Eφημερίδα - Mέρος 1ο
PAOOIL
Ο έλεγχος των διυλιστηρίων του Ισραήλ κρύβεται πιθανότατα πίσω από την πρόσληψη του
προπονητή Ιτζάκ Σουμ στον Παναθηναϊκό.
Τι κρύβεται πίσω από την έλευση του Iσραηλινού προπονητή Ιτζάκ Σουμ στον Παναθηναϊκό; Το
αίνιγμα ταλαιπώρησε αθλητικούς συντάκτες και φιλάθλους, αλλά απάντηση δε δόθηκε. Μα τι
έπιασε την οικογένεια Βαρδινογιάννη και έφερε στην Ελλάδα έναν τέτοιο προπονητή;
Ο ΑΝΤΙΛΟΓΟΣ είναι σήμερα σε θέση να παρουσιάσει μια αξιόπιστη ερμηνεία στο μυστήριο
«Σουμ». Ένα μυστήριο αθλητικό, με απάντηση όμως οικονομική! Γιατί μπορεί το Ισραήλ να μη
διαθέτει ποδόσφαιρο, διαθέτει όμως διυλιστήρια...
Στις 21 Μαΐου, επισκέφθηκε την Ελλάδα ο υπουργός Υποδομών του Ισραήλ Τζόζεφ Παρίτζκι για
συνομιλίες με Έλληνες αξιωματούχους. Ποιον άλλον είδε ο κ. Παρίτζκι; Σύμφωνα με το
ισραηλινό οικονομικό περιοδικό Globes, ο κ. Παρίτζκι συναντήθηκε με τον «Έλληνα
δισεκατομμυριούχο πετρελαιά Βαρδή Βαρδινογιάννη, ο οποίος του δήλωσε ότι ενδιαφέρεται να
αποκτήσει τα ισραηλινά διυλιστήρια...» Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει εκφράσει την πρόθεσή
της να ιδιωτικοποιήσει τα διυλιστήρια, το 74% των οποίων είναι υπό κρατικό έλεγχο, ενώ το
υπόλοιπο 26% ανήκει στην εταιρεία Israel Corp.
Η συνάντηση Βαρδή-Παρίτζκι πραγματοποιήθηκε στις 21 Μαΐου. Η πρόσληψη του Σουμ διέρρευσε
πρώτη φορά στις 30 Μαΐου, την ίδια ακριβώς ημέρα που έγινε η επίσημη ανακοίνωση της
συγχώνευσης ΕΛ.ΠΕ.-ΠΕΤΡΟΛΑ!
Δεν είναι η πρώτη φορά που η οικογένεια Βαρδινογιάννη λειτουργεί με αυτήν τη μεθοδολογία.
Αντιθέτως, φέρνει στη μνήμη την περίφημη «υπόθεση Χάτζι». Στα τέλη της δεκαετίας του ?80,
εκμεταλλευόμενοι τις προνομιακές σχέσεις που είχαν με τη ρουμανική πετρελαϊκή βιομηχανία,
είχαν προσπαθήσει με επιμονή (αν και ανεπιτυχώς) να φέρουν στον Παναθηναϊκό τον
ανατέλλοντα τότε αστέρα Γκεόργκι Χάτζι. Μόνο που τότε οι μπίζνες έμπαιναν στην υπηρεσία
του ποδοσφαίρου, ενώ σήμερα μοιάζει να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο...
[ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ]
Awards!
Διαδήλωση ενάντια στην Ειρήνη; Το σλόγκαν στην αφίσα ήταν σκέτο σοκ. Αδύνατο να μη
σταθείς να το ξαναδιαβάσεις και εν συνεχεία να το αποκωδικοποιήσεις. Για να δούμε... τι
λέει εδώ... τέτοια ειρήνη δεν τη θέλουμε, σωστό. Διαδήλωση, λοιπόν, ενάντια στην...
ειρήνη!
Ζω για τη στιγμή που σε κάποιο απ? αυτά τα συνέδρια των διαφημιστών και στις απονομές
τους -τα Awards ή όπως αλλιώς τα λένε- θα δώσουν ένα βραβείο και σε κάποιον απ? αυτούς
τους γραφίστες-ακτιβιστές, σε κάποιον απ? αυτούς τους ανώνυμους κειμενογράφους, σε
κάποιον αφισοκολλητή, τέλος πάντων. Θα δουν την αφίσα, θα πιάσουν το υπονοούμενο και θα
ψάξουν να εντοπίσουν το «διαφημιστή» που κρύβεται πίσω απ? αυτή την καμπάνια.
Ξέρω τι θα πείτε. Πως εδώ δεν υπάρχει badget, ούτε έρευνες αγοράς ούτε δείκτες
αποτελεσματικότητας. Πρόκειται για τη μισή αλήθεια. Υπάρχει badget, που μεταφράζεται σε
εθελοντική εργασία, σε αυτοσχέδιους εράνους και σε χρωστούμενο υπόλοιπο προς το
τυπογραφείο. Και έρευνα αγοράς υπάρχει, σε πηγαδάκια, σε αμφιθέατρα και σε πολύωρες
συνεδριάσεις. Όσο για την αποτελεσματικότητα, μη βάζετε στοίχημα. Αν μη τι άλλο, το
σλόγκαν είναι σίγουρο ότι θα επιβεβαιωθεί: αυτή η ειρήνη δεν προβλέπεται να κρατήσει
πολύ...
ΠΡΟΣΕΧΩΣ
1/7 ΤΡΑΠΕΖΕΣ
Απελευθερώνονται τα καταναλωτικά δάνεια.
1/7 ΣΤΙΒΟΣ
Σούπερ γκραν πρι στη Λωζάνη.
6/7 ΣΥΝΑΥΛΙΑ
Ο πιανίστας και συνθέτης Τσικ Κορία στο Θέατρο Λυκαβηττού.
6/7 ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ
Οι κάτοικοι της Κορσικής αποφασίζουν για αυτονομία.
12/7 ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ
Βαλκανικοί Αγώνες Στίβου στη Θήβα.
19/7 ΣΤΙΒΟΣ
Σούπερ γκραν πρι στη Μαδρίτη.
23/7 ΜΑΚΡΟΝΗΣΟΣ
Συναυλία στην επέτειο της απελευθέρωσης από τη χούντα.
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟ
Πώς μας βλέπουν οι τουρίστες
«Τι είναι αυτό που ξεχωρίζει τους Έλληνες από τους άλλους λαούς;» ρωτήθηκε πριν από
χρόνια ένας κοσμογυρισμένος επισκέπτης της πατρίδας μας. Η απάντησή του δεν αφορούσε ούτε
τον ακαταμάχητο τρόπο ζωής μας ούτε τα πατρογονικά μας ελαττώματα. Είπε απλώς: «Κουνάνε
συνεχώς νευρικά το πόδι τους, όταν κάθονται να φάνε. Αυτό δε γίνεται σε κανένα μέρος του
κόσμου».
Ποια είναι, λοιπόν, η εικόνα που έχουν οι ξένοι για μας; Τι μαθαίνουν μέσα από τους
οδηγούς τους, πριν επισκεφτούν τη χώρα μας, και τι κρατάνε μαζί τους, αφού φύγουν απ?
αυτή;
Mεγαλώσαμε στη λογική του περιούσιου λαού, γεμάτοι βεβαιότητες: ζούμε στην ομορφότερη
χώρα του κόσμου (όπως επιμένουμε να κολακευόμαστε, λες και έχουμε ταξιδέψει παντού για να
μπορούμε να συγκρίνουμε), έχουμε τις καλύτερες παραλίες στον κόσμο, το καλύτερο φαγητό,
το καλύτερο κρασί, είμαστε οι καλύτεροι εραστές και πάει λέγοντας.
Συχνά, η διάψευση δε φτάνει ποτέ στα αφτιά μας. Κάναμε δεκαετίες (ή μήπως αιώνες;) να
ανακαλύψουμε ότι η ρετσίνα δε θεωρείται καν κρασί από τους άλλους, ότι η ελληνική κουζίνα
είναι ωραιότατη, αλλά δεν παίρνει αστέρια Μισελέν, ότι παραλίες υπέροχες δεν υπάρχουν
μόνο στη δική μας μικρή θάλασσα, και, όσο για τις σεξουαλικές μας επιδόσεις, μόλις
πρόσφατα μάθαμε ότι σε αρκετές χώρες το «Έλληνας» είναι συνώνυμο του «αδερφή»...
Ο Αντίλογος ξεφύλλισε δύο από τους πιο διάσημους διεθνείς τουριστικούς οδηγούς (τον
αγγλόφωνο «Lonely Planet» και το γαλλόφωνο «Guide du Routard»), έψαξε στα ταξιδιωτικά
τσατ ρουμς του Internet, αναζητώντας όχι αυτό που είμαστε, ούτε αυτό που νομίζουμε ότι
είμαστε, αλλά αυτό που οι άλλοι νομίζουν για μας. Μια εικόνα άλλοτε κλισέ ή φολκλόρ κι
άλλοτε αναπάντεχη, που κάθε χρόνο τη διαμορφώνουν οι δέκα εκατομμύρια επισκέπτες για τους
δέκα εκατομμύρια κατοίκους.
Lonely Planet
1. Island-hopping
Το «πέρασμα-από-νησί-σε-νησί» είναι κάτι σαν τελετή μύησης για τη διεθνή ράτσα των
εργένηδων.
2. Φιλοξενία
Όσον αφορά τις αγροτικές περιοχές, ίσως η Ελλάδα να είναι το μοναδικό μέρος στην Ευρώπη
όπου μπορεί να προσκληθείτε στο σπίτι αγνώστων για καφέ, φαγητό ή ακόμα και για να
περάσετε τη νύχτα.
3. Φραπές
Ο φραπές έχει εκτοπίσει τον παραδοσιακό ελληνικό (ή τούρκικο καφέ). Ο φραπές δεν πρέπει
να πίνεται βιαστικά. Βασικά χρησιμεύει για να καθίσει κανείς σε ένα καφέ και να
κουβεντιάσει ή να καπνίσει ράθυμα. Η άφιξή του στο τραπέζι αποτελεί τελετουργία. Πρώτα θα
ανακατέψεις καθωσπρέπει τα παγάκια, ώστε να είσαι σίγουρος ότι κάθε μόριο καφέ είναι
εξίσου παγωμένο, και έπειτα θα πιείς την πρώτη μικροσκοπική γουλιά. Δείχνει κακούς
τρόπους να τον πιεις βιαστικά. Η επόμενη γουλιά μπορεί να ακολουθήσει 5 ή 10 λεπτά μετά.
Όλη η διαδικασία μπορεί να κρατήσει έως μία ώρα.
4. Φροντιστήρια
Ακόμα και σχετικά φτωχοί γονείς στέλνουν τα παιδιά τους σε ένα από τα 5.000 frontistiria,
ώστε να τα προετοιμάσουν για τις πολύ ανταγωνιστικές εξετάσεις εισαγωγής στο
πανεπιστήμιο.
5. Ζώα
Η συμπεριφορά των Ελλήνων προς τα ζώα εξαρτάται από το αν το ζώο είναι γάτα ή όχι. Αν
είναι γάτα, όλα είναι κουλ. Αν όχι... [...] Οι Έλληνες κυνηγοί είναι γνωστοί για το ότι
πυροβολούν ό,τι κινείται και εκατομμύρια ζώα σκοτώνονται κατά τη διάρκεια της μακράς
«κυνηγετικής» περιόδου.
6. Υδραυλικά
Μια ιδιαιτερότητα του ελληνικού υδραυλικού συστήματος είναι ότι δεν μπορεί να τα βγάλει
πέρα με το χαρτί τουαλέτας, προφανώς επειδή οι σωλήνες είναι πολύ στενοί. Οτιδήποτε
μεγαλύτερο ενός γραμματοσήμου μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα.
Guide du Routard (Γαλλία)
1. Καλοπέραση
Τελευταίοι στην Ευρώπη σε ΑΕΠ, πρώτοι μαζί με την Ιταλία στην παραοικονομία και, παρά την
αύξηση της ανεργίας, οι Έλληνες δε ζουν τόσο άσχημα. Τους βλέπουμε πάντα να τρώνε στα
εστιατόρια (όπου μάλιστα ξοδεύουν περισσότερα από τους ξένους), να ανανεώνουν συνεχώς τα
αυτοκίνητα, ενώ ένας στους δύο έχει το κινητό του...
2. Συνοδεύεστε;
Μη σας κάνει εντύπωση που συχνά απαγορεύουν την είσοδο στα μπαρ σε όσα αγόρια «δε
συνοδεύονται». Είναι ο κανόνας που αποκαθιστά την ανισορροπία γυναικών-ανδρών.
3. Κολωνάκι
Οι πιο σνομπ από τους αναγνώστες μας θα εκτιμήσουν τα τραπεζάκια της πλατείας Φιλικής
Εταιρείας. Είναι το σημείο συνεύρεσης όλης της χρυσής νεολαίας του Κολωνακίου. Για να
δεις και να σε δουν.
3. Καθαριότητα
Υπάρχουν φορές που αναρωτιόμαστε αν η Ελλάδα είναι ήδη ένας απέραντος σκουπιδότοπος.
Υπάρχουν παραλίες που, ενώ είναι καθαρές στην αρχή του καλοκαιριού, μετατρέπονται σε
χωματερές με αμέτρητες σκουπιδοσακούλες.
4. Οικοδομές
Παντού οι οικοδομές ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια και μένουν στη μέση, αφού μετά το ισόγειο
λείπουν τα λεφτά για τη συνέχεια. Όλα αυτά τα ημιτελή σπίτια με τα σίδερα να προεξέχουν
στη σκεπή αλλοιώνουν το περιβάλλον.
5. Ταξί
Σχεδόν εθνικό σπορ. Μόνο η Αθήνα μετρά 17.000. Παραμένουν φτηνά, εφόσον τα παίρνει κανείς
συλλογικά, όπως συνηθίζουν οι Έλληνες. Το πρόβλημα είναι πώς θα καταφέρει κανείς να μην
τον κλέψουν. Πάντως, υπάρχουν και τίμιοι ταξιτζήδες, ακόμη και στην Αθήνα.
Αποσπάσματα από ταξιδιωτικά τσατ...
Ακρόπολη
«Δε βρίσκω λόγια να δώσω έμφαση στο ότι ο βράχος πάνω στον οποίο είναι χτισμένη η
Ακρόπολη έχει γλυφτεί από αιώνες πατημασιών και γλιστράει σαν πάγος. Το ξέρω ότι μας
είχατε προειδοποιήσει, αλλά και πάλι δεν κατάφερα να μη γλιστρήσω».
Glen G. Walker, ΗΠΑ
Αρχαιολογικό μουσείο
«Φτάσαμε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και μάθαμε ότι θα είναι κλειστό από τον Οκτώβριο
του 2002 μέχρι τον Απρίλιο του 2004».
Aνώνυμος, Αυστραλία
Αγγλομαθείς
«Η χρήση των αγγλικών από τους περισσότερους Έλληνες είναι εντυπωσιακή. Αλλά η σήμανση
στο δρόμο είναι πρόβλημα. Kι αν τυχόν βρισκόταν καμιά πινακίδα, αυτή δεν ήταν ποτέ στα
αγγλικά, ούτε καν στους αρχαιολογικούς χώρους».
Ryan, Αυστραλία
ΓΥΝΑΙΚΕΣ
«Πήγα μόνη και δεν είχα κανένα πρόβλημα. Ένιωθα ασφαλής. Γνώρισα φυσικά τα καμάκια, αλλά
κυνηγούσαν μόνο με λόγια, δεν υπήρχε πρόβλημα».
Riemke de Groot, Ολλανδία
«Σε ό,τι αφορά το σεξ... μμμ... μη δοκιμάσεις με τις ντόπιες γυναίκες... παραείναι
δύσκολο για έναν τουρίστα με περιθώριο ένα δεκαήμερο... θα είσαι πιο τυχερός με τις
τουρίστριες... Ο Kάβος στην Κέρκυρα είναι το καλύτερο μέρος για σένα...»
Crossbow
? ΕΠΙΒΙΩΣΗ
Τουαλέτα
«Δεν είναι σπάνιο να βρει κανείς δημόσια τουαλέτα στα νησιά. Είναι αδύνατον!»
Ryan, Αυστραλία
Ψωμί
Αν βρεθείτε σε εστιατόριο στην Ελλάδα, μην παραγγείλετε ψωμί, έτσι κι αλλιώς θα σας το
φέρουν στο τραπέζι και θα σας βάλουν και να το πληρώσετε».
Maureen Farrer, Αυστραλία
Οικονομία
«Επίσης, να επιστρέφετε τα μπουκάλια. Μπορείτε να πάρετε λεφτά έτσι».
Valentijn Delie, Βέλγιο
? Μ? αεροπλάνα και βαπόρια
Λεωφορεία
«Αν θες να πάρεις λεωφορείο, σήκωσε το χέρι σου όταν το δεις να έρχεται. Αλλιώς δε θα
σταματήσει, ακόμα κι αν είσαι σε στάση. Στο εισιτήριό σου θα βρεις τη θέση που κάθεσαι,
αλλά κανείς δε δίνει σημασία σ? αυτό. Γι? αυτό κάτσε όπου να ?ναι».
Stefaan Motte, Βέλγιο
Οδήγηση
«Οι κίνδυνοι της οδήγησης σε μια χώρα όπου η υπακοή στους οδικούς κανόνες θεωρείται
αδυναμία χαρακτήρα και απόδειξη έλλειψης αρρενωπότητας είναι υπαρκτοί! Η μεγαλύτερη
τραγωδία στην Ολυμπιάδα θα είναι η τρομοκρατική δραστηριότητα των Eλλήνων οδηγών εναντίον
των ανύποπτων επισκεπτών, που θα περνούν πεζοί τις διαβάσεις!»
George Dalidakis, Αυστραλία
Τρένο
«Λένε ότι η Ελλάδα δεν έχει τρένα. Πήρα το τρένο από την Καλαμάτα για ¶ργος. Τι ταξίδι
ήταν αυτό! Συρθήκαμε πάνω από μικρά πέτρινα γεφύρια, κάναμε ζιγκ-ζαγκ στους λόφους,
ελισσόμασταν μέσα από τρελά τουνελάκια και περνούσαμε ξυστά από τρομακτικούς γκρεμούς. Κι
όταν φτάσαμε στην κορυφή, εκεί ξεδιπλώθηκε μπροστά μας το πιο όμορφο εκτεταμένο δάσος
βελανιδιάς - οξιές, ηλιόλουστα ξέφωτα και ηλιοκαμένα ρυάκια».
Daniel & Susan Millar, Αυστραλία
? ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Σπάσιμο πιάτων
«Τι ειρωνεία, αυτή η δήθεν διασκέδαση να απορρέει από έναν αρχαίο πολιτισμό που έδωσε
στον κόσμο τη σημερινή μορφή του... Πώς μπόρεσε η ελληνική κουλτούρα να πέσει τόσο
χαμηλά;»
Ανώνυμος
Λουλούδια
«Σύγχρονη εκδοχή του σπασίματος πιάτων είναι το ?πέταγμα λουλουδιών?. Οι Έλληνες ξοδεύουν
περιουσίες για να έχουν το προνόμιο να πετούν δίσκους με γαρύφαλλα στα κλαμπ. Δεν
καταλαβαίνω πού είναι η διασκέδαση. Πάντως, εγώ προτιμώ ένα καλό πιάτο».
Fluffybinks
Μπαρ
«Συμβουλή για εργένηδες: στην Αθήνα, αυτοί που μιλούν τα καλύτερα αγγλικά ψάχνουν για
κορόιδα. Θα προσπαθήσουν να σε σύρουν σε ένα νάιτ κλαμπ για ποτό, υποσχόμενοι τα πιο
όμορφα κορίτσια. Αν πας από περιέργεια, αμέσως θα βρεθείς περικυκλωμένος από κορίτσια,
ενώ ο μπάρμαν θα φέρνει ποτά, πριν πάρεις είδηση. Φύγε γρήγορα, γιατί ο λογαριασμός θα
είναι εξοντωτικός. Η στρατηγική τους είναι απλή: υπόσχονται σεξ, αλλά δε δίνουν τίποτα».
Wayne Gin, USA (Jan 02)
Οδική ασφάλεια
6. Καντηλάκια
Θα προσέξετε στην άκρη του δρόμου πολλά μικρά εικονοστάσια με καντηλάκια ή με ένα μικρό
κερί αναμμένο στη μνήμη των θυμάτων της ασφάλτου. Οι Έλληνες (ιδίως οι Ελληνίδες) κάνουν
το σταυρό τους, όταν περνούν από μπροστά.
7. Έξτρα λωρίδα
Κάθε σαββατοκύριακο παραχωρείται στον αυτοκινητόδρομο της Κορίνθου μια τέταρτη λωρίδα,
την οποία... δανείζονται από τις λωρίδες της αντίθετης κατεύθυνσης - όχι, δεν πρόκειται
για βελγικό (σ.σ.: εννοούν ό,τι εμείς θα λέγαμε ποντιακό) αστείο!
8. Φανάρια
Σε ό,τι αφορά τους μονόδρομους, το πορτοκαλί ή την προτεραιότητα από τα δεξιά, εννοείται
πως κανείς δεν τα σέβεται.
9. Δίπλωμα οδήγησης
Τα διπλώματα λίγο πολύ αγοράζονται και οι αστυνομικοί είναι ιδιαιτέρως επιεικείς. Έτσι,
εξηγούνται όλα!
ΤΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
16 Μαΐου-15 Ιουνίου 2003
20/5 Ξεκινούν οι Πανελλαδικές +1
21/5 Αλγερινός Εγκέλαδος -4
25/5 Χρυσός «Ελέφαντας» στις Κάννες +3
28/5 Φιάσκο Ριανκούρ Νο 2 -2
30/5 Ζητείται... ΕΛ.ΠΕ. -2
1/6 Της χωματερής -2
1/6 G8 στο Εβιάν 0
5/6 Κάτω τα επιτόκια -0,50
ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
20/5 Πανελλαδικές, θέμα πρώτον: η μεταρρύθμιση απέτυχε, ζήτω η μεταρρύθμιση! 21/5 Αυτό
δεν ήταν σεισμός, ήταν... συγκέντρωση (απόγνωσης, οργής, πένθους). 25/5 Επιτέλους,
κάποιος που ΔΕΝ χρειάστηκε να αποδείξει πως δεν είναι ελέφαντας. 28/5 Η Σκότλαντ Γιαρντ
έφυγε, η ΕΛ.ΑΣ. έμεινε (από καύσιμα, από αξιοπιστία, από αρχηγούς). 30/5 Συγχώνευση
ΕΛ.ΠΕ.-ΠETPOΛA: άλλος συγχωνεύει και άλλος... χωνεύει. 1/6 Στην παρακάτω γειτονιά. 1/6
Εβιάν: το σημείο G της παγκοσμιοποίησης. 5/6 Αυτά δεν είναι επιτόκια, είναι ποσοστά των
«Ελεύθερων Πολιτών». Σε λίγο για να πάρεις δάνειο θα σου δίνουν και δώρο το αυτοκίνητο.
Αλλά, αν έχεις καταθέσεις, θα σου υποθηκεύουν το σπίτι...
[ΑΕΡΟΠΛΑΝΑ ΡΙΧΝΟΥΝ... ΑΓΚΥΡΑ]
Ο ΑΚΗΡΥΚΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ
Εδώ και 29 χρόνια η ¶γκυρα διεξάγει με την πολεμική της αεροπορία έναν ακήρυκτο Ψυχρό
Πόλεμο στο Αιγαίο, για να υποστηρίξει τις διεκδικήσεις της έναντι της Ελλάδας σε όλους
τους τομείς.
Μαχητικά εναντίον επιβατικού
Το ελληνικό αεροσκάφος πετούσε σε ύψος 29.000 ποδών, 18 μίλια βορειοανατολικά των Ψαρών.
Η ώρα ήταν 8:48 το πρωί της Δευτέρας 9 Ιουνίου 2003. Ξαφνικά, δύο τουρκικά F-16, τα οποία
είχαν μόλις αναχαιτιστεί από μαχητικά της ελληνικής Πολεμικής Aεροπορίας, βρέθηκαν στην
πορεία του. Ο πιλότος του ελληνικού αεροσκάφους αναγκάστηκε να αλλάξει ύψος για λόγους
ασφαλείας.
Η ιδιαιτερότητα αυτού του περιστατικού έγκειται στο γεγονός ότι το ελληνικό αεροσκάφος
που παρενοχλήθηκε από τα δύο τουρκικά δεν ήταν πολεμικό. Ήταν της Ολυμπιακής και
εκτελούσε την πτήση 321 από Αθήνα για Κωνσταντινούπολη. Οι ταξιδιώτες που επέβαιναν σ?
αυτό, Έλληνες, Τούρκοι και ξένοι, δεν πρέπει να χάρηκαν και πολύ αυτή την έξτρα
τουριστική περιπέτεια...
Θύματα παρενοχλήσεων έχουν πέσει αεροσκάφη της Ολυμπιακής Αεροπορίας και Αεροπλοΐας, των
Κυπριακών Αερογραμμών αλλά και ξένων αεροπορικών εταιρειών. Συνήθως, το θέμα περνάει στα
«ψιλά» των εφημερίδων, ενώ οι αεροπορικές εταιρείες σπάνια αναφέρονται σε τέτοια
περιστατικά. Ωστόσο, αυτά πληθαίνουν συνεχώς, αποτελώντας μια άλλη πτυχή του ακήρυκτου
πολέμου στο Αιγαίο και προσθέτοντας ένα ακόμη πρόβλημα στην ήδη βεβαρημένη ατζέντα του
ελληνικού -πιθανότατα και του τουρκικού- τουρισμού.
Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, το δεύτερο μόνο εξάμηνο του 2002
σημειώθηκαν 25 περιστατικά, εκ των οποίων αρκετά χαρακτηρίζονται «πολύ σοβαρά». Τα 14 από
αυτά συνέβησαν κατά τη διάρκεια της κατεξοχήν τουριστικής περιόδου, από το Μάιο μέχρι το
Σεπτέμβριο. Υπενθυμίζεται πως η τακτική αυτή έρχεται σε αντίθεση με τα συμφωνηθέντα του
Μνημονίου Παπούλια-Γιλμάζ του 1988, για τη μη διεξαγωγή στρατιωτικών ασκήσεων στο Αιγαίο
το καλοκαίρι και σε περιόδους θρησκευτικών εορτών.
Έγγραφο της ΥΠΑ το οποίο αναφέρεται στη διερεύνηση των δεκάδων περιστατικών που
σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του 2002 είναι αποκαλυπτικό: «Λόγω των εμπλοκών αυτών
διαταράχθηκε η ασφάλεια των πτήσεων από επικίνδυνες καταστάσεις και δημιουργήθηκαν
προβλήματα στις υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας». Η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας συνιστά
με το έγγραφό της τη λήψη άμεσων μέτρων. Ωστόσο, η συνέχιση των παρενοχλήσεων και φέτος
αποδεικνύει πως κανένα μέτρο δεν έχει ληφθεί και ούτε ζητήθηκε η παρέμβαση του ICAO.
ΦΑΙΔΩΝ ΚΑΡΑΪΩΣΗΦΙΔΗΣ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΥ
Ο 25ος Μεσημβρινός
Τα τουρκικά μαχητικά ανέκαθεν αποτελούσαν το «μακρύ χέρι» της ¶γκυρας για την επίτευξη
των μακροπρόθεσμων στρατηγικών της επιδιώξεων. Ούτε η «ελληνοτουρκική προσέγγιση» ούτε η
προσπάθεια της κυβέρνησης Ερντογάν να παίξει το ευρωπαϊκό χαρτί της Τουρκίας δεν
κατάφεραν να «κοντύνουν» το -οπλισμένο- χέρι της τουρκικής αεροπορίας. Η εσωτερική
διαμάχη που, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, εξελίσσεται ανάμεσα στην κυβέρνηση και στο
αποφασισμένο να διατηρήσει την πρωτοκαθεδρία του στρατιωτικό κατεστημένο φαίνεται να
οξύνει την τουρκική επιθετικότητα.
Παρά τις ελληνικές προειδοποιήσεις ότι ένα θερμό επεισόδιο θα υπονόμευε την ευρωπαϊκή
προοπτική της Τουρκίας, η ένταση στο Αιγαίο όχι μόνο δε σταμάτησε, αλλά γνωρίζει νέες
φάσεις κλιμάκωσης.
Η ελληνική πλευρά επιχειρεί συστηματικά να «υποβαθμίσει» την πραγματική έκταση της
τουρκικής προκλητικότητας, καταγράφοντας μόνο την πρώτη παραβίαση του εθνικού εναέριου
χώρου στην οποία προβαίνει ένας σχηματισμός τουρκικών μαχητικών και όχι το σύνολο όσων
πραγματοποιούνται μετά την αναγνώριση και αναχαίτισή τους από αεροσκάφη της Π.Α. Η
τακτική αυτή, ωστόσο, δεν ακυρώνει τη σημειολογία των τουρκικών ενεργειών. Ακόμη και στα
«επίσημα» στοιχεία, παρατηρεί κανείς τη σημαντική αύξηση των παραβιάσεων κατά το πρώτο
τρίμηνο του έτους: 1.010 παραβιάσεις έναντι 865 του αντίστοιχου τριμήνου του 2002. Ο
αριθμός των τουρκικών παραβάσεων του FIR Αθηνών τους πρώτους τρεις μήνες του τρέχοντος
έτους είναι σχεδόν διπλάσιος, οι υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά και νησίδες είναι
5,7 φορές περισσότερες σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2002, ενώ οι εμπλοκές τουρκικών
και ελληνικών μαχητικών σε εικονικές αερομαχίες είναι 2,7 φορές περισσότερες από πέρυσι.
Όχι τυχαία, οι «μόνιμες» περιοχές παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου είναι γύρω από
τη Λήμνο, τον ¶γιο Ευστράτιο, τη Σκύρο, την ¶νδρο, την Κάρπαθο και τους Καλόγερους
(βόρεια της ¶νδρου), καθώς τα νησιά αυτά οριοθετούν τον 25ο μεσημβρινό, «κόβοντας» το
Αιγαίο στη μέση. Αυτήν ακριβώς την περιοχή διεκδικεί η ¶γκυρα με τις ΝΟΤΑΜ 714/74 και
240/99 και δεν κρύβει τις προθέσεις της, παραβιάζοντας τον εναέριο χώρο συνολικά 110
ελληνικών νησιών. Στα αποσπασματικά διαβήματα διαμαρτυρίας του ελληνικού υπουργείου
Εξωτερικών, οι Τούρκοι απαντούν πως «δεν έχουν γίνει παραβιάσεις από τουρκικά αεροσκάφη
σε κανένα νησί ή βραχονησίδα των οποίων η κυριαρχία έχει παραχωρηθεί στην Ελλάδα με βάση
τις διεθνείς συνθήκες».
Η επαγρύπνηση κοστίζει
Το κόστος της επαγρύπνησης της ελληνικής αεροπορίας στο Αιγαίο δύσκολα μπορεί να
υπολογιστεί. Ενδεικτικά αναφέρεται πως οι 16.051 ώρες που «έβαλαν» τα ελληνικά μαχητικά
τους τέσσερις πρώτους μήνες του έτους για την αναχαίτιση τουρκικών αεροσκαφών κόστισαν
πάνω από 94 εκατομμύρια ευρώ (32 δισ. δρχ.). Δεδομένης της δυνατότητας της Τουρκίας να
«βγάζει» όσα αεροσκάφη θέλει στο Αιγαίο, το κόστος του ακήρυκτου αυτού πολέμου μόνο
γεωμετρική άνοδο μπορεί να έχει...
Το τρίμηνο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου-Μαρτίου οι παραβιάσεις αυξήθηκαν κατά 16,7%, οι
παραβάσεις κατά 57,2%, οι εμπλοκές κατά 174% και τα εισελθόντα αεροσκάφη κατά 30,6%. Αν η
κατάσταση συνεχιστεί με αυτούς τους ρυθμούς, εκτιμάται πως το σύνολο των σχετικών ωρών
πτήσης φέτος θα ξεπεράσει τις 52.500 ώρες του 2002 (το 2001 τα μαχητικά της Π.Α. «έβαλαν»
51.000 ώρες πτήσης, το 2000 έφθασαν τις 50.000, το 1999 ήταν 49.500 και το 1998
κυμάνθηκαν στις 48.000).
Κάθε ώρα πτήσης ελληνικού μαχητικού (καύσιμα, ανταλλακτικά, εργατοώρες συντήρησης)
στοιχίζει κατά μέσο όρο 6.000 ευρώ. Αυτό σημαίνει πως οι Έλληνες φορολογούμενοι θα
κληθούν να πληρώσουν περισσότερα από 300 εκατομμύρια ευρώ.
Η τουρκική δραστηριότητα στο Αιγαίο κατά τους μήνες Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο 2003
σε σχέση με τα στοιχεία του αντίστοιχου τριμήνου του 2002.
Παραβιάσεις εθνικού εναέριου χώρου
2003 2002 Αύξηση %
Ιανουάριος 282 237 18,9
Φεβρουάριος 316 307 2,9
Μάρτιος 412 321 28,3
Σύνολο 1.010 865 16,7
Παραβάσεις Athinai FIR
2003 2002 Αύξηση %
Ιανουάριος 300 199 50,7
Φεβρουάριος 380 238 59,6
Μάρτιος 388 242 60,3
Σύνολο 1.068 679 57,2
Πτήσεις πάνω από νησιά (υπερπτήσεις)
2003 2002 Αύξηση %
Ιανουάριος 150 13 1.053
Φεβρουάριος 166 33 403
Μάρτιος 193 42 359,5
Σύνολο 509 88 478,4
Εμπλοκές σε εικονικές αερομαχίες
2003 2002 Αύξηση %
Ιανουάριος 140 30 366,6
Φεβρουάριος 107 48 122,9
Μάρτιος 112 53 111,3
Σύνολο 359 131 174
Οι είκοσι πέντε παρενοχλήσεις και επικίνδυνες προσεγγίσεις πολιτικών αεροσκαφών από
τουρκικά μαχητικά κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2002.
Ημερομηνία (2002) Πτήσεις που παρενοχλήθηκαν
Περιοχή
συμβάντος Χαρακτηρισμός
22 Μαΐου SIA 347
Δυτικά της Χίου Σοβαρό
27 Μαΐου BLX 518
Μεταξύ Σαντορίνης και Μήλου Πολύ σοβαρό Αναφορά κυβερνήτη
18 Ιουνίου DAN 542
Μεταξύ Λήμνου και Μυτιλήνης Σοβαρό Αναφορά κυβερνήτη
27 Ιουνίου AEE 412 Βόρεια του Αιγίου Σοβαρό
4 Ιουλίου AMM 300C Βορειοδυτικά της Λήμνου Σοβαρό Αναφορά κυβερνήτη
25 Ιουλίου BRA 5967
Τερματική Περιοχή Χίου Σοβαρό Αναφορά κυβερνήτη
8 Αυγούστου OAL 987
Μεταξύ Λήμνου και Μυτιλήνης Πολύ σοβαρό
21 Αυγούστου XLA 8832
Δυτικά της Μυτιλήνης Σοβαρό
27 Αυγούστου OAL 871
Μεταξύ Λήμνου και Μεστών Πάρα πολύ σοβαρό
9 Σεπτεμβρίου XLA 5244
Σκιάθος Σοβαρό
19 Σεπτεμβρίου CYP 464 Νότια των Μεστών Σοβαρό
20 Σεπτεμβρίου ECA 898 Νότια της Σάμου Σοβαρό
20 Σεπτεμβρίου ELY 353 Νότια των Μεστών Πολύ σοβαρό
20 Σεπτεμβρίου TRA 742 Μεταξύ Λήμνου και Μυτιλήνης Σοβαρό