L Oeuf – ένα ηλεκτρικό αυγό στο Παρίσι

Παρατηρώντας αυτό το μοναδικό αυτοκίνητο, εύκολα καταλαβαίνεις γιατί ονομάστηκε έτσι, καθώς η εξωτερική του σχεδίαση παραπέμπει ευθέως σε αυγό. Ξεπερνώντας τα πρώτα στάδια της έκπληξης διαπιστώνεις ότι το σχήμα που του δόθηκε είναι ευφυές, αφού αξιοποιεί πλήρως τον προβλεπόμενο χώρο για τον οδηγό και τον συνοδηγό του, ενώ η ορατότητα προς τα έξω είναι απεριόριστη. Ο θάλαμος διακυβέρνησής του είναι αναμφίβολα τεράστιος, παρά το μικρό του μέγεθος, δικαιώνοντας απόλυτα τον σχεδιαστή και καλλιτέχνη Paul Arzens (1903–1990) που το επινόησε. Για το πλαίσιό του χρησιμοποιήθηκαν σύγχρονα ελαφρά υλικά, όπως το «Duralinox» που υιοθετείται στην κατασκευή των ποδηλάτων, με βασικότερο πλεονέκτημα την σαρωτική μείωση του βάρους. Όσο για το αμάξωμά του, διαμορφώθηκε με γενναίες δόσεις plexiglass, σε μια εποχή που το συγκεκριμένο υλικό ήταν σχεδόν άγνωστο στο ευρύ κοινό. Το αμαξίδιο του 1942, με τους μικροσκοπικούς τροχούς και τον τοποθετημένο πίσω ηλεκτρικό κινητήρα, ζύγιζε 90 κιλά. Μόλις προστέθηκαν οι μπαταρίες, το βάρος του αυξήθηκε στα 350 κιλά. Η αυτονομία του «αυγού» ανερχόταν στα 100 χιλιόμετρα, ενώ μεταφέροντας δύο άτομα μαζί με τον οδηγό μπορούσε να ταξιδεύει με 60 ως 70 χιλιόμετρα την ώρα.

Η άνθηση (αν μπορεί κάποιος να την χαρακτηρίσει έτσι) των ηλεκτρικών αυτοκινήτων στη Γαλλία το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’40, δεν είχε φυσικά να κάνει με τις οικολογικές ανησυχίες και την εξοικονόμηση πόρων του σήμερα. Ο λόγος που εξαπλώθηκαν στους δρόμους του Παρισιού ήταν οι υπερβολές των κατακτητών Ναζί, που δέσμευσαν όλα τα υγρά καύσιμα της χώρας για τις ανάγκες του πολέμου που είχαν εξαπολύσει εναντίον του πολιτισμένου κόσμου. Δεκάδες ηλεκτρικά μοντέλα κυκλοφόρησαν τότε, αν και σε περιορισμένους αριθμούς, τα περισσότερα ενδιαφέροντα για τις τεχνικές τους επιλογές και τις πρακτικές λύσεις που έριξαν στο τραπέζι της εξέλιξης. Απλά, δεν υπήρχε ειρήνη, ώστε να πέσουν πάνω τους τα φώτα της δημοσιότητας και να τους δοθεί η πρέπουσα σημασία. Αυτό συμβαίνει τώρα, σε άλλους πια καιρούς και με διαφορετικές προτεραιότητες.

Το ηλεκτρικό αυγό δεν ήταν απλά ένα αυτοκίνητο, αλλά ο δημιουργικός καρπός ενός προβληματισμού σχετικά με τη χρήση των οχημάτων στις αστικές περιοχές. Βεβαίως, η ηλεκτρική ενέργεια είχε επιλεγεί από την ανάγκη να παρακαμφθούν οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν από τους ναζιστές, όμως ο σχεδιαστής του «L’Oeuf» έλαβε υπόψη του όλες τις σχετικές παραμέτρους και τις συνιστώσες: μικρό σε μέγεθος όχημα που δεν ρυπαίνει αφού δε χρησιμοποιεί κινητήρα εσωτερικής καύσης, εύκολο στη χρήση και αθόρυβο, το ιδανικό δηλαδή αυτοκίνητο για να μετακινείσαι σε μια πολυάνθρωπη και πολύβουη πόλη.

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ο Paul Arzens έβαλε προσωρινά νερό στο κρασί του, τοποθετώντας στο διαμέρισμα του κινητήρα ένα μηχανικό σύνολο της Peugeot, χωρητικότητας 125 κυβικών εκατοστών. Το L’Oeuf παρέμεινε στην ιδιοκτησία του μέχρι το τέλος, με τον ίδιο να το χρησιμοποιεί από καιρό σε καιρό. Μετά το θάνατό του αποκτήθηκε από το Μουσείο Αυτοκινήτου της Mulhouse, όπου και εκτίθεται μαζί με το επίσης δικό του και για διαφορετικούς λόγους εντυπωσιακό «La Balaine».

Φωτογραφίες: Cite de l Automobile Mulhouse, Musée des Arts et Métiers