top icon
Αγώνες

Formula E: Το μέλλον είναι ηλεκτρικό

Η Formula E βρίσκεται μόλις στην τρίτη σεζόν της… ζωής της και έχει ήδη προσελκύσει περισσότερους Κατασκευαστές από την F1.

Τι είναι αυτό που έλκει Κατασκευαστές σαν τις Renault, Audi, DS, Jaguar, BMW και Mercedes στην αμιγώς ηλεκτρική Formula E; Ότι αποτελεί μια αγωνιστική πλατφόρμα με ελευθερία πειραματισμού στην ηλεκτρική τεχνολογία και χαμηλό κόστος. Καθώς οι απαιτήσεις της αυτοκινητοβιομηχανίας στρέφονται ολοένα και περισσότερο προς τα ηλεκτρικά οχήματα, η Formula E αποτελεί ιδανικό πεδίο εξέλιξης τεχνολογιών και προώθησης.

Το μέλλον είναι ηλεκτρικό!

Η Renault ήταν εξ αρχής ένθερμος υποστηρικτής του θεσμού. Στη δεύτερη σεζόν που υπήρξε ελευθερία διαφοροποίησης όσον αφορά το κινητήριο σύνολο, η εργοστασιακή ομάδα της γαλλικής εταιρείας κυριάρχησε. Για να κατακτήσει τους τίτλους οδηγών και κατασκευαστών, εκτιμάται ότι η Renault ξόδεψε περίπου 20 εκατομμύρια ευρώ. Δέκα φορές λιγότερο δηλαδή από τα 200 εκατ. ευρώ που φημολογείται ότι ξόδευε ετησίως η Audi (και η Porsche) στο WEC. Η γερμανική εταιρεία, στην ανακοίνωση αποχώρησής της από τους αγώνες αντοχής, παρέθεσε ως κύριο λόγο το γεγονός ότι θα στραφεί προς την παραγωγή ηλεκτρικών οχημάτων εντός των επόμενων ετών. Η προηγούμενη στρατηγική της στο μηχανοκίνητο αθλητισμό δεν ήταν εναρμονισμένη με τα μελλοντικά της σχέδια. Η αλήθεια είναι ότι το κόστος που θα επιφέρει στις εταιρείες του ομίλου το σκάνδαλο με τις εκπομπές ρίπων των πετρελαιοκίνητων οχημάτων της VW (και της Audi) διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην απόφαση αυτή. Από την πρώτη σεζόν του πρωταθλήματος της Formula E, η Audi υποστήριζε την ομάδα της Abt Schaeffler, που χρησιμοποιούσε τις εγκαταστάσεις της γερμανικής εταιρείας στο Νόιμπεργκ. Από την επόμενη σεζόν, η Abt Schaeffler θα αποτελεί την εργοστασιακή ομάδα της Audi στο θεσμό, με επιπλέον οικονομική και τεχνική υποστήριξη, φέρνοντας απόθεμα εμπειρίας από το WEC.

Η γαλλική εταιρεία παραγωγής πολυτελών αυτοκινήτων DS (μέλος του ομίλου Peugeot Citroen) συνεργάζεται με την Virgin του Ρίτσαρντ Μπράνσον. Η BMW ξεκίνησε φέτος τεχνική συνεργασία με την ομάδα της οικογένειας Andretti, με τον Michael (γιο του Mario, Πρωταθλητή F1 το 1978), να έχει αναλάβει προσωπικά τη διοίκησή της. Επιπλέον, η BMW είναι ο επίσημος προμηθευτής οχημάτων της Formula E, παρέχοντας το αυτοκίνητο ασφαλείας (ένα i8) και το ιατρικό αυτοκίνητο, ένα i3. Η Jaguar έκανε στο ξεκίνημα της τρέχουσας σεζόν ντεμπούτο με εργοστασιακή ομάδα στην τρέχουσα σεζόν της Formula E, λαμβάνοντας τη θέση της εκλιπούσας ομάδας του Jarno Trulli. H Mercedes ανακοίνωσε ότι έχει δεσμεύσει μια θέση για την πέμπτη σεζόν του θεσμού (2018-2019), που το grid της Formula E θα διογκωθεί από 10 σε 12 ομάδες.

Για εκείνη τη σεζόν είναι προγραμματισμένη η αύξηση της αυτονομίας των μονοθεσίων, ώστε να μπορούν να ολοκληρώσουν τον αγώνα χωρίς ανάγκη αλλαγής οχήματος στη μέση της απόστασης. Η εξέλιξη αυτή ενδέχεται να προσελκύσει ακόμη περισσότερους Κατασκευαστές που ίσως είναι διστακτικοί ακόμα, καθώς η αλλαγή μονοθεσίου στη μέση του αγώνα δεν προωθεί πρότυπα επαρκούς αυτονομίας που θέλουν να προωθήσουν οι εταιρείες. To διαγωνισμό για την κατασκευή και προμήθεια της καινούργιας μπαταρίας που θα επιτρέψει αυξημένη αυτονομία κέρδισε η McLaren, εναντίον αντιπάλων όπως οι Porsche, Red Bull, Renault και Williams. Επίσης, η McLaren παρέχει ηλεκτροκινητήρες σε μερικές ομάδες. Παράλληλα, το Motorsport Network, που ίδρυσε και εξακολουθεί να προεδρεύει ο νέος CEO της McLaren Zak Brown, αγόρασε πρόσφατα μερίδιο στην εταιρεία διαχείρισης των εμπορικών δικαιωμάτων της Formula E.

H Mahindra, που συμμετέχει στο θεσμό από την πρώτη του σεζόν, αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους Κατασκευαστές οχημάτων στην Ινδία και μέσω της θυγατρικής Reva, εμπορεύεται και ηλεκτρικά αυτοκίνητα. H κινέζικη κατασκευάστρια ηλεκτρικών οχημάτων NextEV, που αγόρασε την ομάδα με την οποία κατέκτησε ο Nelson Piquet τον τίτλο την πρώτη σεζόν, σκοπεύει να λανσάρει φέτος στην αγορά το NIO EP9, το ταχύτερο ηλεκτρικό αυτοκίνητο του κόσμου. Η βασιζόμενη στο Μονακό Venturi (με ένα σύντομο πέρασμα από την F1 το 1992) είναι επίσης εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικών οχημάτων. Η Venturi κατέχει το επίγειο ρεκόρ ταχύτητας για ηλεκτρικό όχημα, με 508,5 χ.α.ώ.

Τα οφέλη

Κατά τον αγωνιστικό διευθυντή της Jaguar, James Barclay, η βρετανική εταιρεία με το… βαρύ όνομα, «μπορεί να μάθει πολλά από την Formula E για τη διαχείριση θερμικών ζητημάτων με τη μπαταρία. Μπορούμε επίσης να μάθουμε για τον προγραμματισμό, πώς να αντλήσουμε το μέγιστο από τα αυτοκίνητά μας. H τεχνολογία δεν πρόκειται να είναι πανομοιότυπη, αλλά η φιλοσοφία, η τεχνική, τα συστήματα και τα προγράμματα θα μας διδάξουν πάρα πολλά». Η άμεση μεταφορά τεχνολογίας θα είναι ανέφικτη, αυτό είναι δεδομένο. Συνεπώς, υπάρχουν κάποιοι που κατηγορούν τους Κατασκευαστές ότι οι ισχυρισμοί τους περί μεταφοράς τεχνολογίας είναι κόλπα μάρκετινγκ που δεν αντιπροσωπεύουν την αλήθεια.

Ωστόσο, η Formula E έχει πετύχει εκεί που έχουν αποτύχει F1, IndyCar και WEC: να προσελκύσει πολυάριθμους κατασκευαστές. Επίσης, χωρίς πρόβλημα θορύβου, διοργανώνει αγώνες στο κέντρο των πιο επιφανών πόλεων του κόσμου: Λονδίνο, Παρίσι, Νέα Υόρκη. Τοποθεσίες που o Bernie θα… σκότωνε για να έχει. Η Formula E είναι απολύτως σχετική με το σχέδιο προώθησης που έχουν για το άμεσο μέλλον οι Κατασκευαστές, για αυτό και έχει προσελκύσει τόσους πολλούς. Ίσως τα μονοθέσια είναι ακόμα αργά και οι αγώνες αρκετά βαρετοί. Ωστόσο, το ρόστερ της Formula E είναι ήδη εντυπωσιακό. Μέσω της εξέλιξης που επιδέχονται, οι δυνατότητες των μονοθεσίων αναμένεται να αυξηθούν. Χωρίς να έχει το ιστορικό της F1 να την βαραίνει, η Formula E μπορεί να πειραματιστεί άφοβα με καινούργιες ιδέες μέχρι να βρει τι λειτουργεί καλύτερα. Στην F1 υπάρχουν πολύ υψηλά προσωπικά συμφέροντα που δεν αφήνουν το σπορ να εξελιχθεί. Στην Formula E οι εμπλεκόμενοι συνεργάζονται μεταξύ τους για να προωθήσουν το προϊόν, προς το παρόν τουλάχιστον, καθώς αυτό αποτελεί κοινό συμφέρον. Ίσως αυτό αλλάξει όταν οι μεγάλοι Κατασκευαστές εισέλθουν για τα καλά στην Formula E. Πόσο θα διογκωθεί ο θεσμός; Αυτό θα εξαρτηθεί και από το παρεχόμενο θέαμα. Η Formula E δε θα αντικαταστήσει σύντομα την F1. Αλλά ενδέχεται να δημιουργήσει ένα καινούργιο, ίσως νεότερο, κοινό.

Απώτερο μέλλον

Στα παρασκήνια, διενεργείται εξέλιξη για την προετοιμασία του Roborace, του πρώτου πρωταθλήματος με αυτόνομα κινούμενα οχήματα, χωρίς οδηγούς, το οποίο θα λαμβάνει χώρα στα πλαίσια των αγωνιστικών Σαββάτων της Formula E. Η τεχνολογία αυτόνομα κινούμενων οχημάτων αποτελεί τομέα άμεσου ενδιαφέροντος για τους Κατασκευαστές, αφού πολλοί από αυτούς σκοπεύουν να διαθέσουν τέτοια αυτοκίνητα στην αγορά περί το 2020. Η εξέλιξη του απαιτούμενου λογισμικού για τους αγώνες Roborace ίσως αποτελέσει ενδιαφέρον πεδίο έρευνας και ανταγωνισμού για τους Κατασκευαστές στο άμεσο μέλλον.

Επίσης, στις αρχές Ιανουαρίου, η Formula E διοργάνωσε τον μεγαλύτερο αγώνα με ηλεκτρονικούς προσομοιωτές στην ιστορία, με χρηματικό έπαθλο ένα εκατομμύριο δολάρια. Είκοσι επαγγελματίες οδηγοί από την Formula E αναμετρήθηκαν με 10 ικανότατους -στον ψηφιακό κόσμο- οδηγούς στο Λας Βέγκας. Η Formula E δείχνει διατεθειμένη να εξερευνήσει και αυτή την παραγνωρισμένη πτυχή του… ψηφιακού μηχανοκίνητου αθλητισμού, η οποία παρέχει πρόσφορο έδαφος για ευκαιρίες προώθησης._Φ.Λ.

Tεχνολογικός πόλεμος

Στην Formula E, το πλαίσιο και η μπαταρία των μονοθεσίων είναι κοινά για όλες τις ομάδες. H μπαταρία ιόντων λιθίου, την οποία παρέχει η Williams, ζυγίζει 320 κιλά (μαζί με το περίβλημα από ανθρακονήματα) και αντιστοιχεί σε 300 μπαταρίες λάπτοπ, ή 4.000 κινητών τηλεφώνων. Από τη δεύτερη σεζόν, οι Κατασκευαστές έχουν τη δυνατότητα να σχεδιάσουν το δικό τους κινητήριο σύνολο, το οποίο πέραν από την μπαταρία, αποτελείται από τον αντιστροφέα, τον ηλεκτροκινητήρα και τη μετάδοση. Ο αντιστροφέας ελέγχει την ένταση του ρεύματος που παρέχεται στον κινητήρα. Οι αντιστροφείς περιέχουν χιλιάδες διακόπτες υψηλότατης ισχύος που έχουν τη δυνατότητα παροχής και διακοπής ισχύος προς τον κινητήρα έως και 10.000 φορές το δευτερόλεπτο.

Οι ηλεκτροκινητήρες αποτελούνται από δύο βασικά μέρη. Τον δρομέα (rotor), που αποτελεί τον κινητήριο άξονα και είναι εφοδιασμένος με ισχυρούς μαγνήτες. Ο δρομέας περιστρέφεται εντός ενός κυλινδρικού στάτη (stator), που παραμένει στατικός και διαθέτει πηνία στο εσωτερικό μέρος του. Όταν διοχετεύεται ηλεκτρικό ρεύμα στα πηνία, παράγεται ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, το οποίο ελκύει και απωθεί τους μαγνήτες του δρομέα, προκαλώντας την περιστροφή του. Ο δρομέας μπορεί να φτάσει έως και 20.000 σ.α.λ. Τις επιδόσεις στη φετινή σεζόν αναμένεται να βελτιώσει το χαμηλότερο -κατά 8 κιλά- ελάχιστο όριο βάρους: 880 κιλά μαζί με τον οδηγό. Επίσης, φέτος έχει αυξηθεί το μέγιστο όριο ενέργειας που μπορούν να ανακτήσουν από το φρενάρισμα τα μονοθέσια: από τα 100 στα 150 kW.

Για τη δεύτερη σεζόν, η Renault υιοθέτησε έναν μονό, εγκάρσια τοποθετημένο ηλεκτροκινητήρα και κιβώτιο δύο ταχυτήτων, το οποίο οι οδηγοί χειρίζονταν με πατροπαράδοτο λεβιέ, καθώς το σύστημα αυτό ήταν ελαφρύτερο. Φέτος, η Renault χρησιμοποιεί μονάχα μια σχέση στη μετάδοση, χωρίς να δείχνει να αντιμετωπίζει προβλήματα ροπής στις δύο εκκινήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής στην τρέχουσα σεζόν. Αμφότερες οι νίκες κατέληξαν στα χέρια του περυσινού πρωταθλητή και οδηγού της γαλλικής ομάδας, Σεμπαστιέν Μπουεμί. Στην προηγούμενη σεζόν, η DS Virgin και η NextEV υιοθέτησαν διπλούς, εγκάρσια τοποθετημένους ηλεκτροκινητήρες με άμεση μετάδοση. Οι δυο ηλεκτροκινητήρες παρείχαν επαρκή ροπή για την επιτάχυνση από αργές ταχύτητες, ωστόσο, το επιπλέον βάρος τους προκαλούσε προβλήματα χειρισμού, κάνοντας το πίσω μέρος του μονοθεσίου να γλιστράει. Συνεπώς, η DS Virgin χρησιμοποιεί φέτος μονό εγκάρσιο ηλεκτροκινητήρα με κιβώτιο δύο σχέσεων. Η NextEV επέμεινε στο διπλό ηλεκτροκινητήρα με άμεση μετάδοση.

Η Abt Schaeffler δεν έχει αποκαλύψει λεπτομέρειες για τον επιμήκη κινητήρα της, πάντως το μονοθέσιο της ομάδας παράγει χαρακτηριστικό ήχο. Γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιεί κιβώτιο τριών σχέσεων και έχει τοποθετήσει τον αντιστροφέα ακριβώς πάνω από τον ηλεκτροκινητήρα για να χαμηλώσει το κέντρο βάρους. Mahindra και Andretti χρησιμοποιούν τον ηλεκτροκινητήρα της Magneti Marelli που αποτελείται από δύο τριφασικές μονάδες. H Mahindra τον έχει τοποθετήσει εγκάρσια και τον συνδυάζει με κιβώτιο δύο σχέσεων, ενώ στο μονοθέσιο της Andretti ο κινητήρας είναι επιμήκης και το κιβώτιο τριών ταχυτήτων. Η Jaguar δημιούργησε το κινητήριο σύνολο με τη βοήθεια της Williams, επιλέγοντας την παραδοσιακή οδό με επιμήκη κινητήρα και κιβώτιο δυο σχέσεων.

Τεχνικά χαρακτηριστικά μονοθεσίου Formula E

Μέγιστη ταχύτητα: 225 χ.α.ώ.

Ισχύς: 200 kw (270 ίπποι) στις κατατακτήριες δοκιμές

170 kW (230 ίπποι) στους αγώνες

Επιτάχυνση 0-100 χ.α.ώ.: 2,95 δλ.

Μέγιστη πλευρική επιτάχυνση: 1,75 G

Μέγιστη ανάκτηση ενέργειας: 150 kW

Συνολικό βάρος: 880 κιλά (με τον οδηγό)

Κόστος μονοθεσίου: 350.000 ευρώ

Ακολουθήστε το 4troxoi στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα!

ΤΙΜΕΣ - ΤΕΧΝΙΚΑ