25 χρόνια ελληνικοί αγώνες - Oργανωτές
25 XPONIA ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣΟΡΓΑΝΩΤΕΣ
ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΕΣ MEN ΑΛΛΑ...
Διοργανωτές. O κοινός παρονομαστής των αγώνων αυτοκινήτου, με πλούσιο έργο
στο ενεργητικό του, βρίσκεται σήμερα ενώπιον καθοριστικών αλλαγών.
Προσωποπαγής άλλοτε και τώρα, καλείται να εγχσυχρονισθεί.
Σημαντικό πρόβλημα, η δραματική μείωση των λεσχών που προδίδει και την
αδιαφορία νέων με καθαρό μυαλό στο να εμπλακούν στο χώρο των ελληνικών
αγώνων.
κείμενο: Θωμάς K. Ευθυμίου
φωτογραφίες: Αρχείο 4T, Γ. Κακολύρης/Φ. Φλώρος, Ρεπόρτερ, T. Αρωνίτης
ΟΡΓΑΝΩΣΗ! Λέξη κλειδί, συνώνυμη με το Α-Ω ενός αγώνα. Αλλοτε και τώρα, η
αναφορά του ονόματος μίας λέσχης αυτοκινήτου αποτελεί την καλύτερη εγγύηση
στους αγωνιζόμενους για την αίσια έκβαση ενός αγώνα. O λόγος; Απλός.
Σκεφθείτε ότι κάθε χρόνο στους αγώνες αυτοκινήτου «επενδύονται» περίπου
10δισ.! (αξία αυτοκινήτων, κόστος συντήρησης, έξοδα συμμετοχής, λειτουργικά
έξοδα ομάδων, αμοιβές μηχανικών κ.λπ.) και οι έμμεσοι διαχειριστές αυτών
των χρημάτων δεν είναι άλλοι από τους οργανωτές. Εύκολα λοιπόν
αντιλαμβάνεται κανείς τη σημασία που αποκτά η παρουσία μίας λέσχης και κατ?
επέκτασιν των ανθρώπων «της», για τη σωστή εξέλιξη και ολοκλήρωση ενός
αγώνα.
Αλλοτε...
Το «οργανωτικό» διάγραμμα στη χώρα μας έχει τεράστια καμπύλη και μεταφέρει
στους κόλπους του πλούσιο έργο. «Εν αρχή ήν η ΕΛΠΑ»... Το κύτταρο αν θέλετε
της ιδέας αγώνες αυτοκινήτου στη χώρα μας. Με προπολεμική «δράση» και
μεταπολεμική εξέλιξη, δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι ακόμη και στις
μέρες μας το όνομά της παραπέμπει σε «αγωνιστικό» κάλεσμα... Στη συνέχεια
μέσα από τα «σπλάχνα» της (η ιδέα «αγώνες αυτοκινήτου» είναι «ζωντανή»)
ξεπετάχθηκαν πολλοί «στρατιώτες» και εξάπλωσαν τη διοργάνωση αγώνων σ? όλη
την Ελλάδα.
Από τα μέσα της δεκαετίας του ?60 αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτοι
«ανήσυχοι» στο χώρο. Στο πέρασμα των χρόνων δεν ήταν λίγες οι λέσχες που
ανδρώθηκαν και οι διοργανώσεις τους καταξιώθηκαν στους κόλπους των
αγωνιζομένων, αλλά και των θεατών. Όμως πάντα, το πιο χαρακτηριστικό
γνώρισμα όλων ανεξαιρέτως των λεσχών στην Ελλάδα ήταν και παραμένει, ότι
όλες τους ήταν προσωποπαγείς. Πάντα ένας ή το πολύ δύο άνθρωποι ήταν η
«ψυχή» των λεσχών που μετέδιδαν το πνεύμα και την ουσία μιας διοργάνωσης
και στους υπόλοιπους. Δεν είναι λίγες οι φορές που λέσχες εξαφανίσθηκαν με
την αποχώρηση των ανθρώπων-σημαία...
H ελληνική πραγματικότητα έχει να επιδείξει θαυμαστό έργο στον τομέα των
οργανώσεων. Σε μία χώρα χωρίς αυτοκινητοβιομηχανία, με λίγους χορηγούς,
αλλά με πάθος για το αποτέλεσμα, σπάνια διοργανώθηκαν αγώνες-φιάσκο, κι
όποτε συνέβη αποτελεί την εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα.
...και τώρα
Στις μέρες μας η διοργάνωση ενός αγώνα αποτελεί ολόκληρη επιχείρηση. Οι
αρμοδιότητες έχουν αυξηθεί ραγδαία, όπως και οι θέσεις απασχόλησης.
Προβλέπεται όμως το μέλλον των διοργανώσεων στην Ελλάδα λαμπρό, ισάξιο του
παρελθόντος; H απάντηση δεν είναι εύκολη, αφού τον πρώτο λόγο πλέον δεν
έχει το πάθος των υπευθύνων, αλλά τα οικονομικά μέσα. O επαγγελματισμός
έχει αντικαταστήσει σε πολλά πράγματα την «ψυχή» που δυστυχώς τείνει να
γίνει ένα γραφικό προσόν. H εποχή των επαγγελματιών -λόγω και έργω- είναι
πια πραγματικότητα και αλίμονο σε όποιον δεν εκτιμήσει σωστά την αλλαγή των
καιρών.
H ευκαιριακή-ερασιτεχνική σχέση των διοργανωτών με τους χορηγούς
επιβάλλεται να γίνει άκρως επαγγελματική, κυρίως σε νοοτροπία.
Θεωρητικά η ΕΘ.Ε.Α., «μοιράζει» τους αγώνες σε λέσχες με ικανότητες να
ανταπεξέλθουν στο έργο τους. Επιτυγχάνεται το ζητούμενο, ή μήπως ο
«υπερβάλων ζήλος» σε σχέση με κριτήρια που ενίοτε προκαλούν απορία, οδηγεί
στην πρακτική του «διαίρει και βασίλευε». Δοκιμασμένη λύση όταν ασκείς
εξουσία, αλλά τα αποτελέσματα δεν δικαιώνουν πάντα όσους την επιλέγουν.
Χαρακτηριστικό της λαθεμένης επιλογής η δραματική μείωση των λεσχών στην
Αθήνα και την επαρχία που περιορίζει την ευχέρεια κινήσεων της αρχής του
σπορ και υποβαθμίζει το χώρο. Αλλες λέσχες αρνούνται ευγενικά την
«παραχώρηση» αγώνων ελέω κόστους και υποδομής, ενώ άλλες «γλιτώνουν» φτηνά
τον «πέλεκυ της δικαιοσύνης», αφού... κάποιοι πρέπει να μείνουν για να
διοργανώνουν αγώνες... Δείγμα γραφής το Παλάδιο της ΠΑΛΑΣ. Οι διοικούντες
έχοντας να κάνουν με την εξής μία λέσχη στην περιοχή της πρωτεύουσας
τιμώρησαν τους αγωνιζόμενους για παραλήψεις των οργανωτών. Οι τελευταίοι
ίσως πήραν το μήνυμα αλλά οι αγωνιζόμενοι είναι ακόμη μία φορά αυτοί που
πλήρωσαν. Πάντως είναι βέβαιο ότι αν δεν έκλειναν λέσχες με το
«ψύλλου-πήδημα» ή επί προσωπικού, δίνοντας και κίνητρα για τη συμμετοχή
νέων στελεχών, το τοπίο θα ήταν διαφορετικό.
Το δια ταύτα!
O «πανδαμάτωρ χρόνος» θα αποτελέσει μία ακόμη φορά τον κριτήριο παράγοντα
για την αυριανή μορφή των διοργανωτών αγώνων αυτοκινήτου. Τη χρυσή τομή,
«ψυχή» και ρομαντισμός με ολίγον ελληνικό φιλότιμο, σε συνδυασμό με
επαγγελματική νοοτροπία και ευέλικτους μη μικρόνοες παράγοντες, την
γνωρίζουμε. Θα αποδειχθεί όμως και εφαρμόσιμη; Θα υπάρξει δίκαιη εφαρμογή
του διαίρει και βασίλευε ή η συνέχεια θα έχει την ίδια πικρή γεύση που
δημιουργούν τα δύο μέτρα και τα δύο σταθμά που εφαρμόζονται με ενοχλητική
άνεση;_Θ.Κ.Ε.
Κορυφαία λέσχη της χώρας ήταν και παραμένει η ΕΛΠΑ. Δημιουργήθηκε στην
δεκαετία του 20(!) με σκοπό την οργάνωση και εξυπηρέτηση των λίγων κατόχων
αυτοκινήτων της εποχής. Το 1952 διοργανώνεται το Ράλλυ ΕΛΠΑ-Ακρόπολις. H
συνέχεια είναι γνωστή. Έργο με αγώνες κοσμήματα αλλά στο σκοτάδι και
πολιτική στα περί τη διοίκηση που αντέχει σε κριτική. Στο τιμόνι ο
Αλέξανδρος Δαρδούφας, παράγων απόλυτα σεβαστός και στη FIA. Κρίμα
που πάντα αντιμετώπιζε επιφυλακτικά τη δημιουργία πίστας.
H ΕΛΠΑ υπήρξε δραστήρια και στη Θεσσαλονίκη. Αργότερα, το1968, τη σκυτάλη
πήρε ο ΑΟΘ που δεσπόζει σήμερα στη Βόρεια Ελλάδα και όχι μόνον. Εξελίσσει
το ΔΕΘ σε αγώνα-πρότυπο, καθιερώνει το Ράλλυ Θερμαϊκού, ενώ πρωταγωνιστεί
στα «αγωνιστικά» της Βόρειας Ελλάδας σαν «εγγυήτρια» παρουσία. Φυσιογνωμία
του ομίλου ο πρόεδρος Αντώνης Παρταλιός, πρόσωπο
με ανησυχίες που ξεπερνούν τους αγώνες στη B.E.
Σημαντικοί παράγοντες προέκυψαν μέσα από την οργάνωση αγώνων. O αείμνηστος
«Ίκαρος» Κανελλόπουλος, το 1968 με φίλους του μηχανοκίνητου
αθλητισμού ίδρυσε την ΑΛΑ και δημιουργησε και πολλές «θυγατρικές» λέσχες.
Οργανώθηκαν σπουδαίοι αγώνες ενώ δεν έλειψαν και πολλές «πρωτιές» σε όλα τα
επίπεδα. Βασική συνεργάτης του Ίκαρου, η Καίτη Κυρίτση πήρε τα ηνία στα
μέσα της δεκαετίας του 1980. Δυστυχώς τα παράτησε πριν από δύο χρόνια και
σήμερα η λέσχη των πρωταθλητών παραπαίει. Καταστροφική πολιτική από πλευράς
ΕΘ.Ε.Α αλλά και λάθος επιλογές όσων ανέλαβαν να διοικήσουν. Βαριά η φανέλα.
Τρόπος «γέννησης» λεσχών στην Ελλάδα ήταν η «διάσπαση» του πυρήνα της μιας
σε περισσότερες. Το 1963 δημιουργείται το Auto Explorers Club που το ?67
μετονομάζεται σε ΑΛΦΑ, και το ?72 ιδρύεται η ΠΑΛΑΣ. Διαδοχικά προΐστανται
οι Σπανόπουλος, Νέστωρας Χιωτίδης (φωτ.), Γ. Παπαπαναγιώτου και απο το ?82
μέχρι σήμερα ο Δημήτρης Χιωτίδης με βασικούς του συνεργάτες τους Κώστα
Πρεζεράκο, Γιώργο Λαοπόδη. Δύναμη της λέσχης οι «Χιωτίδηδες» άλλοτε και
τώρα και δυστυχώς μόνον άλλοτε το εντευκτήριό της και τα πολλά νέα στελέχη
που έβρισκαν τις ιδανικές συνθήκες εμπλοκής. Σήμερα οι διοικούντες δείχνουν
μπερδεμένοι...
Από τη δεκαετία του 1970 ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια οι λέσχες στους διάφορους
νομούς της χώρας. Αρχαιότερη όλων (70), ο Αυτοκινητιστικός Όμιλος Πάτρας
(ΑΟΠ) με δεσπόζουσες «μορφές» τους Πραπόπουλο, Βασιλείου, Μιχαλόπουλο,
Καπετανάκη κ.ά. Ακολουθούν η ΑΛΑ Λαμίας που ιδρύθηκε το ?76 από τον
αγωνιζόμενο Τάσο Γεμενή , η Αγωνιστική Λέσχη Φίλων Αυτοκινήτου
Λειβαδιάς (ΑΛΦΑΛ), η Ελληνική Εταιρεία Αυτοκινήτου (ΕΛ.ΕΤ.Α), καθώς και η
Λέσχη Αυτοκινήτου Βόλου (ΛΑΒ).
Στην ελληνική επαρχία οι λέσχες, αποτέλεσαν φυσιολογική εξέλιξη της αγάπης
του κοινού για τους αγώνες αυτοκινήτου και τα «κλαμπ» μικρών κομωπόλεων
έχουν να επιδείξουν τεράστιο έργο. Στην κορυφή η Αγωνιστική Λέσχη Ασπρων
Σπιτιών (ΑΛΑΣ) που ιδρύθηκε το ?77 κι ευτύχησε επι ημερών Γιάννη Πάγκαλου
να διοργανώνει το Ράλλυ Βοιωτίας, κορυφαίο αγώνα του Πρωταθλήματος.
Παρόμοια πορεία και στον Πύργο με την ΑΟΛΑΠ, ενώ σημαντικό έργο προσφέρουν
και οι λέσχες με έδρα την Κόρινθο.
Αλυτάρχης: θέση για γερά νεύρα. Πόστο δύσκολο που απαιτεί διορατικότητα,
ταχύτητα αποφάσεων, διοικητικές ικανότητες και εμπειρία. O Κώστας Γλωσσώτης
(δεξιά στη φωτ. στον αγώνα Ταχύτητας στην Κέρκυρα το ?71) διετέλεσε
Αλυτάρχης του Ράλλυ Ακρόπολις, αλλά κατείχε ταυτόχρονα και υψηλή θέση στα
διοικητικά. Σήμερα που οι αρμοδιότητες έχουν αυξηθεί και εξειδικευθεί, μόνο
«δύο» έχουν το πράσινο φως της αλυταρχίας από την ΕΘ.Ε.Α. O πρόεδρος της
ΠΑΛΑΣ Δημήτρης Χιωτίδης και ο Νίκος Πασαλής, πρόεδρος του αγωνιστικού της
ΕΛΠΑ.
Δύσκολος και απαιτητικός ο ρόλος των Τεχνικών Εφόρων. Από τον παραδοσιακό
έλεγχο εξακρίβωσης, περάσαμε στον
τεχνικό έλεγχο με «οδηγό» τα Δελτία Αναγνώρισης. Πρέσβεις οι Δημήτρης
Βερούτης, Γιάννης Παπαπαναγιώτου και Δημήτρης Βαρβούτης που απέκτησαν
εμπειρία και σε αγώνες του εξωτερικού! Στις μέρες μας οδεύουμε πια σε
«ειδικούς» ή επαγγελματίες με πλούσια τεχνογνωσία. Εκπρόσωποί τους οι Νίκος
Μιχαλόπουλος, Σωκράτης Κίλιας, Χρήστος Αναγνώστου, Ντέργουιν Ρόμπερτς,
Νάσος Παπακώστας κ.λπ.
Κριτές. H απλούστερη, αλλά άκρως υπεύθυνη θέση στο οργανωτικό διάγραμμα
ενός αγώνα. Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα η «κόντρα» τους με τα στοιχεία της
φύσης, αφού είναι υποχρεωμένοι να βρίσκονται στο «κοντρόλ», «βρέξει,
χιονίσει». Πλήθος από αυτούς συνέδεσαν το όνομά τους με διάφορες λέσχες,
στις αρχές της δεκαετίας του ?80 «απέτυχαν» να ιδρύσουν ομοσπονδία,
διατήρησαν όμως ο καθένας τα «συνεργεία» του με φίλους και γνωστούς, γιατί
πάνω απ? όλα ένας αγώνας είναι διασκέδαση... Στο πρόσωπο του Παύλου
Γιαννικώστα , που υπήρξε δάσκαλος πολλών, τιμούνται όλοι οι γνωστοί
και μη κριτές για την προσφορά τους.
Αγωνιζόμενοι στην οργάνωση αγώνων! «Λεσχειάρχες» όπως οι Ανδριόπουλος (ΑΛΦ,
ΠΑΛ), Φερτάκης (ΑΛΒΟΠ) αλλά και σε θέσεις κλειδιά στην οργάνωση αγώνων.
Συνδυασμός ιδανικός που όμως σπάνια υλοποιείται. Αλλοτε συμπτώσεις, άλλοτε
διαφορετική νοοτροπία και σπάνια η προσαρμογή στην άλλη όχθη κρίθηκε
επιτυχής. Παράδειγμα ο Ρον Χαλιβελάκης,
που δούλεψε με κέφι αλλά απογοητεύτηκε και τα παράτησε. Ίδια γεύση και για
τον ΕΛΕΜ, ενώ σε επίπεδο τεχνικών εφόρων ενεπλάκει ο Μανώλης Μακρηνός.
Μακάρι το κλίμα να γίνει πιο φιλόξενο...
«Κατ' ανάγκην θέση» παλαιότερα, απαραίτητη σήμερα η παρουσία ενός Γραφείου
Τύπου. Αρκετοί πέρασαν απο το «πόστο» -ακόμη και ο Γιάννης Καψής- αλλά
«αρχαιότερος των φυλακών» και πρώτος διδάξας στα οργανωμένα γ.τ. είναι ο
Ηλίας Σπορίδης με πολλά Ακρόπολις στο ενεργητικό του (απο το ?76!).
Στις μέρες μας δεν χρειάζεται μόνο να διοργανώνεις καλούς και ασφαλείς
αγώνες... Χρειάζεται να το δείχνεις κιόλας...
Ελικόπτερο, σήμα κατατεθέν σε ό,τι έχει σχέση με την ασφάλεια είτε
μεταφέρει το γιατρό του αγώνα (ακόμη ένας πολύτμος ρόλος), είτε μεταφέρει
ανθρώπους της οργάνωσης. Τα πληρώματα αισθάνονται διαφορετικά όταν
γνωρίζουν ότι περιφέρεται στην περιοχή του αγώνα. Μακάρι να καθιερωθεί...
Γίνε Κριτής...
H εμπλοκή στο χώρο ξεκινάει με διάφορους τρόπους. Περισσότερο φιλικό το
πόστο του κριτή. Όσοι πιστοί λοιπόν προσέλθετε... O χώρος έχει ανάγκη από
κυρίες και κυρίους με καθαρό μυαλό. O ενδιαφερόμενος πρέπει να υποβάλλει
αίτηση στην ΕΘ.Ε.Α. (Αμερικής 6, 3615225, 3613142) και μετά τα «θεωρητικά»
θα ακολουθήσουν εξετάσεις (στην περιοχή σας) κι αν όλα πάνε καλά, παίρνετε
πτυχίο δόκιμου Κριτή. H συνέχεια προβλέπει «δράση» για απόκτηση πρακτικής
εμπειρίας και ξανά τελικές εξετάσεις. Τι λέτε;... Εμείς σας το προτείνουμε
με το παραπάνω αν αγαπάτε το χώρο. Αυτή η αγάπη είναι απαραίτητη, αφού
συνεπάγεται «θυσίες»...
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ!
Χρονομέτρηση και έκδοση αποτελεσμάτων, διαδικασία που κρίνει την επιτυχία ή
αποτυχία μιας διοργάνωσης. Στα Ράλλυ διπλο-έλεγχος των «carnet de route»
και μηδέν περιθώρια λάθους. Παλαιότερα όλα ήταν με το χέρι. Αργότερα οι H/Y
έκαναν το θαύμα τους και σήμερα ο «master» στο χώρο είναι αναμφισβήτητα ο
Νίκος Ανδριτσάκης και το επιτελείο της Infostar.
φωτ: αρχείο 4T
Πρόκειται για «μανιακούς» της πληροφορικής, με ένα από τα αρτιότερα
προγράμματα έκδοσης αποτελεσμάτων αγώνων σ? όλη τη Ευρώπη και όχι μόνο. H
ιστορία αρχίζει κάπου στο καλοκαίρι του ?83, όταν γίνονται οι πρώτες (σε
εντελώς ερασιτεχνικό επίπεδο αρχικά) προσπάθειες εξέλιξης ενός προγράμματος
σε H/Y για τη γρήγορη έκδοση αποτελεσμάτων για αγώνες αυτοκινήτου και
μοτοσικλέτας. Δύο χρόνια αργότερα, οι αγωνιζόμενοι στους αγώνες ταχύτητας
στο Τυμπάκι παίρνουν αναλυτικό γυρολόγιο έπειτα από κάθε αγώνα, με τους
χρόνους και τη σειρά αναλυτικά. Κάπου εκεί το χόμπι γίνεται επάγγελμα, τα
πράγματα σοβαρεύουν και έτσι γεννιέται η Infostar, η εταιρία που τα
τελευταία χρόνια φροντίζει για την άψογη μηχανογράφηση του συνόλου των
ελληνικών αγώνων. Στο Ράλλυ Χαλκιδικής του ?89 στήνεται το πρώτο δίκτυο
υπολογιστών Μάκιντος για την άμεση και πλήρη ενημέρωση των δημοσιογράφων,
και ύστερα από αρκετές ακόμα βελτιώσεις μέσα στα επόμενα τρία χρόνια η
μεγάλη επιτυχία έρχεται το 1992. H Infostar κάνει το όνειρο πραγματικότητα
αναλαμβάνοντας την πλήρη κάλυψη του Ράλλυ Ακρόπολις, ενώ την ίδια χρονιά
αναπτύσσεται και το πρόγραμμα εξαγωγής αποτελεσμάτων για τις αναβάσεις και
τους αγώνες ταχύτητας σε συνεργασία και με τα νέα ηλεκτρονικά χρονόμετρα με
φωτοκύτταρο της ΕΛΠΑ. Τα χρόνια που περνούν από τότε μέχρι σήμερα
εδραιώνουν τη φήμη της εταιρίας σε επίπεδο αξιοπιστίας και υπευθυνότητας,
και σήμερα όλοι οι αγώνες αυτοκινήτου και μοτοσικλέτας χρησιμοποιούν
ελληνική τεχνογνωσία και εμπειρία από μια ομάδα ελλήνων επιστημόνων που δεν
αρκούνται στις έτοιμες λύσεις και πάντα ψάχνουν για κάτι καλύτερο._Κ.Λ.
O Νίκος Ανδριτσάκης και οι συνεργάτες του στην Infostar έχουν την ευθύνη
έκδοσης των αποτελεσμάτων στην πλειοψηφία των ελληνικών αγώνων. Οι ίδιοι
έχουν και την ευθύνη χρονομέτρησης στους αγώνες ταχύτητας και αναβάσεων.
H χρομέτρηση αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κεφάλαια σε όλο το φάσμα των
αγώνων αυτοκινήτου. Σήμερα στους ελληνικούς αγώνες γίνεται εξαιρετική
δουλειά σε αυτό τον τομέα.