Τεχνικό Λεξικό Αυτοκινήτου
TO MIKPO TEXNIKO ΛΕΞΙΚΟ TOY AYTOKINHTOY
Επιμέλεια: Πέτρος Σακελλαρίου
-E-
Εγκάρσιος σύνδεσμος: Σύνδεσμος ανάρτησης εγκάρσια τοποθετημένος που
αντιστέκεται στις εγκάρσιες μετατοπίσεις του τροχού και σε ορισμένες
περιπτώσεις ελέγχει και την κλίση του τροχού κατά τις κατακόρυφες κινήσεις
του.
EGR (Exhaust Gas Recirculation): Με τα αρχικά αυτά αναφερόμαστε στο σύστημα
επανακυκλοφορίας των καυσαερίων το οποίο έχουν πολλοί σύγχρονοι κινητήρες.
Με την επανακυκλοφορία των καυσαερίων βελτιώνεται η λειτουργία του κινητήρα
στις μεσαίες στροφές, αυξάνεται η ροπή και μειώνονται οι εκπομπές ρύπων
(ιδιαίτερα των άκαυτων υδρογονανθράκων).
ECE (μέτρηση κατανάλωσης): H μέτρηση της κατανάλωσης ενός αυτοκινήτου με
την τυποποιημένη μέθοδο που προβλέπεται από τους Κοινοτικούς κανονισμούς. H
μέθοδος αυτή περιλαμβάνει μέτρηση της κατανάλωσης με ταχύτητα 90 χλμ./ώρα,
με ταχύτητα 120 χλμ./ώρα και σε έναν τυποποιημένο «κύκλο πόλης». Οι
εργαστηριακές συνθήκες που επικρατούν σε αυτές τις μετρήσεις είναι η αιτία
που η κατανάλωση ECE για ένα αυτοκίνητο είναι συνήθως αρκετά μικρότερη από
την κατανάλωση του ίδιου αυτοκινήτου σε πραγματικές συνθήκες λειτουργίας.
Εισαγωγή: H δίοδος της κυλινδροκεφαλής που οδηγεί το καύσιμο μίγμα από το
σύστημα τροφοδοσίας στις βαλβίδες εισαγωγής.
Εκκέντρου (διατομή): Το σχήμα του κάθε ενός εκκέντρου (λοβού) σε έναν
εκκεντροφόρο άξονα. H διατομή του εκκέντρου καθορίζει το χρόνο που η
βαλβίδα παραμένει ανοιχτή καθώς και το μέγιστο άνοιγμα της βαλβίδας.
Εκκεντροφόρος άξονας: Ένας άξονας με πολλά έκκεντρα (λοβούς), τα οποία
πιέζουν τα ωστήρια των βαλβίδων μετατρέποντας την περιστροφική κίνηση του
άξονα σε παλινδρομική κίνηση των βαλβίδων. Το άνοιγμα και το κλείσιμο των
βαλβίδων σε έναν κινητήρα ελέγχεται από έναν ή περισσότερους εκκεντροφόρους
άξονες.
Εκκεντροφόρος επικεφαλής: Σχεδιασμός των βαλβίδων έτσι ώστε ο εκκεντροφόρος
άξονας να βρίσκεται ενσωματωμένος στην κυλινδροκεφαλή επάνω από αυτές. Έτσι
ο εκκεντροφόρος βρίσκεται κοντύτερα στις βαλβίδες και έτσι τα μέρη του όλου
μηχανισμού ανοίγματος και κλεισίματός τους, μπορούν να είναι πιο συμπαγή
και ελαφριά. Έτσι οι βαλβίδες μπορούν να ανοιγοκλείνουν πιο γρήγορα και
συνεπώς ο κινητήρας μπορεί να ανεβάζει περισσότερο τις στροφές του. Στα
συστήματα με έναν εκκεντροφόρο επικεφαλής (SOHC), ο ίδιος εκκεντροφόρος
κινεί όλες τις βαλβίδες. Στα συστήματα με δύο εκκεντροφόρους επικεφαλής
(DOHC), ο ένας εκκεντροφόρος κινεί τις βαλβίδες εισαγωγής και ο άλλος τις
βαλβίδες εξαγωγής.
Ελαστικός δακτυλιοειδής σύνδεσμος ανάρτησης: Απλός σύνδεσμος δύο στοιχείων
της ανάρτησης που επιτρέπει περιορισμένη περιστροφική κίνηση. Αποτελείται
από δύο ομοαξονικούς χαλύβδινους δακτύλιους που ανάμεσά τους έχουν ένα
δακτύλιο από ελαστικό. H ενδοτικότητα του συνδέσμου στις διάφορες
κατευθύνσεις επηρεάζει πολύ το κράτημα και την άνεση.
Ελαστικά «στοπ» ανάρτησης: Ένα ελαστικό παρέμβυσμα που εμποδίζει τα
μεταλλικά μέρη να χτυπήσουν μεταξύ τους όταν η ανάρτηση «τερματίζει».
Ελέγχου πρόσφυσης σύστημα: Ηλεκτρονικό σύστημα το οποίο εμποδίζει το
«σπινιάρισμα» των τροχών ελέγχοντας πότε οι κινητήριοι τροχοί πλησιάζουν το
όριο απώλειας της πρόσφυσής τους. Τότε το σύστημα μειώνει την ισχύ του
κινητήρα ή/και θέτει σε λειτουργία το φρένο του τροχού που σπινιάρει.
Ελικοειδές γρανάζι: Είδος γραναζιού στο οποίο τα δόντια είναι κομμένα υπό
γωνία ως προς την αξονική διεύθυνση. Αυτός ο τύπος γραναζιών παρουσιάζει
ομαλότερη και πιο ομοιόμορφη κατανομή των φορτίων ανάμεσα στα γρανάζια ενός
γραναζωτού μηχανισμού, με αποτέλεσμα τη μείωση του θορύβου.
Ελικοειδές ελατήριο: Ένα ελαστικό χαλύβδινο σύρμα τυλιγμένο σε μορφή
σπείρας η οποία μπορεί να συμπιέζεται ή να εφελκύεται (τεντώνει) χωρίς να
παραμορφώνεται μόνιμα. Τα ελικοειδή ελατήρια έχουν πολλές εφαρμογές στα
αυτοκίνητα, με πιο σημαντική από αυτές τη χρήση τους στις αναρτήσεις.
Ενδοτικότητα ανάρτησης: Μια ελαφρή ελαστικότητα των συνδέσμων της ανάρτησης
που επιτρέπει την απορρόφηση βίαιων χτυπημάτων. Μια ανάρτηση με σωστή
ενδοτικότητα επιτρέπει την προς τα πίσω κίνηση των τροχών στις λακκούβες,
αλλά όχι την εγκάρσια κίνηση των τροχών στις στροφές.
Ενεργητική ανάρτηση: Πολύπλοκο σύστημα ανάρτησης που, αντί για ελατήρια και
αποσβεστήρες, χρησιμοποιεί ενεργά στοιχεία για τον έλεγχο των κινήσεων των
τροχών τα οποία λειτουργούν με υδραυλικό ή με μηχανικό τρόπο. H λειτουργία
του συστήματος ελέγχεται από ένα μικροεπεξεργαστή. O έλεγχος των τροχών που
επιτυγχάνεται με ένα σύστημα ενεργητικής ανάρτησης είναι ο καλύτερος
δυνατός για τις εκάστοτε συνθήκες οδήγησης.
Εξαγωγή: H δίοδος της κυλινδροκεφαλής που οδηγεί τα αέρια της καύσης από
τις βαλβίδες εξαγωγής προς την εξάτμιση.
Επανακυκλοφορούντα σφαιρίδια: Μηχανισμός συστήματος διεύθυνσης στον οποίο ο
άξονας του τιμονιού κινεί έναν ατέρμονα κοχλία που με τη σειρά του κινεί
ένα οδοντωτό μεταλλικό σώμα εμπρός ή πίσω. Έδρανα σε σχήμα μικρών σφαιρών,
που κινούνται συνεχώς επανακυκλοφορώντας σε μια ατέρμονα διαδρομή, μειώνουν
την τριβή ανάμεσα στον ατέρμονα κοχλία και το οδοντωτό μεταλλικό σώμα.
Καθώς το μεταλλικό σώμα κινείται, η οδόντωσή του κινεί ένα γρανάζι που
συνδέεται με το σύνδεσμο που μεταδίδει την κίνηση στο μηχανισμό αλλαγής
διεύθυνσης των τροχών.
Επαναφορά: H απόκριση και η αίσθηση που έχει το τιμόνι γύρω από τη θέση της
ευθείας. Σε ένα αυτοκίνητο με καλή επαναφορά το τιμόνι τείνει να επανέλθει
μόνο στη θέση της ευθείας, αν εκτραπεί λίγο από αυτήν. ΄Ετσι αυξάνεται η
ευστάθεια του αυτοκινήτου στην ευθεία.
Ευστάθεια στην ευθεία: H ικανότητα ενός αυτοκινήτου να μην επηρεάζεται από
τις ανωμαλίες του δρόμου και να συνεχίζει την ευθεία κίνησή του.
-H-
Ηλεκτρονικό σύστημα ελέγχου κινητήρα: Ένας ηλεκτρονικός εγκέφαλος που
ρυθμίζει τη λειτουργία του κινητήρα με χρήση πληροφοριών που παίρνει από
διάφορους αισθητήρες που ελέγχουν συγκεκριμένα μεγέθη λειτουργίας του
κινητήρα (στροφές, θερμοκρασία συστήματος ψύξης, ροή αέρα στο σύστημα
εισαγωγής) και με αποστολή των κατάλληλων εντολών ελέγχου παραμέτρων που
επηρεάζουν τη λειτουργία του κινητήρα (όπως η αναλογία αέρος-καυσίμου, ο
χρονισμός της ανάφλεξης, η επανακυκλοφορία των καυσαερίων κ.λπ.).
Ημιαξόνιο: Ένας αρθρωτός περιστρεφόμενος άξονας, που χρησιμοποιείται σε
ανεξάρτητα συστήματα ανάρτησης για να μεταδίδει την κίνηση από το διαφορικό
στον αντίστοιχο τροχό.
Ημιυστερούντες βραχίονες: Σύστημα ανεξάρτητης πίσω ανάρτησης στο οποίο ο
κάθε τροχός ελέγχεται από ένα μεγάλο σχεδόν τριγωνικό βραχίονα που είναι
αρθρωμένος στις δύο κορυφές του (στην τρίτη βρίσκεται ο τροχός). O άξονας
που ενώνει τα δύο σημεία άρθρωσης βρίσκεται υπό γωνία σε σχέση και με το
διαμήκη και με τον εγκάρσιο άξονα του αυτοκινήτου.
-Θ-
Θάλαμος καύσης: O χώρος του κυλίνδρου που παραμένει ελεύθερος όταν το
έμβολο βρίσκεται στο ανώτερο σημείο της διαδρομής του. Σχηματίζεται από την
επιφάνεια του εμβόλου και την κοιλότητα που σχηματίζει επάνω από αυτήν η
κυλινδροκεφαλή. Σε αυτό το χώρο λαμβάνει χώρα η καύση του μεγαλύτερου
ποσοστού του καυσίμου μίγματος. Γι’ αυτό ο σχεδιασμός του επηρεάζει την
ισχύ, το βαθμό απόδοσης και τις εκπομπές ρύπων του κινητήρα.
-I-
«Ιντερκούλερ» (intercooler): Ένας εναλλάκτης θερμότητας που ψύχει τον αέρα
εισαγωγής ο οποίος θερμαίνεται κατά τη συμπίεσή του σε οποιοδήποτε τύπο
υπερσυμπιεστή. Στην εμφάνιση μοιάζει με το ψυγείο. Έχει μεγάλες διόδους για
τον αέρα εισαγωγής και χρησιμοποιεί είτε νερό, είτε αέρα από το περιβάλλον
σαν ψυκτικό μέσο.
ISO: Το διεθνές σύστημα τυποποίησης. Είναι εξίσου έγκυρο και πλήρες όσο και
το Γερμανικό DIN στο οποίο είναι εξάλλου βασισμένο κατά μεγάλο μέρος.
Ίχνος πέλματος: Το μέρος του πέλματος του ελαστικού, το οποίο βρίσκεται σε
επαφή με το δρόμο. Στα σύγχρονα ελαστικά το σχήμα του ίχνους είναι κυκλικό
ή πολύ φαρδιά (ανοιχτή) έλλειψη.