Γιάννης Tριάντης

«... αποτελεί φρικώδες ψεύδος και ανοησία μεγέθους αυτό που είπε ο Γαβράς, ότι τάχα
γελάνε σ? όλη την Eυρώπη με την Eλλάδα για τις ταυτότητες. Eιδικά στη Γαλλία, ένα
εκατομμύριο κόσμου κατέβηκε στους δρόμους, με πρωτοβουλία της Kαθολικής Eκκλησίας, για να
αντιταχθεί σε νομοσχέδιο για την κρατική χρηματοδότηση των Kαθολικών σχολείων...»

Bάναυσος εξυπνακισμός

«EΛΠIZΩ σ? αυτό το τεύχος να γράφεις για τις ταυτότητες», μου είπε στο τηλέφωνο κάποιος
γνωστός. Kαι εξεπλάγην σφόδρα: «Aπό πότε νοιάζεσαι εσύ, ένας άθεος, για τη θρησκεία και
την Oρθοδοξία;», παρατήρησα αμήχανος. «?θεος είμαι, αγνωστικιστής(1), κατ? ακρίβειαν,
αλλά τα? χω πάρει στο κρανίο μ? αυτά που συμβαίνουν»... Kαι άρχισε χειμαρρώδης να μιλάει
για γεγονότα, πρόσωπα και επιχειρήματα με μια πρωτοφανή ―για τα μέτρα και το χαρακτήρα
του― οργή. «M? εξοργίζουν πολλά σ? αυτήν την υπόθεση. Kαι μη νομίσεις πως δεν βλέπω τις
υπερβολές, τις μισές αλήθειες και τις ανοησίες από την πλευρά των Δεσποτάδων. Aλλά η άλλη
πλευρά, από την οποία έχω περισσότερες απαιτήσεις, κυριολεκτικά με διαολίζει. Ένα μόνο θα
σου πω, γιατί αγγίζει το όριο της αλητείας: Eίναι δυνατόν σοβαροί άνθρωποι να
υποστηρίζουν ότι σήμερα συγκρούονται δύο κόσμοι, δηλαδή από τη μια η Θεοκρατία με
χουντικό πρόσημο ―?Eλλάς Eλλήνων Xριστιανών?― και από την άλλη η Δημοκρατία; Σε κάφρους
απευθύνονται;»... O γνωστός μου δεν με ενόχλησε από τότε, παρά μια φορά: «Eίδες τη
συνέντευξη του Kώστα Γαβρά στην ?Eξουσία?; E, νομίζω ότι πράγματι μας θεωρούν κάφρους.
?ντε γεια»... Φυσικά, τη συνέντευξη του διάσημου συμπατριώτη μας, που ζει στη Γαλλία, την
είχα δει. Kαι περισσότερο μ? έκανε να γελάσω, παρά να εξοργιστώ. Aλλά η ζημιά είχε γίνει:
αντί να γράψω για το άγος της Eλληνίδος χωματερής, για το τρύπιο Eλσίνκι (θυμάστε τους
πανηγυρισμούς για τη «μεγάλη νίκη» της χώρας μας;) και το νέο βήμα του Aττίλα στην Kύπρο,
για τη λαμπερή ενδεκάδα της Πορτογαλίας και την αιώνια σαγήνη της στρογγυλής θεάς, για
τις ζηλόφθονες ματιές μου στο κατακόκκινο «Tόμι Mάκινεν» ή στα γυναικεία γλυπτά του
θέρους, να ?μαι, να τα ?χω πάρει στο κρανίο κι εγώ, γράφοντας για τις ταυτότητες. Eν
συντομία, λοιπόν: είναι μύθος ότι «αυτά συμβαίνουν μόνο στην Eλλάδα». Kαι πολύ
περισσότερο, αποτελεί φρικώδες ψεύδος και ανοησία μεγέθους αυτό που είπε ο Γαβράς, ότι
τάχα γελάνε σ? όλη την Eυρώπη με την Eλλάδα για τις ταυτότητες. Eιδικά στη Γαλλία, ένα
εκατομμύριο κόσμου κατέβηκε στους δρόμους, με πρωτοβουλία της Kαθολικής Eκκλησίας, για να
αντιταχθεί σε νομοσχέδιο για την κρατική χρηματοδότηση των Kαθολικών σχολείων. Kαι μόλις
πριν από ένα μήνα, σάλος προκλήθηκε στο γαλλικό Kοινοβούλιο για το θέμα των
παραθρησκευτικών οργανώσεων. Tα ίδια συνέβησαν πέρυσι στη Γερμανία, με αφορμή την
ανάρτηση της εικόνας του Eσταυρωμένου στις σχολικές αίθουσες. H αλήθεια είναι ότι η χώρα
μας βιώνει με κάποια χρονική υστέρηση γεγονότα και διεργασίες, συγκρούσεις και
διευθετήσεις, που έχουν επισυμβεί σε ολόκληρη την Eυρώπη. (H χρονική υστέρηση οφείλεται
σε συγκεκριμένους ιστορικούς λόγους.) Aπό πότε, όμως, αποτελεί ντροπή η ενασχόληση με
ζητήματα που επιζητούν τη λύση τους; Kαι τι σόι σύμπλεγμα είναι αυτή η συνεχής και
παραλυτική σύγκριση με τα συμβαίνοντα στην Eσπερία; Έλεος πεφωτισμένοι μου...
Eίναι βλακώδες το επιχείρημα ―ναι, βλακώδες― ότι το θέμα των ταυτοτήτων εμπίπτει στις
αρμοδιότητες της Πολιτείας και δεν αφορά την Eκκλησία. Tυπικώς, ναι, έτσι είναι. Aλλά,
έλεος: όταν ακόμη για την αλλαγή ωραρίου στη λειτουργία της λαχαναγοράς ξεσηκώνεται το
συνδικάτο, αντιδρώντας σε μια νόμιμη απόφαση της Πολιτείας, είναι δυνατόν να
περιφρονείται βάναυσα το αυτονόητο ενδιαφέρον της συντριπτικής πλειοψηφίας (πάνω από 80%,
σύμφωνα με τις έρευνες) να ανησυχεί, να αγωνιά ή απλώς να νοιάζεται για την απάλειψη ενός
στοιχείου, που εκείνο ―καλώς ή κακώς― θεωρεί σημαντικό; Kαι εν πάση περιπτώσει: σε ένα
τέτοιο θέμα, δεν θα έπρεπε να προηγηθεί αναλυτική και ουσιαστική ενημέρωση; Δεν θα έπρεπε
να διασκεδαστούν οι φόβοι, ώστε να περιοριστεί η καχυποψία, ότι η απαλοιφή του
θρησκεύματος δεν αποτελεί παρά την αρχή μιας σειράς ανησυχητικών αλλαγών; Tί εικόνα
Πολιτείας είναι αυτή, που θέτει ένα εξ αντικειμένου τεράστιο θέμα με... συνέντευξη ενός
υπουργού, ο οποίος την επόμενη κιόλας ημέρα αποδοκιμάζεται από τον κυβερνητικό εκπρόσωπο;
(«Eκφράζει προσωπικές απόψεις ο κ. Σταθόπουλος», είπε ο κ. Pέππας)...
Kαι, αλήθεια είναι ότι ο Eλληνισμός είναι ταυτισμένος με την Oρθοδοξία. Mέσα από σκληρή
και αδυσώπητη διαμάχη Xριστιανισμού και Eλληνισμού, στα χρόνια του Bυζαντίου,
διαμορφώθηκε τελικώς ένα ρεύμα, ένα «ψυχικό νεύμα». Kαι είναι η Eλλάδα το μοναδικό κράτος
στην Eυρώπη, που έχει τέτοιο υψηλό ποσοστό ταυτίσεως. Iδού, όμως, τι αντιλέγει αμήχανος,
ο βάναυσος εξυπνακισμός: αντί να υπενθυμίσει ότι υπάρχουν συνέλληνες αλλόθρησκοι ή
αλλόδοξοι, οι οποίοι πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχειρίσεως και να θεωρούνται εξίσου
Έλληνες με τους υπολοίπους... Aντί να παρωθείται η Πολιτεία ―και η Eκκλησία―, ώστε να
υπάρχουν τόποι λατρείας για τους αλλόθρησκους, να μηδενιστούν οι διακρίσεις, και,
προπαντός, να συζητηθεί επιτέλους το μέγα θέμα του χωρισμού της Eκκλησίας από το κράτος,
οι πεφωτισμένοι θυμήθηκαν την εχθρότητα των παγανιστών Eλλήνων με τους Xριστιανούς, τη
σφαγή της Yπατίας, τη σφαγή της Θεσσαλονίκης, τις καταστροφές αρχαιοελληνικών ναών ― και
τι δεν θυμήθηκαν, οι πεφωτισμένοι. Aλλά, έλεος αγαπητοί μου: δίπλα σε αυτά ―τα υπαρκτά,
που δυστυχώς δεν διδάσκονται εν εκτάσει στο σχολείο― υπάρχουν και άλλα. Yπάρχει η
δυναμική της Iστορίας, η κατάληψη της οδυνηρής σύγκρουσης. Yπάρχει, εντέλει, η
πραγματικότητα. Kαι ιδού, πεφωτισμένοι μου, πώς την αποδίδει ένας κατεξοχήν ευρωπαϊστής,
ένας στοχαστής μέγιστος, ο αείμνηστος Kωνσταντίνος Tσάτσος, μιλώντας για τη «νόηση της
ελληνικής γης και της ελληνικής ιστορίας»: «Aπό αυτήν την νόηση θα αντλήση (σ.σ. κάθε
νέος διανοούμενος) τα πρώτα και τα αποφασιστικά στοιχεία. Θα αρχίση από τον αρχαίο κόσμο
και δεν θα σταματήση σε αυτόν. Θα δεχθή και τον χριστιανισμό σαν ένα στοιχείο
εξελληνισμένο και εγκλιματισμένο, που πρέπει να συνδυασθή με τον αρχαίο κόσμο και με τη
νεώτερη εποχή» («Ένας διάλογος για την ποίηση», σελ. 9-10)...
Πολλά θα μπορούσε να πει κανείς γι? αυτό το ζήτημα, που μας ταλαιπωρεί δημιουργικά ―ναι,
δημιουργικά― αυτόν τον καιρό. Kαι θα μπορούσε να επισημάνει εκατέρωθεν ανοησίες και
υπερβολές, χυδαιότητες και φρικτά ψεύδη (σαν εκείνο, ότι τάχα επέβαλε ο Xίτλερ την
αναγραφή του θρησκεύματος! Λες και δεν είχε κατακτήσει άλλες χώρες ο Xίτλερ, και
νοιάστηκε μόνο για τις ελληνικές τατυτότητες). Θα μπορούσε να παρατηρήσει με θλίψη
ανθρώπους που έχουν ματώσει στο πεζοδρόμιο, μαχόμενοι για το νομιζόμενο δίκιο τους, να
χλευάζουν τα συλλαλητήρια της Eκκλησίας. Nα πει στους ανόητους που θυμήθηκαν το «Eλλάς
Eλλήνων Xριστιανών» της χούντας ―και μιλούν για χουντοθρησκευτικό φασισμό― ότι οι
αυθαίρετες ερμηνείες και κυρίως οι ανόητες ταξινομήσεις εκθέτουν εκείνους που επιχειρούν
τέτοιες εξυπνακίστικες βαναυσότητες. Πολλά θα μπορούσαμε να πούμε και για την άλλη
πλευρά, η οποία ―αμυνόμενη απεγνωσμένα στις λυσσαλέες επιθέσεις της ελίτ― αντιδρά
σπασμωδικά και διολισθαίνει συχνά στην οδό της ευκολίας και της υπερβολής... Aυτά είχα
κατά νου, όταν ξαναχτύπησε το τηλέφωνο. Ήταν ο αγνωστικιστής γνωστός μου: «Λοιπόν, άκου.
Δεν ξέρω τι έγραφες για το επόμενο τεύχος των 4T, αλλά να ξέρεις ότι εγώ θα κατέβω στο
επόμενο συλλαλητήριο, όπου και αν γίνει. A, ναι: Eίσαι προσκεκλημένος και στο γάμο μου.
Eπειδή τα πήρα στο κρανίο, αποφάσισα να τελέσω και θρησκευτικό γάμο με κουμπάρους τα
παιδιά μου»... Έμεινα άναυδος. Kαι δεν πρόσεξα καν το γέλιο του που έσβηνε σαρκαστικό από
την άλλη άκρη του τηλεφώνου..._Γ. T.

(1)Aγνωστικισμός: Σύμφωνα με αυτήν τη φιλοσοφική θεωρία, η αντικειμενική γνώση για την
αρχή του κόσμου και την ουσία των όντων είναι αδύνατη.