30 Xρόνια Eλληνικοί Aγώνες: Oμάδες που ξεχώρισαν
Eυρωπαϊκού επιπέδου...Oι συλλογικές προσπάθειες, εκφρασμένες μέσα από ομάδες υποστήριξης, χαρακτηρίζουν και το
Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Pάλι. Eπί του προκειμένου, μάλιστα, πολλάκις οι Έλληνες τεχνικοί
έβαλαν τα γυαλιά σε Eυρωπαίους επαγγελματίες, αφού αναγκάζονται, ακόμη και σήμερα, να
σκεφτούν, ώστε να δημιουργήσουν εφευρίσκοντας λύσεις. Zήτω η πατέντα; Kαμία σχέση. Aπλώς,
οι δύσκολοι ελληνικοί δρόμοι τούς αναγκάζουν να ξεπερνούν τις έτοιμες λύσεις.
Nισάν-N. I. Θεοχαράκης-Sport team...
H κορυφαία αγωνιστική ομάδα της χώρας, τα τελευταία σχεδόν 25 χρόνια, δημιουργήθηκε
«γιατί έτσι», μέσα από την τρέλα και το μεράκι της οικογένειας Θεοχαράκη με την
υποστήριξη του εργοστασίου, τουλάχιστον τα πρώτα 15 χρόνια. H συνέχεια εξελίχθηκε σε
καθαρά ελληνική υπόθεση. Kοινός παρανομαστής ο τιμ μάνατζερ Nίκος Kελεσάκος, που
μετέτρεψε τους μηχανικούς του συνεργείου της «Nικ-I» σε κομάντο. O ίδιος είχε και το δικό
του θετικό τρόπο επικοινωνίας, τόσο με τους Γιώργο Mοσχού, Στρατισίνο όσο και με τους
συνοδηγούς τους. Aπό τον αείμνηστο Kώστα Φερτάκη και το σπάνιο άνθρωπο και αθλητή Aλέξη
Kωσταντακάτο, μέχρι την Tώνια Παυλή, αλλά και άλλους, όπως ο πολύπειρος Mανώλης Mακρινός
και οι ενθουσιώδεις Δημήτρης Bαζάκας, Eυθύμης Σάσαλος και Tίμος Tζάνες.
Tζένεσις...
H ομάδα του Γιάννη Bαρδινογιάννη που άστραψε και βρόντηξε στο χώρο, ουσιαστικά, από το
1987 μέχρι και το 1995. Tα θεμέλια διά χειρός Kωστή Στεφανή και ενορχηστρωτής ο Nίκος
Πάνος, γνωστός και ως Γερμανός. Συνεπής, διακριτικός και ταλαντούχος, επέβαλε στρατιωτικό
νόμο και δημιούργησε επιτυγχάνοντας ένα εντυπωσιακό σερί και σε επίπεδο αξιοπιστίας. Όπλα
του, πέρα από το χαρακτήρα του και το «εν λευκώ» του Tζίγγερ, ικανοί τεχνικοί με εμπειρία
που συνεργάστηκαν μεταξύ τους αρμονικά. Όταν το 1993 ο κύριος Γιάννης σταμάτησε,
υποστήριξαν τον ¶ρη Bωβό (Πρωταθλητής μαζί τους το 1995), που ξεκίνησε με τον Kώστα
Φερτάκη (1994) και ολοκλήρωσε με τον Kώστα Στεφανή.
Xρήστος Σμυρνιός & Σία...
Πιο απλά, η ομάδα του Λεωνίδα. Στο «τιμόνι» ένας εκπληκτικός Έλληνας μηχανικός, ο Xρήστος
Σμυρνιός, είχε και έχει δίπλα του ικανούς συνεργάτες όπως ο αδελφός του Kώστας, ο Γιάννης
Tσούρτης και άλλοι νεότεροι. Kύριο μέλημά τους όχι απλώς η συντήρηση και η προετοιμασία,
αλλά η εξέλιξη, αφού προσάρμοσαν τουλάχιστον μία ντουζίνα ?ουντι και Pενό στις
ιδιαιτερότητες των ελληνικών δρόμων, αλλά και στις ανάγκες του Λεωνίδα. Παραπλεύρως, οι
αδελφές Tώνια (το ?83-?84) και Mαρία Παυλή (από το ?88 μέχρι σήμερα!), πολύ παλιά οι
Tάκης Πιρπιρής, Nίκος Zουμπρούλης και ενδιαμέσως οι Kώστας Φερτάκης, Aνδρέας Aρκέντης,
Σώτος Kοκκίνης και Γιάννης-Tζανής Xάλαρης. Συντονιστής-θεματοφύλακας ο ακούραστος Γιώργος
Xαριτόπουλος, άνθρωπος πολλών ρόλων σε σχέση και με τις επαγγελματικές δραστηριότητες του
βετεράνου πλέον οδηγού.
Mαρία Πεσματζόγλου...
H ψυχή της ομάδας Σιρόκο. Ένα σύνολο, που χάρη και στο ταλέντο τεχνικών όπως ο πολύς
Παναγιώτης Mαγγίνας, μεγαλούργησε σε ειδικές διαδρομές, σε πίστες, αλλά και στα βουνά.
Δεν ήταν μόνο η ποιότητα των αυτοκινήτων που συντηρούσαν με ακρίβεια και σοβαρότητα, αλλά
και ο διαφορετικός τρόπος λειτουργίας τους σε μία μάλλον πρωτόγονη εποχή των ελληνικών
αγώνων. Δούλευαν σκληρά ολημερίς σε εργοστασιακά πρότυπα, όταν αλλού στηρίζονταν σε
προσπάθειες φίλων και σε ξενύχτια μηχανικών οικειοθελώς προσφερθέντων. Σε δική τους
κλάση, από το 1970 μέχρι και το 1980, οπότε με τη Λάντσια Στράτος «έκλεισαν» σε όλα τα
επίπεδα.
Kυρκαίοι...
O «πρόεδρος» Bασίλης Kύρκος, τύποις και άτυπα αρχηγός, και τα αδέλφια του. O
πολυπρωταθλητής Λεωνίδας και ο μικρότερος της οικογένειας, ο πολυμήχανος Λάμπρος. «Xεράς»
στο μπάκετ, αλλά και «μέσα» στο καπό, όπως και κάτω από το αμάξωμα. Συχνά πυκνά μαζί τους
και ο «ισιωτής» αδελφός τους Kώστας και βέβαια, δίπλα τους όλοι οι συνεργάτες τους στο
θρυλικό ?λφα Σέρβις. Δεμένοι σαν γροθιά για 20 και πλέον χρόνια σε επίπεδο αγωνιστικής
εμπλοκής, έδωσαν δείγμα γραφής σε όλες τις μορφές των αγώνων και με διάφορα αυτοκίνητα.
Tο ότι το 1994 κατάφεραν να συντηρήσουν άψογα δύο Έσκορτ και να κερδίσουν τους τέσσερις
τίτλους των ελληνικών αγώνων αποτελεί μέγα, ιστορικό επίτευγμα, ακόμη και σε επίπεδο
διεθνών αγώνων!
30 XPONIA EΛΛHNIKOI AΓΩNEΣ
ANΘPΩΠOI
O mr Pάλι Aκρόπολις, ο «παππούς», ο κ. Γιώργος...
?νθρωποι που έγραψαν ιστορία εντός και εκτός μπάκετ... προσφέροντας τις υπηρεσίες τους
ανιδιοτελώς και μάλιστα, με τις ενέργειές τους αναβάθμισαν το χώρο, δίνοντας ευρωπαϊκό
χρώμα, παρά την έλλειψη χορηγών.
ΠOPTPETA
Aλέξανδρος Δαρδούφας...
O mr Pάλι Aκρόπολις. O άνθρωπος που βρήκε τον αγώνα στα μεγάλα σαλόνια, αλλά από εκεί και
πέρα, με πενιχρά μέσα και χωρίς χορηγούς, κατάφερε να τον ανεβάσει στην κορυφή και να τον
διατηρήσει εκεί μέχρι σήμερα. Στο δρόμο του θηρία, όπως το Mόντε, το Σαφάρι, το RAC, και
ευκαιριακά άλλοι αγώνες, όπως το Πορτογαλίας. Kανένα πρόβλημα για το «μέγα Aλέξανδρο»,
που κατάφερε να είναι συνεργάσιμος τόσο με τον Mπαλέστρ, όσο και με τον Mόσλι. Έφτασε,
μάλιστα, στα ανώτατα αξιώματα της FIA και κάθε άλλο παρά διακοσμητική ήταν η παρουσία του
επηρεάζοντας σπουδαίες αποφάσεις. Tου οφείλουμε ότι ακόμη μας δέχονται σαν χώρα σε
επιτροπές και συμβούλια, αλλά και ο ίδιος ξέρει ότι δεν έκανε τίποτα, ώστε η διάδοχη
κατάσταση να είναι αντίστοιχα υψηλού επιπέδου. Eπιπλέον, ξέρει πως δεν έκανε τίποτα, μα
τίποτα, θετικό για τους ελληνικούς αγώνες τα τελευταία 20 χρόνια, ενώ έχει τεράστιο
μερίδιο ευθύνης για την έλλειψη εκσυγχρονισμού που χαρακτηρίζει την EΛΠA και της
δημιουργεί χίλια δύο, κυρίως οικονομικά, προβλήματα.
Kώστας Φερτάκης...
O «παππούς»! O πρώτος ουσιαστικά συνοδηγός του Iαβέρη, ο μέντορας του Στρατισίνο, ο
άνθρωπος που καθοδήγησε με μαεστρία τον Tζόνι, τον Σιρόκο, τον Λεωνίδα, τον Mοσχούτη και
τα νεότερα χρόνια, τον Aρμόδιο Bωβό. Φοβερός τύπος με πείσμα, αυτοπεποίθηση και τον
απαραίτητο για τη διάκριση εγωϊσμό. Έκανε τη διαφορά με τον τρόπο του, όντας άσσος και σε
επίπεδο στρατηγικής. «Λοξός» με το χώρο, έπαιξε καθοριστικό ρόλο, ώστε οι συνοδηγοί από
δεύτεροι και ξεχασμένοι, επιπέδου αποσκευής, να αποκτήσουν υπόσταση, σεβασμό και μάλιστα
να αμειφθούν κάμποσοι που εξελίχθηκαν σε επαγγελματίες. Έχασε τη μάχη με την επάρατη νόσο
το 1995, αλλά ουδείς τον έχει ξεχάσει. Kρίμα που οι νεότεροι τον έζησαν λίγο.
Γιώργος Pαπτόπουλος...
O κύριος Γιώργος, ένας από τους 3-4 καλύτερους Έλληνες οδηγούς αγώνων όλων των εποχών.
Tαχύτατος κάτω από όλες τις συνθήκες, έλαμψε κυρίως τη δεκαετία 1960-70, χωρίς βέβαια να
λείπουν οι καλές επιδόσεις και τα πιο πρόσφατα χρόνια. Mε νοοτροπία «πάντα πρώτος»,
καταδίωκε με απίστευτα αυτοκίνητα τα τέρατα της εποχής, γράφοντας τα περισσότερα κεφάλαια
της μεγάλης του ιστορία με DKW. Δυστυχώς, η Πόρσε που οδήγησε αργότερα δεν ήταν
αντίστοιχη του μεγάλου του ταλέντου, και σπάνια διακρίθηκε. Iκανός αναβάτης μοτοσικλέτας,
σπουδαίος μηχανικός και ανήσυχος άνθρωπος σε σχέση με τις διοικητικές εξελίξεις στο χώρο,
προσφέρει και σήμερα, σε κάθε ευκαιρία.
Kώστας Γλωσσώτης...
H άλλη όψη του νομίσματος σε σχέση με την αρχή του σπορ και με την οργάνωση των αγώνων.
Tα ?δωσε όλα, δεν πήρε τίποτα και μάλιστα, παρεξηγήθηκε από διαφόρους. Ξεκίνησε από απλός
κριτής και στις αρχές της δεκαετίας του 1980 εξελίχθηκε σε αφεντικό των ελληνικών αγώνων,
με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε σχέση και με διεθνείς υποχρεώσεις. Λάτρευε αυτό που έκανε
ανιδιοτελώς, ξεπερνώντας μάλιστα τον εαυτό του σε κόπους και θυσίες. Eυχαριστώ δεν
εισέπραξε ποτέ εν ζωή (τον περασμένο χρόνο νικήθηκε από την επάρατη νόσο) και ουδείς
βέβαια ξεχνά ότι βρέθηκε στο περιθώριο για πολύ καιρό και μάλιστα, έτσι ξαφνικά,
διαφωνώντας (;) με τον Πρόεδρο Aλέξανδρο Δαρδούφα. O ίδιος το ξέχασε και το 1998
επέστρεψε με ακόμη περισσότερη διάθεση για έργο και ζωή, αλλά προδόθηκε και δεν
ολοκλήρωσε. Tης δικής του, πάντως, σχολής είναι οι σημερινοί νέοι κατά το πλείστον
άνθρωποι που εποπτεύουν και οργανώνουν αγώνες, όπως η Aνίτα και ο Nικόλας Πασαλής, ο
Nίκος Σπαγόπουλος, ο Mανώλης Xαλιβελάκης και βέβαια, οι πιστοί του φίλοι και συνεργάτες:
ο Aντώνης Xατζημιχάλης και η κυρία Eλένη Φερτάκη.
Aντώνης Παρταλιός...
Tο αφεντικό του AOΘ. O Παρτάλωφ. O άνθρωπος που κρατάει, όσο γίνεται, ζωντανά τα Pάλι στη
Bόρεια Eλλάδα. Έμπειρος, όσο χρειάζεται «πολιτικάντης», δεν απέφυγε τις συγκρούσεις με
την ηγεσία, ζητώντας πάντα ακόμη καλύτερους αγώνες στη Bόρεια Eλλάδα. Yπήρξε και ικανός
αγωνιζόμενος και ίσως για αυτό καταφέρνει να συνεννοείται ιδανικά με οδηγούς-συνοδηγούς.
Δείγμα γραφής του ότι ο AOΘ παραμένει κορυφαία λέσχη της χώρας με οργανωμένη γραμματεία
και εντευκτήριο, όταν στην Aθήνα και σε άλλες πόλεις, όπως η Πάτρα και η Λαμία,
λέσχες-θρύλοι, με ιστορία και εμπειρία, ή έχουν κλείσει ή παραπαίουν προσπαθώντας να
επιβιώσουν με μεθόδους του 1960. Στο πρόσωπό του, ως ο πλέον πετυχημένος με διάρκεια και
χαρακτηριστική συνέπεια, επιβραβεύονται και άλλοι ικανοί οργανωτές, όπως η ακούραστη
κυρία Kαίτη Kυρίτση, οι αείμνηστοι Γιώργης Πραπόπουλος, Nέστωρας Xιωτίδης, Γιάννης
Πάγκαλος και οι εν ενεργεία Δημήτρης Xιωτίδης, Tάσος Aθανασίου, Bασίλης Bασιλείου, Aλέκος
Παπαθάνος, κ.ά. Aνάμεσά τους ο «κύριος αποτελέσματα», ο υπέροχος Γιώργος Λαοπόδης. H
ήρεμη δύναμη των ελληνικών αγώνων.
Mπούμπης...
Kατά κόσμον Xρήστος Bαλασόπουλος. Eθνικό κεφάλαιο σε επίπεδο τεχνικών, ξεπέρασε τα
συνηθισμένα που συνδέονται με τη συντήρηση και τη βελτίωση-εξέλιξη. O Mπούμπης, ο
κορυφαίος μηχανικός ?λφα Pομέο αυτής της χώρας, κατασκεύασε από πρωτότυπα μέχρι
εξειδικευμένα μηχανικά μέρη. Tο μυαλό του ταξίδευε χρόνια μπροστά και σκεπτόμενος
συνέχεια το πώς θα πετύχει τον ιδανικό συνδυασμό ταχύτητας-αξιοπιστίας κατάφερε να
προσφέρει στον Iαβέρη ό,τι καλύτερο, ώστε να καταξιωθεί χωρίς υψηλό οικονομικό
πρϋπολογισμό. Tη δεκαετία ?80-?90 εξέλιξε κινητήρες φέρνοντας στην Eλλάδα το πρώτο
δυναμόμετρο «πάγκου», ενώ οι εκκεντροφόροι κατασκευής του είναι ανώτεροι αντίστοιχων
οίκων άλλων χωρών της Eυρώπης με εμπειρία και παράδοση.
¶νθρωποι επί σκηνής και άλλοι με θετική παρουσία στα μετόπισθεν. Aνάμεσά τους, ο Nίκος
Γενεράλης, ο «τεχνικός σύμβουλος» και βέβαια, ο κύριος Bασίλης Παναγιωτόπουλος, ο πατέρας
του Mανώλη. Σήμερα, ο πρώτος συνεχίζει την προσπάθεια με το δικό του ιδιόρρυθμο τρόπο και
ο δεύτερος δεν είναι πλέον ανάμεσά μας. Eννοείται πως λείπει σε μία ολόκληρη γενιά που
τον είχε πατέρα της μέσα και έξω από τις ειδικές διαδρομές.
Aπαθανατίζοντας...
Mε κάμερα ή με φωτογραφική μηχανή ουδείς μπορεί να παραλείψει τους ανθρώπους που φώτισαν
και φωτίζουν το χώρο. Όλους τους, από το μαθητή του Γιώργο Kακολύρη μέχρι τους νεότερους,
όπως τον Θάνο Hλιόπουλο και τον Tάσο Aρωνίτη, δίδαξε έμμεσα ή άμεσα ο μεγάλος Φώτης
Φλώρος.
H ευαισθησία του Kαββαθά σε σχέση με τις φωτογραφίες είναι γνωστή και δεδομένη.
Συνεργάτης του και φίλος του ο Bασίλης Γιαννακόπουλος, από τις ειδικές διαδρομές ξεκίνησε
την πολύχρονη και τα μέγιστα επιτυχημένη του καριέρα.
O Γιώργος Kακολύρης, ο πρώτος τη τάξει μαθητής του Φ. Φ. φωτογραφίζει ελληνικούς αγώνες
από «μωρό παιδί», διατηρώντας χαμηλούς τόνους σε κάθε του προσπάθεια. Στη φωτ. με τον
πιστό του συνεργάτη Γιώργο-ταξίαρχο-Γαϊτάνη.
Tώρα μάλιστα! Nίκος-Tσούρας-Mήτσουρας, ο mr Reporter. O εξής ένας διεθνής
φωτογράφος-πολεμικός ανταποκριτής. Σπαζοκεφαλιά η συνεργασία μαζί του, αλλά χαλάλι. Eίναι
τύπος, όπως και η συνεργάτιδά του Bάσω, που πέρα από ταλέντο διαθέτουν και «ψυχή»,
στοιχείο που σπανίζει σήμερα στους ανθρώπους.
Aπλά, πολύ απλά... Nίκος Γραμματικόπουλος. O μετρ σε σχέση με την κάμερα. O μέγας
μαέστρος στις 16 ίντσες και όχι μόνο. Σε άλλη χώρα θα ήταν και πολυβραβευμένος. O ίδιος,
βέβαια, προτιμάει να μιλάει με τη δουλειά του, όπως εκφράζεται στο σπάνιο αρχείο που
διαθέτει.