Ford Edge FCV
Οι ρύποι θα είναι άγνωστη λέξη για την επόμενη μέρα της αυτοκίνησης. Οδηγούμε το πρωτότυπο Ford Edge, που κινείται με ενεργειακές κυψέλες και φέρνει το αύριο ένα βήμα πιο κοντά.ΚΕΙΜΕΝΟ: ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΑΝΤΙΛΗΣ
ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΟΙ της Ford, βρεθήκαμε στο ¶αχεν της Γερμανίας, όπου στεγάζεται το ευρωπαϊκό παρακλάδι του τμήματος Έρευνας και Εξέλιξης της εταιρείας. Σκοπός μας ήταν να οδηγήσουμε ένα πρωτότυπο (μόλις 50 έντυπα από όλη την Ευρώπη είχαν αυτήν την ευκαιρία, κάτι που καταδεικνύει την έγκαιρη αντίδραση της ελληνικής αντιπροσωπείας), η θεωρητική χρηματική αξία του οποίου τοποθετείται γύρω στο 1.000.000 ευρώ. Μη φανταστείτε, όμως, ότι πρόκειται για κάποιο φουτουριστικό υπεραυτοκίνητο. Η SUV σιλουέτα του προδίδει ότι πρόκειται για κάτι πιο γήινο και προσγειωμένο. Αυτά, βέβαια, αν του ρίξεις μια γρήγορη ματιά, γιατί, αν μπορούσες να εισχωρήσεις κάτω από το εξωτερικό καβούκι, θα ανακάλυπτες μια τεχνολογία που βρίσκεται πολλά χρόνια μπροστά.
Πρόκειται για την υβριδική πλατφόρμα της εταιρείας, με την ονομασία «HySeries». Στη συγκεκριμένη μορφή της συνδυάζει ηλεκτροκινητήρες με ενεργειακές κυψέλες, με δυνατότητα επιπλέον φόρτισης μέσω οικιακού ρεύματος (μέσω μιας κοινής πρίζας, δηλαδή). Η πλατφόρμα αυτή έχει την ευελιξία να δεχθεί και εναλλακτικά προωθητικά συστήματα, όπως μικρούς κινητήρες πετρελαίου ή βενζίνης ή ακόμα και περισσότερες μπαταρίες, χωρίς να χρειάζεται κάποια επανασχεδίαση.
Εδώ, λοιπόν, σε κάθε άξονα υπάρχει ένας ηλεκτροκινητήρας συνολικής απόδοσης 130 kW και 47 χλγμ. Αμφότεροι τροφοδοτούνται από μία μπαταρία λιθίου 336 V, τη φόρτιση της οποίας έχει αναλάβει μία κυψέλη καυσίμου. Σε αντίθεση με παλαιότερες υλοποιήσεις, όπου η ενεργειακή κυψέλη συμμετείχε απευθείας στην κίνηση του αυτοκινήτου, στη συγκεκριμένη περίπτωση έχει ως μοναδικό σκοπό να φορτίζει την μπαταρία, κάτι που επιτρέπει τη μείωση του όγκου και του βάρους του όλου συστήματος (110 κιλά και 83 λίτρα όγκος) περίπου στο μισό, αυξάνοντας παράλληλα τη διάρκεια ζωής της συσκευής. Η μονάδα αυτή αποτελείται από δύο συστοιχίες με 110 κυψέλες έκαστη, συνολικής απόδοσης 40 kW. Η καθαρή αποδοτικότητά της στα 13 kW είναι 52%, περίπου διπλάσια σε σχέση με έναν κινητήρα που χρησιμοποιεί ως καύσιμο το υδρογόνο.
Στο κέντρο της διάταξης δεσπόζει η μακρόστενη δεξαμενή (πάνω από 2 μ. σε μήκος), στην οποία αποθηκεύονται 4,5 κιλά υδρογόνου υπό πίεση 350 bar.
Στην πράξη
Όλα αυτά δεν ήταν τοποθετημένα σε μια προθήκη, αλλά σε ένα καθ’ όλα λειτουργικό αυτοκίνητο. Απλώς γυρνάς το κλειδί και είσαι έτοιμος να ξεκινήσεις. Φυσικά, δεν ακούγεται τίποτε και τα πρώτα 40 χλμ. γίνονται με ήδη αποθηκευμένο ηλεκτρισμό, ενώ, όταν η κατάσταση φόρτισης πέσει κάτω από το 40%, ενεργοποιείται αυτόματα η κυψέλη καυσίμου. Η συνολική αυτονομία είναι γύρω στα 360 χλμ./ώρα και, ανάλογα με το στιλ οδήγησης, μπορεί να φθάσει μέχρι τα 640 χλμ. Έτσι, για παράδειγμα, για όσους οι καθημερινές μετακινήσεις είναι γύρω στα 80 χλμ., η κατανάλωση ισοδυναμεί με 2,8 λίτρα/100 χλμ. και η φόρτιση μπορεί να γίνεται μόνο μέσω οικιακού ρεύματος. Για μεγαλύτερες αποστάσεις, όπου η ενεργειακή κυψέλη δουλεύει περισσότερο, η ισοδύναμη κατανάλωση ανεβαίνει στα 5,7 λίτρα/100 χλμ., τη στιγμή που, σε κάθε περίπτωση, οι μόνες εκπομπές είναι ατμός και νερό.
Το Edge FCV δεν κρύβει το βάρος των 2,5 τόνων (ειδικά, μάλιστα, εάν αναλογιστεί κανείς ότι απουσιάζουν κινητήρας και κιβώτιο), τα χαρακτηριστικά λειτουργίας όμως του ηλεκτροκινητήρα βοηθούν τα μέγιστα. Παρ’ όλα αυτά, καταλαβαίνεις το βάρος της κατασκευής καθώς κινείσαι, αν και με την επιλογή Sport βελτιώνεται η απόκριση του κινητήρα. Οι μοναδικοί ήχοι κατά την κίνηση είναι αυτοί που προέρχονται από την κύλιση των ελαστικών και τη λειτουργία της κυψέλης καυσίμου (που μοιάζει σαν ένα ελαφρύ φύσημα).
Διατίθενται, εξάλλου, κύκλωμα για επανάκτηση της ενέργειας κατά το φρενάρισμα καθώς και (όπως στο Prius) ειδική ρύθμιση μέγιστης ανάκτησης, που είναι αποτελεσματικότερη, για παράδειγμα, σε περίπτωση ρολαρίσματος σε μία κατηφόρα... Κατά αυτόν τον τρόπο υποβοηθείται και το φρενάρισμα, που γίνεται κυρίως μέσω των ηλεκτροκινητήρων, αλλά υπάρχει και συμβατικό σύστημα πέδησης, σε περίπτωση αστοχίας του ηλεκτρικού κυκλώματος.
Σε έναν ιδανικό κόσμο
Η εμπλοκή της Ford στην υδρογονοκίνηση έχει ξεκινήσει από τη δεκαετία του 1990. Αρχικά οι κυψέλες καυσίμου χρησιμοποιούσαν ως καύσιμο την αιθανόλη, κάτι όμως που σταδιακά εγκαταλείφθηκε, λόγω της ιδιαίτερα μεγάλης πολυπλοκότητας, καθώς τα οχήματα είχαν φθάσει να γίνουν χημικά εργοστάσια με ρόδες. Τη σκυτάλη πήρε το υδρογόνο, και αυτήν τη στιγμή κυκλοφορεί (σε Αμερική και Ευρώπη) ένας στόλος από 30 Focus FCV, τα οποία έχουν διανύσει συνολικά πάνω από 1 εκατ. χλμ., παρέχοντας πολύτιμα στοιχεία που αφορούν την τεχνολογία των ενεργειακών κυψελών, την αξιοπιστία του υδρογόνου, τον τρόπο ανεφοδιασμού, την αποδοχή από το κοινό και τη συντήρηση.
Πάντως, με κόστος πολλαπλάσιο αυτού ενός συμβατικού αυτοκινήτου, η περίπτωση του Edge FCV έχει πολύ (εμπορικό) δρόμο να διανύσει ακόμα. Μέσω της μαζικής παραγωγής και της ευρύτερης αποδοχής των διάφορων υποσυστημάτων, το κόστος σταδιακά θα μειωθεί, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα γίνει και φθηνό. Πέρα από αυτό, όμως, θα πρέπει να διευθετηθούν και άλλα ζητήματα, που έχουν να κάνουν με τις γενικότερες υποδομές, τις μεθόδους παραγωγής και αποθήκευσης υδρογόνου και την αξιοπιστία τέτοιων συστημάτων. Μία όμως είναι η εικόνα που τελικά πρέπει να μένει ύστερα από όλα αυτά: ένα χέρι που ακουμπά την εξάτμιση και κατόπιν μπορεί ακόμα και να δοκιμάσει το νερό που βγαίνει (ελαφρώς αλμυρό, όπως διαπιστώσαμε), και αυτό σημαίνει πολλά για το περιβάλλον._ Σ. Τ.
Αν εξαιρέσει κανείς τα αυτοκόλλητα και τη δεύτερη τάπα-πρίζα, τότε τίποτε δεν προδίδει τη μοναδικότητα της κατασκευής, σε σχέση με το συμβατικό Edge που κυκλοφορεί στην Αμερική.
Οι μόνοι θόρυβοι που ακούγονται κατά την κίνηση είναι από τα λάστιχα και τον αέρα. Μόνο όταν ενεργοποιηθεί η κυψέλη καυσίμου ακούγεται ένα μικρό βουητό.
Κενή η θέση του κινητήρα των 3,5 λίτρων κάτω από το καπό, μιας και τα περισσότερα από τα επιμέρους τμήματα της υβριδικής πλατφόρμας έχουν μοιραστεί κάτω από το δάπεδο.
Λίαν εντυπωσιακός είναι ο φωτισμός της πρίζας μέσω της οποίας φορτίζονται οι μπαταρίες με ηλεκτρικό ρεύμα.
Στη μεγάλη οθόνη στην κονσόλα απεικονίζονται ανά πάσα στιγμή η ροή της ενέργειας και η κατάσταση φόρτισης.
ΜΠΑΤΑΡΙΕΣ ΛΙΘΙΟΥ
ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ
(419x2.100 χλστ.)
ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΥΨΕΛΗ 40 kW
DUAL e-Drive
(2 ηλεκτροκινητήρες συνολικής ισχύος 130 W και 47 χλγμ. ροπής)