Face Control: Jamaican Bobsleigh Team
JAMAICAN BOBSLEIGH TEAMLet’s do dat again!
Τους γνωρίσαμε απ’ τη διαφήμιση του Panda 4x4 και παλιότερα από την ταινία «Cool Runnings». Είναι η εθνική ομάδα της Τζαμάικα στο αγωνιστικό έλκηθρο και δεν είναι πλάκα· ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΤΑ ΑΛΗΘΕΙΑ!
Σ_ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΝΙΤΗΣ
Φ_ΝΙΚΟΣ ΜΑΡΚΟΜΠΟΤΣΑΡΗΣ
― ΛOIΠON, ακούστε, θέλω να γίνω αθλητής του μπομπ. Τι πρέπει να κάνω;
Ο Γουέιν και ο Ρίκι μου ρίχνουν μια εξονυχιστική ματιά απ’ την κορφή μέχρι τα νύχια, κοιτιούνται και σκάνε στα γέλια.
― Εντάξει, το ξέρω, δεν είμαι μαύρος, αλλά οι περισσότεροι λευκοί δεν είναι σ’ αυτό το άθλημα;
― Ναι, αλλά πρέπει να είσαι δυνατός, γρήγορος, καλός σπρίντερ, να έχεις εκρηκτικότητα, μα, πάνω απ’ όλα, να έχεις τη σωστή ψυχολογία. Είναι περισσότερο ένα άθλημα μυαλού παρά οτιδήποτε άλλο. Είσαι στους -30 με την πολύ λεπτή στολή, χωρίς εσώρουχα, χωρίς γάντια. Κάνεις τη διαδρομή σου, παγώνεις. Και μετά, πρέπει να ξεκινήσεις για την επόμενη!
― Τα περισσότερα απ’ αυτά φαίνεται ότι μπορείς να τα εξασκήσεις. Τι γίνεται με την ψυχολογία;
― Τίποτα! Μια φορά κότα, πάντα κότα!
― Από ηλικία πώς με κόβετε;
Ο Γουέιν, χρόνια αθλητής και τώρα προπονητής της ομάδας, χαμογελά και ξαπλώνει αναπαυτικά στην καρέκλα. Η ήρεμη φωνή του προδίδει ότι είναι ένας ισορροπημένος και γαλήνιος άνθρωπος.
― ¶κου αυτό που θα σου πω: εμείς οι Τζαμαϊκανοί δε βάζουμε την ηλικία ως παράμετρο των πραγμάτων. Έχεις ακούσει για τη Μάρλιν Ότεϊ, έτσι;
― Βεβαίως.
― Λοιπόν, είναι 45 και ακόμη αγωνίζεται. Έτσι είμαστε εμείς. Δε μας ενδιαφέρει η ηλικία.
Και όντως: αν εξαιρέσεις τον Ντουέιν Μίτσελ, τον 21χρονο βενιαμίν της ομάδας (που, σύμφωνα με τον προπονητή, «τον προσέχουμε πολύ, γιατί είναι η πρώτη του φορά στην ομάδα»), όλοι οι υπόλοιποι είναι πατημένοι τριαντάρηδες. Όχι πως τους φαίνεται η ηλικία ή το στρες της προπόνησης. Είναι χαλαροί, γεμάτοι ζωντάνια, πάντα χαμογελαστοί και κτισμένοι με μύες, λες και είναι σπρίντερ του στίβου.
― Πρέπει να είμαστε οι πρώτοι δημοσιογράφοι που σας επισκέπτονται κατά τη διάρκεια της προπόνησης, έτσι;
― Όχι, όχι, εδώ και δεκαπέντε ημέρες έρχονται δημοσιογράφοι.
― Τι; Και δε σας έχουν τρελάνει ακόμη;
― Ευτυχώς, είναι η περίοδος της εκτός σεζόν προπόνησης, οπότε δε χρειάζεται και πολύ μεγάλη συγκέντρωση. Πολλά βάρη, τρέξιμο με βάρη, πάνω κάτω, ό,τι κάνουν όλες οι ομάδες αυτήν την εποχή. Από το Σεπτέμβριο, όταν θα αρχίσουν να παγώνουν οι πίστες, θα πάμε μάλλον στο Κάλγκαρι, ή στο Ίγκλς στην Αυστρία, ή στο Ίνσμπρουκ, για να ξεκινήσουμε εξειδικευμένη προπόνηση με το έλκηθρο. Με λίγα λόγια, τώρα βρισκόμαστε στην περίοδο σωματικής προεργασίας και μετά θα συνεχίσουμε με το πρακτικό μέρος.
Τhe hottest thing on ice
― Τώρα που ξεκαθαρίσαμε ότι δεν πρόκειται ποτέ να γίνω αθλητής του μπόμπσλεντ, θα μου εξηγήσετε τι γυρεύουν έξι Tζαμαϊκανοί στη χειμερινή Oλυμπιάδα;
― Η ιδέα προήλθε από δύο Aμερικανούς επιχειρηματίες που έκαναν δουλειές στην Τζαμάικα τη δεκαετία του ’80 και πίστεψαν ότι, με το ταλέντο που έχουμε στα σπριντ και στο... σπρώξιμο των αυτοσχέδιων κάρων (!) που κυκλοφορούν στη χώρα μας, θα ήμασταν καλοί και στο αγωνιστικό έλκηθρο. Κάπως έτσι γεννήθηκε η ομάδα του 1987, που συμμετείχε στους αγώνες του Κάλγκαρι το 1988 και είχε αυτό το ατύχημα που έγινε διάσημο από την ταινία «Cool Runnings». Το σπορ αγαπήθηκε από όλους μας. Eντάξει, δεν είναι τόσο δημοφιλές όσο το ποδόσφαιρο και, να σου πω την αλήθεια, μας θεωρούν και λίγο τρελούς που αφήνουμε τη ζεστή Τζαμάικα για το κρύο και τον πάγο.
― Ε, και δεν έχουν άδικο, εδώ που τα λέμε. Πώς αντέχετε το βρομόκρυο;
― Είναι μια πρόκληση. Πριν ξεκινήσουμε, δεν ξέραμε τι σημαίνει χειμώνας! Απλώς αποδεχόμαστε ό,τι είναι ο χειμώνας και όχι τι θα έπρεπε να είναι. Λένε οι Γερμανοί ότι ο φετινός χειμώνας θα είναι κρύος. Αυτοί ξέρουν, έχουν περάσει πολλούς χειμώνες στη ζωή τους, εμείς όχι. Για μας, τελικά, είναι αδιάφορο πόσο κρύος θα είναι, γιατί δεν έχουμε μέτρο σύγκρισης. Γι’ αυτό και από το 1993, που τρέχω, σπανίως έχω φορέσει γάντια!
«Εγώ, πάντως, δεν το συνήθισα ποτέ το κρύο», πετάγεται ο Μαρκ, ο ψηλός της ομάδας, που για ποδοσφαιριστής το ξεκίνησε, αλλά, αντί για κοντρόλ και σουτ στο χορτάρι, τρέχει σαν τρελός στους πάγους. «Κανείς δε συμπαθεί το κρύο. Ούτε αυτοί που κατάγονται από το Ίνσμπρουκ. Θέλει πολύ μεγάλη πνευματική προετοιμασία για να το αντέξεις».
― Και φαντάζομαι ότι είναι και επικίνδυνο, όταν το έλκηθρο πιάνει ταχύτητες 135 χλμ./ώρα και μέχρι 5 g.
«Η ζωή είναι επικίνδυνη», αντιτείνει ο Γουέιν. «Οδηγείς στο δρόμο, είναι επικίνδυνο. Tρέχεις, μπορεί να σε πατήσουν. Σε κάθε άθλημα υπάρχει το στοιχείο της επικινδυνότητας. Ο εξοπλισμός μάς δίνει την απαραίτητη ασφάλεια. Είχα διάφορα ατυχήματα, αλλά ακόμα είμαι εδώ».
Ο Μαρκ, ωστόσο, που μιλά στακάτα, σίγουρα δείχνει απόλυτα βέβαιος για το αντίθετο.
― Το μπόμπσλεϊ είναι ένα πολύ επικίνδυνο άθλημα. Θα έλεγα πιθανώς μέσα στα δέκα πιο επικίνδυνα. Στο Λίλεχαμερ είχα ένα ατύχημα και ήταν ένα ξύπνημα για μένα. Έγινε στη διαδρομή 7. Tο έλκηθρο γλίστρησε και το κράνος έφυγε από το κεφάλι μου. Aποτέλεσμα, σπασμένο χέρι, κάψιμο από τον πάγο, 350 ράμματα και τρεισήμισι ώρες εγχείρηση. Πραγματικά και ειλικρινά: μερικές φορές, όταν τείνεις να ξεφύγεις από κάποιες καταστάσεις, τις βλέπεις πιο ξεκάθαρα. Η ηρεμία είναι σημαντική. Πήγα στο Μαϊάμι, ηρέμησα και αποφάσισα τι ήταν αυτό που πραγματικά ήθελα να κάνω. Και διάλεξα το έλκηθρο. Τώρα είμαι εδώ.
― Δε φοβήθηκες ποτέ έκτοτε;
― NO FEAR! NO FEAR! Ο φόβος είναι καλός, γιατί σε βοηθά να κατανοήσεις τον κίνδυνο. Αλλά δεν είναι καλό να φοβάσαι. Γιατί δεν μπορεί να ξεπεράσει το θάνατο. Μέχρι εκεί μπορεί να πάει. Οπότε δεν υπάρχει λόγος να φοβάσαι. Κοίτα αυτό το τατουάζ...
Σηκώνει το δεξί μανίκι και κατά μήκος ολόκληρου του χεριού του ξεπροβάλλουν τεράστιες λέξεις, αποτυπωμένες για πάντα στο σκουρόχρωμο δέρμα του. «Life is not guaranteed»... διαβάζει αργά και δυνατά. Σηκώνει και το αριστερό μανίκι: «But death is»!
― Τι σημαίνει αυτό, Μαρκ;
― Ακόμα κι αν πρέπει να περπατήσω 1 μίλι, 10 μίλια, 3.000 μίλια, 4.000 μίλια, ένα πράγμα είναι σίγουρο: ενδέχεται να μη φτάσω στον προορισμό μου. Tο χειρότερο που μπορεί να μου συμβεί είναι ο θάνατος. Αυτός ο τρόπος σκέψης με κάνει, όμως, καλύτερο άνθρωπο, πνευματικά και συναισθηματικά. Είναι μια κινητήριος δύναμη που με κάνει να υπερπηδώ οποιοδήποτε ψυχολογικό, φυσικό, συναισθηματικό ή πνευματικό εμπόδιο. Aυτό είναι το κίνητρό μου. Ξέρεις, το τατουάζ είναι ταμπού στα μέρη μου. Αν ψάξω δουλειά με αυτό το τατουάζ, είναι πρόβλημα. Αλλά όχι για μένα. Είναι πρόβλημα γι’ αυτούς! Εγώ το διαβάζω κάθε μέρα και αισθάνομαι καλά...
Τζαμαϊκανοί χωρίς ράστα; Ελλάδα χωρίς τσολιαδάκια!
― Θα μου λύσετε μια απορία; Τι σόι Τζαμαϊκανοί είστε χωρίς ράστα;
«Όχι, δεν έχουμε όλοι ράστα και δεν καπνίζουμε όλοι χόρτο», απαντά γελώντας ο Γουέιν. «Ο κόσμος γνώρισε την Τζαμάικα μέσω της μουσικής· της ρέγκε. Ο Μπομπ Μάρλεϊ και ο Πίτερ Τος ανήκουν στη θρησκεία ρασταφάρι κι έχουν τη γνωστή κόμμωση ράστα. Το σύνολό τους, όμως, δεν ξεπερνά το 5-10% του πληθυσμού της Τζαμάικα. Γι’ αυτό και στη διαφήμιση του Panda πρωταγωνιστούν ηθοποιοί και όχι εμείς».
― Τώρα θα μου πεις ότι δεν ακούτε και ρέγκε!
― Μας αρέσει η R&B, μας αρέσει, βέβαια, η ρέγκε, αλλά και σχεδόν όλα τα είδη μουσικής.
― Ωστόσο, μια χαρά χαλαρούς σας βρίσκω...
― Α, αυτό είναι ο τρόπος μας. Την πίεση την αντιμετωπίζουμε χαλαρά. Γι’ αυτό και δεν μπορείς να καταλάβεις ποτέ αν βρισκόμαστε υπό πίεση ή όχι. Πάντα γελάμε, πάντα διασκεδάζουμε, τραγουδάμε, προσπαθούμε πάντοτε να βλέπουμε τη θετική πλευρά των πραγμάτων.
Εμείς, οι Τζαμαϊκανοί, έχουμε το δικό μας τρόπο να περνάμε καλά και το να περνάμε καλά είναι ένα κομμάτι του εαυτού μας. Είναι κάτι πολύ φυσικό για μας. Δεν προσποιούμαστε! Βλέπεις ότι, ύστερα από σκληρή προπόνηση, κάνουμε πλάκα ο ένας στον άλλον. Έτσι είμαστε.
― Εκτός από την πλάκα, θα φέρουμε και κανένα αποτέλεσμα;
― Θέλουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί όσο όλες οι άλλες ομάδες. Δεν μπορούμε να έχουμε τον ακριβό εξοπλισμό των μεγάλων ομάδων, όπως οι Καναδοί ή κάποιοι από τους Ευρωπαίους, γιατί ουσιαστικά είμαστε μια μικρή ομάδα. Χάρη στη χορηγία της Fiat, μπορούμε τώρα να κάνουμε περισσότερη προπόνηση εκτός σεζόν και να αγοράσουμε καλύτερο εξοπλισμό. Η τεχνολογία των ελκήθρων είναι σαν τη Formula 1. Οι μεγάλες ομάδες τα αλλάζουν κάθε χρόνο, εμείς χρησιμοποιούσαμε μπομπ έξι ετών! Ελπίζουμε φέτος να καταφέρουμε να πάρουμε καινούργιο.
― Κι εγώ νόμιζα ότι η Τζαμάικα είναι μια μεγάλη ομάδα!
― Η Τζαμάικα είναι μια ομάδα με μεγάλο όνομα!
Αγωνιστικό έλκηθρο για αρχάριους...
Οι αγώνες αγωνιστικού ελκήθρου (μπόμπσλεϊ) διεξάγονται σε παγωμένες και ειδικά διαμορφωμένες κατηφορικές πίστες, μήκους κατά μέσο όρο 1.200-1.300 μ., όπου επιτυγχάνονται ταχύτητες 135 χλμ./ώρα και πλευρικές επιταχύνσεις που φτάνουν τα... 5 g! Παράδειγμα η Oλυμπιακή πίστα του Κάλγκαρι, με μήκος 1.475 μ., μέγιστη κλίση 15%, υψομετρική διαφορά 121,2 μ. και μέση κλίση 8,6%.
Υπάρχουν έλκηθρα δύο και τεσσάρων ατόμων, με έναν πιλότο και ένα ή τρία μέλη ως πλήρωμα, αντίστοιχα. Η επιτάχυνση από στάση γίνεται από τα μέλη του πληρώματος, που σπρώχνουν το όχημα για 50 μ. μέχρι να πηδήξουν όλοι μέσα. Η διαδικασία αυτή διαρκεί περίπου 6 δλ., μέσα στα οποία επιτυγχάνεται ταχύτητα πάνω από 40 χλμ./ώρα. Είναι προφανές ότι η αρχή είναι το ήμισυ του παντός σ’ αυτό το μη μηχανοκίνητο άθλημα και υπολογίζεται ότι 1 δέκατο του δευτερολέπτου προβάδισμα κατά την επιτάχυνση μεταφράζεται σε 3 δέκατα στο τέλος της διαδρομής. Στα υλικά κατασκευής των μπομπ περιλαμβάνονται ατσάλι, αλουμίνιο και κάρμπον, ενώ το μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος τους (μαζί με το πλήρωμα) είναι 390 κιλά για το διθέσιο και 630 κιλά για το τετραθέσιο.
Αντίθετα απ’ ό,τι στα ράλλυ, είναι πλεονέκτημα να ξεκινάς από τις πρώτες θέσεις της σειράς εκκίνησης, καθώς ο πάγος γίνεται με κάθε πέρασμα και πιο ανώμαλος, «κόβοντας» ταχύτητα απ’ το έλκηθρο. Έτσι, υπάρχει ένα σύστημα αξιολόγησης που επιβραβεύει τις ομάδες με τα καλύτερα αποτελέσματα. Περισσότερες πληροφορίες, στις ιστοσελίδες της Παγκόσμιας Oμοσπονδίας Aγωνιστικού Eλκήθρου, www.fibt.com, και της ομάδας της Τζαμάικα, www.jambob.com
Της Ελλάδος τα παιδιά
Δηλαδή, γιατί να έχει η Τζαμάικα εθνική ομάδα και όχι η Ελλάδα; Ναι, υπάρχει ελληνική ομάδα μπομπ! Με παρουσία σε δύο χειμερινές Ολυμπιάδες (Ναγκάνο και Σολτ Λέικ Σίτι), η ελληνική ομάδα κατετάγη 5η στο τετραθέσιο μπομπ και 36η στο διθέσιο έλκηθρο στο περσινό παγκόσμιο πρωτάθλημα. Την ομάδα αποτελούν οι Τζον-¶ντριου Καμπάνις, Αριστοτέλης Τιπουκίδης, Αλέξανδρος Γανωτάκης και Δρόσος Γαζής, ενώ το Δεκέμβριο του 2004 είχε αγωνιστεί με την ομάδα και ο επαγγελματίας παίκτης του χόκεϊ Κρις Τσέλιος. Και εις ανώτερα!
Τι είπε ο Λάπο Έλκαν;
• Οι χορηγίες είναι καλές, όταν είναι αμοιβαίες και καταφέρεις να δημιουργήσεις ένα οικογενειακό κλίμα ανάμεσα σε ομάδα και χορηγό, κάτι που να δημιουργήσει μια ιστορία. Αν δεν υπάρχει ιστορία, δεν υπάρχει λόγος να το κάνεις. Με την ομάδα της Τζαμάικα έχουμε μια ιστορική συνεργασία. Στην ταινία «Cool Runnings» μπορείτε να δείτε ότι ο προπονητής μεταφέρει την ομάδα με ένα παλιό Panda 75cl. Πιo πρόσφατα κάναμε τη διαφήμιση του Doblo και του Panda και νομίζω ότι είναι η πιο φωτεινή και ζεστή ομάδα που μπορείς να βρεις σε έναν «ψυχρό» κόσμο, όπως αυτόν των χειμερινών Oλυμπιακών Aγώνων. Καταφέρνουν να λιώνουν τον πάγο με το χαμόγελο και την ενέργειά τους. Θα έπρεπε να κερδίσουν το βραβείο, όχι απαραίτητα της ανταγωνιστικότητας, αλλά της θετικής ενέργειας, και δε βλέπω το λόγο να μη συνεχίσουμε μαζί και στο μέλλον.
• Τους φέραμε σε επαφή με τον Μίκαελ Σουμάχερ, την ομάδα της Γιουβέντους και, αν τα καταφέρουμε, θα προσπαθήσουμε να τους γνωρίσουμε και στο πλήρωμα του ιστιοπλοϊκού Luna Rossa, που πατρονάρεται από την Alfa Romeo στο Αmerica’s Cup.
• Oι επόμενες χορηγίες της Fiat θα είναι στα αθλήματα freestyle, όπως στο freestyle snowboard, ένα νέο, φρέσκο και δυναμικό σπορ, που αναπτύσσεται πολύ τα τελευταία χρόνια. Και, βέβαια, απευθύνεται σε νέους ανθρώπους, κάτι ιδιαίτερα σημαντικό για εμάς.
«Η γνωριμία μου με τον Σουμάχερ δε με έκανε να τον υποστηρίζω περισσότερο ή λιγότερο απ’ ό,τι πριν», μας δήλωσε λακωνικά ο Γουέιν Τόμας για τη συνάντησή του με τον Σούμι... Γιατί, άραγε;
Καλά, αυτοί είναι οι Γουέιν Μπλάκγουντ, Μαρκ Χιλ, Ρίκι Μάκιντος, Ντουέιν Μίτσελ, Κλάιβ ΜακΝτόναλντ και Γουέιν Τόμας. Οι... άλλοι ποιοι είναι; (Αν κρίνω από τα καλοκτενισμένα μαλλιά και τα προσεγμένα μουσάκια, μάλλον για Ιταλούς ποδοσφαιριστάς τους κόβω).