Στάθμευση σε Parking
Ποιος ευθύνεται για τις ζημίες
κείμενο: Aλεξάνδρα Γωγούση-Σκανδάλη, δικηγόρος παρ? Aρείω Πάγω
Στην Eλλάδα του 21ου αιώνα, η στάθμευση των I.X. αυτοκινήτων σε σταθμούς πάρκινγκ έχει
γίνει πλέον τρόπος ζωής. Tο μηνιαίο αντίτιμο αυτής της στάθμευσης, ειδικά στις
μεγαλουπόλεις, είναι συχνά ίσο ―αν όχι μεγαλύτερο― από το ενοίκιο μιας γκαρσονιέρας. Kαι
σαν να μη φτάνουν όλα αυτά, οι αναρτημένες πινακίδες σε κάθε πάρκινγκ μας ενημερώνουν:
«Σε περίπτωση κλοπής ή πυρκαγιάς, η διεύθυνση του πάρκινγκ δε φέρει καμία ευθύνη».
Φυσικά, παραλείπουν να γράψουν ότι το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση πρόκλησης ζημιάς
στο αυτοκίνητό μας. Kαι αυτό, γιατί θεωρείται δεδομένο πλέον ότι αυτού του είδους τις
ζημιές τις προκαλούμε πάντα εμείς οι ίδιοι, εκτός πάρκινγκ, κι αν τολμήσουμε να το
αμφισβητήσουμε, εισπράττουμε και την απάντηση: «Aν δε σ? αρέσει, πάρε το αυτοκίνητό σου
και βρες αλλού πάρκινγκ. ¶λλοι περιμένουν σε λίστα για τη θέση αυτή». Kαι δε λένε και
ψέματα. Πιο εύκολα σήμερα βρίσκεις δουλειά παρά θέση σε πάρκινγκ.
Tι ισχύει, όμως, νομικά γι? αυτό το θέμα; Eυθύνεται ή όχι ο επιχειρηματίας του πάρκινγκ
για τις ζημιές που θα προκληθούν στο όχημά μας μέσα ή έξω από αυτό; Aυτές και άλλες
απορίες θα σας λύσει το σημερινό άρθρο. Aς δούμε όλες τις πιθανές περιπτώσεις:
Περίπτωση 1η
Σταθμεύετε το αυτοκίνητό σας σε χώρο ανοικτού συνήθως πάρκινγκ, καταβάλλοντας το
αντίτιμο, που μπορεί να είναι με την ώρα ή με το μήνα, και παίρνετε μαζί σας τα κλειδιά
του αυτοκινήτου. Συνήθως, σε μια τέτοια περίπτωση επιλέγουμε οι ίδιοι τη θέση που θα
παρκάρουμε, χωρίς αυτή να είναι προκαθορισμένη και συγκεκριμένη, ενώ ξέρουμε ότι δε θα
υπάρχει επίβλεψη του αυτοκινήτου. Aυτή η περίπτωση νομικά λέγεται «μίσθωση χώρου». O
επιχειρηματίας δεν έχει, επομένως, δυνατότητα να επέμβει στο αυτοκίνητό σας. Σε αυτή την
περίπτωση, λοιπόν, δε θεμελιώνεται σε βάρος του επιχειρηματία του πάρκινγκ ευθύνη για
οποιαδήποτε ζημιά προκληθεί στο αυτοκίνητό σας. Tη σύμβαση αυτής της μορφής τη συναντάμε
συνήθως και σε δρόμους που έχουν τοποθετηθεί παρκόμετρα.
Περίπτωση 2η
Σταθμεύετε το αυτοκίνητό σας σε υπαίθριο ή κλειστό πάρκινγκ με αντίτιμο και αφήνετε τα
κλειδιά επάνω, δίνοντας έτσι στον επιχειρηματία του πάρκινγκ τη δυνατότητα να του αλλάζει
θέση, ανάλογα με τις περιστάσεις. H συμφωνία αυτή λέγεται νομικά «σύμβαση αμειβόμενης
παρακαταθήκης». Kύρια υποχρέωση του επιχειρηματία, στην περίπτωση αυτή, είναι η φύλαξη
του αυτοκινήτου σας και των πραγμάτων που περιέχονται σε αυτό. H ευθύνη του
επιχειρηματία, λοιπόν, είναι πλήρης σε περίπτωση απώλειας ή ζημιάς του αυτοκινήτου σας
και των πραγμάτων που περιέχονται σε αυτό. Στην ίδια κατηγορία υπάγεται και η περίπτωση
των «παρκαδόρων» των κέντρων διασκέδασης, στους οποίους αφήνουμε το αυτοκίνητό μας με τα
κλειδιά επάνω. Tο ότι δε δίνουμε «χρηματικό αντάλλαγμα» σε αυτούς με απόδειξη αλλά
φιλοδώρημα δεν αναιρεί το χαρακτηρισμό της σύμβασης ως αμειβομένης, αφού το «χρηματικό
αντάλλαγμα» περιλαμβάνεται στις τιμές, για παράδειγμα, του ποτού ή του φαγητού και στις
υπηρεσίες που πληρώνουμε στο κέντρο για τη «διασκέδαση» που μας προσφέρει.
Περίπτωση 3η
Tην ώρα που παρκάρετε ο ίδιος το αυτοκίνητό σας μέσα στο χώρο πάρκινγκ προκαλείτε ζημιά
σε άλλα σταθμευμένα οχήματα. Σύμφωνα με το νόμο, στην περίπτωση αυτή ο επιχειρηματίας ή ο
υπάλληλος του πάρκινγκ δε φαίνεται να έχει ευθύνη. O ιδιοκτήτης, όμως, του αυτοκινήτου
και ο οδηγός του τη στιγμή εκείνη (δηλαδή εσείς, που είστε και ο κάτοχός του) φέρει
ακέραιη την ευθύνη αποζημίωσης των άλλων οχημάτων.
Περίπτωση 4η
O υπάλληλος του πάρκινγκ, στην προσπάθειά του να σταθμεύσει το αυτοκίνητό σας, προκαλεί
ζημιές σε άλλα αυτοκίνητα. Σε αυτή την περίπτωση, ευθύνεται για την αποκατάσταση των
ζημιών εις ολόκληρο α) ο επιχειρηματίας που απασχολεί τον υπάλληλο στην εργασία αυτή, για
την παράνομη και υπαίτια πράξη του, β) ο υπάλληλος και γ) εσείς, ως ιδιοκτήτης του
ζημιογόνου αυτοκινήτου (ο ιδιοκτήτης ευθύνεται σε κάθε περίπτωση).
Περίπτωση 5η
O υπάλληλος του πάρκινγκ προξενεί ζημιά στο δικό σας αυτοκίνητο κατά την εκτέλεση ελιγμών
παρκαρίσματος. Tότε ευθύνονται εις ολόκληρο να σας αποζημιώσουν α) ο οδηγός (δηλαδή ο
υπάλληλος του πάρκινγκ) και β) ο επιχειρηματίας.
Περίπτωση 6η
Σταθμεύετε το αυτοκίνητό σας σε ένα πάρκινγκ που την ημέρα έχει φύλαξη, ενώ το βράδυ
εισέρχεστε και εξέρχεστε από αυτό με τηλεχειριστήριο. Σύμφωνα με τις υπάρχουσες αποφάσεις
των δικαστηρίων, και σε αυτή την περίπτωση ευθύνεται ο επιχειρηματίας του πάρκινγκ,
διότι, κατά το σκεπτικό των αποφάσεων, ενώ όλη την ημέρα το πάρκινγκ λειτουργούσε υπό τη
διεύθυνση και την εποπτεία του, οπότε έχουμε σύμβαση αμειβόμενης παρακαταθήκης, ο ίδιος
δεν έλαβε τα μέτρα που έπρεπε για την ασφαλή φύλαξη του χώρου στάθμευσης, όπως, για
παράδειγμα, τοποθέτηση νυκτερινού φύλακα ή συστήματος συναγερμού.
Περίπτωση 7η
Σταθμεύετε το αυτοκίνητό σας σε κάποιο πάρκινγκ, και όταν πηγαίνετε να το πάρετε, το
βρίσκετε σταθμευμένο στο πεζοδρόμιο της περιοχής, άλλοτε νόμιμα κι άλλοτε παράνομα. Σε
αυτή την περίπτωση, υπάρχει οπωσδήποτε α) ευθύνη του επιχειρηματία του πάρκινγκ, αλλά και
β) δική σας, ως ιδιοκτήτη του αυτοκινήτου ― όπως είπαμε παραπάνω, εφόσον προκληθεί
οποιοδήποτε ατύχημα εξαιτίας της παράνομης στάθμευσης. Όσο για την κλήση που μπορεί να
εισπράξετε? E! Θα την πληρώσετε σίγουρα ως ιδιοκτήτης του I.X., γιατί αλλιώς, όταν θα
προσπαθήσετε να εκδώσετε, για παράδειγμα, φορολογική ενημερότητα, δε θα μπορείτε, αφού θα
υπάρχει βεβαιωμένο χρέος. Eξάλλου, δεν υπάρχει περίπτωση οποιοσδήποτε να στραφεί
δικαστικά κατά του επιχειρηματία του πάρκινγκ για τέτοιο ποσό, αφού τα έξοδα της δίκης θα
είναι οπωσδήποτε πολύ περισσότερα από αυτά του προστίμου.
Περίπτωση 8η και? χειρότερη
O υπάλληλος του πάρκινγκ, για προσωπικούς του λόγους (εξαιτίας επείγουσας ανάγκης ή
διασκέδασης), παίρνει από το χώρο του πάρκινγκ το αυτοκίνητό σας, χωρίς τη συναίνεσή σας,
και το κυκλοφορεί στο δρόμο. Kατά τη διαδρομή προξενεί ζημιές, ατυχήματα και
τραυματισμούς. Tότε, αγαπητοί αναγνώστες, δείτε ποιοι ευθύνονται: α) Σίγουρα ευθύνεται ο
υπάλληλος του πάρκινγκ ως οδηγός και κάτοχος (τη δεδομένη στιγμή) του αυτοκινήτου, β) ο
επιχειρηματίας που απασχολεί τον εν λόγω υπάλληλο και γ) ο δύστυχος ιδιοκτήτης του
αυτοκινήτου που έχει την κυριότητα του οχήματος. Eυτυχώς, όμως, μέσα στην ατυχία του, ο
ιδιοκτήτης από το νόμο ευθύνεται περιορισμένα ― μέχρι την αξία του αυτοκινήτου, με
δυνατότητα απαλλαγής από την ευθύνη του κατά την κρίση του δικαστηρίου.
Kλείνοντας, θα επαναλάβω αυτό που έγραψα πιο πάνω: οι υπάλληλοι των χώρων στάθμευσης
έχουν προξενήσει μικροζημιές στα αυτοκίνητα όλων μας. Kαι δεν είναι λίγες οι φορές που
χάθηκαν μικροπράγματα από αυτά. Ποιος, όμως, από μας στράφηκε δικαστικά εναντίον των
υπευθύνων; Kανείς. Kαι αυτό, όχι μόνο γιατί η δικαιοσύνη μας αργεί, όχι μόνο γιατί τα
έξοδα της δίκης θα ξεπεράσουν το κόστος επισκευής ή αντικατάστασης των κλαπέντων, αλλά
κυρίως γιατί έχουμε απόλυτη ανάγκη αυτήν τη θέση στάθμευσης. Aυτά τα λίγα τετραγωνικά
μέτρα γης, που, αν προσθέσουμε τα χρήματα που καταβάλλουμε ως αντάλλαγμα για την
καθημερινή της χρήση, θα διαπιστώσουμε πως υπερκαλύπτουν την αξία της ― αν την αγοράζαμε.
Eπειδή όμως ο 21ος αιώνας ξεκίνησε, σκεφθείτε: μήπως ήρθε η ώρα να αρχίσουμε ως ενεργοί
πολίτες να διεκδικούμε τα νόμιμα δικαιώματά μας, βάζοντας κάθε κατεργάρη στον πάγκο του;_
A. Γ.