Bαρόμετρο
__Τρανταχτοί τίτλοι στις εφημερίδες περί _15.000 βομβών_ που κυκλοφορούν
ανάμεσά
μας ή περί της _απόσυρσης 15.000 επικίνδυνων αυτοκινήτων_ και άλλα
νεοελληνικά
ψυχοπαθή__
Τον Φεβρουάριο το βαρομετρικό υψηλό του μηνός το απέσπασε το
θέμα της ανάκλησης των Όπελ ?στρα, για την τοποθέτηση ενός
εξαρτήματος στο στόμιο της δεξαμενής της βενζίνης του
αυτοκινήτου. H _είδηση_ αυτή θεωρήθηκε τόσο σημαντική, που
μπήκε στην πρώτη σελίδα πολλών εφημερίδων και, σαν πρώτο θέμα,
σε πολλά δελτία ειδήσεων των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών της
χώρας. Τρανταχτοί τίτλοι στις εφημερίδες για _15.000 βόμβες_
που κυκλοφορούν ανάμεσά μας, ή για την _απόσυρση 15.000
επικίνδυνων αυτοκινήτων_ και διάφορες άλλες παρόμοιες
_ειδήσεις_. Στόχος, να πουληθεί το _προϊόν_ που ήταν
κρεμασμένο στα περίπτερα. Αποτέλεσμα: η είδηση για τα ?στρα
φάνηκε, για δυο μέρες, πιο σπουδαία ακόμη και από το Σκοπιανό,
την τελωνειακή ένωση της Τουρκίας ή την προεδρολογία εκείνων
των ημερών.
Πρώτη παρατήρηση του Βαρόμετρου, είναι ότι η χρήση της λέξης
_απόσυρση_ για το θέμα αυτό των Όπελ ?στρα, σημαίνει ή ότι οι
συντάκτες των άρθρων είχαν ένα από τα τρία πρόβληματα που
αναφέρονται πιο κάτω:
- δεν γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ των λέξεων _απόσυρση_ και
_ανάκληση_ (άρα δεν έχουν επαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας)
- πίστευαν ότι, πράγματι, τα 15.000 ?στρα που κυκλοφορούν στην
Ελλάδα (και τα 1.5 εκατ. της υπολοίπου Ευρώπης) θα αποσύρονταν
από την GM και θα αντικαθίσταντο από καινούρια _μη
ελαττωματικά_ αυτοκίνητα.
- σκοπίμως χρησιμοποίησαν τη λανθασμένη λέξη _απόσυρση_ αντί
της σωστής _ανάκληση_, για να δημιουργήσουν πανικό και να
πουληθούν έτσι περισσότερα φύλλα.
To αποτέλεσμα του τρόπου αυτού ειδησεογραφίας -που μόνο στην
Ελλάδα παρουσιάστηκε- ήταν ότι δημιουργήθηκε πανικός σε
πολλούς ιδιοκτήτες ?στρα, και άλλων αυτοκινήτων της Όπελ, αλλά
και σε ιδιοκτήτες αυτοκινήτων άλλων εταιριών. Αρκετοί μάλιστα,
μέσα στον πανικό τους, ζητούσαν ακόμη και την αντικατάσταση
ολόκληρου του αυτοκινήτου, αντί της προσθήκης ενός κολάρου των
100 δρχ που έλυνε το πρόβλημα!
Όμως το ενδιαφέρον του Τύπου δεν σταμάτησε μόνο στο θέμα του
?στρα, που χρησιμοποιήθηκε σαν πρόφαση για να επεκταθεί η
ειδησεογραφία σε περιπτώσεις ανακλήσεων μοντέλων, που δεν
έχουν κυκλοφορήσει ποτέ στην Ελλάδα, αλλά ούτε καν στην
Ευρώπη. Αυτά ήταν μοντέλα της αμερικανικής αγοράς, όπου τα
recalls είναι τόσο συνηθισμένα, που μέχρι και πρόεδροι
εταιριών έχουν βγει στην τηλεόραση να τα ανακοινώσουν. Όταν
ρώτησα έναν δημοσιογράφο, προς τι το τόσο μεγάλο ενδιαφέρον,
ώστε ένα θέμα ανακλήσης κάποιου μοντέλου να δεσπόζει στις
πρώτες σελίδες των εφημερίδων, μου είπε επί λέξη: _δεν είχαμε
τι να γράψουμε εκείνες τις μέρες_.
Το συμπέρασμα είναι ότι στην Ελλάδα δεν είναι γνωστή ακόμη η
πολιτική των recalls (_ανάκληση_) που εφαρμόζουν όλοι οι
κατασκευαστές αυτοκινήτων εδώ και πολλά χρόνια και η οποία
έχει διάφορες μεθόδους εφαρμογής. H πιο κοινή μέθοδος είναι με
προσωπική επιστολή προς τον χρήστη-ιδιοκτήτη, το όνομα του
οποίου είναι καταχωρημένο στα αρχεία της αντιπροσωπείας από το
βιβλίο εγγύησης του αυτοκινήτου. Μια δεύτερη είναι με
ανακοίνωση στον Τύπο, μέθοδος που εφαρμόζεται συνήθως όταν η
ανάκληση αφορά μεγάλο αριθμό αυτοκινήτων. Πάντως όπως όλα στην
Ελλάδα _πέρασε_ η μπογιά της πρώτης φοράς. Τη δεύτερη φορά που
θα προκύψει μια άλλη ανάκληση κάποιου μοντέλου, θα δείτε ότι
με δυσκολία θα τη βρίσκει κανείς, ακόμη και στη δεύτερη σελίδα
των εφημερίδων. Πιο πιθανό, στις αυτοκινητιστικές σελίδες.
Τον Απρίλιο (δηλαδή τώρα) αρχίζει η δοκιμαστική περίοδος του
_κλειστού τριγώνου_ των Αθηνών. Το μέτρο αυτό και τα
αποτελέσματά του -που θα σχολιαστούν σε επόμενο Βαρόμετρο-
μόνο προσωρινό δεν μπορεί να θεωρηθεί. Μόνιμο θα είναι,
σύμφωνα και με την παροιμία που ταιριάζει απόλυτα στα ελληνικά
δεδομένα, _ουδέν μονιμότερον του προσωρινού_.
Τι καλό θα κάνει αυτό το μέτρο; Ασφαλώς θα μειώσει την άσκοπη
κυκλοφορία επιβατικών αυτοκινήτων στο κέντρο, χωρίς τούτο να
σημαίνει ότι θα επηρεάσει θετικά τη ρύπανση της ατμόσφαιρας
στο λεκανοπέδιο.
Τι κακό μπορεί να προκαλέσει το μέτρο; Να μειώσει σημαντικά
τον τζίρο των καταστημάτων μέσα στο τρίγωνο, προκαλώντας
κοινωνικά προβλήματα και ενισχύοντας την ανεργία. Έχει γίνει
άραγε μελέτη που να απεικονίζει τι ποσοστό των σημερινών
επισκεπτών του εμπορικού κέντρου, δεν θα δεχθεί να κάνει την
ίδια διαδρομή με τις αστικές συγκοινωνίες και συνεπώς θα
χαθεί; Αμφιβάλλω. Μάλλον ψάχνοντας θα πάμε, αντί να αντλήσουμε
έστω και ορισμένες ενδεικτικές πληροφορίες από άλλες πόλεις
που έχουν ήδη εφαρμόσει ένα τέτοιο μέτρο. Θα επανέλθουμε επί
του θέματος σύντομα.
Το θέμα του κυκλοφοριακού και της ρύπανσης της ατμόσφαιρας
στην Αθήνα πάντως παραμένει άλυτο και χωρίς προγραμματισμό. Το
_94 προστέθηκαν στο στόλο της πρωτεύουσας περίπου 60.000 ακόμα
αυτοκίνητα, δηλαδή ο αριθμός των κυκλοφορούντων αυξήθηκε κατά
περίπου 6,0%. O μέσος όρος ηλικίας του στόλου αυξήθηκε και
αυτός εξαιτίας της έλλειψης αντικατάστασης των παλαιών
αυτοκινήτων. Δεν χρειάζεται κανείς να είναι οικολόγος για να
συμπεράνει ότι και το κυκλοφοριακό πρόβλημα της Αθήνας
επιδεινώθηκε το _94 και οι εκπομπές ρύπων αυξήθηκαν. Παράλληλα
αυξήθηκε και η κατανάλωση καυσίμων εξαιτίας των δύο
προαναφερθέντων γεγονότων.
Εκείνο που είναι όμως άκρως ανησυχητικό, είναι οι προβλέψεις
που κάνουν οι επιστημονικοί φορείς για το περιβάλλον για τα
επόμενα χρόνια μέχρι το 2.000. Από μια τέτοια μελέτη και με
βάση την πρόβλεψη ότι η κυβερνητική πολιτική απέναντι στο
αυτοκίνητο μένει αναλλοίωτη, τα αποτελέσματα δείχνουν πως το
1999 οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO) θα είναι 80%
παραπάνω απ_ ό,τι θα έπρεπε να ήταν (ή θα μπορούσε να ήταν με
μια σταδιακή ανανέωση του στόλου). Παράλληλα, οι εκπομπές
οξειδίων του αζώτου (NOx) θα βρίσκονται σε επίπεδα 51%
παραπάνω από το επιθυμητό και οι εκπομπές υδρογονανθράκων (HC)
90% ψηλότερα και αυτοί του επιθυμητού.
Είμαι περίεργος για το τι θα κάνει τότε η πολιτεία για να
διoρθώσει τα λάθη και την ανευθυνότητα που υπάρχει σήμερα και
ιδιαίτερα για το πού θα βρει τους οικονομικούς πόρους για τις
_επισκευές_ που θα χρειάζεται και ο στόλος και το άρρωστο
πλέον περιβάλλον. Από την παιδεία θα τα πάρει, από την υγεία,
από την εθνική άμυνα, ή και από και τα τρία και από πολλά άλλα
κρατικά κονδύλια.
Ένα είναι πάντως δεδομένο: αυτή η κατάντια θα οφείλεται στο
ότι η πολιτεία επιμένει να φορολογεί υπερβολικά το αυτοκίνητο
εδώ και 25 χρόνια και παράλληλα τα χρήματα που εισπράττει από
τους φόρους αυτούς δεν τα χρησιμοποίησε ποτέ, ούτε για τη
βελτίωση των κυκλοφοριακών προβλημάτων ούτε για την
καταπολέμηση της ρύπανσης. Οι ανάγκες λοιπόν συσσωρεύονται και
ο _λογαριασμός_, όταν έρθει, θα πρέπει να πληρωθεί χωρίς
πίστωση χρόνου.
H Αγορά τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο εμφάνισε πιο ψηλή
κίνηση από αυτή που περιμέναμε. Στην περιοχή των Αθηνών η
κίνηση έφθασε τις 10.906 μονάδες ενώ στην υπόλοιπη χώρα
υπολογίζεται ότι ταξινομήθηκαν περίπου άλλες 9.500 μονάδες. Αν
οι πωλήσεις των δύο αυτών μηνών υπολογιστούν ως ενδεικτικές,
τότε η κίνηση το _95 θα φθάσει τα 120.000 αυτοκίνητα, αριθμός
10% πιο ψηλός από τον αντίστοιχο του _94.
Όμως, οι ενδείξεις του Μαρτίου δείχνουν μια έντονη πτωτική
τάση που σημαίνει ότι μια ρεαλιστική πρόβλεψη για την αγορά
του _95 θα ήταν πιο κοντά στα επίπεδα του _94, ή και λίγο πιο
χαμηλά, όπως φαίνεται στο σχετικό πίνακα. Μερικοί αποδίδουν τη
_νέκρωση_ του Μαρτίου στην εποχή που όλοι υποβάλλουν τις
φορολογικές τους δηλώσεις, άρα εποχιακή πτώση της ζήτησης, ενώ
άλλοι στο γενικό πολιτικό-οικονομικό κλίμα που επικρατεί,
πράγμα που σημαίνει συνέχιση της πτωτικής τάσης και στους
επόμενους μήνες._Π.Λ.