Pέα Bιτάλη
"...Ξέρετε, Μακαριώτατε, τούτος ο λαός πάντα ψηφίζει εξ αντανακλάσεως και με φαντασία.Ψηφίζει το άσπρο για να μη βγει το μαύρο. Χειροκροτεί το Ψ για να δείξει πόσο μπούχτισε
και σιχάθηκε το Χ..."
Mακαριώτατε!
AYTO το κείμενο το απέφευγα όπως ο διάολος το λιβάνι και το καθυστερούσα όπως καθυστερούν
να μιλήσουν για τα ψυχανεμίσματα οι άνθρωποι όσο δεν έχουν αποδείξεις. Είμαι καχύποπτος
και πονηρός άνθρωπος. ΄Ετσι γεννήθηκα, αλλά μ? έφτιαξε και ο τόπος. Κι όσο περνούν τα
χρόνια τόσο χειροτερεύω.
Θυμάμαι την ημέρα που πήρατε το χρίσμα. Υπήρχε απ? τη μια μεριά ένα πλήθος κόσμου που
φώναζε κι έκλεινε τους δρόμους γύρω από τη Μητρόπολη, και από την άλλη μεριά υπήρχαν τα
κεφαλάκια ανθρώπων, των «λαθραίων», που μοιάζουν με τα πιτσιρίκια στις μάντρες θερινών
κινηματογράφων. Κοιτάζουν από απόσταση, με δέος, χαμόγελο, φόβο και το ένα το πόδι
ριγμένο έτσι που εύκολα μπορούν να την κάνουν. Εκεί ήμουν κι εγώ. Στη μάντρα.
Είμαι καχύποπτος και πονηρός άνθρωπος, Μακαριώτατε. Μα, πού σας ήξεραν όλοι αυτοί; Τόσος
ενθουσιασμός, τέτοια ενθάρρυνση. Ξέρετε, Μακαριώτατε, τούτος ο λαός πάντα ψηφίζει εξ
αντανακλάσεως και με φαντασία. Ψηφίζει το άσπρο για να μη βγει το μαύρο. Χειροκροτεί το Ψ
για να δείξει πόσο μπούχτισε και σιχάθηκε το Χ. Θα μου πείτε τι σημασία έχουν αυτά. Εσείς
το χρίσμα το πήρατε και βγάλατε και κείνον τον καταπληκτικό, αβανταδόρικο λόγο. Μετά
άρχισαν να βγαίνουν στον τύπο διάφορα περιστατικά για να δέσουν την εικόνα, γιατί καλό το
κείμενο, αλλά πρέπει η διαφήμιση να παιχτεί πολλές φορές. Θυμάμαι το περιστατικό στην
έκθεση του βιβλίου, όταν ένας ναρκομανής σας πλησίασε για να σας πει «ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΣΑΣ
ΓΝΩΡΙΣΑ ΑΡΓΑ» κι εσείς βουρκώσατε. (Hσυχία στη μάντρα. Αυτό το έργο το ?χουμε ξαναδεί.)
Μετά βγήκε στις εφημερίδες το θέμα της εκκλησιαστικής περιουσίας. Σκάνδαλα, καταχρήσεις,
καταδολίευση. Εκεί να δείτε αναταραχή στη μάντρα. Καουμπόικο το έργο, πολύ πιστολίδι. Κι
ενώ είχαμε ακουμπήσει και το άλλο πόδι στο μαντρότοιχο χτύπησε διάλειμμα. Πάντα τέτοιες
στιγμές χτυπάει διάλειμμα. Είμαι καχύποπτος και πονηρός άνθρωπος, Μακαριώτατε.
Στο δεύτερο μέρος ξαναβγήκαν τα κεφαλάκια. Εκεί άρχισε η κοινωνική ζωή και οι
κοσμικότητες. Εγκαίνια Ekali club, ανάδοχος του παιδιού του Μιχαλαριά, παρέα με Λάτση,
Κοντομηνά και εμφάνιση στη δεξίωση Φιλίππου. Εκεί, έλεγε η τηλεόραση, έχουν έθιμο να
ραίνουν με αγιασμό τους καλεσμένους. Πάλι καλά, που δεν έχουν έθιμο να τους πετούν
γιαούρτια. Bλέπετε Μακαριώτατε... Δεν είναι η παρουσία σας εκεί που με τσιγκλάει. Στο
κάτω-κάτω τον Αύγουστο έχω επέτειο, οπότε θα με τιμήσετε με την παρουσία σας, αλλά ακόμα
και 'γω, που ξεκίνησα να γράφω ένα σοβαρό κείμενο το γύρισα στο χαβαλέ. Σηκώνουν ελαφράδα
αυτά τα βήματα και καζούρα από τη μάντρα. Και σεις, δόξα τω Θεώ, έχετε σοβαρότερα ν΄
ασχοληθείται. Για τ? ανέκδοτα δε θα μιλήσω, γιατί πέρα από καχύποπτος και πονηρός
άνθρωπος, έχω και μια ροπή στην πλάκα.
Μακαριώτατε. Γεννήθηκα τη δεκαετία του ?60. Τις Κυριακές, όταν μας επισκεπτόταν ο
παππούς, θρησκόληπτος άνθρωπος με το αντίδωρο στο χέρι, το σπίτι μύριζε λιβάνι, και οι
ψαλμωδίες από το ραδιόφωνο με τίναζαν απ? τον ύπνο. Είμαι και αλλεργική στο λιβάνι. Οι
γονείς μου ήταν θρησκευόμενοι άνθρωποι. Είχαμε και προστάτη την Αγία Παρασκευή. Γλυκιά,
χαλαρή, αγαπησιάρικη σχέση. Εκεί κατέφευγα σε κάθε φασαρία. Στο σχολείο απ? την άλλη είχα
καλό βαθμό στα Θρησκευτικά. Λόγω ευφράδειας λόγου και εκτεταμένων συζητήσεων με
καθηγητές, που χρωστούσαν ευγνωμοσύνη σε όποιο μαθητή δε συμμετείχε στην καζούρα, των
αιώνια αδικημένων μαθημάτων Θρησκευτικών και Μουσικής. ΄Ηταν κι εκείνα τα γελοία βιβλία,
που εμμένανε στα θαύματα. Εν ολίγοις πέρασα από τα κανάλια της γενιάς μου. Από την
απιστία στη γαλήνη της ψυχής. Ποτέ όμως από το κανάλι της αθεΐας. Η καρδιά μου έλεγε, ότι
κι αν δεν υπήρχε Θεός εγώ ήθελα να τον ανακαλύψω. Με την ίδια επιμονή που περιμένω πάντα
τον Αϊ-Βασίλη ή που μου είναι γνώριμο το χαμόγελο και το χάδι του κι ας μην τον είδα
ποτέ.
Κάποια στιγμή άρχισα να διαβάζω τα κείμενα του Ζουράρι. Λέξη τη λέξη. Τις αναλύσεις του.
Παρακολούθησα τον εκπαιδευμένο του μεγεθυντικό φακό να σταματά σε λέξεις που γράφτηκαν
αιώνες πριν. «Διδαξόν με τα δικαιώματά ΣΟΥ». Νά λοιπόν το κλειδί της Ορθοδοξίας. Ξέρετε,
Μακαριώτατε, οι περισσότεροι άνθρωποι λέμε παπαγαλία το Πιστεύω και το Πάτερ ημών. Με τη
βιασύνη, που οι ερωτευμένοι λένε λόγια αιώνιας πίστης χωρίς δέος, χωρίς έννοια και
σεβασμό, χωρίς να σκέφτονται την ευθύνη της πράξης. Από την ώρα που ξεπήδησε μπροστά μου
το μεγαλείο του «διδαξόν με τα δικαιώματά σου» ξεπήδησε και η αδικία τόσων χρόνων και
έτσι πήρα χαρτί και μολύβι να σας γράψω.
Η γενιά μου, Μακαριώτατε, περιπλανήθηκε πολύ και πάλεψε με στοιχειά και φαντάσματα του
παρελθόντος. Έψαξε Θεούς στην άλλη άκρη του κόσμου, σαν το μύωπα που ψάχνει για τα γυαλιά
που φοράει. Έκτισε βωμούς και τους γκρέμισε. Πέτρες ξεκόλλαγαν και μας χτύπαγαν στα
πόδια, στην καρδιά και μεις γκρεμίζαμε και μεις χτίζαμε. Η γενιά μου... Όπως οι γριές
έκλειναν τις διακοπές τους με λουτρά στα Καμένα Βούρλα, οι τριαντάρηδες μετά τη Μύκονο
περνούν από το ?γιο Όρος. Εκείνες απλώνουν στο καυτό νερό τα πονεμένα πόδια, ετούτοι
ξεδιπλώνουν στην αγιοσύνη τις κουρασμένες να περιπλανώνται ψυχές, το λαχανιασμένο γι?
ανούσια μυαλό.
Μην πιαστείτε απ? αυτό, Μακαριώτατε.
Η θρησκεία και οι μεγάλοι έρωτες πρέπει να μπαίνουν στη ζωή για να μεγαλώσουν το χαμόγελο
και όχι για να παρηγορήσουν το κλάμα. Μόνο τότε έχουν μπέσα.
Μεγάλη ευθύνη κουβαλάτε στην πλάτη, Μακαριώτατε, σαν εκπρόσωπος, σαν γέφυρα. Θα σας πω
κάτι στ? αφτί, γιατί δε θέλω να τ? ακούσουν άλλοι. Γιατί κάτι θυμίζει η μορφή σας από τον
Αϊ Βασίλη και γω, μπορεί να είμαι πονηρή και καχύποπτη, αλλά έχω και τις ευαισθησίες μου.
Αν συναντούσατε μπροστά σήμερα εκείνον τον ναρκομανή, θα σας έλεγε «ΑΡΓΕΙΤΕ ΠΟΛΥ ΝΑ ΜΕ
ΓΝΩΡΙΣΕΤΕ». Για σκεφτείτε, Μακαριώτατε, να υπήρχε ένα μεγάλο κέντρο αποτοξίνωσης από την
εκκλησία. Πόσοι θα σας «πήγαιναν» για πάντα.
Μεγάλη ευθύνη έχετε. Περιέργως, όλων η έννοια είναι αν πρέπει να μιλάτε τόσο πολύ... Λες
και πέρασε άνθρωπος από τούτο τον κινηματογράφο που να μιλούσε λίγο...
Μακαριώτατε, θα σας προδώσω κάτι, κι ας είναι αμαρτία. Ενώ ήμουν σκαρφαλωμένη πάνω στο
μαντρότοιχο, κάποιος φώναξε από κάτω: «Ρε σεις έγινε τίποτα όσο έλειπα, προχώρησε το
έργο;». «Όχι», απάντησαν τα κεφαλάκια. Καχύποπτα και πονηρά ανθρωπάκια, που έχουν
απαιτήσεις έστω κι αν δεν πλήρωσαν εισιτήριο. Aυτό το κείμενο το απέφευγα όπως ο διάολος
το λιβάνι. Δύναμη που έχει τελικά ο διάβολος.
Μακαριώτατε μακάρι...
Υ.Γ. Είπα ν? ανάψω ένα κερί μόλις τελείωσα, αλλά οι εκκλησίες έχουν περίεργο ωράριο. Ο
Βασιλόπουλος είναι πιο πολλές ώρες ανοιχτά.