Καλειδοσκόπιο
FONI VOONTOS EN TI ERIMO?ΠΟΛΛΕΣ φορές αναφερόμαστε απ_ αυτήν τη στήλη στην επιστήμη και
την τεχνολογία και σε όσα γίνονται και -κυρίως- δεν γίνονται
στη χώρα μας γιά την ανάπτυξή τους, οι σελίδες αυτές άλλωστε
είναι ο χώρος της Επιστήμης και της Τεχνολογίας μέσα στους
4T. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως, ότι γιά να αναπτυχθεί η
επιστήμη και η τεχνολογία σε μία χώρα, αλλά και ο πολιτισμός
γενικότερα, βασική προϋπόθεση είναι να υπάρχει το κατάλληλο
ανθρώπινο δυναμικό. Και μ_ αυτό εννοούμε όχι μόνον εκείνους
που θ_ αναλάβουν το βάρος αυτής της προσπάθειας αλλά και τους
δέκτες της, που πρέπει να μπορούν να την εκτιμήσουν και να την
αξιοποιήσουν.
Αυτό το ανθρώπινο δυναμικό είναι αδύνατον να υπάρξει σε μία
χώρα που έχει χάσει την πολιτιστική της ταυτότητα και ο λαός
της δεν έχει πλέον συνείδηση της όποιας ιστορίας σέρνει πίσω
του σε όλους τους τομείς της δραστηριότητάς του. Μιά τέτοια
χώρα μπορεί να βγάλει κάποιους καλούς επιστήμονες ή
καλλιτέχνες, ανθρώπους θα έχουν το σχετικό ταλέντο και θα
κάνουν τις κατάλληλες σπουδές, αλλά αυτοί δεν θα είναι ποτέ
τίποτα παραπάνω από ατομικές περιπτώσεις και δεν θα είναι
δυνατό να στηρίξουν καμία συλλογική πρόοδο.
Ένας από τους βασικούς παράγοντες λοιπόν γιά τη διαφύλαξη της
πολιτιστικής ταυτότητας ενός λαού είναι η γλώσσα του. Αυτή
κρατάει δεμένο το κοινωνικό σύνολο, αυτή τον συνδέει με την
ιστορία του, αυτή τον κάνει να ξεχωρίζει από τους άλλους
λαούς. Κι εκεί ακριβώς βρίσκεται το μεγάλο πρόβλημα της δικής
μας χώρας, εκεί ακριβώς βρίσκεται η αιτία της επιστημονικής
αλλά και γενικότερα της πνευματικής στειρότητας που τη
διακρίνει όλο και περισσότερο, καθώς ο λαός της αλλοιώνει
καθημερινά και συστηματικά -και θάλεγε κανείς ότι έχει βαλθεί
να εξαφανίσει οριστικά- τη δική του γλώσσα.
Κανείς δεν θα μπορούσε να ισχυριστεί στη σημερινή εποχή, όπου
νέες τεχνολογίες και δραστηριότητες αναπτύσσονται με ιλιγγιώδη
ρυθμό, πώς είναι δυνατόν να μην ενσωματωθούν στη γλώσσα μας
και κάποιες ξένες λέξεις, κάποιες νέες διεθνείς λέξεις που
δημιουργήθηκαν γιά τη συμπλήρωση της ορολογίας αυτών των νέων
τεχνολογιών και δραστηριοτήτων. Όπως άλλωστε συμβαίνει και με
την ενσωμάτωση στις ξένες γλώσσες πολλών νέων λέξεων με
ελληνική ρίζα, που δημιουργούνται γιά την περιγραφή νέων
επιστημονικών όρων. Ακριβώς όμως επειδή συμβαίνει αυτό, επειδή
έχουμε την τιμή να χρησιμοποιείται η γλώσσα μας τόσο πολύ από
την επιστήμη γιά την εξέλιξη της επιστημονικής ορολογίας, θα
έπρεπε να τη σεβόμαστε περισσότερο.
Κάθε άλλο παρά συμβαίνει κάτι τέτοιο. Κάθε τι που γίνεται
είναι βασισμένο σε μια δουλική ξενομανία, εκφρασμένη μάλιστα
συνήθως όχι σωστά σε κάποια ξένη γλώσσα αλλά με
φραγκολεβαντίνικες ανοησίες. Και είναι χαρακτηριστικό πως όταν
κυκλοφορείς στους δρόμους της Αθήνας και των μεγάλων πόλεών
μας βλέπεις παντού κυρίως ξενόγλωσσες επιγραφές, συχνά
βλακώδεις όσο και ανορθόγραφες, σε βαθμό που πρέπει ν_
ακούσεις τους γύρω σου να μιλάνε γιά να πεισθείς ότι βρίσκεσαι
στην Ελλάδα. Μέχρι και τα νέα ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια που
δημιουργήθηκαν, γιά να προσφέρουν υποτίθεται ενημέρωση και
ψυχαγωγία υψηλού επιπέδου στον Έλληνα, όχι μόνο προωθούν αυτά
τα πρότυπα αλλά έχουν και τα ίδια ξένα ονόματα! Χωρίς αυτό να
προβληματίζει ή και να εξαγριώνει ακόμα τους
_πολίτες_-παθητικούς δέκτες που τα παρακολουθούν, που σε
οποιαδήποτε χώρα που σέβεται τον εαυτό της θα τα είχαν
πλημμυρίσει με επιστολές διαμαρτυρίας. Φτάσαμε μέχρι του
σημείου, όπως διαβάσαμε πρόσφατα στις εφημερίδες, να ανοίξει
πρόσφατα εστιατόριο στο κέντρο της Αθήνας όπου τα πάντα, από
τους καταλόγους μέχρι τις επιγραφές στις ...τουαλέτες, ήταν
στα αγγλικά (κι αυτό δεν είναι βέβαια το ...μόνο παράδειγμα!).
Και αντί να μην πατήσει κανείς το πόδι του εκεί μέχρι να
σταματήσει αυτή η προσβολή προς όλους μας, οι ουρές στα ταμεία
του από τέτοιους _πολίτες_ θύμισαν συσσίτιο σε τριτοκοσμική
χώρα.
Τί να λέμε λοιπόν γιά επιστήμη και τεχνολογία όταν δεν είμαστε
ικανοί ούτε καν να μιλήσουμε τη γλώσσα μας ή να διαβάσουμε
ελληνικά; Εμείς, εδώ, Μέσα στους 4T, έχουμε αρχίσει να
αμφιβάλλουμε αν δίνει πλέον κανείς σημασία στην προσπαθειά μας
να προειδοποιήσουμε γιά την πορεία μας προς την αυτοκαταστροφή
κι αν η φωνή μας δεν είναι φωνή βοώντος εν τη ερήμω.
Πάνος Φιλιππακόπουλος
ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ
H επιχείρηση ηλεκτροπαραγωγής του Τόκιο άρχισε πρόσφατα τις
δοκιμές σε μία ρομποτική μονάδα επισκευών που πιστεύεται ότι
θα λύσει πολλά από τα προβλήματα ασφαλείας σε εργασίες στο
εναέριο ηλεκτρικό δίκτυο μέσης και υψηλής τάσης. H μονάδα, που
είναι τοποθετημένη σε έναν αρθρωτό ή τηλεσκοπικό ιστό
ελέγχεται πλήρως μέσα το ανθεκτικό, κλιματιζόμενο κουβούκλιο.
Μετακινώντας διάφορους μοχλούς ο χειριστής μπορεί να εκτελέσει
επισκευές ή εγκαταστάσεις έχοντας στη διάθεσή του περισσότερα
από 23 εργαλεία στην άκρη των δύο βραχιόνων. Οι τελευταίοι
διαθέτουν αισθητήρες που επιτρέπουν τον έλεγχο της δύναμης που
εξασκούν. Έτσι είναι δυνατή η εκτέλεση ακόμη και λεπτών
εργασιών χωρίς ποτέ ανθρώπινο χέρι να αγγίξει τα καλώδια. H
ιαπωνική εταιρία εκτελεί περισσότερο από 1,6 εκατομμύρια
επισκευές κάθε χρόνο και παρά το γεγονός ότι τα μέτρα
ασφαλείας είναι πολλά (ειδικές προστατευτικές στολές, γάντια
κ.α.) έχουν σημειωθεί 15 θανατηφόρα ατυχήματα και πολλοί
τραυματισμοί μέσα στην τελευταία πενταετία. Εάν οι δοκιμές της
ρομποτικής μονάδας αποδειχθούν επιτυχημένες, η χρήση της θα
γενικευθεί με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη ασφάλεια των
εργαζομένων αλλά και την καλύτερη εξυπηρέτηση των καταναλωτών,
αφού οι επισκευές θα γίνονται πλέον χωρίς διακοπή της τάσης.
TO ΤΡΙΓΩΝΟ TOY NOTIOY ΑΤΛΑΝΤΙΚΟΥ
Τα μυστηριώδες _Τρίγωνο των Βερμούδων_, εάν πραγματικά
υπάρχει, κρύβει καλά τα μυστικά του. Ένα άλλο όμως τρίγωνο,
αυτό του Νότιου Ατλαντικού αποτελεί όλο και μεγαλύτερο
πονοκέφαλο για τους επιστήμονες. H περιοχή, σε ύψος αρκετών
χιλιάδων χιλιομέτρων στο διάστημα είναι το σημείο όπου οι
ζώνες Βαν ’λλεν είναι πλησιέστερα προς την επιφάνεια του
πλανήτη. Εκεί βρίσκονται παγιδευμένα άπειρα φορτισμένα
σωματίδια που επηρεάζουν σημαντικά τη λειτουργία των οργάνων
των διαστημοπλοίων και δορυφόρων. Το μεγαλύτερο _θύμα_ της
επικίνδυνης αυτής περιοχής υπήρξε το γιγάντιο διαστημικό
τηλεσκόπιο Χαμπλ που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Τα
φορτισμένα σωματίδια δημιουργούν πολλά προβλήματα στον
υπολογιστή που ελέγχει τις κινήσεις του τηλεσκοπίου, ενώ
πιθανότατα η δραστηριότητα της περιοχής είναι υπεύθυνη για την
αστοχία δύο από τα έξι γυροσκόπια που διατηρούν το σκάφος
σταθερό. Επειδή η απώλεια ενός ακόμη γυροσκοπίου θα περιορίσει
σημαντικά τη χρησιμότητα του τηλεσκόπιου Χαμπλ, αλλά και
επειδή το πρόβλημα με το Τρίγωνο του Νοτίου Ατλαντικού
αναμένεται να οξυνθεί στο μέλλον με την τοποθέτηση νέων
δορυφόρων σε τροχιά, η NASA αποφάσισε να δράσει με πρώτο βήμα
τη _χαρτογράφηση_ της περιοχής. Αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το
φασματογράφο του σταθμού Γκοντάρ με κατάλληλη ρύθμιση
κατόρθωσαν να κατασκευάσουν το χάρτη της φωτογραφίας. Τα
τροχιακά ίχνη του σταθμού εμφανίζονται στην επεξεργασμένη με
υπολογιστή απεικόνιση με χρώμα μωβ, ενώ οι περιοχές όπου
εμφανίζεται υψηλή παρουσία φορτισμέων σωματιδίων είναι στο
φάσμα του κίτρινου-κόκκινου. H μετάβαση από το ένα χρώμα στο
άλλο σημαίνει αύξηση των σωματιδίων κατά 1000 περίπου φορές.
H ΠΙΟ ΒΑΘΙΑ MATIA ΣΤΟ ΣΥΜΠΑΝ;
Την παρατήρηση του πιό απομακρυσμένου κοσμικού αντικειμένου
πέτυχαν πρόσφατα αστρονόμοι χρησιμοποιώντας το διαμέτρου 3,6
μέτρων τηλεσκόπιο στο παρατηρητήριο ESO (European Southern
Observatory) στις χιλιανές ’νδεις. H φωτογραφία που δόθηκε στη
δημοσιότητα είναι σύνθεση 41 διαφορετικών ειδώλων που πάρθηκαν
με χρονική έκθεση του εξαιρετικά ευαίσθητου φιλμ για 10
ολόκληρα λεπτά και απεικονίζει μέρη ενός γαλαξία. Το σημαντικό
στοιχείο στην ανακάλυψη είναι ότι το κοσμικό αυτό αντικείμενο
έχει λαμπρότητα στην αστρονομική κλίμακα μόλις 29,1 και
αποτελεί το πλέον αμυδρό ουράνιο σώμα (ή ακριβέστερα συνδυασμό
σωμάτων) που έχει παρατηρηθεί. Το αμυδρότερο σώμα που είχε
παρατηρηθεί μέχρι τώρα ήταν λαμπρότητας 24, ενώ είναι ευρύτερα
αποδεκτό ότι ουράνια αντικείμενα με λαμπρότητα μικρότερη από
21 δεν μπορεί να είναι αστέρες παρά μόνον γαλαξίες.
H φωτογραφία του παρατηρητηρίου ESA καλύπτει μιά επιφάνεια του
ουρανού μόλις 1,1 τετραγωνικό πρώτο λεπτό της μοίρας και
αποτελεί κατά 2,5 φορές καλύτερη προσπάθεια από οποιαδήποτε
άλλη παρατήρηση. Προηγούμενες παρατηρήσεις βαθιά μέσα στον
αστρικό χώρο έδιναν όλο και μεγαλύτερους αριθμούς γαλαξιών ανά
μονάδα καλυπτόμενης επιφανείας καθώς οι επιστήμονες
αναζητούσαν όλο και αμυδρότερα αντικείμενα. Θεωρητικά οι
αστρονόμοι πιστεύουν ότι σε κάποια πολύ μεγάλη απόσταση
παρατήρησης (που αντιπροσωπεύει μια παλαιότερη στιγμή στην
ιστορία του σύμπαντος) ο αριθμός των γαλαξιών θα αρχίσει να
μειώνεται ανεξάρτητα από τη λαμπρότητα των αναζητούμενων
αντικειμένων. Αυτό θα συμβαίνει επειδή η χρονική στιγμή που
αντιπροσωπεύεται από αυτήν την απόσταση θα είναι παλιότερη από
εκείνη κατά την οποία σχηματίστηκαν οι περισσότεροι γαλαξίες.
Μιά τέτοια παρατήρηση ισοδυναμεί ουσιαστικά με επιβεβαίωση της
κυριότερης θεωρίας για τη γένεση του Κόσμου και το διαρκώς
διογκούμενο σύμπαν. H φωτογραφία του παρατηρητηρίου ESO, αν
και είναι δύσκολο να επιβεβαιωθεί το είδος των γαλαξιών που
απεικονίζει, πιστεύεται ότι έχει _συλλάβει_ μια στιγμή της
_ζωής_ του σύμπαντος 18 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά από το
γαλάζιο, λαμπερό πλανήτη που ονομάζουμε Γη.
H ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ
Στα μέσα του 1989 μιά πτώση ενός επιβατικού αεροπλάνου με
περισσότερα από εκατό θύματα είχε σαν αιτία αδυναμία του
πιλότου να αναγνωρίσει την προειδοποιήση του συστήματος
ναυτιλίας ότι πλησίαζε επικίνδυνα το έδαφος. Ποιό πρέπει να
είναι το μέγεθος και το χρώμα μιάς λυχνίας που προειδοποιεί το
χειριστή ενός αεροσκάφους για κάποιο σημαντικό πρόβλημα, όπως
για παράδειγμα ότι του τελειώνουν τα καύσιμα; Πόσο δυνατό
πρέπει να είναι ένα ακουστικό σήμα ώστε να είναι ευδιάκριτο
μέσα στο θόρυβο των κινητήρων ή πιθανόν μιάς θύελλας που
λυσσομανά έξω από το πιλοτήριο; Απαντήσεις στα σημαντικά αυτά
ερωτήματα που αποτελούν επιμέρους πεδία έρευνας πολλών
επιστημών όπως της μηχανικής, ιατρικής, ψυχολογίας κ.α. είναι
το αντικείμενο έρευνας της Αμερικανικής Αεροπορίας και της
ΝΑΣΑ στο κέντρο έρευνας ’ρμστρονγκ στο Οχάιο.
H έρευνα θεωρείται πολύ σημαντική όχι μόνον επειδή προσφέρει
νέα περιθώρια ασφαλείας στο χειρισμό αεροσκαφών αλλά και διότι
για πρώτη φορά χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό υπολογιστή όχι για τη
σχεδίαση μηχανικών μερών αλλά για την αξιολόγηση των
κατασκευών. Συνήθως ηλεκτρονικοί υπολογιστές σε εφαρμογές
CAD-CAM (σχεδίαση και κατασκευή) είναι προγραμματισμένοι ώστε
να _βλέπουν_ και να λύνουν το πρόβλημα από τη σκοπιά ενός
μηχανικού. Στην περίπτωση αυτή οι μηχανικοί συνεργάζονται
στενά με άλλους επιστήμονες αλλά και πιλότους για να
σχεδιάσουν ένα ασφαλές και εργονομικό κόκπιτ. Όπως είναι
φυσικό, οι ομάδες εργασίας παραμένουν κάτω από την καθοδήγηση
αεροναυπηγών μηχανικών αφού το αεροπλάνο πάνω από όλα είναι
μιά ιπτάμενη μηχανή.
Για την έρευνα χρησιμοποιείται μιά βάση δεδομένων με
χαρακτηριστικά ανθρώπινης χρονικής και χωρικής αντίληψης, όπως
για παράδειγμα πόσο γρήγορα μπορεί να αντιληφθεί ο μέσος
ανθρώπινος εγκέφαλος μια φωτεινή επιγραφή που αναβοσβήνει με
κάποιο ρυθμό ή ποιό είναι το χρώμα που τραβά περισσότερο την
προσοχή. Τα στοιχεία αυτά συνδυάζονται με προσομοιωτές
πιλοτηρίων διαφόρων αεροπλάνων υπό _πραγματικές_ συνθήκες.
Έτσι, οι ερευνητές μπορούν να εκτιμήσουν εάν η φωτεινή
επιγραφή παραμένει ευανάγνωστη, ενώ ο πίνακας οργάνων
τραντάζεται ή δεκάδες άλλα προειδοποιητικά φωτάκια
αναβοσβήνουν συγχρόνως. Σε μιά δεύτερη φάση της έρευνας θα
είναι δυνατόν να υπάρχουν κι άλλες μεταβλητές στην προσομοίωση
όπως μειωμένη όραση από την επιτάχυνση της βαρύτητας στους
απότομους ελιγμούς. O τελειοποιημένος συνδυασμός
υπολογιστών-λειτουργικού θα είναι ουσιαστικά ένα ηλεκτρονικό
ανδρείκελο που θα μπορεί εύκολα να αξιολογήσει τις σχεδιάσεις
χειριστηρίων αεροσκαφών αλλά και αυτοκινήτων, μηχανημάτων και
συσκευών που διαθέτουν πολύπλοκους πίνακες οργάνων. Το
αποκορύφωμα βεβαίως για τους ερευνητές θα είναι η δυνατότητα
μέτρησης του φόρτου εργασίας του χειριστού και κατά συνέπεια
της κόπωσης. Στη φωτογραφία διακρίνεται με κίτρινο χρώμα το
ηλεκτρονικό ανδρείκελο στο κόκπιτ ενός ελικοπτέρου σε μια
δοκιμή για την αξιολόγηση μιάς οθόνης απεικόνισης στοιχείων.
Οι εφαρμογές της έρευνας μπορεί να είναι για τους
περισσότερους πολύ πιό κοντά από όσο φανταζόμαστε ίσως στην
επανασχεδιασμένη συσκευή βίντεο που θα αγοράσετε μελλοντικά
και θα είναι πολύ πιό εύκολο στο χειρισμό.
O ΜΙΚΡΟΤΕΡΟΣ ΔΙΑΚΟΠΤΗΣ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Για τον περισσότερο κόσμο ο όρος ηλεκτρικός διακόπτης φέρνει
στο νου μιά μηχανική διάταξη που επιτρέπει ή όχι τη ροή του
ηλεκτρικού ρεύματος. Ανεξάρτητα από το υλικό που είναι
κατασκευασμένος, το μέγεθός του ή την εφαρμογή στην οποία
χρησιμοποιείται, η βασική λειτουργία του ηλεκτρικού διακόπτη
παραμένει η ίδια. Πολλοί ίσως δεν γνωρίζουν ότι οι
ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ακόμη κι αυτοί της τέταρτης γενιάς
που αρχίζουν μόλις να χρησιμοποιούνται, δεν είναι τίποτε άλλο
από μια σειρά άπειρων διακοπτών που η σχετική τους θέση
(ανοικτοί ή κλειστοί) εξασφαλίζει τη διαχείριση και αποθήκευση
των στοιχείων. Στο ατομικό αυτό επίπεδο η έρευνα συνεχίζεται
για όλο μικρότερους και τελειότερους _διακόπτες_. H πιό
πρόσφατη εξέλιξη μας έρχεται από τα εργαστήρια της IBM και
αποτελείται από ένα και μοναδικό άτομο του στοιχείου Ξένου, η
κίνηση του οποίου επιτρέπει ή όχι τη ροή ηλεκτρικού ρεύματος.
Ένας τέτοιος ατομικός διακόπτης θα επιταχύνει σημαντικά την
ταχύτητα υπολογισμών της επόμενης γενιάς ηλεκτρονικών
υπολογιστών. O διακόπτης είναι άλλο ένα τεχνολογικό επίτευγμα
που οφείλεται στο μικροσκόπιο τύπου SMT για το οποίο οι
επιστήμονες Γκερτ Μπάινινγκ και Χάιντριχ Ρόερτ κέρδισαν το
βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1986. H συσκευή αυτή που έφερε
πραγματική επανάσταση στην έρευνα σε πολλούς τομείς, βασίζεται
στην αρχή του ότι μία πολύ λεπτή, ηλεκτρικά φορτισμένη βελόνα
πλησιάζοντας τις στιβάδες των ατόμων μπορεί να _ασθανθεί_ τη
μορφή της επιφάνειας με τη μεταβολή του ηλεκτρικού φορτίου
της. Σύντομα, επιστήμονες που ασχολούντο με τη
μικροηλεκτρονική ανακάλυψαν ότι με τις κατάλληλες
τροποποιήσεις η βελόνα του μικροσκοπίου δεν _ασθάνεται_ μόνον
τα άτομα αλλά μπορεί να μετακινήσει επιλεκτικά μερικά από
αυτά. H αρχή του ατομικού διακόπτη υπήρξε ακριβώς αυτή η
παρατήρηση. H αρχική εφαρμογή των διακοπτών αυτών θα είναι
πάντως η βελτίωση των μέσων αποθήκευσης που χρησιμοποιούνται
σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Σε μιά διάταξη διακοπτών που δεν
θα ξεπερνά σε διαστάσεις ένα δίσκο 25 εκατοστών υπολογίζεται
ότι μπορούν να αποθηκευτούν όλα τα βιβλία της βιβλιοθήκης του
αμερικανικού Κογκρέσου. Με την καλύτερη μέθοδο που διαθέτουμε
σήμερα (οπτικοί δίσκοι) χρειαζόμαστε 250.000 δίσκους των ιδίων
διαστάσεων. Στη φωτογραφία διακρίνονται επάνω οι προσομοιώσεις
του ατομικού διακόπτη από ηλεκτρονικό υπολογιστή, ενώ κάτω
απεικονίζονται τα είδωλα όπως φαίνονται με το μικροσκόπιο STM.
H στιβάδα των ατόμων στο επάνω μέρος της προσομοίωσης είναι η
βελόνα το μικροσκοπίου. H μεγέθυνση είναι περίπου 15
εκατομμύρια φορές.
ΑΠ_ TON ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
-Το υπουργείο Περιβάλοντος της ενοποιημένης πλέον Γερμανίας
έκλεισε οριστικά ένα πυρηνικό ερευνητικό κέντρο στο έδαφος της
πρώην ανατολικής Γερμανίας εξ αιτίας εκτεταμένης μόλυνσης στη
γύρω περιοχή. Σε μετρήσεις βρέθηκε ότι σε χώμα και βλάστηση τα
όργανα κατέγραφαν περισσότερο από 56.000 μπεκερέλ ανά κιλό
υλικού ενώ τα παραδεκτά όρια ασφαλείας είναι μόλις 20 μπεκερέλ
ανά κιλό. H μόλυνση γίνεται ακόμη σοβαρότερη διότι τα
ραδιενεργά στοιχεία που βρέθηκαν έχουν μεγάλο χρόνο
υποδιπλασιασμού, κάτι που σημαίνει ότι η περιοχή θα είναι
επικίνδυνη για πολλά ακόμη χρόνια. Το Κοβάλτιο 60 έχει χρόνο
υποδιπλασιασμού πέντε χρόνων, ενώ η κύρια πηγή ρύπανσης, το
Κέσιο 137 θα παραμείνει στην περιοχή για τα επόμενα 30 χρόνια.
Σύμφωνα με πηγές του γερμανικού υπουργείου, η μόλυνση
οφείλεται σε _εγκληματικές παραλείψεις και χαλαρά μέτρα
ασφαλείας_ από την προηγούμενη διοίκηση και ήδη διατάχθηκε
σχετική έρευνα. Σαν πρώτο μέτρο, θα αφαιρεθεί το επιφανειακό
στρώμα του εδάφους για αποθήκευση σε ειδικούς χώρους. H
πρόσβαση πάντως στην περιοχή θα απαγορευθεί, ενώ ίσως
χρειαστεί να μετακινηθούν από γειτονικούς οικισμούς.
-Σοβιετικοί πυρηνικοί επιστήμονες που κινδυνεύουν να μείνουν
άνεργοι με το τέλος του ψυχρού πολέμου προωθούν την ιδέα της
καταστροφής χημικών και ραδιενεργών αποβλήτων με υπόγειες
πυρηνικές εκρήξεις. Ήδη εμφανίστηκε μιά εταιρία με το όνομα
CHETEK και στενούς δεσμούς με το Σοβιετικό υπουργείο
Ενέργειας, που προσφέρει τις υπηρεσίες της έναντι 300-1200
δολαρίων ανά τόννο αποβλήτων. Σύμφωνα με αμερικανικές πηγές,
περίπου 100.000 άτομα στη Σοβιετική Ένωση είχαν έμμεση ή άμεση
εμπλοκή με έρευνες στον πυρηνικό τομέα και τώρα προσπαθούν να
εξαργυρώσουν τις γνώσεις που κατέχουν. Το γεγονός, σύμφωνα με
αμερικανικές πηγές, εμπνέει ανησυχία δεδομένου ότι πολλές
χώρες του τρίτου κόσμου μπορούν έτσι ν_ αποκτήσουν πρόσβαση
στην τεχνολογία στρατιωτικής χρήσης της πυρηνικής ενέργειας.