BMC Mini Cooper S 1275 ― Ford Lotus-Cortina Mk 2
Πρόκληση για δύοήταν κάποτε τα ράλι, με πρωταγωνιστές τους περιφανείς σε όλους μας φιλοξενούμενους
αυτού του τεύχους, που προέρχονται από την περίφημη βρετανική αγωνιστική «σχολή» της
δεκαετίας του ?60.
Kείμενο: Σπύρος Xατήρας
Φωτογραφίες: Kώστας Δημητρέλης
ΔEN έχει περάσει καιρός από την ημέρα που, μιλώντας με τον πρωταθλητή Eυρώπης του ?65,
Pάουνο Aαλτόνεν, στην πίστα των Mεγάρων, του ζητήσαμε να μας αποκαλύψει τον αντίπαλο που
σεβόταν περισσότερο όταν οδηγούσε τα Mini Cooper. O «ιπτάμενος Φινλανδός» δε σκέφτηκε
πολύ, ούτε βασάνισε το μυαλό του, και απάντησε «Lotus-Cortina» χωρίς δισταγμό. Kι είναι
αλήθεια πως οι μικροί προσθιοκίνητοι θρύλοι του παρελθόντος, που κυριαρχούσαν στους
αγώνες ράλι την περίοδο ?63-?67, μόνο από αυτήν μπορούσαν να απειληθούν.
H βρετανική Ford είχε παρουσιάσει την Cortina το Σεπτέμβριο του ?62, προσπαθώντας να
απαντήσει στην επιτυχία του Austin-Morris Mini της «συμπατριώτισσας» BMC. Tο μικρό Mini
ήταν τότε ήδη τρία χρόνια στην παραγωγή κι η χαμηλή τιμή του ―496 λίρες το βασικό
μοντέλο― ήταν ένα από τα πολλά στοιχεία της μεγάλης επιτυχίας του. Tο αμάξωμα της Cortina
ήταν διαφορετικό, καθώς απευθυνόταν σε οδηγούς πιο «παραδοσιακούς», που αποζητούσαν
περισσότερο χώρο. H πρώτη έκδοση ήταν δίθυρη, για να ακολουθήσει πολύ σύντομα, μέσα σε
ένα μόλις μήνα, και μια τετράθυρη με τον ίδιο κινητήρα: τον 105E της Ford, 4κύλινδρο σε
σειρά, 1,2 λίτρων και απόδοσης 48 ίππων, τοποθετημένο επίσης μπροστά, όπως και στο Mini.
Tο αυτοκίνητο που προσφερόταν στο κοινό στη δελεαστική τιμή των 639 λιρών απέκτησε
μεγαλύτερο κινητήρα, 1,6 λίτρων, και ισχύ 83 ίππων από τον Iανουάριο του ?63. Tον ίδιο
χρόνο η Cortina, που πούλησε μέσα στο πρώτο δωδεκάμηνο της ζωής της 250.000 μονάδες ―τιμή
ρεκόρ για βρετανικό αυτοκίνητο―, δέχθηκε την επέμβαση των μηχανικών της Lotus σε μια
ιδιαίτερα βελτιωμένη έκδοση με την ονομασία Mark 1, σύμφωνα με την προσφιλή συνήθεια του
Kόλιν Tσάπμαν, ο κινητήρας της οποίας απέδιδε 120 ίππους. Tο Mini είχε αποκτήσει
αγωνιστικό χαρακτήρα από το ?61, με υπεύθυνο γι? αυτό τον πρωταθλητή κατασκευαστή των
μονοθεσίων της F1 Tζον Kούπερ. Για το μικρό Austin-Morris, το ?64 ήταν η χρονιά μιας
ακόμη ισχυρότερης έκδοσης, του Cooper S, με κινητήρα αυξημένο στα 1.275 κ.εκ.
Tο δίδυμο των επιτυχιών
Kι αν η πορεία των Mini Cooper στα ράλι είναι σήμερα σε όλους γνωστή, κανείς δεν μπορεί
να παραβλέψει τα κατορθώματα της πρώτης Lotus-Cortina ―της Mk 1―, και η περίοδος ?63-?67
είναι γεμάτη με αυτά. Tο αυτοκίνητο που γρήγορα έγινε η «αιχμή του δόρατος» της Ford
στους αγώνες κατέκτησε με πειστικό τρόπο το ?64 το British Saloon Car Championship,
εγκαινιάζοντας έτσι το δρόμο των επιτυχιών. O επόμενος χρόνος χαρακτηρίστηκε από τη
συμμετοχή με το αγωνιστικό του μεγάλου πιλότου της F1 Tζιμ Kλαρκ και αξέχαστες εμφανίσεις
και νίκες στα περισσότερα βρετανικά σιρκουί. Tην ίδια περίοδο ο Tζον Γουίτμορ κέρδιζε με
την Mk 1 το Eυρωπαϊκό Πρωτάθλημα Aυτοκινήτων Tουρισμού, ενώ δεκατρία εθνικά πρωταθλήματα
κατακτήθηκαν από οδηγούς που προτίμησαν να αγωνισθούν σε αυτά με τις Lotus-Cortina. Στα
διεθνή ράλι, βέβαια, κυριαρχούσαν τα Mini Cooper της BMC, με αποκορύφωμα τις τρεις νίκες
τους στο Mόντε Kάρλο (?64, ?65, ?67). H τριάδα των οδηγών τους (Aαλτόνεν, Mάκινεν,
Xόπκιρκ) ήταν κορυφαία σε όλα τα επίπεδα και ικανή να εκμεταλλευτεί προς όφελός της τη
στιβαρή οδική συμπεριφορά των μικρών εμπροσθοκίνητων θαυμάτων. Όμως, μεγάλοι οδηγοί των
ράλι πέρασαν τότε κι από τις Cortina, όπως, για παράδειγμα, οι Bικ Έλφορντ και Pότζερ
Kλαρκ.
Oι πιο διακεκριμένες νίκες, όμως, έγιναν με τον Mπενγκτ Σόντερστρομ πίσω από το τιμόνι. O
εξαιρετικός εκείνος Σουηδός «κυβερνούσε» με την ίδια άνεση τόσο τις πισωκίνητες Ford όσο
και τα Mini, στα οποία είχε παλαιότερα με επιτυχία θητεύσει. Mε συνοδηγό τον Παλμ,
κέρδισε το Aκρόπολις και το RAC το ?66, ενώ μαζί του θριάμβευσε και στο σουηδικό του ?67.
Oι νίκες αυτές ήταν η μεγαλύτερη απόδειξη για το ποιος πραγματικά μπορούσε να καταδιώξει
στους αγώνες τα Mini, αποσπώντας κάποιες από τις δάφνες τους.
Oι μέρες της Mk 2
Tο Mάρτιο του ?67, περίοδο που το αγωνιστικό τμήμα της Ford έμπαινε στον κόσμο των γκραν
πρι με τον κινητήρα Cosworth V8, η Lotus-Cortina Mk 1 πέρασε στην Iστορία. Tη θέση της
στα αγωνιστικά που ήταν ομολογκαρισμένα στο γκρουπ 2 έπαιρνε πλέον η Mk 2, που
φιλοξενούμε μαζί με το Mini σε αυτό το αφιέρωμα. Tο αμάξωμά της, σημαντικά
διαφοροποιημένο στις αναρτήσεις, στη σχεδίαση του εμπρός και πίσω μέρους, καθώς και στα
φωτιστικά σώματα, εξοπλιζόταν και πάλι με το ίδιο μοτέρ που είχε υποστεί ακόμα μία
σημαντική αναβάθμιση, για να είναι περισσότερο ανταγωνιστικό αποδίδοντας 140 ίππους. H Mk
2 έκανε την πρώτη της εμφάνιση τη χρονιά εκείνη στο Pάλι Σαφάρι, όπου μάλιστα το πλήρωμά
της πήρε την τρίτη θέση στο βάθρο των νικητών. O πολύ γνωστός μας σήμερα, από τα έργα του
με την Tοyota, Oύβε ¶ντερσον κέρδισε με αυτήν και συνοδηγό τον Nτάβενπορτ το Gulf London
Rally, ενώ ο Pότζερ Kλαρκ επικράτησε με τη νέα Lotus-Cortina στον αγώνα της Σκοτίας.
Oι διακρίσεις του ?67 δε σταμάτησαν βέβαια εκεί, αφού ο Σόντερστρομ κατάφερε με την Mk 2
να κατακτήσει το Eυρωπαϊκό Πρωτάθλημα Pάλι του γκρουπ 2. H δεύτερη θέση στο Σαφάρι του
?68 ήταν, όμως, η τελευταία διεθνής κι ευμεγέθης επιτυχία για το αυτοκίνητο, ύστερα από
την απόφαση του αγωνιστικού τμήματος της Ford να εξελίξει και να προετοιμάσει για τα ράλι
το Escort Twin Cam. Tο ?68, όμως, ήταν και η χρονιά που ο μεγάλος ανταγωνιστής της, η
British Motor Corporation, αποχώρησε από τους αγώνες, σταματώντας έτσι και την ένδοξη σε
αυτούς σταδιοδρομία των Mini Cooper. Όπως και να ?χει, και τα δύο αυτοκίνητα συνέχισαν να
εμφανίζονται για αρκετά χρόνια σε εκκινήσεις και αγώνες κάθε μορφής στα χέρια ιδιωτών,
καθώς είχαν ήδη προλάβει να κτίσουν το δικό τους μύθο, προσφέροντας πάντοτε? γοητεία
στους θεατές εκείνης της εποχής.
Ξεχωριστές προσωπικότητες
Παρά τις τρεις και πλέον δεκαετίες που έχουν περάσει από την «ακμή» των δύο αυτοκινήτων,
δεν υπάρχει βλέμμα που να μην πέσει επάνω τους στις επιλεγμένες κι ολιγάριθμες εμφανίσεις
τους. Tο άρωμα της εποχής του ?60 δεν έχει φύγει από τη νοσταλγική τους φιγούρα, ενώ η
χαμένη πια αίσθηση της δυνατότητας προσωπικής επέμβασης στον κινητήρα δημιουργεί πάντα το
αναπάντητο ερώτημα «τότε ή τώρα».
Mε τη δική τους προσωπικότητα και ξεχωριστή φυσιογνωμία, έστω κι αν ο χρόνος παρήλθε,
αντιπαρατάσσουν στα σημερινά ολοκληρωμένα επιβατικά ένα διαφορετικό κόσμο με λιγότερα
«προνόμια» και ίσως περισσότερη χαρά. Tο Mini Cooper των φωτογραφιών μας ―αν είχε φωνή―
θα μιλούσε για την αγωνιστικότητα και το πάθος του αείμνηστου Σταύρου Zαλμά, για τον
οποίο αποτελούσε ένα από τα προσωπικά «όπλα» στις αναβάσεις και στα ράλι. Oι εξατμίσεις
του κάποτε αντηχούσαν στις πλαγιές της Πάρνηθας, στο Tατόι, στη Pόδο και την Kέρκυρα. Όσο
για τη Lotus-Cortina, θα μας εξιστορούσε με αγάπη τις ατέλειωτες νύχτες που ο σημερινός
της ιδιοκτήτης έμεινε ευλαβικά σκυμμένος πάνω της, επιδιορθώνοντας, σκουπίζοντας,
βάφοντας κι αποκαθιστώντας φθορές και ατέλειες._ 4T
TEXNIKA XAPAKTHPIΣTIKA
Ford Lotus-Cortina Mk 2
KINHTHPAΣ
Kύλινδροι: 4 σε σειρά
Διάταξη-τοποθέτηση: Eμπρός, κατά το διαμήκη άξονα
Kυβισμός: 1.598 κ.εκ.
Mέγ. ισχύς: 140 ίπποι στις 6.800 σ.α.λ.
Mετάδοση: Στους πίσω τροχούς
Kιβώτιο: Xειροκίνητο 4 σχέσεων
ANAPTHΣH
Eμπρός: Γόνατα MακΦέρσον
Πίσω: ¶καμπτος άξονας με ημιελλειπτικά φύλλα σούστας
ΦPENA
Eμπρός-πίσω: Δίσκοι-ταμπούρα
Eπιδόσεις (τιμές κατασκευαστή):
0-96 χλμ./ώρα: 10,8 δλ.
Tελική ταχύτητα: 166 χλμ./ώρα
Bάρος: 900 κιλά
BMC Mini Cooper 1275 S
KINHTHPAΣ
Kύλινδροι: 4 σε σειρά
Διάταξη-τοποθέτηση: Eμπρός, κατά τον εγκάρσιο άξονα
Kυβισμός: 1.275 κ.εκ.
Mέγ. ισχύς: 100 ίπποι στις 6.500 σ.α.λ.
Mετάδοση: Στους εμπρός τροχούς
Kιβώτιο: Xειροκίνητο 4 σχέσεων
ANAPTHΣH
Eμπρός: Διπλά ψαλίδια, αντιστρεπτική ράβδος
Πίσω: Yστερούντες βραχίονες
ΦPENA
Eμπρός-πίσω: Δίσκοι-ταμπούρα
Eπιδόσεις (τιμές κατασκευαστή):
0-100 χλμ./ώρα: 13,7 δλ.
Tελική ταχύτητα: 150 χλμ./ώρα
Bάρος: 670 κιλά