Kακά τα ψέματα
KAKA TA ΨΕΜΑΤΑΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΡΑΛΙ, λόγω Ράλι Ακρόπολις και όχι μόνον, ο κορυφαίος
θεσμός των αγώνων αυτοκινήτου.
Πώς σας φάνηκε η φετινή χρονιά; Κατά τη γνώμη μας θυμίζει 1990, όταν ο
Σάινθ με την «αχτύπητη» τότε Τογιότα Σέλικα GT4 κέρδισε το πρωτάθλημα
οδηγών και η Λάντσια με Κάνκουνεν, Οριόλ, Μπιαζιόν και τις ξεπερασμένες
Ιντεγκράλε, τον τίτλο των κατασκευαστών.
Φέτος πήρε τον τίτλο ο Τόμι Μάκινεν, ο οδηγός με το καλύτερο αυτοκίνητο
(Μιτσουμπίσι Λάνσερ) και την πλήρη υποστήριξη μίας ευέλικτης, μικρής(;)
ομάδας, ικανής να παρέχει τα πάντα στον εξής έναν. H καλύτερη ομάδα, η
Σουμπαρού-Προντράιβ, εξασφάλισε τον τίτλο των κατασκευαστών πιο δύσκολα από
ό,τι προδίδουν τα τελικά αποτελέσματα. Είναι κοινό μυστικό ότι αν στη
Μιτσουμπίσι άφηναν τον Οριόλ να εργαστεί λίγο στο περιθώριο του Σαν Ρέμο,
ποιος ξέρει. Ίσως ο Ρίτσαρντς, το αφεντικό της Προντράιβ, πλήρωνε τις
επιλογές του. Με τον κουρασμένο, από το 1995 Κόλιν Μακρέι συνήθως «αλλού»
(από Μονακό και χρυσό Ρόλεξ μέχρι άλλες «αηδίες» εντός και εκτός μάχης, που
δεν ευνοούν την αυτοσυγκέντρωση και οδηγούν στο να τα «γράφεις»), με το
Λιάτι σε περίοδο εκπαίδευσης και με τον Κένετ Έρικσον να μην μπορεί να
σηκώσει το βάρος όποτε βρέθηκε με το πρώτο βιολί, δεν κερδίζεις τίτλο μόνο
με υψηλό οικονομικό προϋπολογισμό, σοβαρή ομάδα και εξαιρετική μηχανή.
Αλλωστε στη Μιτσουμπίσι εξέλιξαν, επίσης ηλεκτρονικά ελεγχόμενο σύστημα
μετάδοσης και αρκετοί θεωρούν σαφή την υπεροχή του Λάνσερ χάρη και στον
ισχυρότερο κινητήρα που διαθέτει. O Μακρέι, βέβαια, στην Ιταλία και στην
Ισπανία υπενθύμισε και το ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα.
Πώς κερδίζεις όμως τίτλο, όταν πρόκειται για θεσμό με... συλλογικές
προεκτάσεις;
Κατ? αρχάς με την εμφάνιση του καλού σου χαρτιού, την κατάλληλη στιγμή.
Συνήλθε ο Βρετανός και φέρθηκε σαν πραγματικός ηγέτης στην Αυστραλία,
δημιουργώντας προϋποθέσεις ηρεμίας στο αφηνιασμένο άλογο που είχε εξελιχθεί
η ομάδα του. Αμέσως μετά παρέσυρε τους πάντες γύρω του σε τροχιά νίκης και
επιβεβαίωσε την επιστροφή του στην πραγματικότητα με επιδόσεις «καλού
Κόλιν», δηλαδή επιπέδου Ράλι Ακρόπολις ?96, στο Σαν Ρέμο και στην
Καταλονία.
Στη συνέχεια, σε συνδυασμό με την αδυναμία του αντιπάλου να σε
παρακολουθήσει στα δύσκολα, στα διαφορετικά, σε ό,τι απαιτεί κορυφαία
οργάνωση και δύναμη. Χορτάτος ο Μάκινεν, ικανοποιημένος με τον τίτλο των
οδηγών που εξασφάλισε χάρη και στη μορφολογία των αγώνων της πρώτης φάσης
του πρωταθλήματος, δεν είχε το κίνητρο, ίσως και την εμπειρία, ώστε να
δουλέψει σκληρά και να παρασύρει την ομάδα του σε αντιπαράθεση μέχρι το
τέλος. Δεν έχει αποδείξει ότι πρόκειται και για θεό της ασφάλτου, στη
Μιτσουμπίσι δεν υποστήριξαν ποτέ ένα πρόγραμμα παράλληλης εξέλιξης με
αντικείμενο την άσφαλτο, και δίκαια η Σουμπαρού κατέκτησε το πρωτάθλημα
κατασκευαστών.
Στους δύο, συνήθως, δε χωράει τρίτος και η Φορντ έμεινε με τη χαρά(;) της
μίας νίκης (στην Ινδονησία με πολλή τύχη) και με τη δυνατότητα να διεκδικεί
θεωρητικά τον τίτλο των οδηγών με τον Σάινθ μέχρι τρεις αγώνες πριν από το
τέλος (Αυστραλία) και αυτόν των κατασκευαστών μέχρι τον τελευταίο αγώνα,
στην Καταλονία. Να σκεφτεί κανείς ότι το 1993 οι Βρετανοί είχαν το
καλύτερο, στα χαρτιά, αυτοκίνητο. Το Έσκορτ φτιάχτηκε μόνο για αγώνες, αλλά
εν τω μεταξύ οι Ιάπωνες αγρίεψαν, ακολούθησαν πιστά τις οδηγίες-εντολές των
βρετανών συνεργατών τους και έφτιαξαν «τέρατα». Δίκοπο μαχαίρι οι Βρετανοί.
«Θεοί» όσοι δουλεύουν σε ευέλικτα σχήματα, σχεδόν ιδιωτικών ομάδων στην F1
και στα Ράλι, χλομοί, δυσκίνητοι με δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία και
«ιντριγκαδόροι» οι εργοστασιακοί. Δε θα απορήσουμε αν το 1997 τα Έσκορτ WRC
χάρη στην ομάδα του Μάλκομ Ουίλσον που θα τα εξελίξει στη σωστή κατεύθυνση,
πετούν χαμηλά και «ανάψουν φώτα» στους Ιάπωνες. Εκτός βέβαια αν γίνουν πάλι
«μαλλιά κουβάρια» οι Σάινθ, Σβαρτς, όπως τότε το 1992 που στην Πορτογαλία
λίγο έλειψε να έρθουν στα χέρια. Τότε ο Αρμιν ούρλιαζε για τον εγωιστή
Κάρλος και ο Ισπανός ψιθύριζε διάφορα για το Γερμανό και για το πώς και
γιατί οδηγεί εργοστασιακή Σέλικα... Περασμένα ξεχασμένα.
Επί της ουσίας, ο νέος κανονισμός ευνοεί την εξέλιξη του Έσκορτ, ενώ ο
Κάρλος Σάινθ παραμένει ο πλέον ολοκληρωμένος οδηγός του χώρου. Ένα γνήσιο
ταλέντο με κολοσσιαία εμπειρία σε όλα τα επίπεδα (ταχύς σε άσφαλτο, χώμα,
μετρ στην εξέλιξη) και στόφα παγκόσμιου πρωταθλητή. Μακάρι να καταφέρει
ό,τι δεν κατάφερε παλαιότερα ο Μπιαζιόν. Να τους οδηγήσει δηλαδή σε νίκες
και να τους χαρίσει τον τίτλο. Σήμερα έχει ισορροπήσει την περίεργη
λειτουργία της βρετανικής μηχανής, αλλά δεν αρκεί. Από την άλλη ο Σβαρτς
είναι αναμφισβήτητα ταχύτατος, αλλά κάτω από ειδικές συνθήκες. Αλλωστε
περισσότερο θέλουν τα χρήματα του χορηγού του παρά τον ίδιο. O Σάινθ έχει
αποδείξει ότι προτιμάει να δουλεύει μόνος, ή μάλλον του αρέσει να δουλεύουν
όλοι γι? αυτόν και μάλιστα η λεπτή αυτή πρακτική μέχρι στιγμής τον έχει
δικαιώσει. Μην αμφιβάλλετε ότι είναι δική του ιδέα-πρόταση να πάρει το
«πακέτο» αγώνες ο ευέλικτος Ουίλσον. Μέχρι και αλλοδαποί τεχνικοί μπορεί να
προκύψουν. Ίσως αυτοκτονήσουν κάμποσοι φλεγματικοί της μαμάς Φορντ, αλλά,
για να κερδίσουν, κάπως έτσι πρέπει να αντιδράσουν. Αν οι αλλαγές
αποδώσουν, χαλάλι η θυσία παλαιότερα του Ντελεκούρ και πρόσφατα του Τιρί.
Βλέπετε και στα Ράλι δε λείπουν οδηγοί με πληρωμένα μπάκετ.
«Επιστρέφοντας» στο 1996, σε ένα λογικό top 5 με Μάκινεν, Μακρέι, Σάινθ, ή
Σάινθ, Μακρέι (ό,τι πείτε Κα Π.Π.) θα περιλαμβάναμε τόσο τον Πιέρο Λιάτι
για την επίδοσή του κυρίως σε χωμάτινους αγώνες όπως στην Ινδονησία, όσο
και το Φρέντι Λοΐξ που έδειξε στην άσφαλτο «τα άλλα» στοιχεία που διαθέτουν
οι υποψήφιοι πρωταθλητές.
Στο top 10 της χρονιάς σε σχέση με τη συνολική εικόνα του χώρου και όχι
μόνον με τις επιδόσεις των οδηγών, θα περιλαμβάναμε και την κατηγορία F2.
Γίνεται πόλεμος στα προσθιοκίνητα όπου σημαντικό ρόλο παίζει και η
τεχνολογία. Σε συνδυασμό με το Ράλι RAC όπου θα κριθεί ο τίτλος, θα
επανέλθουμε. Δικαιούνται ειδικής αναφοράς τα «όπλα» της κατηγορίας και οι
άνθρωποι πίσω από αυτά, είτε Γάλλοι, είτε Ισπανοί, είτε Τσέχοι, είτε
Βρετανοί.
Κλείνουμε με αναμνήσεις που συνδέονται με σχόλια. Ένας και περισσότερος
χρόνος πέρασε από τότε που αποχαιρέτησε τα εγκόσμια ο Κώστας Φερτάκης ο
«παππούλης» των ελληνικών αγώνων. Ένας ξεχωριστός άνθρωπος για κάμποσους
από τη γενιά μου (κρίμα που δε σέβονται τη μνήμη του όλοι το ίδιο...) και
για αρκετούς από τους παλαιότερους, αλλά και νεότερους. Πέρα από εμπειρία
και ικανότητες ουδείς ξεχνάει την προσπάθειά του για καλύτερους ελληνικούς
αγώνες. Φώναζε από το ένα πρωί, μέχρι το άλλο. Σήμερα, ένα χρόνο μετά το
«αντίο γέροντα», ουδείς ακολουθεί την πρακτική της πίεσης, της διεκδίκησης
και του διαλόγου. H αδιαφορία σε όλο της το μεγαλείο. Στοιχείο που
επιτρέπει στους διοικούντες να χλευάζουν τις όποιες χλιαρές αντιδράσεις.
H κατάντια των ελληνικών αγώνων, ενός ζωντανού πυρήνα της κοινωνίας μας
όπως πολλάκις έχει αποδειχθεί, βαρύνει την Εθνική(;) επιτροπή(;) αγώνων(;)
και βέβαια το Δ.Σ. της Ε.Λ.Π.Α. που τη διορίζει(;). Γενικότερα όμως δεν
είμαστε άμοιροι ευθυνών όσοι εμπλεκόμαστε αγωνιστικά, αλλά και
δημοσιογραφικά στο αντικείμενο.
Κρίμα που το Δ.Σ. του Σ.Ο.Α.Α. περιλαμβάνει ελάχιστους εν ενεργεία οδηγούς
αγώνων και εκατό φορές κρίμα που 1-2 «κονδυλοφόροι» που δικαιούνται να
έχουν άποψη δεν εξαπολύουν τα βόλια τους. Από εκεί και πέρα, είναι
διαφορετικό το περιγράφω αγώνες από το καταθέτω άποψη, όπως είναι
διαφορετικό το φωτογραφίζω από το τραβάω φωτογραφίες.
Ώρες-ώρες νιώθουμε μοναξιά και προδομένοι, ακόμη και από ανθρώπους με τους
οποίους μοιραζόμαστε τις ίδιες θέσεις και απόψεις.
Για τη συνέχεια, αν και αισθανόμαστε στα όρια του γραφικού, υποσχόμαστε
αντίστοιχη κάλυψη αγώνων και το νέο χρόνο.
Φέτος η «κυρά» Πόπη επισκέφτηκε ούτε λίγο ούτε πολύ 6/9 αγώνες του ΠΠΡ!
Δούλεψε μάλιστα δις με το μαέστρο της φωτογράφησης του χώρου Ράινχαρντ
Κλάιν, που μας τιμάει με τη συνεργασία του. Πήγαμε και σε αγώνες F1, ενώ δε
λείψαμε από κανέναν ελληνικό αγώνα. Κατανοούμε την πικρία όσων ζητούν
περισσότερους ελληνικούς αγώνες, αλλά μέχρι πότε θα μπορούμε να πηγαίνουμε
κόντρα στη λογική;
Προσοχή, οι ελληνικοί αγώνες κάθε άλλο παρά με τη λογική συνδέονται.
Πρόκειται για θέατρο παραλόγου χωρίς ημερομηνία λήξης. Κάποιος ισχυρίζεται
ότι θα σοβαρευτούμε σαν χώρος, όταν ιδρυθεί ομοσπονδία. Μέχρι τότε να είστε
καλά, Αντώνη, Τάκη, πρόεδρε, Ανδρο, «Κιάδες», «Πεζέοι», εσύ «Τάγκο», και
όλοι όσοι παίρνετε αυτό το χώρο σοβαρά και τον στηρίζετε. Ποιος ξέρει. Στη
γυμναστική έκαναν 100 χρόνια για να τα καταφέρουν. Εμείς δοκιμάσαμε και μας
βγήκε αντί-Ε.Λ.Π.Α. Ίσως ξαναδοκιμάσουμε με πιο υγιείς προϋποθέσεις και πιο
διαφανείς διαδικασίες. Όχι τίποτα άλλο δηλαδή, αλλά και για να διαφέρουμε
από αυτούς που κατηγορούμε. Πού θα πάει, κάποτε θα βρεθούμε γύρω από ένα
τραπέζι με κατασταλαγμένες θέσεις και με το προσωπικό στοιχείο σε δεύτερη
μοίρα.
Προϋπόθεση, το δικό μας «σπίτι», ο Σ.Ο.Α.Α. να μην εμπλακεί απευθείας. Οι
αθλητές παρόντες μέσω των λεσχών τους, όχι κυρίαρχη δύναμη με δική τους
ανεξάρτητη παρουσία. Αλίμονο αν ο Σ.Ο.Α.Α. δε βρει τον προσανατολισμό του.
Καλύτερα να υπολειτουργεί μέχρι να αποκτήσει σύγχρονο καταστατικό, παρά να
ξαναχρησιμοποιηθεί ο σύνδεσμος ώστε να αποκτήσουν καρέκλα ομάδα
αντιφρονούντων χθες, «κυβερνητικών» σήμερα. O σύγχρονος Σ.Ο.Α.Α. πρέπει να
διοικείται από εν ενεργεία αγωνιζόμενους και ο καθένας να παίζει σωστά το
ρόλο του. Οι χρήσιμοι και ικανοί «εν αποστρατεία» έχουν χίλιους δύο ρόλους
να παίξουν, ενώ έτσι θα γίνουν επιτέλους και αξιοσέβαστοι. Το 1996 δεν
μπορεί η Τόνια, ο Κωστής, ο Τέρι κ.λπ. να αποφασίζουν για τον Κυρίτση και
τον Αγγλούπα, ενώ ο Μιχελακάκης και ο Ριζικάρης να αποφασίζουν για το Βωβό
και το Ζήβα. Το μπέρδεμα. Αδύνατη και η επικοινωνία ανάμεσα στο προχθές με
το σήμερα. Πόσο μάλιστα με το αύριο.
Αθάνατοι αγώνες αυτοκινήτου, εδώ και αλλού.
Θυμίζουμε: κυκλοφορούμε και οπλοφορούμε._
Στράτης Χατζηπαναγιώτου
ΥΓ.: Εγώ θα σου πρότεινα να αρχίσεις όχι απλώς να «πυροβολείς», αλλά να
βομβαρδίζεις. Οι άνθρωποι που «διοικούν» τους ελληνικούς αγώνες είναι
τουλάχιστον αστείοι. _K.K.