Porsche 928: Αρχόντισσα κι αλήτισσα

Τo 1971, και ενώ η «911» μετρούσε ήδη επτά χρόνια ζωής, μια αβεβαιότητα στον κόσμο της αυτοκίνησης έδειχνε να επηρεάζει την τύχη πολλών σπορ αυτοκινήτων. Εκείνη την εποχή είχαν αρχίσει στην Porsche να σχεδιάζουν κάτι νέο και αρκετά διαφορετικό από το αυτοκίνητο-σύμβολο που αποτελούσε η «911». Ειδικά στην πολυπόθητη αγορά της Αμερικής, η πίεση των εκπροσώπων από τις ομάδες που αποκαλούνταν «ειδικών συμφερόντων» έδινε το στίγμα πως θα κάνουν αδύνατη τη ζωή κάποιων σπορ αυτοκινήτων. Αν και επισήμως η δράση τους πήγαζε από περιβαλλοντολογικούς λόγους, στην πράξη προσπαθούσαν να περιορίσουν τις εισαγωγές κάποιων επιτυχημένων σπορ μοντέλων. Μάλιστα, κατά κάποιον τρόπο «φωτογράφιζαν» την «911», θεωρώντας ως περισσότερο ανεπιθύμητα τα αυτοκίνητα με αερόψυκτο κινητήρα πίσω. Με όλα αυτά, ο Ερνστ Φούρμαν, που είχε πλέον μείνει μόνος στα διοικητικά της εταιρείας μετά την αποχώρηση της οικογένειας Porsche, είχε ένα δύσκολο έργο μπροστά του. Οραματίστηκε, λοιπόν, κάτι διαφορετικό και, για την ακρίβεια, ένα νέο σπορ αυτοκίνητο με υδρόψυκτο κινητήρα τοποθετημένο εμπρός. Τα χαρακτηριστικά του θα το τοποθετούσαν στην κορυφή της κατηγορίας και συνάμα θα ήταν συμβατά με τις ανάγκες όλων των μεγάλων αγορών του κόσμου.

Από την ιδέα στην υλοποίηση

Γνωρίζοντας ο Φούρμαν πως η «911» ήταν ένα ιδιότροπο αυτοκίνητο το οποίο απευθυνόταν σε ένα πιο εξειδικευμένο κοινό και βλέποντας την ίδια στιγμή πως η Mercedes αλλά και η ταχύτατα ανερχόμενη BMW κέρδιζαν την εμπιστοσύνη των πλούσιων πελατών οι οποίοι ήθελαν να ταξιδεύουν με ταχύτητα και άνεση, θεώρησε πως το νέο μοντέλο θα μπορούσε να θέσει καινούργια πρότυπα σε όλους τους τομείς, όπως είναι εκείνος της ασφάλειας, της αεροδυναμικής του αμαξώματος, αλλά ακόμα και αυτός που αφορούσε την προστασία του αμαξώματος από διάβρωση. Θα έπρεπε δηλαδή ένα 2+2 με τελική ταχύτητα 240-250 χλμ./ώρα να τα κάνει όλα για όλους, να είναι εύχρηστο στις καθημερινές μετακινήσεις και συνάμα στη γρήγορη οδήγηση να είναι σε θέση να ντροπιάσει ακόμα και τα πιο εξωτικά σπορ αυτοκίνητα της εποχής! Έτσι, λοιπόν, στην Έκθεση της Γενεύης το 1977 παρουσιάστηκε ένα φουτουριστικό και ασυνήθιστα μεγάλο κουπέ, το οποίο διέθετε έναν κινητήρα V8 με μεγάλο κυβισμό (4.474 κ.εκ.) και ψεκασμό καυσίμου Bosch K-Jetronic. Η μετάδοση της κίνησης στους πίσω τροχούς γινόταν από ένα κιβώτιο ταχυτήτων τοποθετημένο μπροστά από το διαφορικό, είτε χειροκίνητο dogleg 5 σχέσεων ή αυτόματο 3 ταχυτήτων δανεισμένο από τη Mercedes-Benz. Η κατανομή βάρους, παρά τον μεγάλο V8 εμπρός, ήταν ιδανική (51/49 εμπρός/πίσω), και αυτό ήταν από τα πιο δυνατά σημεία της στο δρόμο. Παρ’ ότι αρκετά βαρύτερη της «911», αυτή η σχεδόν απόλυτη κατανομή της και το στήσιμό της επέτρεπαν στην «928» να πετυχαίνει παρόμοιους χρόνους εντός πίστας.

Σχεδιασμένη για να αντέχει στο χρόνο

Ο εντυπωσιακός σχεδιασμός του αμαξώματος από τον Βόλφγκανγκ Μόμπιους, υπό την καθοδήγηση του Ανατόλε Λάπινε, με προβολείς που παρέμειναν ακάλυπτοι ακόμα και όταν ήταν σε κατάσταση «ανάπαυσης», οι πόρτες, το καπό και τα μπροστινά φτερά από αλουμίνιο, στοχεύοντας στη μείωση του βάρους, αποτελούσαν στοιχεία πρωτοποριακά για την εποχή. Οι προφυλακτήρες ήταν κρυμμένοι κάτω από πλαστικές ποδιές, οι οποίες διατηρούσαν το αρχικό σχήμα τους έπειτα από μια μικρή πρόσκρουση, κάτι που σήμερα θεωρούμε δεδομένο. Το εσωτερικό της με 4θέσια διάταξη ήταν ευρύχωρο για τον οδηγό και τον συνοδηγό, αλλά με μικρό χώρο στα πίσω καθίσματα, καθιστώντας τα -πρακτικά- έτοιμα να φιλοξενήσουν μόνο παιδιά ή ενήλικες για μικρές αποστάσεις με υποχωρήσεις. Ο σχεδιασμός της ανάρτησης έχει επίσης ενδιαφέρον, καθώς η μπροστινή διάταξη αποτελούνταν από διπλά ψαλίδια και αντιστρεπτική ράβδο, ενώ στο πίσω μέρος η Porsche έκανε τη διαφορά και εισήγαγε τον άξονα Weissach, εξέλιξη της διάταξης του ημιυστερούντα βραχίονα με στοιχεία παθητικής τετραδιεύθυνσης. Ναι, αυτό το αυτοκίνητο δημιουργήθηκε με σκοπό να αντικαταστήσει την «911» στην γκάμα της Porsche. Βέβαια, η συνέχεια ήταν τόσο απρόβλεπτη, που κανείς δεν το περίμενε. Όχι μόνο η «911» παρέμεινε στην γκάμα ως το μοντέλο-σύμβολο της εταιρείας μέχρι σήμερα, αλλά ταυτόχρονα η επίδοξη αντικαταστάτρια έγραψε τη δική της ιστορία, που είχε διάρκεια δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια και αποτελεί το μοναδικό sportscar στην ιστορία της αυτοκίνησης που κέρδισε τον τίτλο του Αυτοκινήτου της Χρονιάς (COTY) το 1977!

Οδηγώντας την «928»

Ο Στέφανος Νέρης, ιδιοκτήτης της Club Sport, φίλος πια και άψογος οικοδεσπότης, μας διέθεσε δύο διαφορετικές εκδοχές της «928». Η μία, σε χρώμα «πετρόλ», ήταν η πρώτη έκδοση με τον V8 των 4,5 λίτρων, απόδοσης 240 ίππων και με αυτόματο κιβώτιο, με τις απέριττες γραμμές της ανέπαφες, όπως βγήκε την πρώτη μέρα μπροστά στα μάτια του κοινού. Πραγματική χρονομηχανή και σε άψογη κατάσταση! Η έτερη, η «κόκκινη» της παρέας, ήταν εκείνη που παρουσιάστηκε αργότερα ως «928S», με τον V8 πια στα 4,7 λίτρα και απόδοση 300 ίππων, αλλά στην περίπτωσή μας με ένα μπόνους: το χειροκίνητο κιβώτιο των 5 σχέσεων! Εξωτερικά η «S» ξεχώριζε από το λαστιχένιο σπόιλερ χαμηλά στον προφυλακτήρα, την επίσης λαστιχένια αεροτομή πίσω στη βάση του τζαμιού και τις διαφορετικές ζάντες. Όσο και να έχεις την «928» ως εικόνα στο μυαλό σου, η φυσική της παρουσία είναι πάντα πιο εντυπωσιακή και επιβλητική. Σαν ένα κομμάτι μέταλλο που σμιλεύτηκε με συνεχείς καμπύλες, αλλά με ένα αιχμηρό επιθετικό εμπρός ρύγχος. Δείχνει μεγάλη για Porsche, αλλά σε απόλυτα νούμερα έχει λογικές διαστάσεις για σπορ GT.

Ανοίγεις τη μεγάλη πόρτα και μπαίνεις στην καμπίνα της, διακρίνοντας πως έχεις αρκετό χώρο και κάθεσαι άνετα με το τιμόνι και τον επιλογέα εκεί που τα θες. Η περιφερειακή ορατότητα είναι πολύ καλή και, αφού ρυθμίσεις το κάθισμα, γυρίζεις το κλειδί της μίζας να ξυπνήσεις τον μεγάλο V8. Ο ήχος υπόκωφος, αλλά υποσχόμενος και, αν πατήσεις το γκάζι, συνεχίζει να ακούγεται σαν ένα θηρίο που κρύβεται διακριτικά και είναι διαθέσιμο όταν το χρειαστείς. Ξεκινάς και αντιλαμβάνεσαι πως, παρά τα όσα εντυπωσιακά γνωρίζεις για τα χαρακτηριστικά του, οδηγείς ένα εύκολο αυτοκίνητο στο χειρισμό του. Ειδικά η «928» με το αυτόματο κιβώτιο, μπορεί να ενοχλεί ως ιδέα τους «σκληροπυρηνικούς», αλλά δεν είναι τυχαίο που πέτυχε εμπορικά, αφού ταιριάζει γάντι στην ήρεμη δύναμη της ναυαρχίδας της εταιρείας. Κινείσαι στο δρόμο και σου δίνει την αίσθηση ότι μπορεί να ακούσει κάθε σου εντολή ήρεμα, όταν το θες, αλλά όταν της το ζητήσεις, ανταποκρίνεται άμεσα. Γνωρίζεις ανά πάσα στιγμή πού πατάνε οι τροχοί, ενώ η σωστή κατανομή του βάρους προϋποθέτει πολύ άγαρμπες κινήσεις για να σε προδώσει, εντούτοις η πίσω ανάρτηση με τον περιβόητο άξονα Weissach συγχωρεί και διορθώνει! Το αυτόματο κιβώτιο μπορεί να διαθέτει μόνο 3 σχέσεις, αλλά σε κανένα σημείο της διαδρομής δεν ένιωθες να σε κρεμάει και να μην έχεις διαθέσιμη τη δύναμη του V8. Τα kickdown έρχονται στην ώρα τους και στη συνέχεια η επιτάχυνση ήταν απρόσκοπτη. Έπειτα από τη σύντομη αυτήν οδηγική εμπειρία, σου δίνει την αίσθηση πως μπορείς να την πάρεις και να διασχίσεις την Ευρώπη. Κι αυτό με ένα αυτοκίνητο που είχε κατασκευαστεί στα τέλη των ‘70s!

Όσο για την πιο δυνατή αδελφή της, την 928 S, με το χειροκίνητο κιβώτιο, αν αγάπησες την απλή, αυτήν την ερωτεύεσαι! Αν η αυτόματη συνεργάζεται μαζί σου, η χειροκίνητη 928 S σε προκαλεί να την οδηγήσεις! Η παραπάνω δύναμη γίνεται αντιληπτή, ο ήχος παραμένει το ίδιο δυναμικός, και αυτή η «928» αντιπροσωπεύει απόλυτα το sportscar με το διττό χαρακτήρα που οι εμπνευστές του είχαν αρχικά σκοπό να δημιουργήσουν! Εντούτοις, παρά την ύπαρξη της καλορυθμισμένης πίσω ανάρτησης και τη σωστή κατανομή βάρους, θέλει σύνεση στις στροφές, χωρίς βέβαια να αντιδρά απότομα σαν την «911» εκείνης της εποχής, που από ένα σημείο και μετά δε συγχωρούσε την έλλειψη σεβασμού στο χειρισμό. Η «928» τα κάνει όλα γλυκά και προοδευτικά. Όλα σε ένα, δηλαδή, νοικοκυρεμένα, μέχρι να αποφασίσεις να «αλητέψεις», οπότε και θα προσαρμοστεί στις απαιτήσεις του οδηγού.

Η επίδοξη αντικαταστάτρια, που τελικά έκανε «σόλο» καριέρα

Τελικά η «928» μπορεί αρχικά να δημιουργήθηκε με σκοπό να αντικαταστήσει την «911» στην γκάμα της Porsche, αλλά η αειθαλής πισωμήχανη ντίβα προστατεύτηκε από τους φανατικούς. Το αποτέλεσμα ήταν τα δύο μοντέλα να διανύσουν μια παράλληλη πορεία, δημιουργώντας έτσι μια νέα κατηγορία στην γκάμα της Porsche. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί αποτυχημένο το concept της «928», παρά μόνο ως αντικαταστάτρια της «911». Άλλωστε, η 18χρονη πορεία της αποδεικνύει το μέγεθος της επιτυχίας της. Μετά τις πρώτες «928» και 928S η εξέλιξη της ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακή, με αποκορύφωμα την έκδοση GTS το 1992 και τον V8 να έχει πια φθάσει στα 5,4 λίτρα και απόδοση 350 ίππους! Στο ενδιάμεσο είχε δεχθεί και αισθητικές βελτιώσεις, κυρίως στο πίσω μέρος, που να ταιριάζουν με την εποχή, χωρίς όμως ποτέ να αλλάξει το εμβληματικό της σχήμα. Πολλοί ακόμα λένε πως η «928» θα μπορούσε να σταθεί επάξια δίπλα σε πολλά σύγχρονα σπορ αυτοκίνητα. Αν δε γνώριζες την ύπαρξή της και σου έλεγαν ότι κατασκευάστηκε την τελευταία δεκαετία, δε θα σε παραξένευε. Εύλογα, λοιπόν, ο αποχωρισμός ήταν δύσκολος και το γύρισμα του κεφαλιού μας αναπόφευκτο. Και αυτό από κάποιον που διαχρονικά δηλώνει λάτρης της «911»._ Θ. Τ.

928 (1978-1982, 4,5 λίτρα, 240 PS, 17.669 μονάδες παραγωγής) 928 S (1980-1983, 4,7 λίτρα, 300 PS, 8.315 μονάδες παραγωγής) 928 S/S2 (1984-1986, 4,7 λίτρα, 310 PS, 14.347 μονάδες παραγωγής) 928 S4 (1987-1991, 5,0 λίτρα, 320 PS, 15.682 μονάδες παραγωγής) 928 CS (1988-1989, 5,0 λίτρα, 320 PS, 19 μονάδες παραγωγής) 928 SE (1988, 5,0 λίτρα, 320 PS, 42 μονάδες παραγωγής) 928 GT (1989-1991, 5,0 λίτρα, 330 PS, 2.078 μονάδες παραγωγής) 928 GTS (1992-1995, 5,4 λίτρα, 350 PS, 2.904 μονάδες παραγωγής) Συνολική παραγωγή: 61.056 μονάδες

KEIMENO: ΘΩΜΑΣ ΤΡΙΑΝΤΗΣ. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΣΚΟΥΤΗΣ