Tρύφων Σωτηρόπουλος
Περπατώντας μέσα στο ΔίκτυοEINAI της μόδας η με κάθε τρόπο πρόβλεψη για τη μορφή του κόσμου στο μέλλον. Είτε μέσα
από ολοκληρωμένα βιβλία (όπως το «Τι μέλλει γενέσθαι» του κ. Δερτούζου) είτε μέσα από
απλουστευτικά και τρομακτικά έργα (όπως το πολυδιαφημισμένο και κατά τη γνώμη μας
παιδαριώδες «Matrix») οι κάτοικοι αυτού του πλανήτη αποκτούν μια ιδέα για το πώς θα είναι
η ζωή στο κοντινό μέλλον. Μερικές από τις περιγραφές είναι απαισιόδοξες (βλέπε «Matrix»)
και άλλες αισιόδοξες, όλες όμως συγκλίνουν στην ιδέα ότι όλα θα είναι δικτυωμένα. Μια
τέτοια, απόλυτα δικτυωμένη, κοινωνία δεν είναι καθόλου μακριά. Σήμερα όλοι μπορούν να
αποκτήσουν εύκολα πρόσβαση στο Internet, το τεράστιο δίκτυο που μεταφέρει, σε ελάχιστο
χρόνο, δισεκατομμύρια πληροφορίες από την μία άκρη του πλανήτη στην άλλη. Η πρόσβαση σε
αυτό το Δίκτυο γίνεται μέσα από οποιουδήποτε είδους σύνδεση είτε είναι απλή τηλεφωνική
γραμμή, είτε δορυφορικό κύκλωμα είτε οποιουδήποτε άλλου είδους τεχνολογία επικοινωνίας
έχει στη διάθεσή του ο συνδρομητής του Δικτύου για να συνδεθεί σε αυτό. Σημειώστε ότι
αυτή η ευελιξία όσον αφορά την τηλεπικοινωνιακή υποδομή του Internet είναι ενδογενές
τεχνικό χαρακτηριστικό του δικτυακού πρωτοκόλλου που χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο, το οποίο
σχεδιάστηκε για να καλύψει τις απαιτήσεις του Υπουργείου Αμύνης των Η.Π.Α. για «ένα
δίκτυο υπολογιστών που να μπορεί να λειτουργήσει ακόμα και αν ένα τμήμα του καταστραφεί».
Τα παραπάνω σημαίνουν ότι ακόμα και μια συσκευή κινητής τηλεφωνίας μπορεί να λειτουργήσει
σαν πόρτα πρόσβασης στο Internet (οι ενδιαφερόμενοι ας προμηθευτούν την κατάλληλη PCMCIA
κάρτα σύνδεσης υπολογιστή?κινητού από τις εταιρίες κατασκευής του κινητού τους) πράγμα
που σημαίνει ότι εκτός από «κινητή τηλεφωνία» σήμερα έχουμε και «κινητό» Internet (εφόσον
ετοιμαστούμε να μεταφέρουμε και το PC μας μαζί!). Στο σημείο αυτό, να κάνουμε μια μικρή
σημείωση: τα σημερινά κινητά τηλέφωνα έχουν σχεδιαστεί με μοναδικό στόχο την επικράτηση
σε μια αγορά καθαρά φωνητικών υπηρεσιών, όπου χαρακτηριστικά όπως «το μικρότερο και το
ελαφρύτερο» παίζουν το σημαντικότερο ρόλο. Οι εταιρίες, έχοντας αντιληφθεί την ανάγκη
χρήσης των υπηρεσιών πολυμέσων ?που προσφέρει το Internet? χωρίς την ανάγκη μεταφοράς
ολόκληρου υπολογιστικού συστήματος, έχουν αρχίσει να παρουσιάζουν διαφορετικές συσκευές
που διαθέτουν ευμεγέθη οθόνη, πλήρες πληκτρολόγιο και αρκετή μνήμη για αποθήκευση
μηνυμάτων, διευθύνσεων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, κ.λπ. Οι ενδιαφερόμενοι ας κοιτάξουν το
Νokia Communicator, το MC218 της Ericsson ή το Timeport L7089 της Motorola που είναι τα
πρώτα μοντέλα των νέων πολυ-χρηστικών κινητών τηλεφώνων.
Επειδή είμαστε οπαδοί της αντίληψης ότι η τεχνολογία θα μετατρέπεται σε ένα συνεχώς
σημαντικότερο κοινωνικό αγαθό, το μέλλον θα πρέπει να εξασφαλίζει ίσες ευκαιρίες σε όλους
τους πολίτες, άσχετα με το βαθμό που αυτοί έχουν επενδύσει στην τεχνολογία. Αν η
περιγραφή της προηγούμενης παραγράφου αναφέρεται στους έχοντες κινητό τηλέφωνο, το
ερώτημα είναι: «Tι γίνεται με όσους επιλέγουν ή απλώς δεν μπορούν να έχουν κινητό
τηλέφωνο ή άλλου είδους τεχνολογικά προηγμένα προϊόντα; Θα μεταβληθούν σε πολίτες
δεύτερης κατηγορίας;». Και βέβαια όχι. Η πρόσβαση σε ένα «Παγκόσμιο Δίκτυο» ?που δεν
είμαστε σίγουροι ότι θα λέγεται για πάντα Internet? θα προσφέρεται όχι μόνο μέσα από
ποικιλία τηλεπικοινωνιακής υποδομής αλλά και συσκευών πρόσβασης. Οι δημόσιοι τηλεφωνικοί
θάλαμοι θα μετατραπούν σε σημεία πρόσβασης, ενώ πρόσθετα τέτοια σημεία θα ξεφυτρώσουν
παντού με τη μορφή των «περιπτέρων παροχής πληροφοριών» (Information Kiosks) που
τράπεζες, καταστήματα και άλλοι οργανισμοί (όπως ο ΟΠΑΠ που θα τα χρησιμοποιήσει για το
«Ολυμπιακό Λαχείο») θα αναπτύξουν με ?αρχικό? σκοπό την εξυπηρέτηση των αναγκών
πληροφόρησης των πελατών τους. Σε σύντομο διάστημα όμως αυτά τα «περίπτερα», που θα είναι
ήδη δικτυωμένα και το μόνο που θα απαιτηθεί είναι μια βελτίωση του λογισμικού τους, θα
επικοινωνήσουν με οποιοδήποτε σημείο του παγκόσμιου δικτύου, στο οποίο παρέχεται
πληροφορία. Θα μετατραπούν σε δημόσιας πρόσβασης σταθερές πύλες εισόδου στον κυβερνοχώρο,
μέσα στον οποίο οι πολίτες (πραγματικοί «cybercitizens» τότε) θα περιηγούνται με άνεση.
Μια απλή κάρτα πρόσβασης, που θα μοιάζει πάρα πολύ με την τηλε-κάρτα του ΟΤΕ (η οποία αν
έχετε προσέξει ήδη διαθέτει ολοκληρωμένο κύκλωμα), θα χρησιμεύει για την αναγνώριση του
χρήστη, τη διαμόρφωση του περιβάλλοντος λειτουργίας, που αυτός προτιμά, την άντληση των
πληροφοριών που τον ενδιαφέρουν, ακόμα και σαν «ηλεκτρονικό πορτοφόλι» για τις αγορές του
μέσα από το Δίκτυο.
Τα όσα περιγράφονται στο κείμενο αυτό είναι πολύ κοντινότερα από άλλες προβλέψεις για το
μέλλον, τόσο κοντινές που δεν εντάσσονται στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Και
βέβαια υπάρχουν και ορισμένοι που έχουν αντιρρήσεις για το αν τα όσα προβλέπουμε
εντάσσονται στα αισιόδοξα ή αν είναι το περιβάλλον, στο οποίο θα αναπτυχθεί ο οργουελικός
«Μεγάλος Αδελφός». Από την άλλη υπάρχουν και οι σεισμικές δονήσεις που ξεγυμνώνουν τις
εταιρίες κινητής τηλεφωνίας. Που μπορεί να εκδίδουν «ευγενικά» δελτία τύπου και να
αναφέρονται στο πρόβλημα της εγκατάστασης κεραιών, αλλά δε μας λένε άλλα απλούστερα
πράγματα. Όπως για παράδειγμα, γιατί το bandwidth μεταξύ των υπαρκτών κεραιών δεν έχει
αυξηθεί σύμφωνα με την αύξηση του πλήθους των συνδρομητών τους; Και αν πραγματικά έχουν
πρόβλημα στενότητας διαθέσιμης υποδομής, γιατί πωλούν τηλεπικοινωνιακή υποδομή σε άλλες
εταιρίες (η γραμμή Internet σύνδεσης, εύρους 2 Mbps, μεταξύ των σημείων παρουσίας της
Hellas On Line της Νέας Ερυθραίας και του Νέου Κόσμου υλοποιείται με κύκλωμα της Panafon
και δεν είναι η μόνη) επιτείνοντας έτσι το ήδη σημαντικό πρόβλημα των συνδρομητών τους;
Όπως καταλαβαίνετε, καλή η τεχνολογία, αλλά για να μπορέσεις να την εκμεταλλευτείς
αποδοτικά χρειάζονται και πολλά άλλα πράγματα, από τα οποία το σημαντικότερο είναι η
σωστή εξυπηρέτηση των τελικών χρηστών.