Kυκλοφοριακό
ΦΑΡΜΑΚΑ ΓΙΑ THN ΚΙΝΗΣΗ
ΟΔΗΓΩΝΤΑΣ ΣΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
ΟΔΗΓΩΝΤΑΣ ΚΑΛΩΔΙΩΜΕΝΟΙ
Ένα καλοκαιρινό, κυριακάτικο απόγευμα επιστρέφουμε από τη συνηθισμένη
εξόρμησή μας στις παραλίες της Χαλκιδικής. Μπαίνοντας στη B. Όλγας, με
προορισμό το κέντρο, διαπιστώνουμε ότι ιδιαίτερα προηγμένα τεχνολογικά
συστήματα έχουν αναλάβει τη γρήγορη, ασφαλή και ξεκούραστη μετάβασή μας στο
σπίτι. Πινακίδες μεταβλητών μηνυμάτων, αισθητήρες κίνησης, έξυπνες κάρτες,
ηλεκτρονικοί υπολογιστές είναι μερικοί από τους πολύτιμους βοηθούς μας στην
κυκλοφορία μέσα στην πόλη.
Θεσσαλονίκη, Οκτώβριος 2007...
κείμενα: Γιώργος Ιορδανίδης, Σπύρος Βούγιας
επιστημονικός σύμβουλος: Μοχάμετ Μουσταφά
φωτογραφίες: Truth A.E., αρχείο 4T
H παραπάνω περιγραφή δεν αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας. H
Θεσσαλονίκη, με την αρωγή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, έρχεται στην
πρωτοπορία στο θέμα κυκλοφορία. H ηλεκτρονική διαχείριση του αστικού
δικτύου και η χρήση της τηλεματικής είναι τα δύο εργαλεία που υπόσχονται να
αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο κυκλοφορούμε στην πόλη.
Στον τομέα της κυκλοφορίας, ένα πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα θα μας
παρέχει πολύ χρήσιμες πληροφορίες, που αφορούν την κίνηση και όχι μόνο.
Ειδικοί αισθητήρες θα ανιχνεύουν τις κυκλοφοριακές συνθήκες σε πραγματικό
χρόνο και μέσω ενός κέντρου ελέγχου, θα ανακοινώνουν τα όποια στοιχεία
στους οδηγούς, μέσω πινακίδων μεταβλητών μηνυμάτων. Οι πινακίδες
τοποθετούνται σε στρατηγικά σημεία μέσα στην πόλη, ειδικά επιλεγμένα έτσι,
ώστε ανάλογα με τα μηνύματα, ο οδηγός να μπορεί να επιλέγει εναλλακτικές
διαδρομές και γενικά να μπορεί να καταλήγει γρηγορότερα στον προορισμό του.
Επιπλέον, θα γνωστοποιούνται διαθέσιμες θέσεις στάθμευσης στα πάρκινγκ
καθώς και τα ποσοστά της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην περιοχή του κέντρου.
Τέλος, είναι δυνατή ακόμη και η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων. Στόχος
είναι όλες αυτές οι πληροφορίες να είναι διαθέσιμες και μέσω ιντερνέτ, ώστε
ο καθένας να ξεκινά ενημερωμένος τα αστικά του ?ταξίδια?.
Ακόμη, μια έξυπνη κάρτα θα αποτελεί πολύτιμο βοηθό μας στον τομέα των
μετακινήσεων. Με την κάρτα αυτή θα μπορούμε να πληρώνουμε στις δημόσιες
συγκοινωνίες, στους χώρους στάθμευσης καθώς και στα διόδια. Το τελευταίο
μάλιστα έχει ήδη τεθεί σε δοκιμαστική εφαρμογή από το 1995 στα Νέα Μάλγαρα,
με απόλυτη μάλιστα επιτυχία.
Επιπλέον, ακόμη και οι αυτοκινητόδρομοι τίθενται στην υπηρεσία του πολίτη,
αφού διαθέτουν ιδιαίτερα συστήματα καταγραφής και ελέγχου της κίνησης και
μπορούν να αποστέλλουν τα ανάλογα στοιχεία στις αρμόδιες υπηρεσίες για
επεξεργασία. Οι πληροφορίες αυτές μπορούν να αποβούν ιδιαίτερα χρήσιμες σε
κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και να συμβάλουν στην παροχή καλύτερων και πιο
αξιόπιστων υπηρεσιών.
Τα τρία πιλοτικά προγράμματα τα οποία αναπτύσσονται αυτόν τον καιρό στη
Θεσσαλονίκη μπορούν να διαμορφώσουν τελείως διαφορετικές συνθήκες στον
τρόπο ζωής μας μέσα στην πόλη φέρνοντας μια νέα εποχή στον τομέα των
μετακινήσεων. Οι δρόμοι αυτοματοποιούνται, οι μεταφορές εκσυγχρονίζονται
και γενικά η τεχνολογία συμβάλλει τα μέγιστα στο να εξυπηρετήσει και να
διευκολύνει τον οδηγό και τον πολίτη γενικότερα.
Από πλευράς των δημοτικών αρχών φαίνεται να υπάρχει έντονη αποφασιστικότητα
για την εφαρμογή της τηλεματικής στην κυκλοφορία ενώ δε λείπει και η
απαραίτητη υποδομή σε επιστημονικό επίπεδο. Εταιρίες του ιδιωτικού τομέα
αναλαμβάνουν τη σχεδίαση και την εποπτεία τέτοιων συστημάτων,
συνεργαζόμενες κυρίως με πανεπιστημιακά ιδρύματα.
H τελική επιτυχία όμως τέτοιων εφαρμογών έγκειται στην αποδοχή του κοινού.
Εμείς θα είμαστε αυτοί που θα κρίνουμε πόσο αυτές οι προσπάθειες έχουν
αντίκρισμα. Για την ώρα ας δούμε από κοντά τα τεχνολογικά εκείνα ?καλούδια?
που υπόσχονται να αλλάξουν τη ζωή μας στη Θεσσαλονίκη τα οποία ήδη έχουν
αρχίσει να εφαρμόζονται δοκιμαστικά._Γ.Ι.
CONCERT
(Cooperation for Novel City Electronic Regulating Tools).
Κύριο αντικείμενο του προγράμματος είναι να βρει μεθόδους, οι οποίες θα
βοηθήσουν στον περιορισμό της χρήσης του αυτοκινήτου στο κέντρο της πόλης,
βελτιώνοντας τις δημόσιες συγκοινωνίες και προτείνοντας παράλληλα ένα
σύστημα που θα διαχειρίζεται τις κυκλοφοριακές συνθήκες. Στο πρόγραμμα
συμμετέχουν το Α.Π.Θ., η TRUTH και η Siemens. Στη Θεσσαλονίκη (μία από τις
οχτώ πόλεις όπου αναπτύσσεται το πρόγραμμα) εξελίσσεται το σύστημα THETIS
σύμφωνα με το οποίο δημιουργούνται ζώνες ελέγχου κυκλοφορίας και
κατασκευάζεται ένα πλέγμα on line πληροφόρησης γύρω από αυτές τις ζώνες,
μεταδίδοντας αυτόματα πληροφορίες για την ατμοσφαιρική ρύπανση, τις
διαθέσιμες θέσεις στάθμευσης, την κυκλοφοριακή συμφόρηση, τυχόν ατυχήματα
κ.λπ. Το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί μέσα στο 1998. Με την εφαρμογή ενός
τέτοιου προγράμματος γίνεται δυνατή η τεχνητή ρύθμιση της κυκλοφορίας μέσα
στην πόλη, με γνώμονα τις πραγματικές συνθήκες κυκλοφορίας. Συνεπώς
αποφεύγονται τα μποτιλιαρίσματα, οι μετακινήσεις γίνονται ταχύτερες και οι
δρόμοι αποκτούν πιο φιλικό πρόσωπο για τους οδηγούς.
ADEPT II
(Automatic Debiting & Electronic Payment for Transportation).
H γενική ιδέα του αφορά την εφαρμογή ενός ενιαίου συστήματος πληρωμής με
έξυπνες κάρτες στον τομέα των μεταφορών. O χρήστης με μία ?έξυπνη? κάρτα η
οποία πιστώνεται με χρήμα, πληρώνει τα διόδια, το πάρκινγκ, το λεωφορείο,
το μετρό ή το τραμ ή οποιοδήποτε άλλο μέσο χρησιμοποιεί στην πόλη. Το ADEPT
εφαρμόζεται επιλεκτικά στη Θεσσαλονίκη (σε συνεργασία του Δήμου με ΑΠΘ,
TEO, ΟΑΣΘ με επίβλεψη Truth AE), στο Ελσίνκι και στο Γκέτεμποργκ. Το
σύστημα θα λειτουργήσει δοκιμαστικά από το Νοέμβριο στη γραμμή 6 του ΟΑΣΘ
σηματοδοτώντας ένα νέο τρόπο ζωής χωρίς το άγχος του ρευστού χρήματος.
IN-RESPONSE
(Incident Response with On-line Innovative Sensing).
Σκοπός του προγράμματος είναι να δημιουργήσει αυτοκινητοδρόμους, που να
συμβάλλουν στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και να είναι όσο το
δυνατόν πιο ασφαλείς. Έτσι δημιουργείται ένα σύστημα από αισθητήρες που
καταγράφει την κίνηση και τροφοδοτεί με πληροφορίες ένα κέντρο ελέγχου, το
οποίο με τη σειρά του ενημερώνει την αστυνομία, το 166, την Πυροσβεστική ή
άλλον αρμόδιο φορέα. Με τον τρόπο αυτό, οποιοδήποτε έκτακτο περιστατικό
παρουσιαστεί στο δρόμο, μπορεί να αντιμετωπιστεί με μεγάλη ταχύτητα χωρίς
να είναι είναι αναγκαία ανθρώπινη παρέμβαση. H Θεσσαλονίκη είναι μία από
τις 6 πόλεις που συμμετέχουν στο πρόγραμμα με τη συνεργασία EKAB, ΑΧΕΠΑ,
Express Service, TEO και εταιριών μελετών.
ΔΕΚΑ XPONIA ΜΕΤΑ?
(?την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης)
του Σπύρου Βούγια
Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2007. Δέκα χρόνια πέρασαν από τότε που η Θεσσαλονίκη
έγινε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης και ο απόηχος της μεγάλης γιορτής
δεν έχει ακόμη καταλαγιάσει. Κοιτάζω από το παράθυρο τα διατηρητέα που
έχουν μετατραπεί σε πολιτιστικά κέντρα και τα μεγάλα θέατρα που φιλοξενούν
καθημερινά εκδηλώσεις και έργα των καλλιτεχνών της πόλης που επιμένουν
πεισματικά να παραμείνουν εδώ και να μην εγκατασταθούν στην Αθήνα.
Κάτω στο δρόμο η κυκλοφορία κυλάει ήρεμα και ομαλά, όπως κάθε μέρα. Αν και
το ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν έχει ακόμα διαδοθεί μαζικά, το νέφος δε
φαίνεται σήμερα ιδιαίτερα απειλητικό. Οι νέες τεχνολογίες της τηλεματικής
που εφαρμόζονται ευρύτατα από το Δήμο τα τελευταία χρόνια (ναι, δήμαρχος
είναι ακόμη ο κ. Κοσμόπουλος) έχουν σχεδόν λύσει το κυκλοφοριακό πρόβλημα.
O ?Επόπτης?, η κεντρική εγκατάσταση του πανίσχυρου ηλεκτρονικού υπολογιστή,
συντονίζει όλα τα περιφερειακά υποσυστήματα ελέγχου της κυκλοφορίας από το
δεύτερο υπόγειο του υπουργείου Μακεδονίας - Θράκης (που δεν άλλαξε τίτλο
από τον προηγούμενο αιώνα, αφού εκκρεμεί ακόμη το θέμα της ονομασίας των
Σκοπίων). O ?Επόπτης? ελέγχει πρώτα τους σηματοδότες που λειτουργούν
συντονισμένα από τις έξι το πρωί σ? ολόκληρη την πόλη, δημιουργώντας ένα
συνεχές ?πράσινο κύμα? για τα IX και αποδίδοντας προτεραιότητα στα μαζικά
μέσα μεταφοράς (τραμ και ηλεκτρικά λεωφορεία) που πλησιάζουν στα φανάρια
φορτωμένα με τους πρωινούς αγουροξυπνημένους επιβάτες. Ελέγχει ύστερα τις
ΠΜΜ (Πινακίδες Μεταβλητών Μηνυμάτων) που σε κάθε διασταύρωση δίνουν
πληροφορίες στους οδηγούς για την ευκολότερη διαδρομή που μπορούν ν?
ακολουθήσουν χωρίς μποτιλιάρισμα και για το πλησιέστερο πάρκινγκ με κενές
θέσεις (αν υπάρχει). Οι οδηγοί μπορούν να κρατήσουν θέσεις σ? αυτό
πληκτρολογώντας στο μικρό μόνιτορ πάνω από το τιμόνι (αφήνοντας υποχρεωτικά
για λίγο το κινητό τους τηλέφωνο) τον αριθμό του αυτοκινήτου, τον κωδικό
του πάρκινγκ που επιλέγουν και την προβλεπόμενη ώρα άφιξης. Θα μπορούσαν να
το κάνουν κι από το σπίτι αλλά γιατί να δεσμευτούν τόσο νωρίς; Από το
μόνιτορ μπορούν ακόμη να πάρουν πληροφορίες για την κυκλοφορία κατά μήκος
της διαδρομής τους, το δελτίο καιρού της EMY και ?προσέχοντας να μην
απορροφηθούν πολύ? κάποιους τίτλους αθλητικών ειδήσεων με τον αποκλεισμό
των ελληνικών ομάδων από τα κύπελλα Ευρώπης στο ποδόσφαιρο.
Όπως οδηγεί κανείς χαλαρά μπορεί να χαζεύει τις ηλεκτρονικές πινακίδες στις
στάσεις των δημόσιων συγκοινωνιών. O ?Επόπτης? δίνει κι εδώ πληροφορίες σ?
αυτούς που περιμένουν υπομονετικά το λεωφορείο του ΟΑΣΘ ή το τραμ, καθώς
και χρήσιμα διαφημιστικά μηνύματα: το επόμενο όχημα της γραμμής 6
(Καλαμαριά - Βενιζέλου) θα περάσει σε 12 λεπτά - όσο διαρκούν δύο τσιγάρα
Μάρλμπορο (η διαφήμιση κάνει κακό στην υγεία).
O διαπεραστικός ήχος του τηλεφώνου (έχω ακόμη την ίδια συσκευή του OTE εδώ
και 15 χρόνια) διακόπτει τις σκέψεις μου. Κλείνω το παράθυρο, αφού συνήθισα
το νέφος, όχι όμως και την πρωινή υγρασία της Θεσσαλονίκης. Αισθάνομαι
κάπως ανήσυχος. Είμαι ?ακόμη? συγκοινωνιολόγος και κινδυνεύω να μείνω χωρίς
δουλειά._Σ.Β.
Ένας από τους πίνακες VMS που λειτουργούν ήδη στη Θεσσαλονίκη
Το κέντρο ελέγχου του συστήματος CONCERT στις εγκαταστάσεις του δημοτικού
ραδιοφώνου Θεσσαλονίκης.