Ligier Nova & Be Up
Mε τον ντίζελ κινητήρα, η ακτίνα δράσης (όχι από άποψη κατανάλωσης) του Nova περιορίζεται αυστηρώς εντός των ορίων της πόλης, αφού ακόμα και σε λεωφόρους δυσκολεύεται να ακολουθήσει τη ροή της κυκλοφορίας. Aπό την άλλη, όμως, είναι το απόλυτο μέσο για πυκνοκατοικημένες περιοχές, όπου το μέγεθός του και η απαράμιλλη ευκινησία του το καθιστούν ιδανικό.
Σίγουρα δε βλέπεις κάθε μέρα τετράτροχα οχήματα με άδεια και πινακίδες μοτοποδηλάτου.
Τι είναι αυτό που είναι τετράτροχο, κυκλοφορεί στο δακτύλιο και δε χρειάζεται άδεια
αυτοκινήτου; Οι δύο προτάσεις της γαλλικής Ligier, πέρα από σπαζοκεφαλιά, ίσως ανοίγουν
ένα παράθυρο στο μέλλον.
ΗMEPOΛOΓIO κυβερνήτου. Έτος 20... (και όσο νομίζετε). Βρισκόμαστε πάνω από τη
μητροπολιτική πόλη των Αθηνών. Μπορεί οι Ολυμπιακοί αγώνες να αποτελούν πια μια θολή
ανάμνηση για τους περισσότερους, κανείς όμως δεν πρόκειται να ξεχάσει τις (αναγκαστικές)
ανακατατάξεις που συντελέστηκαν στο κυκλοφοριακό και γενικότερο βιοτικό γίγνεσθαι αυτής
της κάποτε παραμελημένης μεγαλούπολης. Σε αυτή την περιοχή που κάποτε ονομαζόταν
δακτύλιος δεν υπάρχουν πλέον κατοικίες, παρά μόνο μεγάλα εμπορικά συμπλέγματα, ελάχιστες
υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και άφθονα πάρκα, μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι. Οι
περισσότεροι δρόμοι έχουν ημι-πεζοδρομηθεί και τα μοναδικά υπέργεια τροχοφόρα μέσα που
κυκλοφορούν είναι τα «πράσινα» Μ.Μ.Μ. (τραμ, τρόλεϊ και minibus με φυσικό αέριο),
ποδήλατα, ηλεκτροκίνητα πατίνια και μηχανάκια, καθώς και κάτι λιλιπούτεια τετράτροχα, που
χρησιμοποιούνται είτε ως ιδιωτικά μέσα είτε ως ταξί (στο μητροπολιτικό μουσείο
τεχνολογίας μπορεί να δει κανείς φωτογραφίες κάποιων μεγάλων οχημάτων που λέγονταν Ikarus
και πάντοτε συνοδεύονταν από πυκνά σύννεφα καπνού, καθώς και της «κίτρινης αρμάδας» που
κατέκλυζε καθημερινά τους δρόμους).
Aς επανέλθουμε όμως στο σήμερα και στη σκληρή πραγματικότητα. Tέτοια λιλιπούτεια
τετράτροχα οχήματα δεν ανήκουν σε σενάρια επιστημονικής φαντασίας, αλλά υπάρχουν εδώ και
πολλά χρόνια σε αρκετές χώρες. Tα πλεονεκτήματά τους είναι ποικίλα. Καταλαμβάνουν
ελάχιστο χώρο (στο δρόμο αλλά και στο πάρκινγκ), η κατανάλωσή τους είναι αμελητέα, ενώ
στο μέλλον, με την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών και καυσίμων, θα μπορούμε να μιλάμε για
πραγματικά μηδενικούς ρύπους. Υπενθυμίζουμε ότι δεν πρόκειται για κάτι νέο, αλλά για μια
ιδέα που στο εξωτερικό έχει περάσει το στάδιο της εφηβείας, μιας και ήδη σε ευρωπαϊκό
επίπεδο υπάρχουν περίπου δέκα κατασκευαστές με συνολικό ετήσιο όγκο πωλήσεων που
ανέρχεται στις 90.000 μονάδες. Ένας τέτοιος κατασκευαστής είναι και η γαλλική Ligier, η
οποία βρίσκεται στη φάση ενός γενναίου εμπορικού ανοίγματος. Η επίσημη πλέον
αντιπροσώπευσή της στη χώρα μας (σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες «δανείζεται» το δίκτυο
διακίνησης της Piaggio) συνοδεύεται από την παρουσίαση δύο νέων μοντέλων, του κλειστού
Nova και του ανοικτού Be up.
Δίκυκλο καθεστώς
Tη στιγμή που το Smart και κάποιες παρόμοιες προσπάθειες επιδιώκουν να συρρικνώσουν την
ιδέα της αυτοκίνησης, η Ligier ακολουθεί το δικό της δρόμο θέλοντας να διογκώσει το
δίκυκλο τρόπο μετακίνησης. Έτσι, το βασικό εμπορικό πλεονέκτημα και των δύο Ligier
βρίσκεται στο γεγονός ότι δεν αντιμετωπίζονται από τη νομοθεσία ως αυτοκίνητα. Tο Nova με
τον ντίζελ κινητήρα των 5,4 ίππων θεωρείται μοτοποδήλατο, οπότε μπορεί να οδηγηθεί από
νέους 16 ετών με ανάλογο δίπλωμα (στο εξωτερικό μάλιστα μπορεί να οδηγηθεί από νέους 14
ετών, χωρίς να χρειάζεται δίπλωμα), δεν αποτελεί τεκμήριο και φυσικά κυκλοφορεί στο
δακτύλιο. Από την άλλη, το Be up με το βενζινοκινητήρα των 505 κ.εκ. ταξινομείται ως...
τρίκυκλη μοτοσικλέτα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε άδεια, τεκμήριο, τέλη ασφάλισης και
κυκλοφορίας, ενώ για την οδήγησή του απαιτείται δίπλωμα κατηγορίας B1 (παραπλήσιο με αυτό
του αυτοκινήτου, με κάποιες μικρές διαφορές, όπως για παράδειγμα ο αναγκαίος αριθμός
μαθημάτων). Παρά το καθεστώς όμως στο οποίο ανήκουν, το υπουργείο Oικονομικών έχει
επιβάλει φόρο κατανάλωσης της τάξης του 40%, κάτι που εκτοξεύει τις τιμές γύρω στα 3,5
εκατομμύρια δραχμές. Eπομένως δεν μπορούμε να μιλάμε για ένα ευρύ target group, παρά μόνο
για (πολύ) ευκατάστατους νέους και τους γονείς τους (με δεδομένο το φόβο για τα δίκυκλα
υπάρχει πάντα το περιθώριο για θυσίες), στελέχη επιχειρήσεων και ελεύθερους επαγγελματίες
με καθημερινές ανάγκες μετακίνησης μέσα στην πόλη, γραφεία ενοικιάσεων, σχολές
εκπαίδευσης κτλ.
Η πρώτη εντύπωση
Όλα αυτά ακούγονται πολύ καλά στη θεωρία, στην ελληνική πραγματικότητα, όμως, όταν
καλείσαι να πληρώσεις ένα τέτοιο ποσό, έχεις πολλές απαιτήσεις, άσχετα με τους
περιορισμούς που απορρέουν από το μικρό μέγεθος και το γεγονός ότι πρόκειται ουσιαστικά
για χειροποίητες κατασκευές. Μεγάλο μερίδιο ευθύνης για το υψηλό κόστος προέρχεται και
από το γεγονός ότι η εταιρεία δεν τσιγγουνεύτηκε στην κατασκευή των οχημάτων. Έτσι το
χωροδικτύωμα, πάνω στο οποίο στηρίζεται το εξ ολοκλήρου πλαστικό αμάξωμα, είναι
κατασκευασμένο από αλουμίνιο (λύση μονόδρομος, προκειμένου να διατηρηθεί το βάρος λίγο
πάνω από τα 300 κιλά), για τη μετάδοση έχει υιοθετηθεί κιβώτιο συνεχώς μεταβαλλόμενων
σχέσεων (CVT), υπάρχουν ανεξάρτητες αναρτήσεις και δισκόφρενα σε όλους τους τροχούς, ενώ
οι δικύλινδροι τετράχρονοι κινητήρες βενζίνης ή πετρελαίου προέρχονται από την ιταλική
Lombardini. Στα θετικά, βέβαια, συμπεριλαμβάνεται και η εμφάνιση. Το κλειστό Nova μοιάζει
με συρρικνωμένο Seicento και τραβάει την προσοχή με το λιλιπούτειο μέγεθός του. Ακόμα και
αυτό όμως περνάει σχεδόν απαρατήρητο εμπρός στο Be up. Θυμίζοντας αμυδρά τα beach buggy
της δεκαετίας του ?70, ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες στο γάλα, και δεν υπάρχει κάποιος που να
μην κοντοστάθηκε αντικρίζοντας το σχεδιασμένο από τον Tζιουτζάρο όχημα. Στο Be up μπορούν
να αφαιρεθούν οι διπλοί σωλήνες που εκτελούν χρέη πόρτας, το παρμπρίζ, η σκεπή και η
μπαγκαζιέρα, ενώ (μελλοντικά) θα είναι δυνατόν να προστεθούν και κάποιοι μουσαμάδες κατά
τους χειμερινούς μήνες. Κανένα παράπονο και από τους χώρους, τους οποίους μάλιστα θα
χαρακτηρίζαμε πλούσιους για το μέγεθος των οχημάτων. Οι δύο επιβάτες δε θα αισθανθούν
στριμωγμένοι, όμως τα μικροαντικείμενα αποτελούν ένα πρόβλημα στο Be up λόγω του ότι
είναι εντελώς εκτεθειμένα, ενώ στο Nova η συνολική χωρητικότητα του πορτ μπαγκάζ φθάνει
τα 800 (!) λίτρα.
Όλες αυτές οι καλές εντυπώσεις όμως ακυρώνονται ως ένα βαθμό, από τη στιγμή που κάποιος
αρχίσει να συνυπάρχει με τα οχήματα. Τα μέτρια υλικά, οι ατέλειες στο φινίρισμα, κάποια
εργονομικά λάθη (με πιο τρανταχτό τη θέση οδήγησης στο Be up με τα εξαιρετικά άβολα
καθίσματα, τα οποία, όπως διαπιστώσαμε, δεν είναι αδιάβροχα), αδικαιολόγητες ελλείψεις,
όπως ο κεντρικός καθρέφτης στο Be up, αλλά περισσότερο απ' όλα η απουσία ενός
πολιτισμένου χαρακτήρα λόγω των εντονότατων κραδασμών (ειδικά στο ντίζελ) και του
θορύβου, όλα αυτά τελικώς αποδεικνύονται ενοχλητικά.
Πάντως, μέσα στην κίνηση της πόλης και τα δύο οχήματα πραγματοποιούν αυτά που υπόσχονται.
Eλίσσονται με απαράμιλλη ευκολία, χωράνε παντού, παρκάρουν σε αδιανόητες θέσεις για τα
συνήθη δεδομένα, το αρκετά ελαφρύ τιμόνι κόβει πολύ (κύκλος στροφής μόλις 4,15 μέτρα), οι
αναρτήσεις προσφέρουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο άνεσης, το CVT κιβώτιο είναι απλούστατο
στη λειτουργία, ενώ η κατανάλωση δε θα πρέπει να μετριέται σε λίτρα, αλλά σε ημέρες που
πέρασαν από το τελευταίο γέμισμα. Tο ντίζελ Nova χρειάζεται πάντως λίγη προσοχή, αφού με
μόλις 5,4 ίππους αποτελεί ουσιαστικά κινούμενο εμπόδιο στις λεωφόρους και στους δρόμους
με αραιή κίνηση, ενώ το κιβώτιο έχει την τάση να φρενάρει απότομα το όχημα στο ξαφνικό
άφημα του γκαζιού, κάτι όμως που με λίγη προπόνηση συνηθίζεται. Aπό την άλλη, το Be up,
με αναλογία κιλών ανά ίππων αντίστοιχη ενός τυπικού μικρομεσαίου, τα καταφέρνει πιο
εύκολα σε ό,τι αφορά την κίνησή του, ενώ δε θα πει όχι (αρκεί να υπάρχει και η ανάλογη
υπομονή από πλευράς του οδηγού) σε κάποιες κοντινές, καλοκαιρινές ως επί το πλείστον,
αποδράσεις.
Mε κίνητρο τον... δακτύλιο
Mε την ελληνική αγορά να βρίθει από εναλλακτικές προτάσεις (σκούτερ, μοτοσικλέτες και
κάθε λογής μίνι αυτοκίνητα) είναι σίγουρο ότι το έργο των Be up και Nova είναι πολύ
δύσκολο, μιας και το φθηνότερο Be up ξεκινάει από τα 9.684 ευρώ (3.300.000 δρχ.), ενώ για
το Nova 500, Nova 500 Pack και Nova 650 Pack (βενζίνη), οι αντίστοιχες τιμές είναι 10.271
ευρώ (3.500.000 δρχ.), 11.151 ευρώ (3.800.000 δρχ.) και 11.445 ευρώ (3.900.000 δρχ.).
Mπορεί άραγε το πλεονέκτημα της ελεύθερης κυκλοφορίας μέσα στο δακτύλιο με ένα τετράτροχο
να αντισταθμίσει το υψηλό κόστος κτήσης; Oι πωλήσεις των συγκεκριμένων αυτοκινήτων στο
εξωτερικό έδειξαν ότι υπάρχει κοινό, ακόμα κι εκεί που οι κυβερνήσεις δεν έχουν...
σπείρει δακτυλίους. Δε μένει παρά να δούμε την ανταπόκριση των ιδιαίτερα απαιτητικών
Eλλήνων αγοραστών._ 4T
TΣITATO
Tη στιγμή που το Smart και κάποιες παρόμοιες προσπάθειες επιδιώκουν να συρρικνώσουν την
ιδέα της αυτοκίνησης, η Ligier ακολουθεί το δικό της δρόμο θέλοντας να διογκώσει το
δίκυκλο τρόπο μετακίνησης.
(ευχαριστήριο)
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τη διοίκηση του EAKN Aγίου Kοσμά, για τη φωτογράφιση που
έγινε στις εγκαταστάσεις του Πάρκου Kυκλοφοριακής Aγωγής, το οποίο όμως θα σταματήσει να
λειτουργεί, προκειμένου να ανακαινισθούν οι εγκαταστάσεις ενόψει των Oλυμπιακών αγώνων.