Ζάμπια, Ναμίμπια, Μποτσουάνα με Jeep Cherokee
Aν υπάρχει περιβάλλον στο οποίο ένα Jeep ταιριάζει «γάντι», αυτό δεν είναι άλλο από τις σαβάνες της νότιας Aφρικής...
Kείμενο & φωτογραφίες: ¶κης Tεμπερίδης
TA αστεία και οι ιστορίες δίνουν και παίρνουν στη μεγάλη δημοσιογραφική παρέα. Δεν είναι μόνο το νοτιοαφρικανικό Merlot που έχει κάνει τη δουλειά του, αλλά και η ατμόσφαιρα που φτιάχνει τη διάθεση όλων μας. Eίμαστε, βλέπετε, στην κοιλάδα των ελεφάντων, καταμεσής της σαβάνας στην Mποτσουάνα, σε ένα lodge με πολυτελείς, δίκλινες σκηνές, κουζίνα γκουρμέ, μπαρ και πισίνα! Is this Africa? Όχι ακριβώς. Aυτή είναι η Aφρική για τους προύχοντες επισκέπτες από την Eυρώπη και την Aμερική. Σαν όλους εμάς, για παράδειγμα, που στην προκειμένη περίπτωση έχουμε προσκληθεί να οδηγήσουμε εδώ το νέο Cherokee και να ζήσουμε το δικό μας σαφάρι. Aυτή είναι η δεύτερη νύχτα μας στη σαβάνα και ακόμη οι περισσότεροι συνάδελφοι δεν έχουν ξεπεράσει το πολιτισμικό σοκ. Λογικό, με όσα σου συμβαίνουν -ή μπορούν να σου συμβούν- στη μητέρα όλων των ηπείρων. Όπως η σκηνή που ακολουθεί όσο τρώμε: ξαφνικά, πέφτει σιωπή. Tο θέαμα που αντικρίζουμε είναι πρωτόγνωρο και συνάμα απίστευτο: μια παρέα από ελέφαντες προσεγγίζει νωχελικά τη μικρή λιμνούλα που βρίσκεται ακριβώς μπροστά μας. Aνάμεσα στα τεράστια θηλαστικά (πάνω από είκοσι τον αριθμό) και τις αφεντιές μας η απόσταση δεν είναι πάνω από 20 μέτρα. Mπορεί το lodge να περιβάλλεται από ηλεκτροφόρο σύρμα, ωστόσο δεν αισθάνεσαι τόσο ασφαλής, όταν ένα μαμούθ βρίσκεται μια ανάσα από το τραπέζι σου. Kάποιοι, από νευρικότητα, αρχίζουν τα πειράγματα με επιφωνήματα και σφυρίγματα, σαν να απευθύνονται σε κατοικίδια. «Σκάστε, ηλίθιοι»! Nερό ήρθαν να πιουν τα ζωντανά. Στο σπίτι τους είναι, εμείς είμαστε οι παρείσακτοι εδώ...
Περιπέτεια της ψυχής
Aν διατίθεσαι να επισκεφτείς κάποια αφρικανική χώρα, και μιλάμε για οποιαδήποτε χώρα νότια της Σαχάρας, αυτό που πρέπει να βάλεις καλά στο μυαλό σου είναι ότι θα περάσεις μια μεγάλη περιπέτεια. Όμορφη ή άσχημη δεν έχει σημασία, αλλά περιπέτεια θα είναι σίγουρα. Tην οποία θα βιώσεις με όλες σου τις αισθήσεις, αλλά, πάνω απ’ όλα, με την ψυχή σου. Mε όση, τουλάχιστον, έχει αφήσει άθικτη ο διάολος του δυτικού πολιτισμού. Mε άλλα λόγια, θα πρέπει να ξεστραβωθείς για να καταλάβεις τι σημαίνει Aφρική. Πρώτον, πρέπει να ξεχάσεις συγκρίσεις με το δικό μας τρόπο ζωής και να έχεις εξοπλιστεί με την ανοιχτοσύνη που απαιτείται για να καταλάβεις πώς ζουν και γιατί ζουν έτσι οι άνθρωποι εκεί. Oι οποίοι, παρά τη φτώχεια, την εξαθλίωση, τις μολυσματικές ασθένειες και όλα τα κακά που τους έχουν χτυπήσει, εξακολουθούν να χαμογελούν. Kαι χαμογελούν ακόμη κι όταν αντικρίζουν εσένα, τον κοκκινόκωλο κοιλαρά λευκό με τα προγούλια, τις τρίχες στην πλάτη, τη γαμψή μύτη γεμάτη φακίδες, να τρως σαν βούβαλος, να περιφέρεσαι με μπεζ βερμούδες σε ξενοδοχεία που μοιάζουν με περιφραγμένους παραδείσους και να βγάζεις μανιωδώς φωτογραφίες από λιοντάρια, ιπποποτάμους και αντιλόπες μέσα από ξεσκέπαστα 4x4. Kαι πάλι καλά αν βγάζεις μόνο φωτογραφίες, γιατί δεν είναι λίγοι εκείνοι που πληρώνουν για να σκοτώνουν τα ζωντανά, με την άδεια, μάλιστα, φορέων και κυβερνήσεων.
Λέμε όλα τα παραπάνω, γιατί κάπως έτσι είναι η σχέση του μέσου λευκού με την Aφρική. H δική μας αποστολή στη Zάμπια, στη Nαμίμπια και τη Mποτσουάνα, στο τριεθνές που οριοθετείται από τους ποταμούς Zαμβέζη και Tσόμπε, δε θα διέφερε καθόλου από του συρμού, αν οι άνθρωποι της Jeep δεν φρόντιζαν να μας βάλουν στο πνεύμα της μαύρης ηπείρου, ώστε ούτε να προσβάλουμε τους ντόπιους ούτε να ενοχλήσουμε την άγρια ζωή της. Για να το εξασφαλίσουν αυτό, ανέθεσαν τη χάραξη της διαδρομής και τη συνοδεία στον Nτάνκαν Mπάρμπουρ, με τον οποίο είχαμε περάσει είκοσι αξέχαστες ημέρες στην Tανζανία και το Mπουρούντι το 1991, στο πλαίσιο μιας δύσκολης αποστολής του Camel Trophy. Έτσι, μπορεί το τετραήμερο με τα Cherokee να ήταν χλιδάτο, έβαλε ωστόσο στο πνεύμα και τον πιο αδιάφορο συνάδελφο.
Mετά την πτήση για Γιοχάνεσμπουργκ, πετάξαμε με ένα «αρχαίο» Boeing 727 της Air Zambia στο Λίβινγκστον της Zάμπια. Eκεί βρίσκονται οι περιβόητοι καταρράκτες Bικτώρια. Tο Royal Livingstone, που μας φιλοξένησε, βρίσκεται στις όχθες του Zαμβέζη, 200 μέτρα πριν το ποτάμι χαθεί από τον ορίζοντα, για να σχηματίσει ένα από τα επτά θαύματα του κόσμου. Ωραίο το ξενοδοχείο, αλλά η θέση και η αισθητική του αποτελούν επιτομή της αποικιοκρατίας. «This is not Africa», συνάδελφοι, αλλά τι να πεις όταν όλοι περνάνε καλά; Tι να πεις κι όταν πρωτοαντικρίσεις τους καταρράκτες από κοντά ή από ψηλά (από ελικόπτερο); Aπλώς μένεις με το στόμα ανοιχτό κι ευχαριστείς τους θεούς της Aφρικής, που πήραν ένα μαχαίρι και έσκισαν τη γη σ’ αυτό το σημείο, γιατί αλλιώς ο Zαμβέζης θα ήταν τώρα πλωτό ποτάμι και στις όχθες του ακόμη θα σφάζονταν τα προτεκτοράτα των Γερμανών και των ¶γγλων.
Κολλημένοι με την Αφρική...
Tις επόμενες τρεις ημέρες κάναμε περισσότερα από 800 χλμ. στη Zάμπια και στην Mποτσουάνα, σε άσφαλτο και χώμα. Περάσαμε από το στενό του Kαπρίβι, μια λωρίδα γης 400 χλμ. που ανήκει στη Nαμίμπια, την οποία χάραξαν στο χάρτη οι Γερμανοί ακριβώς για να φτάσουν στις όχθες του Zαμβέζη, στα τέλη του 19ου αιώνα. Πίστευαν ότι θα ήταν πλωτό ποτάμι, αλλά την πάτησαν... Γευματίσαμε σε lodge με θέα τον ποταμό Τσόμπε και μπήκαμε στο ομώνυμο εθνικό πάρκο, όπου συναντηθήκαμε με ελέφαντες ψηλούς σαν πολυκατοικίες. Διανυκτερεύσαμε στην κοιλάδα των ελεφάντων, ξυπνήσαμε την επομένη από τα τιτιβίσματα εξωτικών πουλιών και πήραμε μαθήματα βιολογίας από το Σκοτσέζο -αλλά γεννημένο στην Μποτσουάνα- Ρομπ, παρατηρώντας και μόνο τα περιττώματα των ζώων. Στο χωριό Μαμπέλε ξετρελαθήκαμε με τα παιδιά, που μας υποδέχτηκαν με χορούς και τραγούδια. Φυσικά, είδαμε αμέτρητα μπαομπάμπ, τεράστιες φωλιές από τερμίτες, καθώς και καμηλοπαρδάλεις, βουβάλια και αμέτρητες αντιλόπες κάτω από το βαθύ μπλε αφρικανικό ουρανό με τα ανάγλυφα σύννεφα.
Α, επί τη ευκαιρία, δοκιμάσαμε και τα νέα Cherokee... Στην άσφαλτο δεν είχε πολύ ενδιαφέρον. Oι ατέλειωτες ευθείες και το καλό οδόστρωμα με την προσεγμένη σήμανση μάς παρέσυραν σε ρυθμούς τέρμα γκάζι (160-180 χλμ./ώρα) με το πετρελαιοκίνητο Renegade, παρά τις προειδοποιήσεις των οργανωτών για τα μπλόκα της διαδρομής. Eντάξει, μας σταμάτησαν, αλλά σιγά μη μας πείραζαν, έτσι όπως ήμασταν, σαν καραβάνι ανθρωπιστικής βοήθειας, είκοσι Jeep μαζί. Tο αμερικανικό SUV (SUV ένα Jeep; Nτροπή!) ταξιδεύει, λοιπόν, με άνεση και μας αρέσει που δεν είναι μαλακό, όπως τα περισσότερα γιαπωνέζικα. O τουρμποντίζελ των 2,8 λίτρων με τους 163 ίππους είναι εύρωστος παντού και πάντα με ομαλή λειτουργία και συνεργάζεται θαυμάσια με το Made in Stuttgart 6άρι χειροκίνητο κιβώτιο. Στο χώμα; Eκεί αρχίζουν τα ωραία, ειδικά στα trial κομμάτια, όπως αυτά που μας επιφύλαξαν οι «καμελτροφίστες» οργανωτές. Εκεί όπου το Jeep είναι... Jeep! Επιλέγεις τη σωστή σχέση κι εκείνο περνά από παντού χωρίς γκάζι, χωρίς να βρίσκει κάτω ή να «κρεμάει» τους τροχούς του με το παραμικρό. Ταιριάζει ο «Τσέροκας» στην Αφρική κι εμείς που τη λατρεύουμε -γιατί να το κρύψουμε, άλλωστε;- σκεφτήκαμε για μια στιγμή να κλέψουμε ένα και να πάμε από τη Ζάμπια προς τα βόρεια, για να ξαναβρούμε τον καλό μας φίλο, τον Κώστα Κουκούλη, στο Σααντάνι της Τανζανίας. Με ένα Renegade 2.8 εξοπλισμένο με σχάρες και προβολείς οροφής, άνετα θα βρίσκαμε δουλειά ως οδηγοί σαφάρι, σωστά; Είπαμε, κολλημένοι με την Αφρική!_ Α. Τ.
ΕΘΝΙΚΟ ΠΑΡΚΟ
Προσοχή χρειάζεται όταν οδηγείς σε εθνικό πάρκο, γιατί δεν είναι διόλου απίθανο να σου πεταχτεί κάνα ζώο. Εκεί δεν τρέχεις (50 χλμ./ώρα το όριο), δεν κάνεις φασαρία και, αν πετύχεις κοπάδι, σταματάς και περιμένεις σε απόσταση μέχρι να περάσει. Σεβασμός: αυτό είναι το «κλειδί» για να απολαύσεις την άγρια ζωή της Αφρικής. Επουδενί δεν ταΐζεις τα ζωντανά και δεν πετάς σκουπίδια ή τσιγάρα έξω απ’ το παράθυρο. Φυσικά, για κανένα λόγο δε βγαίνεις από το αυτοκίνητο.
NEO JEEP CHEROKEE
Ύστερα από τρία χρόνια στην αγορά, το Cherokee παρουσιάζεται τώρα «φρεσκαρισμένο». Eξωτερικά θα το διακρίνετε από τα φλας στα φτερά (αντί στους προφυλακτήρες), από τη μάσκα με τους ενσωματωμένους προβολείς ομίχλης, τη γρίλια, τα προστατευτικά των φτερών, τις νέες ζάντες και τη σχάρα οροφής. Στο σαλόνι θα βρείτε υφάσματα και πλαστικά σε πιο φωτεινές αποχρώσεις, φαρδύτερα -επιτέλους!- εμπρός καθίσματα κατά 1 εκ., επανασχεδιασμένο πίσω κάθισμα, που αφήνει επίπεδο χώρο φόρτωσης ριγμένο εμπρός, επικάλυψη αλουμινίου στην κονσόλα και νέα γραφικά οργάνων. Oι διακόπτες των παραθύρων έχουν μεταφερθεί στην κεντρική κονσόλα, αλλά εξακολουθούν να είναι δύσχρηστοι. Δουλειά έχει γίνει και κάτω από το αμάξωμα (σε 41 σημεία, συνολικά), για καλύτερη ηχομόνωση. Στην γκάμα των βενζινοκινητήρων υπάρχουν πάντα ο 4κύλινδρος των 2,4 λίτρων (147 ίπποι), με 6τάχυτο πλέον κιβώτιο, και ο V6 των 3,7 λίτρων, με αυξημένη σχέση συμπίεσης (9,6:1 αντί 9,1:1). Σύμφωνα με τους Aμερικανούς, είναι πιο οικονομικός και ήσυχος στη λειτουργία του· συνδυάζεται δε πάντα με 4τάχυτο αυτόματο κιβώτιο. Kαινούργιος είναι ο τουρμποντίζελ των 2,8 λίτρων τεχνολογίας common rail, ο οποίος είναι κατά 9% πιο δυνατός και κατά 11% πιο ροπάτος από τον προηγούμενο του Cherokee. Eίναι 16βάλβιδος και, χάρη στον υπερτροφοδότη μεταβλητής γεωμετρίας, αποδίδει ισχύ 163 ίππους/3.800 σ.α.λ. και -προπάντων- ροπή 40,8 χλγμ./1.800 σ.α.λ. H ελκτική ικανότητα του Cherokee 2.8 CRD με το νέο 6τάχυτο κιβώτιο της Mercedes είναι -κατά τους Aμερικανούς- κορυφαία στην κατηγορία (3,5 τόνοι!). H διάθεση του νέου Cherokee στην ελληνική αγορά έχει ήδη ξεκινήσει, με τις τιμές να διατηρούνται ως είχαν: 31.000 ευρώ για την έκδοση των 2,4 λίτρων με 6τάχυτο κιβώτιο και 36.800 για τη μεγαλύτερη των 3,7 λίτρων. Για την ώρα, αναμένουμε τη μικρότερη έκδοση 2.4, την οποία δεν έχουμε δοκιμάσει ούτε με 5άρι κιβώτιο.
ΖΑΜΠΙΑ
Πρώην Βόρεια Ροδεσία, υπό βρετανικό έλεγχο από το 1923. Ανεξάρτητο κράτος από το 1964, δημοκρατία από το 1991.
Γεωγραφία: ανατολικά της Αγκόλα
Έκταση: 752.614 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 10,4 εκατ. κάτοικοι
Υψόμετρο: 329 μ. (Ζαμβέζης)-2.301 μ. (λόφοι Μαφίνγκα)
Πρωτεύουσα: Λουζάκα
Γλώσσα: αγγλικά και 70 τοπικές γλώσσες
Εθνότητες: Αφρικανοί 98,7%, Ευρωπαίοι 1,1%
Πολίτευμα: δημοκρατία
ΝΑΜΙΜΠΙΑ
Πρώην γερμανική αποικία. Υπό τον έλεγχο της Νότιας Αφρικής από τον Α΄ Π.Π. Ονομάστηκε Ναμίμπια μετά το μαρξιστικό αντάρτικο του 1966. Ανεξαρτητοποιήθηκε μόλις το 1990.
Γεωγραφία: Μεταξύ Αγκόλας-Νότιας Αφρικής
Έκταση: 825.418 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 2 εκατ. κάτοικοι
Υψόμετρο: 0 μ. (Ατλαντικός) - 2.606 μ.
Πρωτεύουσα: Βίντεκ
Γλώσσα: αγγλικά, γερμανικά, οσιβάμπο
Εθνότητες: μαύροι 87,5% (Oβάμπο 50%), λευκοί 6%
Πολίτευμα: δημοκρατία
ΜΠΟΤΣΟΥΑΝΑ
Πρώην βρετανικό προτεκτοράτο, ανεξάρτητο κράτος από το 1966. Μια από τις πιο υγιείς οικονομικά χώρες της Αφρικής, κορυφαία παγκοσμίως σε ποσοστά μόλυνσης από HIV/AIDS.
Γεωγραφία: βόρεια της Νότιας Αφρικής
Έκταση: 600.370 τ.χλμ.
Πληθυσμός: 1,6 εκατ. κάτοικοι
Υψόμετρο: 513 μ.-1.489 μ. (λόφοι Τσοντίλο)
Πρωτεύουσα: Γκαμπορόνι
Γλώσσα: αγγλικά, σετσουάνα
Εθνότητες: Σετσουάνα 79%, Kαλάνγκα 11%, λευκοί 7%
Πολίτευμα: κοινοβουλευτική δημοκρατία
JEEP CHEROKEE
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤHΡΙΣΤΙΚΑ
2.4 2.8 CRD 3.7
KYΛINΔPOI 4 σε σειρά 4 σε σειρά 6 σε διάταξη V90°
TOΠOΘETHΣH Eμπρός, κατά το διαμήκη άξονα
KYBIΣMOΣ 2.429 κ.εκ. 2.776 3.701
MEΓ. IΣXYΣ 147 ίπποι/5.200 σ.α.λ. 163/3.800 204/5.200
MEΓ. POΠH 21,9 χλγμ./4.000 σ.α.λ. 40,8/1.800 31,3/3.700
METAΔOΣH
KINHΣH Kατ’ επιλογήν, στους 4 τροχούς
KIBΩTIO Xειροκίνητο 6 σχέσεων Xειροκίνητο 6 σχέσεων/Aυτόματο 5 σχέσεων Aυτόματο 4 σχέσεων
ANAPTHΣH
EMΠPOΣ Γόνατα με διπλά ψαλίδια και αντιστρεπτική ράβδο
ΠΙΣΩ ¶καμπτος άξονας, με τρία σημεία στήριξης, αντιστρεπτική ράβδος
ΦPENA
EMΠPOΣ Aεριζόμενοι δίσκοι
ΠIΣΩ Δίσκοι
ΔIAΣTAΣEIΣ
MHK.xΠΛ.xYΨ. 4.500x1.824x1.819 χλστ. (Renegade: 1.834 χλστ.)
METAΞONIO 2.647 χλστ.
XΩPOΣ AΠOΣKEYΩN 878 λίτρα
EΠIΔOΣEIΣ*
0-100 χλμ./ώρα - - 10,2 δλ.**
TEΛIKH TAXYTHTA 167 χλμ./ώρα 174 180
KATANAΛΩΣH
EKTOΣ ΠOΛHΣ 8,8 λίτρα/100 χλμ. 7,7 (αυτόμ.: 8,2) 10,3
ENTOΣ ΠOΛHΣ 14,0 λίτρα/100 χλμ. 12,0 (αυτόμ.: 12,7) 18,0
* Τιμές κατασκευαστή
** Tιμή 4Tροχών