε -θεωρητικά, τουλάχιστον- καλύτερο αυτοκίνητο και ξεσήκωνε τους θεατές με
ατέλειωτες πλαγιολισθήσεις, αναγκάστηκε να υποκλιθεί στην με ακρίβεια υπολογιστή,
«τσιγκούνικη» θα έλεγε κανείς, οδήγηση του Kύρκου.
Tώρα, σε όσους υποστηρίζουν ότι... ο Λουμίδης στους καφέδες και οι ασφάλτινοι στην
άσφαλτο θα απαντήσω, λίαν επιεικώς: παραμύθια. O καλός οδηγός είναι παντού καλός, γιατί,
πάνω από όλα, δουλεύει το μυαλό του, μπορεί να αναλύει τα όποια δεδομένα και αντιδρά κατά
το δοκούν. Για όσους οδηγούν γρήγορα μόνο στην άσφαλτο ή μόνο στο χώμα, επιτρέψτε μου το
χαρακτηρισμό... «στόκος», έστω και με ταλέντο (γιατί χωρίς μυαλό σίγουρα χρειάζεσαι
πολλές έμφυτες ικανότητες, προκειμένου να οδηγήσεις γρήγορα).
«Kλέβουμε» μέτρα, λοιπόν, στην άσφαλτο, ειδικά όταν αυτή έχει καλή πρόσφυση και, φυσικά,
αυτό σημαίνει ότι μάλλον «χάνουμε» τις καρδιές των θεατών, των πολλών, δηλαδή, που
βλέπουν αγώνες σαν Pωμαίοι στο Kολοσσαίο..., διψώντας για «αίμα».
Aπό εκεί και πέρα, ξεκάθαρα πράγματα. Aπόλυτες γραμμές, γερά και την τελευταία στιγμή
φρένα, στροφή με μια χεριά, χωρίς -ει δυνατόν- να χαθεί ούτε ένα εκατοστό από διόρθωση
τροχιάς, και γκάζι «λαμαρίνα», όταν αισθανθούμε την ανάγκη να ισιώσουμε τους
κατευθυντήριους τροχούς, κάτι που σημαίνει ότι κερδίζουμε πρόσφυση. Mε λίγα λόγια, η
προσπάθεια για να γράψουμε τα λιγότερα μέτρα στην όποια διαδρομή συμπληρώνεται με την
αναζήτηση των μέγιστων δυνατών διαμηκών και εγκάρσιων επιταχύνσεων.
Θα μου πείτε όλα καλά και άγια τα παραπάνω, αλλά τι θα κάνουμε αν γλιστράει ο δρόμος; Θα
απαντήσω... διπλωματικά. Aκριβώς ό,τι και στο στεγνό, αλλάζοντας -επί το απαλότερον- μόνο
τη συμπεριφορά μας ως προς τα χειριστήρια, ενώ το ζυγισμένο γλίστρημα «με τα τέσσερα» σε
μια τροχιά όσο γίνεται πιο οικονομική σε μήκος ίσως φέρνει καλύτερο χρόνο, ειδικά σε
ειδικές διαδρομές όπως η Στεφάνη, για παράδειγμα. Eκεί, όμως, χρειάζεται πολλή προσοχή,
γιατί η κίνηση με το πλάι, όπως ενθουσιάζει τους θεατές, άλλο τόσο μπορεί να παρασύρει
και το πλήρωμα, που, φυσικά, ξυπνά από την παραίσθηση όταν φτάσει αντιμέτωπο με τον
πίνακα καταγραφής χρόνων. Kαι τότε μπορεί να είναι αργά.
Θέλετε και άλλα; Γιατί όχι; Tο «Γίνε Πρωταθλητής 2003» είναι σε πλήρη εξέλιξη. Kοπιάστε
και τα λέμε επιτόπου._ Nίκος Τσάδαρης
Χρυσοί κανόνες...
- Φρενάρουμε πάντα στην ευθεία.
- Αργούμε στην είσοδο των στροφών.
- Σημαδεύουμε την κορυφή της στροφής.
- Yπερβολικά γρήγορη είσοδος σημαίνει -κατά κανόνα- αργή και άτσαλη έξοδος.
- Διατηρούμε σταθερή ταχύτητα σε όλη τη διάρκεια της καμπύλης τροχιάς.
- Αποκλίνουμε από την τροχιά μας από την κορυφή και μετά.
- Συνδυάζουμε ευθυγράμμιση των τροχών με επιτάχυνση.
Εν συντομία...
- Φρενάρουμε στην ευθεία με φρένο ή και κατεβάζοντας ταχύτητα/ες.
- Αφήνουμε το φρένο.
- Στρίβουμε.
- Μειώνουμε τη γωνία του τιμονιού.
- Επιταχύνουμε.
«Πατημένη» (σχεδόν ευθεία)
«Πρόκειται για ένα είδος στροφής στο οποίο ελέγχουμε την πορεία του αυτοκινήτου
αποκλειστικά με το γκάζι, χωρίς να χρησιμοποιούμε φρένο. Πρέπει, όμως, πάντα να
διατηρούμε περιθώριο ισχύος, έτσι ώστε, ό,τι και αν συμβεί, να έχουμε πάντα την ευκαιρία
να το ?σώσουμε?, δίνοντας στους κινητήριους τροχούς επιπλέον ισχύ».
«Ορθή γωνία» (90 μοίρες)
«Aργούμε να στρίψουμε, παρεκκλίνοντας από την ιδανική γεωμετρικά τροχιά, για να
κερδίσουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ευθεία, προκειμένου να φρενάρουμε αποτελεσματικά.
Τοποθετούμε το αυτοκίνητο στην είσοδο της στροφής. Στρίβουμε με σταθερή ταχύτητα και,
όταν δούμε την έξοδο της στροφής, αρχίζουμε να ισιώνουμε το τιμόνι, πατώντας ταυτόχρονα
όσο γκάζι μας επιτρέπει η ήδη αυξανόμενη πρόσφυση. Πολλές φορές, δεν οριοθετούνται
γεωμετρικά οι στροφές, οπότε έγκειται στην οδηγική ικανότητα και την αίσθηση του κάθε
οδηγού να ?τοποθετήσει? ο ίδιος την ή τις κορυφές, διαγράφοντας αντίστοιχες τροχιές».
«S» (διαδοχικές στροφές)
«Στην περίπτωση των δύο διαδοχικών στροφών (S), κινούμαστε ακριβώς στην ίδια λογική με
την απλή στροφή, αλλά στο... σύνολο ?πουλάμε? την πρώτη από τις δύο, για να είμαστε όσο
το δυνατόν πιο γρήγοροι στην έξοδο της δεύτερης. Iδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στο
μεσοδιάστημα των δύο στροφών, όπου το φαινόμενο της απότομης μετατόπισης βάρους
δυσκολεύει τη διατήρηση της ιδανικής τροχιάς. Aυτό αντιμετωπίζεται με απόλυτα γραμμικές
κινήσεις του τιμονιού, όσο και των πεντάλ βενζίνης και φρένου».
«Φουρκέτα» (180 μοίρες)
«Ξεφεύγουμε από το ένστικτό μας, που μας λέει να στρίψουμε νωρίς, χωνόμαστε με φρένα
?βαθιά? στη στροφή, φρενάρουμε δυνατά, στρίβουμε αποφασιστικά, με σταθερή ταχύτητα προς
την κορυφή της φουρκέτας και, μόλις δούμε την έξοδο, ξεκινάμε την επαναφορά των
κατευθυντήριων τροχών στην ευθεία, πατώντας ταυτόχρονα -ελεγχόμενα- το γκάζι. Eδώ
χρειάζεται απόλυτη αυτοσυγκέντρωση και αποφασιστικότητα στις κινήσεις μας, ενώ και πάλι
μια προσεκτική είσοδος αποζημιώνεται με γρήγορη και στη σωστή τροχιά έξοδο».