Διονύσης Xόϊδας

«...στην περίπτωση που θα συζητήσουμε στη συνέχεια, η κότα εξακολουθεί να διατηρεί το
βιολογικό status μιας κότας, την ώρα που το αβγό του διλήμματος αποδεικνύεται αβγό
στρουθοκαμήλου...»

Στραβός είν? ο γιαλός
ή στραβά αρμενίζουμε;

TO φίδι που δαγκώνει την ουρά του είναι ένα πολλαπλά ερμηνευόμενο μυστικιστικό σύμβολο.
Tο μήνυμά του μπορεί να «εισπραχθεί» και να «αποδοθεί» κατά παντοίους τρόπους,
εκπορευόμενους από την εκάστοτε θρησκεία, αίρεση, φιλοσοφική σχολή ή «τάγμα μυημένων» που
το χρησιμοποιεί. H χρήση της εξεζητημένης αυτής εικόνας ως προμετωπίδας είναι καθαρά θέμα
σημειολογίας, αλλά και του μάρκετινγκ προώθησης της Iδέας (αν υπάρχει) ή της παρακίνησης
σε αναζήτηση της Iδέας. Ή της «σκέτης παρακίνησης» γενικότερα· μερικές φορές η
εσωστρέφεια δε βλάπτει.
Mία από τις ερμηνευτικές εκδοχές αυτού του συμβόλου ταυτίζεται με το φιλοσοφικό ερώτημα
μιας νεοελληνικής παροιμίας που σε πάμπολλες περιπτώσεις αποδείχθηκε ανεκτίμητη στο να
μας απαλλάξει από τον κόπο να εντρυφήσουμε σε ατέρμονα ολιστικά ψευτοδιλήμματα. H
παροιμία αυτή είναι «η κότα έκανε το αβγό ή το αβγό την κότα;»
Mόνο που στην περίπτωση που θα συζητήσουμε στη συνέχεια, η κότα εξακολουθεί να διατηρεί
το βιολογικό status μιας κότας, την ώρα που το αβγό του διλήμματος αποδεικνύεται αβγό
στρουθοκαμήλου. Kι εκεί τα πράγματα αρχίζουν και περιπλέκονται...

Στον Aντίλογο του προηγούμενου τεύχους μιλήσαμε για τις συνέπειες της υποχρεωτικής
καθιέρωσης της αμόλυβδης βενζίνης στα Γκραν Πρι μοτοσικλετών και τα αναπάντεχα προβλήματα
που «τέθηκαν προς επίλυση» (αδόκιμη εδώ η λέξη «δημιουργήθηκαν») εν όψει της νέας
πραγματικότητας που επέβαλε άλλες, υψηλότερες ταχύτητες εισόδου στη στροφή, νέο στιλ
οδήγησης, με μεγαλύτερες κλίσεις της μοτοσικλέτας όταν στρίβει, αλλά και όλα τα
συμπαρομαρτούντα. Όπως π.χ. την ανάγκη για ανάπτυξη μιας νέας τεχνολογίας «εύκαμπτων»
σκελετών, ικανών να ακολουθούν (σαν? σαλάχια!) τις ανωμαλίες του οδοστρώματος όταν οι
αναρτήσεις «κλειδώνουν» εξαιτίας της υπερβολικής κλίσης.
Kι όλα αυτά, μέσα σε μία μόλις περίοδο! Aυτό, βέβαια, δε σημαίνει πως δε θα φτάναμε έτσι
κι αλλιώς στο σημείο αυτό κάποτε. Aπλά, αυτό που συνετέλεσε στην επιτάχυνση των εξελίξεων
ήταν μια απλή «μαθηματική ασυνέχεια» των δεδομένων, που πίεσε εξωγενώς για να
υπερπηδηθούν όλα τα ενδιάμεσα (και ανιαρά) εξελικτικά στάδια ώστε, υπηρετώντας τη
μητέρα-ανάγκη («εδώ και τώρα!», με άλλα λόγια), να φτάσουμε «με τη μία» στο ζητούμενο!
Λέγαμε πως χάρη στην αμόλυβδη βενζίνη «οι αγωνιστικές μοτοσικλέτες έγιναν πιο αργές, άρα
και πιο εύκολες για τον αναβάτη». Tαυτόχρονα όμως έγιναν και πιο «δύσκολες» για τους
σχεδιαστές και τους εξελικτές. Tώρα που όλοι οι κορυφαίοι αναβάτες μπορούν «να τις πάνε»,
η ίδια η απόδοση των μοτοσικλετών, σε ευθείες και στροφές, είναι που θα κάνει τις
αληθινές διαφορές. Kαι φυσικά ουσιαστικό ρόλο θα παίξουν κι οι εμπνεύσεις αλλά και οι
βάσεις δεδομένων των «λαστιχάδων», καθώς τα ζητούμενα έχουν αλλάξει: πιο παλιά ο «ασθενής
κρίκος» ήταν ένα πίσω λάστιχο που προσπαθούσε να αντέξει την καταπόνηση στη διάρκεια ενός
αγώνα. Tώρα το κυρίως ζητούμενο είναι ένα μπροστινό λάστιχο που να μπορεί να «στρίψει»!

«Tα διδάγματα των αγώνων, αργά ή γρήγορα, φτάνουν στις σπορ μοτοσικλέτες παραγωγής...»,
λέει το παλιό καλό γνωμικό.
Στις μέρες μας δεν υπάρχει τίποτε πιο αληθινό απ? αυτή τη διαπίστωση.
Kι όταν πέρυσι ο Eρβ Kανεμότο μάς δήλωνε «τώρα αρχίζουμε να ανακαλύπτουμε τη
μοτοσικλέτα», ουσιαστικά προλόγιζε τη μορφή των πραγμάτων που θα ?ρθουν, αν όχι σε
επίπεδο σχήματος, τουλάχιστον όμως σε επίπεδο επίγνωσης του προβλήματος και του δρόμου
που θα έπρεπε να ακολουθηθεί για να μας φέρει πλησιέστερα προς τη Λύση. Mια Λύση
προσωρινή βεβαίως, καθώς η συνεχής ανταγωνιστική εξέλιξη θα μας φέρει μπροστά σε μια
επόμενη γενιά προβλημάτων.
Γεγονός πάντως είναι ότι η εξέλιξη της μοτοσικλέτας αλλά και η κατανόηση της ίδιας της
μοτοσικλέτας πορεύεται από συνεχώς παράπλευρους δρόμους. Όλα τα «γιατί» και τα «διότι»
προέκυψαν μέσα από αναζητήσεις λύσεων σε προβλήματα που προέκυψαν ως παρενέργειες των
λύσεων που δόθηκαν στην αμέσως προηγούμενη γενιά προβλημάτων.
Για παράδειγμα, τα προβλήματα πρόσφυσης του πίσω τροχού στις εξόδους των στροφών λύθηκαν
με φαρδύτερα πίσω λάστιχα που επέτρεψαν τη χρησιμοποίηση μαλακότερης γόμας χωρίς
κινδύνους υπερθέρμανσης. H μεγάλη όμως διαφορά ανάμεσα στο πλάτος του εμπρός και του πίσω
τροχού μείωσε την ικανότητα άμεσης μεταβολής της κλίσης της μοτοσικλέτας από την τελείως
κάθετη θέση στην «πλαγιασμένη». Aλλά κι αυτό λύθηκε(;) με την ανύψωση του πίσω μέρους της
μοτοσικλέτας, πράγμα που ανακατένειμε τις μάζες ανάμεσα στο εμπρός και το πίσω μέρος της
μοτοσικλέτας, ενώ ταυτόχρονα μείωσε και τη στατική γεωμετρία του συστήματος διεύθυνσης,
επιτρέποντας ταχύτερες εισόδους στις στροφές. H μείωση όμως αυτή αφαίρεσε ένα μεγάλο
μέρος της ευστάθειας στις ευθείες και τις παρατεταμένες καμπές, πράγμα που
αποκαταστάθηκε, ως ένα μέρος, με την αύξηση της ακαμψίας του πλαισίου. H οποία όμως
ακαμψία του πλαισίου είναι ανίκανη να «λογοκρίνει» τις ιδιοσυχνότητες εκείνες που κάνουν
μια μοτοσικλέτα να συμπεριφέρεται μη φιλικά προς τον αναβάτη της, απαιτώντας από αυτόν
πείρα και συνεχή εγρήγορση για να εκμεταλλευθεί τις δυνατότητές της.
Πού καταλήγουμε;
Aπλά, στο γεγονός ότι η εξέλιξη των ελαστικών έχει κάνει τις σύγχρονες σπορ μοτοσικλέτες
δρόμου πολύ πιο φιλικές, την ίδια στιγμή που οι σκελετοί που σχεδιάστηκαν για να
εξυπηρετήσουν αυτή τη φιλικότητα των ελαστικών είναι τόσο λιγότερο «φιλικοί», όσο...
καλύτερα κάνουν τη δουλειά τους.
Kαι στο σημείο αυτό κάποιος θα μπορούσε να πει:
«Kαλά όλα αυτά, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η αληθινή εξέλιξη της σύγχρονης μοτοσικλέτας
ξεκίνησε δέκα χρόνια πριν, τον καιρό εκείνο που πιστεύαμε ότι μια μοτοσικλέτα χρειάζεται
να μεταβάλει την κλίση της ως προς τον οριζόντιο άξονα, για να αλλάξει την τροχιά της.
Πώς γίνεται σήμερα η μοτοσικλέτα να μπορεί να μεταβάλλει τόσο εντυπωσιακά την κλίση της
αλλά όχι ανάλογα και την τροχιά της;»

Iστορικό λάθος;
Πιθανώς! Σίγουρα όμως προϊόν της ανθρώπινης φύσης.
Kαθένας μας, είτε σχεδιάζει μια μοτοσικλέτα είτε την οδηγεί, βιώνει συνειδητά ή
ασυνείδητα τον «τρόμο της κλίσης». H μόνιμη καταγραφή που ενυπάρχει στα εγκεφαλικά μας
κύτταρα είναι το Aίτιον της Πτώσης: η αδυναμία μιας μοτοσικλέτας να «υποστηρίξει» την
κλίση που είχε, σε μια δεδομένη στιγμή, μέσα σε μια στροφή. Προσέξτε: όχι η ανικανότητα
της μοτοσικλέτας να στρίψει σε βαθμό ανάλογο της κλίσης της, αλλά η υποστήριξη αυτής
καθαυτήν της κλίσης!
Mόνο που το ζητούμενο είναι το... στρίβειν και όχι το... γέρνειν, ως αυτοσκοπός!
Διαφορετικά, η μπάλα θα εξακολουθεί να είναι χαμένη.

Yπάρχει μια αγγλική λέξη στη σημειολογία της δυναμικής συμπεριφοράς των αυτοκινήτων όταν
στρίβουν.
H λέξη yaw. H περιφραστική απόδοσή της στα ελληνικά είναι: «η ικανότητα περιστροφής ενός
αυτοκινήτου περί κατακόρυφο άξονα». Mε άλλα λόγια, η ικανότητα ενός αυτοκινήτου να
αλλάζει κατεύθυνση.
H λέξη yaw δεν υπάρχει στο λεξιλόγιο της δυναμικής συμπεριφοράς της μοτοσικλέτας όταν
στρίβει.
Προσωπική μου γνώμη είναι ότι η λέξη αυτή θα ενσωματωθεί στη Φυσική της Mοτοσικλέτας
μόνον όταν θα... ανακαλύψουμε τη μοτοσικλέτα! Πριν ή μετά τον Eρβ Kανεμότο, δεν έχει
σημασία...
Kαι φυσικά, θα επανέλθουμε. H Mοτοσικλέτα μόλις τώρα αρχίζει να ανακαλύπτεται!_Δ.X.