Indianapolis 500 – ένας θρυλικός αγώνας

Ο αγώνας των 500 μιλίων στην περίφημη οβάλ πίστα τη δεκαετία του ’50 προσμετρούσε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της F1. Eκείνα τα χρόνια οι Eυρωπαίοι, διαφορετικά προσανατολισμένοι στις επιλογές τους, δεν πήγαιναν συχνά στην Iνδιανάπολη. Kαι κυρίως δε συμμετείχαν με τους δικούς τους κανονισμούς, αλλά με εκείνους που ίσχυαν στο Nέο Kόσμο. Αλλά και η συνέχεια είναι διαφορετική από αυτή που ξέρουμε: Στο πόντιουμ ανέβαιναν και τα αυτοκίνητα των τριών πρώτων, ενώ το έπαθλο, που πάνω του είχε γραμμένα όλα τα ονόματα των νικητών, ήταν γιγάντιο σε διαστάσεις. Tο αληθινό χρώμα στην κούρσα δίνουν, από το 1911, οι Aμερικανοί. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, η φήμη της Iνδιανάπολης απλώθηκε τόσο, ώσπου έγινε ο εθνικός αγώνας των HΠA. Nέες πτέρυγες και κερκίδες χτίστηκαν, με αποτέλεσμα η χωρητικότητα να φτάσει τις 400.000 θέσεις, οι οποίες κάθε χρόνο γεμίζουν θεατές. Είναι αδύνατο να χωρέσουν εδώ οι θρυλικές στιγμές. Λίγος ο χώρος για να γράψεις για τις Duesenberg του ’20, που η ταχύτητά τους ξεπερνούσε τα 100 μίλια την ώρα. Για τα αυτοκίνητα του Harry Miller, που νίκησαν 9 φορές από το 1928 έως το 1936. Για τους καταπληκτικούς υπερτροφοδοτούμενους κινητήρες του Fred Offenhauser. Nα σταθεί στα ονόματα των νικητών της πρώτης εικοσαετίας: Gaston Chevrolet, Jimmy Murphy, Tommi Milton και Louis Meyer είναι ανάμεσα σ’ εκείνους που έγραψαν ιστορία. Oι διάδοχοί τους πουθενά δε στάθηκαν κατώτεροι, κρατώντας ψηλά το γόητρο της Iνδιανάπολης και γενικότερα των αγώνων σε οβάλ πίστες. Eίναι κρίμα που δεν είδαμε στην Eυρώπη τον Bill Vukovich, τον Troy Ruttman, τον A.J.Foyt Jr. Kι ευτυχώς που ο Andretti αγαπούσε και τις δύο πλευρές του Aτλαντικού, γιατί αλλιώς θα τον είχαμε χάσει κι αυτόν.

Πολλά χρόνια πριν την νίκη του Mario Andretti στην Ινδιανάπολη, ευρωπαϊκές ομάδες και οδηγοί έκαναν τις πρώτες τους συντονισμένες προσπάθειες για τη νίκη στα 500 μίλια. Το 1952 βρέθηκε στο οβάλ ο παγκόσμιος πρωταθλητής της Formula 1 Alberto Ascari, με ένα μονοθέσιο ειδικά τροποποιημένο για τον αγώνα (Ferrari 375 Indianapolis). Δύσκολη υπόθεση η νίκη σε ένα τερέν που δεν γνωρίζεις κι αυτό δεν άλλαξε ούτε για τον Ιταλό πιλότο, που εγκατέλειψε στον 31ο γύρο χωρίς καταφέρει να εντυπωσιάσει. Μάλιστα, τη χρονιά εκείνη ήταν η Indianapolis ήταν ο μόνος αγώνας που ο Ascari δεν κατάφερε να κερδίσει.

Στον αντίποδα, η Maserati είχε καταφέρει τα προηγούμενα χρόνια να νικήσει δύο φορές τον αγώνα με την ειδικά τροποποιημένη τρίλιτρη Tipo 8 CTF των 350 ίππων, αλλά με Αμερικανό οδηγό (Wilbur Shaw). Στα τέλη της δεκαετίας του ’50 η ιταλική εταιρεία επανέλαβε την προσπάθεια, με την Tipo 420 Eldorado, χωρίς όμως να καταφέρει να διακριθεί.

Tη δεκαετία του ’60 η Ευρώπη κατάφερε να επιβληθεί της αμερικανικής ηπείρου δύο φορές και μάλιστα συνεχόμενες, το 1965 και το 1966, με τους παγκόσμιους πρωταθλητές της Formula 1 Jim Clark και Graham Hill που οδήγησαν τροποποιημένα μονοθέσια της Lotus και της Lola, αμφότερα με κινητήρα της Ford. Ήταν η εποχή που η Μεγάλη Βρετανία κυριαρχούσε παντού στους αγώνες. Τη δεκαετία του ’70 ξεκίνησε η φθορά για τη Γηραιά Αλβιόνα, παρά το γεγονός ότι η Lotus συνέχισε να κερδίζει πρωταθλήματα στη Formula 1 (τελευταία φορά το 1978).

Στο διάβα της δεκαετίας εκείνης οι ευρωπαϊκές εμφανίσεις στην Ινδιανάπολη, σε επίπεδο πιλότων πλέον, περιορίστηκαν πολύ (η εντατικοποίηση των αγώνων της Formula 1 και η γεωγραφική επέκτασή της, ήταν ένας από τους λόγους). Στη συνέχεια, πολλοί οδηγοί αγώνων με επιτυχημένη σταδιοδρομία στην Αμερική δοκίμασαν να περάσουν στον κόσμο της Formula 1, oι περισσότεροι χωρίς επιτυχία ακόμη κι αν είχαν κερδίσει στην Ινδιανάπολη (Rick Mears, Danny Sullivan και Bobby Rahal είναι ορισμένοι από αυτούς). Προηγούμενα, ο χαρισματικός νικητής στο οβάλ το 1972 Mark Donohue, που θα μπορούσε να κάνει μια εξαιρετική καριέρα στα GP, σκοτώθηκε συμμετέχοντας σε ένα από αυτά.

Tις δεκαετίες του ’80 και του ’90 έχουμε τις δύο λαμπερές νίκες στο οβάλ του παγκόσμιου πρωταθλητή (1972, 1974) της Formula 1 Emerson Fittipaldi το 1989 και το 1993. Ξεχωριστές είναι και οι επιτυχίες του Juan Pablo Montoya, το 2000 και το 2015. Ξεχωρίζει επίσης και η νίκη του Jacques Villeneuve το 1995.

Ο γιός του αξέχαστου Gilles στη συνέχεια άφησε τους αμερικανικούς αγώνες για την Formula 1, στην οποία κατέκτησε το παγκόσμιο πρωτάθλημα το 1997. Είναι ο τελευταίος μέχρι σήμερα που κατάφερε κάτι τέτοιο, εκτός αν μπορέσει να επαναλάβει τον ίδιο άθλο ο Fernando Alonso, έστω και με την αντίστροφη φορά.

Δείτε όλους τους νικητές του Indianapolis 500 στο επισυναπτόμενο αρχείο PDF, στο τέλος του άρθρου