Mini Ε
Ηλεκτρικό όνειροΧανόμαστε στο Μανχάταν στο τιμόνι ενός ηλεκτρικού Mini με περιορισμένη αυτονομία μεν, ονειρικό «γκάζι» δε!
Το ραντεβού με το ηλεκτρικό Mini Ε είχε κλειστεί στη λίμνη Γούντκλιφ του Νιου Τζέρσι, 40 χλμ. έξω από το Μανχάταν. Εκεί βρίσκονται οι κεντρικές εγκαταστάσεις της BMW Αμερικής. Ένα σύμπλεγμα από λευκά κτίρια που «μυρίζουν» Μόναχο σε ένα καταπράσινο προάστιο με αρχοντικά μερικών εκατομμυρίων δολαρίων τριγύρω. Ανάμεσα σε δεκάδες BMW στο πάρκινγκ, διακρίνουμε μια «5άρα» GT με καλυμμένα τα διακριτικά της και ένα Mini Ε με τον αύξοντα αριθμό «068» στο αριστερό φτερό. Μιλάμε για το πρώτο ηλεκτρικό μοντέλο παραγωγής, και μάλιστα με την υπογραφή ενός επώνυμου Ευρωπαίου κατασκευαστή. Παρήχθησαν συνολικά 500 Mini Ε στo πλαίσιο ενός πιλοτικού όσο και φιλόδοξου προγράμματος, που έχει ως στόχο τη δοκιμή της ηλεκτροκίνησης επί μακρόν σε πραγματικές συνθήκες από κανονικούς οδηγούς. Το Mini μηδενικών ρύπων δεν μπορείτε να το παραγγείλετε ακόμη, όμως είναι απτή πραγματικότητα. Εδώ και δύο μήνες, 450 επιλεγμένοι Νεοϋορκέζοι και κάτοικοι τους Λος ¶ντζελες εξασφάλισαν από ένα στο γκαράζ τους και κυκλοφορούν καθημερινά με αυτό. Το παρήγγειλαν μέσω Ίντερνετ και το χρησιμοποιούν με leasing αυστηρά για ένα χρόνο, πληρώνοντας δόση 850 δολάρια το μήνα. Μοναδική υποχρέωσή τους να το οδηγούν και να μεταφέρουν στην εταιρεία τις εντυπώσεις τους. Το πείραμα μεταφέρεται τώρα στο Λονδίνο, στο Μόναχο και στο Βερολίνο, αποδεικνύοντας πόσο σοβαρά έχει πάρει η BMW το θέμα της ηλεκτροκίνησης. Από αυτό θα εξαρτηθεί το άμεσο μέλλον της ηλεκτροκίνησης ή, καλύτερα, η εμπλοκή του Ευρωπαίου κατασκευαστή με αυτήν.
Περιμένοντας τον άνθρωπο της εταιρείας να μας παραδώσει τα «κλειδιά», αναρωτιόμαστε πώς συμπεριφέρεται το Mini Ε στο δρόμο. Έχει δύναμη; Ο ήχος του; Και προπάντων: Είναι πραγματικό Mini στην οδήγηση ή ένα βαρετό όχημα μηδενικών ρύπων;
Εξωτερικά, το ηλεκτρικό είναι λιγότερο κραυγαλέο από αρκετά Cooper. Και τα 500 που κυκλοφορούν είναι πανομοιότυπα: μολυβί, με ασημί οροφή στην οποία δεσπόζει το λογότυπο Ε της έκδοσης, μια στιλιζαρισμένη φίσα ρεύματος, η οποία επαναλαμβάνεται στο καπό και στην τάπα καυσίμου -συγγνώμη- της πρίζας.
Εσωτερικά, η ουσιαστική διαφορά με το δικό σας είναι ότι ο χώρος των πίσω καθισμάτων καταλαμβάνεται από τους συσσωρευτές, αφήνοντας ελάχιστο χώρο από πίσω για... καλλυντικά και μόνο. «Λεπτομέρειες» σκέφτομαι και δε βλέπω την ώρα να το βάλουμε μπροστά και να φύγουμε για Μανχάταν. «Ξέρετε, δε θα σας φτάσει η φόρτιση για να πάτε και να επιστρέψετε» μας λέει ο άνθρωπος της εταιρείας, χωρίς να θέλει να μας αποκαρδιώσει. «Αν μείνετε, θα βρούμε τρόπο να σας μαζέψουμε» προσθέτει καθησυχαστικά. «Κι αν κάνουμε ένα διάλειμμα για φόρτιση στον ντίλερ σας στο Μανχάταν;» τον ρωτάμε. Αυτό δεν το είχε σκεφτεί. «Θα το κανονίσω» μας λέει. Δηλαδή, έχουμε το πράσινο φως. Μανχάταν, ερχόμαστε!
Οδηγικό σοκ
Η διαδικασία εκκίνησης έχει ως εξής: Βάζεις το χειριστήριο στην ειδική σχισμή, πατάς το κουμπί Start δεξιά από το τιμόνι και περιμένεις να ανάψουν οι λυχνίες και να σηκωθεί η βελόνα φόρτισης. Τίποτα δεν ακούγεται. Με το που πατήσεις το δεξί πεντάλ, το αυτοκίνητο επιταχύνει αθόρυβα, αλλά αποφασιστικά. Επιστημονική φαντασία; Κάθε άλλο.
Μπαίνουμε στον αυτοκινητόδρομο 17 με κλειστό τον κλιματισμό, ανοιχτά τα παράθυρα -για να μη σκάσουμε από τη ζέστη- και με το μυαλό στην κατανάλωση του ρεύματος. Το μάτι δε φεύγει από το κεντρικό όργανο πίσω από το τιμόνι, το οποίο βρίσκεται στη θέση του -άχρηστου σε ένα ηλεκτροκίνητο όχημα- στροφομέτρου. Το όργανο είναι ένας ποσοστιαίος δείκτης αυτονομίας των μπαταριών. Έπειτα από 4 μίλια, η βελόνα έχει πέσει από το 98% στο 95%, αλλά ήδη μας έχει πιάσει το άγχος μη μείνουμε από ρεύμα στη μέση του δρόμου. Πώς το είπατε, κ. Σταυρόπουλε; Range anxiety; Με τέτοιες έγνοιες, το δεξί πόδι είναι σαν πατάει αυγό με κίνδυνο να σπάσει. Πάμε με 40 μίλια την ώρα στον αυτοκινητόδρομο, και οι βιαστικοί Νεοϋoρκέζοι κολλάνε σαν βδέλλες από πίσω μας. Περνώντας από δίπλα, μας ρίχνουν δολοφονικές ματιές. Δοκιμάζω να πιέσω βαθιά το δεξί πεντάλ και... τι «γκάζι» είναι αυτό; Η βελόνα του κοντέρ εκτοξεύεται στα 70 μίλια πριν ψελλίσω τη λέξη Mini, κι εμείς κολλημένοι στο κάθισμα γυρνάμε ταυτόχρονα και λέμε ο ένας τον άλλο: «Απίστευτο!». Πράγματι, δεν μπορείς να πιστέψεις ότι ένα ηλεκτρικό μοτέρ μπορεί να έχει τόση ψυχή. Εκεί που περιμένεις να επιταχύνει σαν golf cart, σου προκύπτει αληθινό καρτ που μπορεί να βάλει τα γυαλιά σε Cooper S. Κι όλα με ένα απαλό σφύριγμα του κινητήρα.
Ωστόσο, η πιο αλλόκοτη αντίδραση του αυτοκινήτου είναι στο άφημα του δεξιού πεντάλ. Ενώ περιμένεις να ρολάρει, αυτό φρενάρει αποφασιστικά σε βαθμό να ανησυχείς μήπως πέσει πάνω σου το αυτοκίνητο που ακολουθεί. Φυσικά, έχει προβλεφτεί το άναμμα των στοπ για να αποφεύγεται κάτι τέτοιο. Πρακτικά, μπορείς να οδηγείς στην εθνική και στην πόλη χωρίς να πατάς καθόλου φρένο. Μάλιστα, μπορείς να ρυθμίζεις την επιβράδυνση, σηκώνοντας απαλά το πόδι. Και το καλύτερο; Όταν επιβραδύνεις, ο κινητήρας λειτουργεί ως γεννήτρια και φορτίζει τις μπαταρίες. Εμείς στην κατηφορική διαδρομή μέχρι τη γέφυρα Ουάσινγκτον εξοικονομήσαμε 3% ρεύματος. Να μία μικρή χαρά σε ένα ηλεκτροκίνητο: να παράγεις το δικό σου ρεύμα στις κατηφόρες...
Επιχείρηση Μανχάταν
Περνάμε τη γέφυρα και μπαίνουμε στο Μανχάταν. Ακολουθούμε το δυτικό παραλιακό αυτοκινητόδρομο 9Α, που διατρέχει το νησί από βορρά προς νότο, με θέα τον ποταμό Χάντσον. Πράσινες πινακίδες οδηγούν στους αριθμημένους δρόμους (street) που διασχίζουν κάθετα το πολεοδομικό τέρας. Οι μεγάλοι αριθμοί του upper side οδηγούν στο Χάρλεμ. Ας το αφήσουμε για την ώρα. Στρίβουμε από τη 16η οδό και περνάμε από την κεντρική κρεαταγορά. Έχει λογική κίνηση, ευτυχώς. Περνάμε μέσα από το Γουέστ Βίλατζ, την πιο νεανική γειτονιά του Μανχάταν και φτάνουμε στην 5η λεωφόρο. Αυτή ξέρουμε -από το σινεμά- αυτήν εμπιστευόμαστε. Έχουμε κάνει 25 μίλια και έχουμε «κάψει» το 25% του ρεύματος. ¶ρα με οικονομική οδήγηση μπορούμε να κάνουμε 100 μίλια, σκέφτομαι, και ήδη οι φόβοι μήπως «ξεραθούμε» στη μεγαλούπολη δε μας απασχολούν πλέον. Παίρνουμε σβάρνα τις κεντρικές λεωφόρους. Από την 5η, στην 7η, όπου συναντάμε τη διαγώνια Μπρόντγουεϊ. Απίστευτη η κίνηση γύρω από την Τάιμς Σκουέαρ, την καρδιά του Μανχάταν. Συγκλονιστικό μέρος. Ουρανοξύστες καλυμμένοι με τεράστια video wall, πεζόδρομοι, κίτρινα ταξί, τρίκυκλα ποδήλατα, διώροφα κάμπριο λεωφορεία γεμάτα τουρίστες, περιπολικά παντού, Mamma Mia και Chicago (μιούζικαλ αυτά), πολύχρωμες βιτρίνες, λευκοί, μαύροι, Κινέζοι, Ινδοί, Μεξικάνοι, αρτίστες του δρόμου, άστεγοι που μαζεύουν κουτάκια Coca Cola, γιάπηδες με ξεκουμπωμένες γραβάτες που τρώνε στο πόδι hot dog και κυρίες με καλοκουρεμένα yorkshire, όλες οι φυλές του κόσμου είναι μαζεμένες σε αυτό το απίστευτο τετράγωνο. Την επόμενη ώρα κινδυνεύουμε από υπερβολική δόση Νέας Υόρκης. Μας έχει συνεπάρει τόσο που έχουμε ξεχάσει ότι οδηγούμε κάτι τόσο φουτουριστικό. Το πιο ενεργειακό μέρος του πλανήτη, αυτό είναι το Μανχάταν. Χρειαζόμαστε επειγόντως μια ανάπαυλα. Ευκαιρία να φορτίσουμε λίγο τις μπαταρίες και να τσιμπήσουμε κάτι. Στην BMW of Manhattan, στη συμβολή της 11ης λεωφόρου με την 57η οδό, ο Ισπανόφωνος μηχανικός έχει ειδοποιηθεί και μας περιμένει. «Μόνο μία ώρα, amigo» του λέμε και πάμε απέναντι για γύρο στο γωνιακό Tasos Cafe Restaurant. Τα πάντα έχει η Νέα Υόρκη. Και μπόλικη Ελλάδα, φυσικά.
Με φορτισμένες μπαταρίες
Μία ώρα ήταν αρκετή. Ο δείκτης έχει πάει πάλι στο 98% -από το 65 που είχε φτάσει σε 35 μικτά μίλια-, κι εμείς έχουμε την άνεση να παίξουμε λίγο εκτός των τειχών μέχρι να επιστρέψουμε στο Νιου Τζέρσι. Στον αυτοκινητόδρομο, με άνεση βλέπουμε τη βελόνα του ταχύμετρου να αγγίζει τα 95 μίλια, αλλά κόβουμε αμέσως, όχι τόσο για να μην υπερθερμανθεί ο κινητήρας όσο για το φόβο της αστυνομίας. Στο Νιου Τζέρσι βρίσκουμε μικρό δρόμο και χειριζόμαστε το ηλεκτρικό σαν πραγματικό Mini. Δείχνει λίγο βαρύ, αλλά είναι απόλυτα ισορροπημένο. Περισσότερο από το δικό σας Cooper S, μιας και έχει μειωμένο βάρος στον εμπρόσθιο άξονα (50 κιλά ζυγίζει ο κινητήρας) και επιπρόσθετο στον πίσω, με αποτέλεσμα η κατανομή να είναι στο ιδανικό 50%-50%. Ακόμα και πάνω στη στροφή, επιταχύνει ακαριαία χωρίς να σπινάρουν οι τροχοί, ενώ το τιμόνι έχει την ίδια ξυραφένια αίσθηση, εκείνη που μας έχει κρατήσει ερωτευμένους με αυτό το αυτοκίνητο, εδώ και χρόνια. Επιστρέφουμε στα κεντρικά της BMW με ένα χαμόγελο σχηματισμένο στα χείλη. Έχουμε κάνει 65 μίλια χωρίς να επιβαρύνουμε στο παραμικρό την ατμόσφαιρα του «μεγάλου μήλου». Και το καλύτερο; Απολαύσαμε οδήγηση, χάρη τόσο στη δύναμη όσο και στο στήσιμο του αυτοκινήτου. «Αφού σε κάνει να χαμογελάς, είναι πραγματικό Mini» σκέφτομαι. Το Mini του αύριο. Ένα αύριο που δεν είναι και τόσο μακρινό, πιστέψτε μας. Μπορεί η αυτονομία -η αληθινή, όχι η θεωρητική- να φτάσει τα 250 χλμ.; Δε χρειάζεσαι παραπάνω. Μόνο οι πόλεις στις οποίες ζούμε πρέπει να εξελιχθούν ανάλογα. Να γεμίσουν με πρίζες, αυτό χρειάζεται. Σε πρατήρια, σε πάρκινγκ, σε μαγαζιά ακόμα και πάνω στα παρκόμετρα να υπάρχει και μία παροχή. Να βάζεις την πιστωτική σου, να πληρώνεις τη στάθμευση και τη φόρτιση -όλα σε ένα- να πηγαίνεις για ψώνια, να το παίρνεις και να φεύγεις. Αυτό το Mini είναι χειροπιαστό παράδειγμα ότι οι καιροί που έρχονται μπορούν να είναι το ίδιο όμορφοι, κι ας μας λείψει η μουσική υπόκρουση των σπορ εξατμίσεων. Για σκεφτείτε το..._ Α. Τ.
ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ
Τα Mini Ε κατασκευάστηκαν στην Οξφόρδη και στο Μόναχο και, στη συνέχεια, ταξίδεψαν στην Καλιφόρνια για να τοποθετηθούν οι συσσωρευτές και ο ηλεκτροκινητήρας. Το αυτοκίνητο διαθέτει ελαφρώς ενισχυμένες αναρτήσεις για διαχείριση του επιπλέον βάρους, επαναπρογραμματισμένο DSC με γνώμονα τη διαφορετική απόκριση του ηλεκτροκινητήρα και έχει περάσει από ειδικές δοκιμές σύγκρουσης, με έμφαση την ασφάλεια των εύφλεκτων συσσωρευτών ιόντων λιθίου.
Οι συσσωρευτές, ο κινητήρας και το σύστημα φόρτισης κατασκευάζονται από την AC Propulsion, μία εταιρεία με δυναμικό 100 ανθρώπων, η οποία ιδρύθηκε στο Λος ¶ντζελες το 1992 και σήμερα θεωρείται κορυφαία στον τομέα ανάπτυξης ηλεκτρικών συστημάτων για αυτοκίνητα. Ο αμερικανικός ηλεκτροκινητήρας διακρίνεται για την υψηλή απόδοσή του και τη δυνατότητα να ανακτά την κινητική ενέργεια κατά την επιβράδυνση, φορτίζοντας τις μπαταρίες. Είναι αερόψυκτος, αποδίδει ισχύ 201 ίππων, ροπή 220 Nm από μηδέν στροφές και έχει μέγιστο όριο περιστροφής 13.000 σ.α.λ. Η ανάκτηση ενέργειας στην επιβράδυνση μπορεί να αυξήσει έως 20% την αυτονομία των συσσωρευτών, ενώ παράλληλα υποβοηθά το φρενάρισμα. Ο κινητήρας συνεργάζεται με ένα κιβώτιο μονής σχέσης που μεταδίδει την κίνηση στους εμπρός τροχούς.
Στο πίσω μέρος της καμπίνας φιλοξενούνται τρεις συσσωρευτές ιόντων λιθίου, η τεχνολογία των οποίων είναι ανάλογη με εκείνων που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρονικές συσκευές. Ωστόσο, η ανάπτυξή τους έχει γίνει αποκλειστικά για ηλεκτροκίνητα οχήματα. Σε σχέση με τις μπαταρίες των υβριδικών, είναι ελαφρύτερες και χαμηλότερου κόστους. Οι συσσωρευτές αποτελούνται από 48 μονάδες ιόντων λιθίου, καθεμία από τις οποίες απαρτίζεται από 106 μικρές κυψέλες. Κάθε μονάδα πληροφορεί ξεχωριστά την κεντρική μονάδα ελέγχου (τάση και θερμοκρασία), κάτι που βελτιστοποιεί τη λειτουργία του συστήματος κατά την οδήγηση και τη φόρτιση. Οι μπαταρίες τροφοδοτούν με ρεύμα 380V τον κινητήρα και απαιτούν 28 kWh για να επαναφορτιστούν πλήρως. Το κατοχυρωμένο σύστημα φόρτισης της AC Propulsion είναι συμβατό με ρεύμα 110-240V. Μία κιλοβατώρα εξασφαλίζει αυτονομία 8,7 χλμ. κατά μέσο όρο. Για την ταχύτερη φόρτιση των συσσωρευτών, η BMW εγκατέστησε ένα μετασχηματιστή 240V στο γκαράζ κάθε «ιδιοκτήτη» του Mini E. Στο πιλοτικό πρόγραμμα συμμετέχουν συγκεκριμένοι ντίλερ της εταιρείας στη Νέα Υόρκη και στο Λος ¶ντζελες, οι οποίοι έχουν αναλάβει τον τεχνικό έλεγχο των αυτοκινήτων κάθε 5.000 χλμ.
MINI Ε
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ Ηλεκτρικός AC Propulsion
ΜΕΓ. ΙΣΧΥΣ 201 ίπποι/6.000-12.000 σ.α.λ.
ΜΕΓ. ΡΟΠΗ 220 Nm/0-5.000 σ.α.λ.
ΚΙΝΗΣΗ Εμπρός
ΚΙΒΩΤΙΟ Αυτόματο μίας σχέσης
ΒΑΡΟΣ 1.465 κιλά
ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ
ΤΕΛΙΚΗ ΤΑΧΥΤΗΤΑ 152 χλμ./ώρα (περιορισμένη)
0-100 8,5 δλ.
ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ 250 χλμ. (ιδανικές συνθήκες),
175-155-165 χλμ. (πόλη/εθνική/μικτή)
ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ 0,13 kWh/χλμ.
ΧΡΟΝΟΣ ΦΟΡΤΙΣΗΣ 3 ώρες/240V 48 amp
4,5 ώρες/240V 32amp
26,5 ώρες/110V 12 amp