64η Διεθνής Έκθεση Τορίνου
ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Παραλλαγές στο ίδιο θέμα...
Για την ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία (διάβαζε Fiat), η διεθνής
έκθεση στο Τορίνο ήταν φέτος μιά πρώτης τάξεως ευκαιρία, να
δείξει τη δύναμή της σε ένα αγαπημένο της θέμα. Τη σχεδίαση
και κατασκευή μικρών αυτοκινήτων.
Του Σ. Κάγκα
Φωτογραφίες: K. Δημητρέλης
ΓΙΑ THN ευρωπαϊκή βιομηχανία αυτοκινήτου το 1991 ήταν η χρονιά
που σηματοδότησε την αρχή της _στενωπού_. H παραγωγή ήταν
μεγάλη, η ζήτηση έπεσε κατακόρυφα σε σχέση με το 1990 κι
ευτυχώς που υπήρξε η αγορά της Γερμανίας (και της Ελλάδας σε
μικρότερο βαθμό) για να μην επέλθει πανικός. H ύφεση δεν
προβλέπεται ότι θα ξεπεραστεί τουλάχιστον στα δύο επόμενα
χρόνια. _Φως στην άκρη του τούνελ_ δεν φαίνεται ακόμη, κι όλοι
έχουν ήδη αρχίσει τις περικοπές.
H ιταλική Φίατ είναι απ_ αυτούς που γενικώς βρίσκονται σε
δύσκολη θέση.
H απορρόφηση της ’λφα-Ρομέο, δεν γίνεται χωρίς προβλήματα, η
ιταλική αγορά είναι _στα κάτω της_, τα 18 νέα μοντέλα που έχει
υποσχεθεί ο Πάολο Κανταρέλα να παρουσιάσει το γκρουπ ως το
1994 δεν έχουν αρχίσει να εμφανίζονται...
Ωστόσο η Φίατ αλλά και οι άλλοι κατασκευαστές αισιοδοξούν.
Και προσπαθούν. Στην πρόσφατη 64η διεθνή έκθεση του Τορίνο,
ένα σόου που γίνεται στο παλιό τεράστιο συγκρότημα του
Λινιότο, η ιταλική βιομηχανία είχε την ευκαιρία να δείξει στο
ευρωπαϊκό κοινό, ότι ο χώρος του μικρού αυτοκινήτου πόλης
-στον οποίο η ίδια παραδοσιακά τα πάει πολύ καλά- έχει μέλλον.
H παρουσίαση του νέου Τσινκουετσέντο, αυτοκίνητο στο οποίο η
Φίατ και ο ίδιος ο Κανταρέλα βασίζουν πολλά, έχει κιόλας την
τιμητική του.
Όλοι οι ανεξάρτητοι σχεδιαστές θεώρησαν υποχρέωσή τους να
ασχοληθούν με το μικρό 500 βελτιώνοντάς το, μετατρέποντάς το
σε 4x4, σε ταξί, σε φορτηγάκι, σε ...διαστημικό όχημα, σε ό,τι
άλλο τέλος πάντων μπορεί να σκεφτεί ένας βιομηχανικός
σχεδιαστής. H πρόσκληση του διευθύνοντος συμβούλου της Φίατ
Πάολο Κανταρέλα άλλωστε ήταν σαφής: _Ασχοληθείτε με το
Τσινκουετσέντο_.
Στο Τορίνο λοιπόν οκτώ επώνυμα σχεδιαστικά κέντρα, τα οποία
στο παρελθόν έχουν δώσει λαμπρά δείγματα ιταλικής γραμμής,
παρουσίασαν σε ενιαίο περίπτερο μιά ξεχωριστή πρόταση πάνω στό
ίδιο θέμα. H έκθεση ίσως άξιζε μόνο και μόνο γι_ αυτό.
’λλωστε, ένα δεύτερο σαλόνι αυτοκινήτου που γίνεται ένα μόλις
μήνα μετά τη Γενεύη δεν έχει και πολλά καινούργια πράγματα να
πει.
Οι δημιουργίες λοιπόν των Μπερτόνε, Μπονέσκι, Κότζιολα, του
στούντιο IDEA, της Ιταλ-Ντιζάιν του Τζιουτζάρο, της
ITCA-Maggiora-Stola, της Πινινφαρίνα και του Ζαγκάτο, αξίζουν
πραγματικά μιά ξεχωριστή αναφορά, καθώς πέρα από τίς όποιες
σκοπιμότητες η τέχνη των Ιταλών _καροτσιέρηδων_ από το Τορίνο
και το Μιλάνο, πάντοτε δίνει αφορμή για να περάσουν κάποιες
νέες ιδέες στην πράξη.
BERTONE: SPIDER OFF ROAD
Για τον Νούτσιο Μπερτόνε και τους ανθρώπους του το
Τσινκουεντσέντο, είναι μιά καλή πλατφόρμα για ένα αυτοκίνητο
ασφαλώς εξεζητημένο τόσο στο σχήμα του όσο και στη χρήση.
Το ενός όγκου ανοικτό κόνσεπτ, με τις αναρτήσεις που εξέχουν
και τα τρακτερωτά λάστιχα είναι ένα πρώτης τάξεως παιχνίδι για
τα _μεγάλα παιδιά_ της επόμενης δεκαετίας. Είναι φυσικά
βασισμένο στο αυτοφερόμενο αμάξωμα του 500, χρησιμοποιεί τον
ίδιο κινητήρα και κιβώτιο, διαφορετικές όμως αναρτήσεις,
ζάντες και λάστιχα ώστε να ταιριάζει ο χαρακτήρας _εκτός
δρόμου_. Υπάρχουν θέσεις για τον οδηγό και το συνοδηγό μόνο,
ελάχιστος γι_ αποσκευές, ξεχωριστά πλαστικά φτεράκια πάνω από
τους τροχούς και είναι πολύ πιθανό να μην περάσει ποτέ την
γραμμή παραγωγής. O Μπερτόνε ήταν ενθουσιασμένος από τη ιδέα
του αλλά πολύ σκεφτικός για το πρακτικό της αντίκρυσμα. Το
_toy-car_ ήταν πάντως ενδιαφέρον.
BONESCHI: MINI TAXI
Αυτό το μικρό πρακτικό αυτοκίνητο θα μπορούσε να είναι μιά
ιδανική λύση για την ελληνική πρωτεύουσα, κατασκευασμένη
μάλιστα από δικά μας χέρια. Πρός το παρόν η ιδέα ανήκει στους
Ιταλούς που είχαν στο Τορίνο το πρωτότυπο, ένα έξυπνο όχημα με
θέσεις για τον οδηγό, δεξιά του χώρο για αποσκευές και πίσω
για δύο επιβάτες. H δεξιά μεγάλη πόρτα για λόγους πρακτικής
είναι συρόμενη, ο κινητήρας παραμένει τοποθετημένος εμπρός, τα
υπόλοιπα μηχανικά μέρη παραμένουν τα ίδια με του απλού
Τσινκουετσέντο.
Κατά γενική παραδοχή, σε ένα συμβατικό ταξί δεν μπαίνουν
συνήθως
-εκτός από την Ελλάδα με τις πολλαπλές μισθώσεις φυσικά-
περισσότερα από δύο άτομα για τις μετακινήσεις στις πόλεις. Τα
συμβατικά λοιπόν ταξί με τα μεγάλα αμαξώματα των 4.5 μ. και
τους ρυπογόνους κινητήρες δεν έχουν -κατά τους σχεδιαστές
αυτής της λύσης- κανέναν ουσιαστικό λόγο ύπαρξης. Αντίθετα το
δικό τους _μίνι-ταξί_ με τις περιορισμένες διαστάσεις και το
μικρό κινητήρα είναι ευέλικτο, πρακτικό, εκπέμπει χαμηλούς
ρύπους, έχει μικρό κόστος κίνησης και συντήρησης.
COGGIOLA: LA FIONDA
Εδώ, το συμβατικό Τσινκουετσέντο μεταμορφώνεται -δια χειρός
Κότζιολα- σε ένα μονού όγκου αυτοκίνητο επιδόσεων με έμφαση
την αεροδυναμική και τις επιδόσεις.
Το αυτοκίνητο που ακούει στο όνομα _Φιόντα_ (σφενδόνη στα
ελληνικά), επιχειρεί να ταυτίσει το χαρακτήρα με το όνομα. Δεν
αναφέρεται η αεροδυναμική επίδοση, πολύ πιθανό να μην έχει καν
μετρηθεί καθώς το πρόγραμμα περιλαμβάνει απλώς ένα μοντέλο σε
κλίμακα 1:1, αλλά το σχήμα καθιστά πρόδηλο το γεγονός ότι αυτή
η _κάψουλα_ προσπαθεί να κερδίσει εντυπώσεις και επιδόσεις από
την αεροδυναμική της φόρμα.
Οι υπόλοιπες λεπτομέρειες δεν είναι γνωστές, εκτός του ότι η
Σφενδόνη έχει χώρο για δύο άτομα.
IDEA: GRIGUA
O σχεδόν κατ_ αποκλειστικότητα _συνεταίρος_ της Φίατ τα
τελευταία χρόνια στη σχεδίαση νέων μοντέλων, πνευματικό παιδί
του B. Γκιντέλα και πατέρας του Τίπο, το στούντιο IDEA είχε
φυσικά κι αυτό τη δική του εναλλακτική πρόταση για το
Τσινκουετσέντο.
H κιτρινοπράσινη _σαύρα_ ήταν ένα από τα πιό όμορφα πρωτότυπα
της οκτάδας και ίσως το πιό πραγματικό. Κρατώντας τις βασικές
διαστάσεις του νορμάλ αυτοκινήτου, το ενός όγκου _Grigua_
επιδεικνύει ένα ωοειδές αμάξωμα με τρεις πόρτες και θέσεις για
τρία άτομα και τις αποσκευές τους.
H ιδιομορφία έγκειται στο ότι ο οδηγός κάθεται μόνος του
εμπρός και στο κέντρο του εσωτερικού έχοντας πίσω του τους δύο
επιβάτες. Οι καινοτομίες συνεχίζονται καθώς ο κλασικός πίνακας
με τα όργανα και τις ενδείξεις λειτουργίας έχει αντικατασταθεί
απο ένα Head-up-display αεροπορικού τύπου, οι εξωτερικοί
καθρέπτες για λόγους αεροδυναμικής είναι παραβολικοί και
ενσωματώνουν και τα φλας (όπως σε πολλές μοτοσικλέτες), ενώ
για την προστασία του οδηγού υπάρχει αερόσακος ασφαλείας.
Το αυτοκίνητο προσπαθεί να είναι πολυμορφικό, καθώς η
τμηματική κατασκευή του αμαξώματος, δίνει τη δυνατότητα
επεμβάσεων οι οποίες εύκολα μεταμορφώνουν το χαρακτήρα του.
Έτσι με τις κατάλληλες αλλαγές μπορεί να μετατραπεί σε διθέσιο
φουλ-κάμπριο, σε ρόουντστερ, σε τετραθέσιο ταξί ή σε τζιπ.
ITALDESIGN: 500
H πρόταση του T. Τζιουτζάρο αφορά επίσης ένα αυτοκίνητο μονού
όγκου, η διαφορά όμως εδώ είναι ότι αυτό το υπό διαμόρφωση 500
θυμίζει περισσότερο μικρό Εσπάς και λιγότερο επιβατικό.
Τρίθυρο, με μία κεντρική κολόνα και θέσεις για πέντε άτομα και
τις αποσκευές τους το Τσινκουετσέντο του Τζιουτζάρο έχει τον
κινητήρα και την κίνηση εμπρός, προωθημένη θέση οδήγησης και
χρησιμοποιεί πολύ το πλαστικό για τα εξωτερικά μέρη του
αμαξώματος. H έμφαση έχει δοθεί στους τομείς της άνεσης και
της εξοικονόμησης εσωτερικού χώρου εξ ου και το σχετικά μεγάλο
εξωτερικό ύψος.
ITCA - MAGGIORA - STOLA: CITA
Ένα φουλ-κάμπριο αυτοκίνητο το οποίο αν και έχει
ξανασχεδιαστεί από την αρχή, κρατά τα βασικά χαρακτηριστικά
της συμβατικής έκδοσης του Τσινκουετσέντο.
Οι συνεργαζόμενοι _καροτσιέρηδες_ δεν θέλησαν να επέμβουν
δραστικά στο δημιούργημα της Φίατ, κράτησαν ακόμη και το
υπάρχον ταμπλό και τον πίνακα οργάνων, φρόντισαν όμως από την
άλλη να επενδύσουν καθίσματα και πλαϊνά με φωτεινά πολύχρωμα
υφάσματα δίνοντας έναν γενικά ...αλαλούμ τόνο στο μικρό
αυτοκίνητο. H εύκολη και απλή λύση...
PININFARINA: ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΚΟ
Την πεπατημένη ακολούθησε και το στούντιο Πινινφαρίνα,
παρουσιάζοντας με βάση ένα κοινό δάπεδο, διάφορες παραλλαγές.
Κατά περίπτωση εδώ το Τσινκουετσέντο μπορεί να είναι ένα μικρό
πικ-απ με κίνηση σε όλους τους τροχούς, το ίδιο εύκολα μπορεί
να είναι ένα μικρό προσθιοκίνητο διθέσιο σπορ, ή κουπέ. H κατά
modules κατασκευή βοηθά στο να διαλέγει ο υποψήφιος ιδιοκτήτης
την έκδοση που ο ίδιος θέλει ανά πάσα στιγμή!
H ιδέα του ενός αμαξώματος με πολλές μορφές δεν είναι και τόσο
καινούργια, ωστόσο ο Πινινφαρίνα την επαναφέρει στο προσκήνιο
με ομολογουμένως επιτυχημένο τρόπο.
ZAGATO: Z-ECO
Ομολογουμένως ένα ιδιότροπο κατασκεύασμα αυτό του Ζαγκάτο
-όπως άλλωστε όλες σχεδόν οι δημιουργίες του- χρησιμοποιεί ένα
όμορφο αεροδυναμικό αμάξωμα για να μεταφέρει στη δεξιά του
πλευρά τα ποδήλατα ή τις μοτοσικλέτες της οικογένειας!
H ιδέα δεν είναι κακή, κλέβει όμως πολύτιμο χώρο, ο οποίος θα
μπορούσε να χρησιμοποιηθεί με καλύτερο τρόπο. Το Z-ECO, έχει
στο εσωτερικό του χώρο για δύο άτομα, με το μοναδικό επιβάτη
να κάθεται πίσω από τον οδηγό. Και κάτι ακόμη που στην Ιταλία
έχει σημασία. Το στούντιο Ζαγκάτο έχει την έδρα του όχι στο
Τορίνο αλλά στο Μιλάνο._Σ.Κ.
BOX
PININFARINA ETHOS
_TO Ethos δεν είναι ένα εξωτικό πρωτότυπο. Αποτελεί μια
ρεαλιστική πρόταση για το μελλοντικό σπορ αυτοκίνητο που
απευθύνεται σε νέους κάθε ηλικίας_.
Ασφαλώς η άποψη των σχεδιαστών είναι σεβαστή αλλά το ίδιο
σίγουρα δεν μπορούμε να χαρακτηρίσουμε _ρεαλιστική πρόταση_ το
_Ήθος_(;).
Το πρωτότυπο, απεικονίζει ένα ανοιχτό διθέσιο ρόουντστερ (σε
πολλούς θυμίζει το Φορντ Μπαρτσέτα) με συνολικά μικρές
διαστάσεις (μήκος 3.63 μ.) και βάρος μόλις 700 κ.
O κινητήρας του προέρχεται από την Orbital μιά αυστραλιανή
εταιρία που ειδικεύεται σε δίχρονους κινητήρες νέας γενιάς και
φυσικά είναι δίχρονος, τρικύλινδρος υγρόψυκτος με άμεσο
ψεκασμό κι απόδοση 95 ίππων στις 5.000 σαλ. Είναι
τοποθετημένος εγκάρσια στο κέντρο του αυτοκινήτου και δίδει
κίνηση στους πίσω τροχούς.
Το καύσιμο αυτού του εξελιγμένου κινητήρα είναι αμόλυβδη
βενζίνη και υπάρχει οξειδωτικός καταλύτης εξάτμισης.
Ενδιαφέρον έχει όμως και το πεντατάχυτο κιβώτιο, το οποίο δεν
έχει την κλασική διάταξη H, αλλά την αντίστοιχη Τιπτρόνικ της
Πόρσε _up-down_, οι αλλαγές δηλαδή γίνονται με την πίεση του
μοχλού προς τα εμπρός ή προς τα πίσω. Προς το παρόν ο
συμπλέκτης είναι μηχανικός, στο μέλλον όμως είναι εφικτή η
κατάργησή του.
Σε ό,τι αφορά τις αναρτήσεις, το Ethos, χρησιμοποιεί εμπρός
διπλά ψαλίδια, ενώ πίσω Μακ-Φέρσον με ψαλίδι βάσης.
Αντιστρεπτικές δοκοί υπάρχουν εμπρός-πίσω.
Το πλαίσιο είναι κατασκευασμένο από ανακυκλήσιμα ατσάλινα και
αλουμινένια τμήματα με τη βοήθεια της νορβηγικής
εξειδικευμένης εταιρίας Hydro-Aluminium και ζυγίζει 40%
λιγότερο από ένα συμβατικό ατσάλινο, έχοντας ταυτόχρονα
μεγαλύτερη αντοχή.
Το εμπρός καπό είναι από αλουμίνιο και ολόκληρο το υπόλοιπο
αμάξωμα από θερμοπλαστικό.
O συντελεστής οπισθέλκουσας βρίσκεται στο 0.34, τιμή πολύ καλή
για ανοιχτό αυτοκίνητο.
BOX 2
ITAL-DESIGN: COLOMBUS & BIGA
ΣΥΜΒΑΛΛΟΝΤΑΣ στον εορτασμό των 500 χρόνων από την ανακάλυωη
της αμερικανικής ηπείρου, το στούντιο Ίταλ-Ντιζάιν του T.
Τζιουτζάρο εκτός από τις παραλλαγές του Τσινκουετσέντο, είχε
στο φετινό Τορίνο κι ένα ιδιόμορφο όχημα ενός όγκου με το
όνομα Κολόμβος.
Το πρωτότυπο το οποίο το καλοκαίρι θα ταξιδέψει στην Ισπανία
για τους Ολυμπιακούς αγώνες της Σεβίλλης, έχει χώρο για 7 ή 9
άτομα, 12κύλινδρο κινητήρα της BMW τοποθετημένο στο κέντρο,
συνεχή κίνηση σε όλους τους τροχούς και αμάξωμα κατασκευασμένο
από ανθρακονήματα.
Στον αντίποδα με το θηριώδη _Κολόμβο_, βρίσκεται το Biga. Το
_όρθιο αυτό κουτί_ είναι ένα πειραματικό ηλεκτρικό αυτοκίνητο
μήκους μόλις 2 μέτρων, το οποίο διαθέτει μία και μοναδική
πόρτα στο πίσω μέρος και χώρο στο εσωτερικό του για ...πέντε
επιβάτες. Το υβρίδιο χρησιμοποιεί για την κίνησή του ένα μικρό
πετρελαιοκινητήρα άμεσου ψεκασμού και μια ηλεκτρική γεννήτρια
η οποία δίνει αυτονομία κίνησης 50 χλμ.