Πρόκειται για μια θέση-επίδοση που συνήθως μεταφράζεται εύκολα σε νίκη και που κατακτιέται από τους πιλότους στον έναν γύρο οδηγώντας στο απόλυτο όριο. Ποια είναι, όμως, η ιστορία της pole position; Τι λένε τα στατιστικά; Τελικά, πόσο πρέπει να αποτελεί σημείο αναφοράς για τη συνολική «εικόνα» ενός πιλότου της F1;
Η πρώτη θέση στη σειρά εκκίνησης κάθε μορφής μηχανοκίνητου αθλητισμού σε πίστα πήρε το όνομα «pole position» από τις ιπποδρομίες, καθώς το πιο γρήγορο άλογο έπαιρνε την εσωτερική γραμμή στην εκκίνηση, δίπλα στο κοντάρι (pole).
Σε κάποιες πίστες, αυτή η θέση αποβαίνει να είναι καταλυτικής σημασίας, σε άλλες μπορεί να μην παίξει τον ίδιο ρόλο, όμως πάντα, το να κατακτήσει ένας οδηγός αρκετές poles είναι μία χειροπιαστή απόδειξη της ταχύτητάς του –έστω και στον έναν γρήγορο γύρο.
Άλλωστε, ποιος μπορεί να ξεχάσει τον θρυλικό γύρο του Ayrton Senna στο Μονακό το 1988, όταν έγραψε χρόνο 1,427 δλ. ταχύτερο του Alain Prost ή τον γύρο του Michael Schumacher το 2012 στην ίδια πίστα με τη Mercedes, πριν χάσει την pole λόγω ποινής πέντε θέσεων. Είναι αυτό το 1 λεπτό και κάτι που συναρπάζει και φέρνει στο όριο τον οδηγό.
Μέσα στα χρόνια, η διαδικασία των κατατακτήριων έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές. Στις αρχές της εγκαθίδρυσης των Grand Prix ως μίας ευρέως διαδομένης μορφής αγώνων, η θέση εκκίνησης των οδηγών καθοριζόταν με κλήρωση. Τα χρόνια πέρασαν και ξεκίνησε η πιο σύγχρονη εκδοχή των qualifying, που πολλές φορές είχε να κάνει ακόμα και με την πρόκριση ενός οδηγού στον Κυριακάτικο αγώνα, ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι από το 1996 ως το 2006, η FIA τροποποίησε το σύστημα 6 φορές. Επίσης, περίφημη (για τους λάθους λόγους) ήταν κι αλλαγή που επιχειρήθηκε στην αρχή του 2016, με το σύστημα του αποκλεισμού μετά από κάθε 90 δευτερόλεπτα του πιο αργού οδηγού, κάτι που κατέληξε σε μεγάλο φιάσκο κι εγκαταλείφθηκε 2 αγώνες μετά.
Πλέον, υπάρχει και το FIA Pole Trophy, που ξεκίνησε το 2014, και απονέμεται στον οδηγό με τις περισσότερες pole σε μία χρονιά στην F1.
Η μάχη των στατιστικών
Δεν είναι πολλές οι φορές που μπορείς να κρίνεις την ταχύτητα ενός οδηγού από απλά ψηφία, αλλά μία από αυτές είναι τα στατιστικά των pole position.
Το ζήτημα του κατά πόσο εύκολο είναι πλέον για έναν γρήγορο οδηγό σε ένα γρήγορο μονοθέσιο για μια σειρά ετών να σπάσει τα ρεκόρ των παλαιότερων, είναι κάτι που έχει ανακύψει εκ νέου με την ισοφάριση των pole του Senna από τον Hamilton στο φετινό Καναδικό GP.
Κι ίσως να υπάρχει μία δόση αλήθειας σε αυτήν την ένσταση ορισμένων. Αυτό θα το αποδείξει η στατιστική.
Συγκεκριμένα, οι δύο οδηγοί έχουν αμφότεροι 65 pole position σε 11 σεζόν. Η διαφορά όμως έγκειται στον αριθμό των αγώνων. 65 pole σε 162 αγώνες για τον Βραζιλιάνο, σε 195 για τον Βρετανό. Κι εδώ βασίζεται το επιχείρημα που βάζει σε ένα διαφορετικό πλαίσιο την έννοια του ρεκόρ. Οι 33 αγώνες που χωρίζουν το ορόσημο αυτό είναι καταλυτικοί –είναι κάτι λιγότερο από 1,5 σεζόν με το τωρινό καλεντάρι.
Επίσης, είναι σημαντικό να δούμε και πότε κατέκτησε την πρώτη του pole κάθε οδηγός. Στον Lewis Hamilton πήρε 6 αγώνες για να βρεθεί στην πρώτη θέση της εκκίνησης, στο GP Καναδά του 2007 με τη McLaren, το ταχύτερο μονοθέσιο (ή έστω ένα εκ των δύο ταχύτερων) εκείνης της χρονιάς. Στον Ayrton Senna πήρε 17, στο Πορτογαλικό GP του 1985 με την Lotus 97T, ένα μονοθέσιο με μόλις 3 νίκες εκείνη τη χρονιά, που απλά ο Senna εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο.
Αλλά…
…ρέπει να αποφύγουμε τις παγίδες, που δεν είναι και τόσο προφανείς. Είναι εν πολλοίς άδικο να συγκρίνουμε δύο πολύ διαφορετικές εποχές με τα ίδια κριτήρια. Οι άνωθι αριθμοί είναι ένα πολύ αντιπροσωπευτικοί, αλλά σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο, είτε χρονικό, είτε συγκυριακό. Ο Hamilton βρέθηκε από την αρχή της καριέρας του σε μία κορυφαία ομάδα, με ένανεκπληκτικό μονοθέσιο στη διάθεσή του. Ο Senna πάλεψε με την Toleman για μία χρονιά, πριν περάσει στην πιο ανταγωνιστική Lotus-Renault, προτού μεταβεί τελικά στη McLaren, όπου και εκτόξευσε την καριέρα του. Επομένως, είναι έκδηλο ότι οι 65 poles του Βραζιλιάνου θρύλου ήρθαν με μεγαλύτερο κόπο – ή μήπως όχι;
Όταν για μία πενταετία (1988-1992) έχεις στα χέρια σου το καλύτερο ή ένα από τα καλύτερα μονοθέσια στο εκάστοτε grid, το να έρθουν οι poles είναι πιο εύκολο από όσο φαντάζει. Και ναι, το ίδιο ισχύει και για τον Hamilton του 2007-2008 και 2014-2017.
Οπότε, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι, οι αριθμοί δε λένε πάντα την αλήθεια. Κι όσο κοινότυπο κι αν ακούγεται αυτό, είναι η ιστορική μελέτη και η βαθύτερη κατανόηση των γεγονότων που εκφράστηκαν ως αριθμοί που σε οδηγεί σε μια πιο ξεκάθαρη εικόνα της πραγματικότητας. Ούτε οι συγκρίσεις, ούτε οι επικρίσεις βοηθούν στον σχηματισμό μιας νηφάλιας, εμπεριστατωμένης άποψης στο θέμα. Κι αυτό δεν αφορά μόνο το εν λόγω θέμα._Δ.Μ.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
