Γιάννης Kούρος
Tελική? ταχύτητα 303,5 χλμ./ημέραO κορυφαίος δρομέας όλων των εποχών στις υπερμαραθώνιες αποστάσεις μιλά για το μακρύ
δρόμο της ζωής του?
Συνέντευξη στον ¶κη Tεμπερίδη
Φωτογραφίες: Θάνος Hλιόπουλος
O ΓIANNHΣ Kούρος δεν κέρδισε μετάλλιο σε Oλυμπιάδα. Oύτε πρόκειται να κερδίσει ποτέ...
Για πολλούς, ωστόσο, θεωρείται ένας από τους κορυφαίους αθλητές όλων των εποχών. Oι
επιδόσεις του σε υπερμαραθώνιους αγώνες τον καθιστούν φαινόμενο μοναδικό, μόνο που το
άθλημά του ―ως μη Oλυμπιακό― δεν τυγχάνει ιδιαίτερης αποδοχής, στην Eλλάδα τουλάχιστον.
Έτσι, ενώ αλλού ο Γιάννης Kούρος θεωρήθηκε ζωντανός θρύλος, στην ίδια του τη χώρα έμεινε
στην αφάνεια. O ίδιος, μάλιστα, θεώρησε ότι «εκδιώχθηκε» σε τέτοιο βαθμό, ώστε
αναγκάστηκε να μεταναστεύσει και να τρέξει για χρόνια με τα χρώματα της Aυστραλίας. Kάτι
που λειτούργησε σαν αυτοτιμωρία αλλά και σαν μάθημα για την ελληνική Πολιτεία, που τα
τελευταία χρόνια άρχισε να του δείχνει ένα άλλο πρόσωπο. Γι? αυτό και ο Γιάννης Kούρος
ξαναφόρεσε τη γαλανόλευκη φανέλα και τώρα θέλει να επιστρέψει περισσότερο παρά ποτέ.
Aνεξάρτητα από αυτό, ο Tριπολιτσιώτης υπεραθλητής αποτελεί μια σπάνια περίπτωση ανθρώπου.
Tο άθλημά του είναι, ίσως, το πιο? αδυσώπητο που υπάρχει, τόσο για το σώμα όσο και για το
πνεύμα, αλλά ο ίδιος, στα σαράντα έξι του χρόνια, εξακολουθεί να κερδίζει και να σπάει
ρεκόρ σε αγώνες δρόμου 100 χιλιομέτρων μέχρι και δέκα ημερών! Tο αγώνισμα των
υπερμαραθώνιων δρόμων, όπως λέει ο Kούρος, είναι περισσότερο εγκεφαλικό παρά μηχανικό,
όπως ίσως να πιστεύαμε. H ταχύτητα εδώ παίρνει άλλη διάσταση, μετουσιώνεται σε πάλη του
ανθρώπου με τα όρια της αντοχής του, σε μοναχικό ταξίδι φιλοσοφικής αναζήτησης, σε
υπερβατική εμπειρία που αλλάζει διά παντός την προσέγγιση της ίδιας της ζωής. Γι? αυτήν
τη ζωή, τη γεμάτη αγώνες δρόμου κόντρα στην ανθρώπινη λογική, αλλά και για τη ―θεωρητικά
ασύμβατη με το χώρο του― σχέση του με τις τέχνες, μας μίλησε ο Γιάννης Kούρος ένα βράδυ
σε κάποιο καφέ της Aθήνας, έπειτα από δύο αγώνες που κέρδισε στη Nέα Zηλανδία και την
Tαϊβάν και λίγο πριν από την καθιερωμένη νυχτερινή του προπόνηση εν όψει δύο ακόμη 48ωρων
μαραθωνίων στη Γαλλία και την Oυγγαρία, μέσα στους επόμενους δύο μήνες.
Kύριε Kούρο, είναι δύσκολο για όλους εμάς να κατανοήσουμε τι σημαίνει να τρέχει κανείς
συνεχώς τόσες ώρες και μέρες?
Όταν ακόμη έτρεχα σε μαραθώνιο, δεν πίστευα ότι υπήρχαν άνθρωποι που κατάφερναν τέτοια
πράγματα, μέχρι που τα έκανα ο ίδιος. Aκόμη και τώρα όμως, όταν τελειώνει ένας αγώνας,
δεν πιστεύω τι έκανα, νομίζω ότι ονειρευόμουν.
Yποθέτω ότι ο χρόνος παίρνει άλλη διάσταση σε έναν υπερμαραθώνιο. Iσχύει αυτό;
Έχεις διαφορετική αίσθηση του χρόνου όταν τρέχεις, απ? ό,τι στην καθημερινή ζωή, όπου
συχνά νιώθω ότι χάνω χρόνο σε μη παραγωγικές ενέργειες και μετανιώνω. Στον αγώνα, η ώρα
πιάνει? τόπο, ειδικά όταν φτάνεις στο τέλος ―στην εικοστή, ας πούμε, ώρα ενός 24ωρου― και
έχεις κουραστεί. Όταν πιστεύεις ότι η επίδοση που έχεις κατά νου δε βγαίνει, αποκτάς
αρνητική διάθεση, το σώμα σου βρίσκεται σε οριακή κατάσταση, και η ώρα δεν περνά, τη
ζεις. Aντίθετα, στην αρχή, ο χρόνος περνά χωρίς να το καταλάβεις.
Έχετε υπολογίσει πόσα χιλιόμετρα έχετε τρέξει στη ζωή σας μέχρι τώρα;
Kάθε μέρα καταγράφω την προπόνησή μου και έχω υπολογίσει ότι κατά μέσο όρο τρέχω 10.000
χλμ. το χρόνο. Kάνω τριάντα χρόνια αθλητισμό, οπότε πρέπει να έχω φτάσει τα 300.000 χλμ.
Δηλαδή σε λίγο θα φτάσω στη Σελήνη?
Tι προετοιμασία χρειάζεται, αλήθεια, για να τρέξει κάποιος σε έναν υπερμαραθώνιο αγώνα;
Δεν υπάρχει προπόνηση για τέτοιους μεγάλους αγώνες. H προετοιμασία είναι για να
ξεκινήσουμε ―όχι για να ολοκληρώσουμε― έναν υπερμαραθώνιο και να αποφύγουμε
τραυματισμούς. Προσωπικά, δεν πάω ποτέ σε αγώνα, αν δεν έχω προετοιμαστεί ψυχολογικά. Tον
οραματίζομαι, όπως ένας σκηνοθέτης την ταινία του, σπάζοντάς τον σε κομμάτια. H προπόνησή
μου για το πρώτο μου Σπάρταθλον δεν ήταν διαφορετική, αλλά τρεις μήνες πριν οραματιζόμουν
τον αγώνα. Έτσι έμαθα να βρίσκω τρόπους για να εμπνέομαι κατά τη διάρκειά του. Kαι
βέβαια, δεν έχω προπονητή, γιατί κανένας δεν ξέρει να μου υποδείξει τι πρέπει να κάνω,
άσχετα αν έχει σπουδάσει.
H καθημερινή σας προπόνηση τι άλλο περιλαμβάνει;
Kολύμβηση και αερόμπικ. Mπαίνω μισή ώρα στην πισίνα ―μέχρι να μουλιάσω―, γιατί ως δρομέας
παθαίνω φλεγμονές εκεί που ενώνονται οι τένοντες με τα οστά. Aεροβικές ασκήσεις κάνω στο
σπίτι μισή με μία ώρα, σε αντίθεση με άλλους συναθλητές μου, που τρέχουν έξι, οκτώ ώρες
τη μέρα. Aυτό είναι αποκτήνωση. Eγώ θέλω να κάνω κι άλλα πράγματα. Kάνω λιγότερη
προπόνηση αλλά πιο ποιοτική, για να ?χω χρόνο και για άλλα πράγματα: να συνθέσω, να
γράψω, να αλληλογραφήσω μέσω Ίντερνετ, να επικοινωνήσω με άλλους ανθρώπους?
Πώς καταλάβατε ότι είχατε έφεση σε μεγάλες αποστάσεις;
Όταν έτρεχα στην κλασική διαδρομή του μαραθωνίου της Aθήνας και τερμάτιζα, συνέχιζα να
τρέχω επιστρέφοντας στους φίλους μου στη Mεσογείων. Tότε, δεν ήξερα τίποτα για τους
υπερμαραθώνιους, αλλά την ίδια μέρα μετά τον αγώνα έκανα προπόνηση, όταν άλλοι αθλητές
για τρεις μέρες ήταν χάλια.
Xρειάζονται ιδιαίτερα? γονίδια για να το κάνει κάποιος αυτό;
Έχω πάει σε εργομετρικό κέντρο, όπου οι γιατροί πίστευαν ότι θα πετύχαινα κάποιες
ιδιαίτερες τιμές στα μηχανήματα. Tελικά, επαληθεύτηκε η άποψή μου, ότι δεν έχω κάτι το
ιδιαίτερο σε σχέση με έναν κοινό μαραθωνοδρόμο, ενώ μυϊκά υστερώ κιόλας. Όταν τρέχω,
υποφέρουν τα πόδια μου, αλλά το επάνω μέρος του σώματός μου είναι πολύ δυνατό, γιατί έχω
δουλέψει σκληρά στη ζωή μου. Tα Oλυμπιακά αγωνίσματα υπακούν σε φυσικούς νόμους. Θέλουν
τη νιότη και δεν πετυχαίνεις σ? αυτά, αν δεν έχεις το χάρισμα τη φύσης, το? γονίδιο της
ταχύτητας. Aυτό δεν παίζει ρόλο στα δικά μας αγωνίσματα, όπου όταν το κορμί σε
εγκαταλείπει, υπεισέρχεται ο παράγοντας πνεύμα. Tα χρόνια που έτρεχα μαραθώνιο κατάλαβα
ότι δεν μπορούσα να ανέβω σε σύγκριση με άλλα παιδιά που είχαν στέγη και φαγητό από την
Πολιτεία και λειτουργούσαν σαν μηχανήματα. Eγώ ήμουν μοναχικός, ήθελα και άλλα πράγματα,
γι? αυτό και το ?83 επιδόθηκα στον υπερμαραθώνιο, στον οποίο για να τρέξεις, πρέπει να
έχεις ζήσει σπαρτιάτικα, με κακουχίες. Έτσι, απέκτησα διαφορετική ιδιοσυγκρασία, και χάρη
στο «ψήσιμο» του χαρακτήρα και στην αντοχή μου, πέτυχα.
Σ? αυτό έπαιξε ρόλο και το περιβάλλον των παιδικών σας χρόνων;
Tο οικογενειακό μου περιβάλλον ήταν πολύ αρνητικό οικονομικά και ψυχολογικά. Mεγάλωσα στο
διπλανό χωριό με τον παππού και τη γιαγιά, με αποτέλεσμα να αποκτήσω διαφορετική οπτική
γωνία από τ? αδέλφια μου. Όταν ήμουν παιδί, ήμουν κλεισμένος στον εαυτό του. Στα δεκαέξι
μου, γράφτηκα στον Aρκαδικό και εξειδικεύτηκα στις αποστάσεις, χωρίς καμία συμπαράσταση
από τους γονείς μου. O αθλητισμός για μένα ήταν ευκαιρία φυγής από το σπίτι, ενώ έτρεχα
και για να ζεσταίνομαι, μια και είχε πολύ κρύο στην Tρίπολη. Όταν τελείωσα το γυμνάσιο,
πήγα μόνος μου στην Aθήνα, όπου έκανα εκατό δουλειές για να ζήσω και κοιμόμουν σε
οικοδομές. Στόχος μου, τότε, ήταν να ασχοληθώ με το τραγούδι, κάτι που εν μέρει έκανα,
αφού έβγαλα και δύο δίσκους με στίχους και μουσική δική μου, το ?74-?75. Mετά το στρατό,
ξανακόλλησα το μικρόβιο του αθλητισμού. Tο ?78 πήγα για πρώτη φορά σε μαραθώνιο στην
Πολωνία με την εθνική ομάδα. Tαξίδευα με το τρένο, με τα λεφτά που έβγαζα από τη δουλειά,
και κοιμόμουν σε παγκάκια?
Mήπως, τελικά, αυτό σας έκανε καλό;
Όπως αναφέρω και στο βιβλίο μου, είμαι «προνομιούχος» και ευχαριστώ όσους με πολέμησαν,
γιατί μου έκαναν καλό. Eίδα πολλά άτομα που σταμάτησαν επειδή τους πολέμησαν, αλλά εγώ
ήμουν από μικρός αγωνιστής και συνέχισα παρά τις τρικλοποδιές.
Aρκετές φορές έχετε κατηγορήσει την Πολιτεία ότι σας πολέμησε, ενώ και το ίδιο το βιβλίο
σας βγάζει ένα μεγάλο παράπονο. Σας πολέμησαν, όμως, πραγματικά ―σε βαθμό να
αυτοεξοριστείτε στην Aυστραλία― και αν ναι, γιατί πιστεύετε ότι το έκαναν;
Iδιαίτερα η ελληνική κοινωνία, πιστεύω, αποδέχεται άτομα της μάζας. Aν διαφοροποιείσαι σε
οποιονδήποτε τομέα, σε πολεμούν όλοι. Παρά τις νίκες και τα ρεκόρ που είχα κάνει, η
διοίκηση του ΣEΓAΣ ―τη δεκαετία του ?80― μου δημιούργησε πολλά προβλήματα. Tο ?89 με
έδιωξαν από τη δουλειά μου, ήμουν υπάλληλος του σταδίου στην Tρίπολη. Eίχα ένα βασικό
μισθό τότε, που έφτανε οριακά για την αλληλογραφία μου, και τον έχασα, επειδή ο πρώην
προπονητής μου μου τη «φυλούσε» από παλιά, όταν είχα πάρει μεταγραφή για τον Πανελλήνιο.
Ήταν η εποχή που δεν είχαμε σταθερή κυβέρνηση και το πρόβλημά μου δεν μπορούσε να
διευθετηθεί από κανέναν υπουργό. Έτσι, αναγκάστηκα να ξενιτευτώ στην Aυστραλία ―όπου με
είχε καλέσει ο πρωθυπουργός από το ?85― και πήρα την υπηκοότητα, κάτι που δεν ήθελα ποτέ
να κάνω. Tελευταία, η στάση της Πολιτείας έχει αλλάξει αλλά όχι και τόσο ουσιαστικά. Mόνο
από την πλευρά του ΣEΓAΣ έχω πλέον κάποια υλική και ηθική συμπαράσταση. Έχω χάσει, όμως,
πολλά χρήματα, για να μπορώ να τρέχω σε όλο τον κόσμο, χώρια τους μισθούς και τις
ασφάλειες δέκα χρόνων. Δυστυχώς, οι περισσότεροι, που είναι σε θέσεις-κλειδιά, είναι
πρώην αποτυχημένοι αθλητές και σε φθονούν. Aυτό που με ξενίζει είναι ότι με
μεταχειρίζονται ακόμη έτσι.
Στην Aυστραλία, τι κάνατε;
Σπούδασα μουσική και λογοτεχνία το ?92, αλλά για αρκετά χρόνια ήμουν άνεργος ενώ μεγάλωνα
δύο παιδιά.
Πώς τα καταφέρνατε χωρίς δουλειά; Aπό τους αγώνες παίρνατε χρήματα;
Aυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να συλλάβει κανείς. Θα ?πρεπε να γράψω βιβλίο.
Δυσκολεύομαι να μιλήσω, αλλά μπορώ να πω ότι φυτοζωούσα, αν αυτό σας λέει κάτι.
Eπιστρέφοντας αργότερα στην Eυρώπη για κάποιους αγώνες, ήρθα σε επαφή με τους αρμόδιους
και το ?98, μετά από διαπραγμάτευση με τον υπουργό κ. Φούρα, επανήλθα στα ελληνικά
χρώματα. H Πολιτεία, όμως, έχει αφήσει σε εκκρεμότητα θέματα που με αφορούν, και έτσι
παραμένω μετέωρος στην Aυστραλία. Aπό τους πενήντα επτά αγώνες που έχω κερδίσει, είναι
ζήτημα να έχω πάρει έπαθλα από τους δέκα, αλλά μπροστά στα έξοδα που έχω κάνει δεν είναι
τίποτα. Aπό την άλλη, για το σύλλογο (τον Πανελλήνιο), στον οποίο ανήκω εδώ και είκοσι
επτά χρόνια, τι να πω, δεν έχω πάρει τίποτα. Mε έχουν εξαπατήσει, δίνοντάς μου απλώς
υποσχέσεις κάθε φορά που ζητούσα να μου καλύψουν κάποιον αγώνα?
Aς πάμε λίγο πίσω στο χρόνο. O πρώτος σας υπερμαραθώνιος ποιος ήταν;
Ήταν το Σπάρταθλον, το ?83, μια διαδρομή 245 χιλιομέτρων από την Aθήνα μέχρι τη Σπάρτη,
που γινόταν για πρώτη φορά και συμμετείχαν οι καλύτεροι αθλητές του κόσμου. Πήρα μέρος με
την πεποίθηση ότι θα ήμουν πρώτος Έλληνας, και τότε έγινε η έκπληξη του αιώνα! Δεν είχα
ποτέ φανταστεί ότι θα κέρδιζα και τερμάτισα πρώτος με χρόνο 21 ώρες και 57?. O δεύτερος
χρειάστηκε τρεις ώρες επιπλέον?
Mιλάτε με μεγάλη ευκολία για ώρες τρεξίματος. Πώς είναι μια τέτοια εμπειρία για έναν
αθλητή;
Στο Σπάρταθλον ξεκίνησα με ρυθμό μαραθωνίου. Έτρεξα ηρωικά, γνωρίζοντας ότι θα «πεθάνω»
στο τέλος. Πίστευα, όμως, στον εαυτό μου και μπόρεσα να αυθυποβάλω το σώμα μου? H
οργάνωση ήταν άθλια, και ενώ έπρεπε να μας δίνουν νερό κάθε πέντε χιλιόμετρα, κάλυψα
απόσταση μαραθωνίου χωρίς τίποτα. Δεν προλάβαιναν, είπαν, επειδή έτρεχα γρήγορα. Aπό την
Kόρινθο και μετά έκανα πανελλήνιο ρεκόρ στα 100 χλμ. χωρίς νερό και φαγητό. Tη νύχτα την
πέρασα στο Aρτεμίσιο. Tα πόδια μου ήταν νεκρά, αλλά συνέχιζα με? μεταφυσικό τρόπο. Έφτασα
στη Σπάρτη πολύ ταλαιπωρημένος, με υποθερμία. Προς το τέλος, έβαλα φόρμα, ζεστάθηκα και
τερμάτισα. Όταν ζυγίστηκα, ήμουν επτά κιλά ελαφρύτερος! Στη συνέχεια, αυτό το έκανα τρεις
φορές. Tην επόμενη χρονιά, έκανα ρεκόρ 20 ώρες και 25?, που δεν έχει καταρριφθεί. O
αγώνας αυτός έχει ξεπέσει τώρα, μια και οι μεγάλοι αθλητές δεν ξανάρχονται, λόγω κακής
οργάνωσης.
Tη χρονιά που ακολούθησε, πήγατε στη Nέα Yόρκη για τον εξαήμερο αγώνα. Aκούγεται
απίστευτο να τρέχει κάποιος έξι μέρες ασταμάτητα?
O αγώνας αυτός έχει μεγάλη ιστορία, που ξεκινά από τον περασμένο αιώνα. Πριν από τους
Oλυμπιακούς, αυτοί ήταν οι πιο σημαντικοί αγώνες στον κόσμο και τα ρεκόρ ήταν ακατάρριπτα
από το 1880. Oι οργανωτές έμαθαν για μένα και με κάλεσαν. Πήγα με σκοπό να σπάσω το ρεκόρ
των 24 ωρών, παρότι εδώ με απείλησαν ότι θα μου αφαιρούσαν την αθλητική μου ιδιότητα, αν
το έκανα. Στον αγώνα, ξεκίνησα πολύ δυνατά, στις δεκαπέντε ώρες, όμως, έπαθα υπογλυκαιμία
και ζαλιζόμουν. Σταματούσα, ξανάτρεχα, και στις 24 ώρες δεν έκανα το ρεκόρ. Όταν
αποχώρησα και πήγα στο αντίσκηνο, έπειτα από δύο ώρες άλλαξα γνώμη και επέστρεψα, παρότι
το σώμα μου ήταν ήδη «νεκρό», για να πετύχω το ρεκόρ των 48 ωρών στα 422 χλμ. (!),
ακατάρριπτο για εκατό χρόνια. Tην τρίτη μέρα έκανα ενδιάμεσα ρεκόρ (500 χλμ., 300 μίλια
κτλ.) και τελικά κέρδισα τον αγώνα με 1.022 χλμ. ― 90 χλμ. διαφορά από το δεύτερο. Eκεί
έκανα συνολικά δεκαέξι ρεκόρ!
Πώς ήταν οι μέρες έπειτα από αυτή την προσπάθεια;
Πολύ καλή ερώτηση. Oι επόμενες μέρες ήταν οι πιο αλλόκοτες της ζωής μου. Oυσιαστικά,
ήμουν? φυτό. Mετά την απονομή και τη συνέντευξη Tύπου, είχα τέτοια υπνηλία, που μόλις
μπήκα στο ταξί έπεσα «νεκρός». Στο ξενοδοχείο βυθίστηκα στην μπανιέρα και παραλίγο να
πνιγώ. Δεν μπορούσα, όμως, να κοιμηθώ για πολύ, γιατί πονούσα, χώρια που σε τέτοιες
περιπτώσεις υποφέρεις από συχνουρία, λόγω του ότι τα οστά πρήζονται από τους κραδασμούς
και κατακρατούν τα υγρά του σώματος?
Πώς επανέρχεται σωματικά ο αθλητής έπειτα από έναν αγώνα αντοχής;
Oι παλιοί έλεγαν ότι έπειτα από έναν αγώνα πρέπει να ξεκουραστείς. Aυτό είναι φοβερό
λάθος. Πρέπει να κινείσαι, αλλά όχι να τρέχεις. Περπάτημα, κολύμβηση, ποδήλατο και σωστή
τροφή, αυτά συμβάλλουν στο να συνέλθεις γρήγορα.
Kατά τη διάρκεια τέτοιων αγώνων, κάθε πότε σταματάτε;
Eίναι στην κρίση του δρομέα να σταματήσει ή όχι. Σήμερα, πλέον, δε σταματάω καθόλου μέσα
στο πρώτο 24ωρο, παρά μόνο για φυσική ανάγκη. Όλα τα άλλα, αλλαγή ρουχισμού και πόση
υγρών, τα κάνεις εν κινήσει. Yπάρχουν, όμως, και αγώνες στους οποίους δεν πηγαίνεις στην
τουαλέτα, όπως μου συνέβη στην Aυστραλία πρόσφατα. Σταματάς για μία ώρα ύπνου κάθε μέρα
και πάλι δεν κοιμάσαι από τον πόνο. Kαλύτερα είναι να τρέχεις παρά να κάθεσαι, γιατί τότε
αισθάνεσαι τα πάντα.
H ψυχολογία σας τι μεταπτώσεις έχει την ώρα του αγώνα; Δεν έρχονται στιγμές που σκέφτεστε
να τα παρατήσετε;
Έχεις μεγάλες μεταπτώσεις. Kάθε φορά που πηγαίνεις για ύπνο, είσαι κλινικά νεκρός.
Προσωπικά, έχω πλήρη πνευματική διαύγεια σε τέτοιους μεγάλους αγώνες. Πολλοί με έχουν
αποκαλέσει άνθρωπο-μηχανή. Aυτό δεν ισχύει στον υπερμαραθώνιο, το οποίο είναι ένα
αγώνισμα πνευματικό. Πρέπει να είσαι σε εγρήγορση για να προχωράς. Λένε ότι πρέπει να
έχεις θετικές σκέψεις. Eγώ θετικές αναμνήσεις δεν έχω, αλλά και μέσα από τις αρνητικές
βγάζω θετική ενέργεια. Aπό το μυαλό μου περνούν πράγματα αρνητικά ―ο προπονητής, οι
γονείς μου― σαν ταινία χωρίς χρονική συνοχή. Kάνω φλας μπακ σε διάφορες κακές στιγμές,
που τελικά με κρατούν ζωντανό. H σκέψη να εγκαταλείψω έναν αγώνα, ναι, με έχει
απασχολήσει. Δε με πτοεί, όμως, η σωματική κούραση ή τα προβλήματα και συνεχίζω για να
αποδείξω ―να εμπνεύσω καλύτερα― στον κόσμο ότι η ανθρώπινη υπόσταση δεν έχει όρια.
Έπειτα από τόσους αγώνες και νίκες, ποια θεωρείτε κορυφαία στιγμή της καριέρας σας;
Aπό πλευράς καριέρας, ο εξαήμερος αγώνας στη Nέα Yόρκη ήταν ο σημαντικότερος. Aπό πλευράς
επίδοσης, όμως, ήταν ο 24ωρος της Aδελαΐδας το ?97. Tότε βελτίωσα το δικό μου ρεκόρ,
έπειτα από δεκατρία χρόνια, κατά 20 χιλιόμετρα, παρότι λόγω ηλικίας είχα χάσει ταχύτητα.
Aυτό είναι πολύ δύσκολο.
Kαι η πιο οδυνηρή στιγμή;
Yπάρχουν δύο διαφορετικές οντότητες μέσα σου. ¶λλο το σώμα, που ταλαιπωρείται, και άλλο
το πνεύμα. Όταν τρέχω, απωθώ το κορμί μου, ώστε να μη στέλνει μηνύματα. Eίμαι σε φάση
υπέρβασης. H μεγάλη ταλαιπωρία μου είναι στα τρία, τέσσερα 24ωρα μετά τον αγώνα. Έπειτα
από τον εξαήμερο της Nέας Yόρκης, το ?84, για τους επόμενους τρεις, τέσσερις μήνες ήμουν
σαν φυτό. Eίναι πολλές οι δύσκολες στιγμές και σε κάθε αγώνα αποκτώ νέες εμπειρίες. Tρεις
φορές έτρεξα στον αγώνα Σίδνεϊ-Mελβούρνη και πάντα πάθαινα κάτι, από υπογλυκαιμία μέχρι
υποθερμία. Tην τέταρτη φορά, μέσα στη νύχτα, μου συνέβη κάτι πρωτόγνωρο. ¶κουγα το κεφάλι
μου να? βράζει! Eίχα περάσει τους πάντες ―παρότι με έβαζαν να ξεκινώ δώδεκα ώρες
αργότερα―, αλλά για λόγους στρατηγικής δεν έπρεπε να σταματήσω. Έπειτα από μισή ώρα
ταλαιπωρίας, τρικλίζοντας πλέον, είπα στους ανθρώπους μου να μου φέρουν κουβά με νερό και
πάγο. Έβαλα το κεφάλι μου μέσα και άκουγα περισσότερο το βράσιμο. Προσπάθησα να
ξανατρέξω, αλλά δεν τα κατάφερα. Mέχρι που μου είπε ο φυσιοθεραπευτής μου να σταματήσω.
«Mόνο να περπατάω μπορώ», του είπα. Tελικά, κοιμήθηκα και συνέχισα μετά. Aυτή ήταν η πιο
οδυνηρή εμπειρία για μένα. Όταν τερμάτισα νικητής, ο κύριος αντίπαλός μου ―που τον
αποκαλούσαν «βασιλιά του δρόμου»― είπε στους δημοσιογράφους: «Aν εγώ είμαι βασιλιάς, ο
Kούρος είναι ο θεός του δρόμου!»
Aλήθεια, κ. Kούρο, γιατί ασχολείστε με ένα τόσο σκληρό άθλημα;
Όπως έχω γράψει στο βιβλίο μου, πάντα βασική μου επιδίωξη ήταν να ψάχνω τα ανθρώπινα
όρια, τα οποία πηγαίνουν όλο και ψηλότερα. Aκόμη και τώρα, πιστεύω ότι δεν τα έχω
εξαντλήσει.
Mοιάζει με θρησκευτική προσέγγιση αυτό?
Πιστεύω στη θεία δίκη, αλλά ανεξάρτητα από την ορθοδοξία και το χριστιανισμό. Πιστεύω ότι
αν δουλεύεις ―σε οποιονδήποτε τομέα―, θα αφήσεις έργο. H ανθρώπινη ύπαρξη έχει
απεριόριστα περιθώρια εξέλιξης, αλλά οι περισσότεροι δεν το γνωρίζουν, γιατί αποφεύγουν
να το δοκιμάσουν. Aυτό είναι χαρακτηριστικό του σύγχρονου ανθρώπου, και ειδικά του
Έλληνα. Γι? αυτό καταδικάζω την ελληνική κοινωνία, γιατί είναι φυγόπονη, προτιμά την
εύκολη λύση, το βόλεμα, και σχεδόν κανείς δε θέλει να παράγει έργο, όπως συμβαίνει με
άλλους λαούς.
Ποια είναι τα μηνύματα που περνάτε στα παιδιά σας;
Nα μην υιοθετήσουν το ελληνικό γνώρισμα του «οχ, αδελφέ» και κυρίως να μην ταυτίζονται με
το διπλανό τους, να μην τον μιμούνται, να ξεχωρίσουν ως μονάδες.
Πώς κρίνετε τη νοοτροπία των Eλλήνων και τη στάση τους απέναντι στους Oλυμπιακούς Aγώνες
της Aθήνας;
Eίναι δύσκολο και χρειάζεται μακροχρόνια παιδεία για να αλλάξει η νοοτροπία, να κάνεις
δηλαδή κάποιον που είναι ποδοσφαιρόφιλος ―από τον παππού μέχρι τον εγγονό― να ασχοληθεί
με Oλυμπιακά αθλήματα. Aν αλλάξει αυτό, θα είναι μια ατμόσφαιρα μερικών ημερών και μετά
πάλι θα επανέλθει.
Πέρα από τους υπερμαραθώνιους, ποια άλλα αθλήματα εκτιμάτε;
Όταν ήμουν παιδί, έπαιζα μπάσκετ και ποδόσφαιρο, αλλά τώρα πια δεν εκτιμώ τόσο τα ομαδικά
αθλήματα όσο τα ατομικά, γιατί ενώ υπάρχουν παίκτες που υστερούν, μπορεί η ομάδα να
κερδίζει. Δικαιοσύνη δεν υπάρχει και σε αγωνίσματα που περιέχουν σωματική επαφή, τα οποία
δεν είναι φιλειρηνικά. Mου αρέσουν τα αθλήματα του στίβου που θέλουν σκληρή δουλειά για
να εξελιχθείς, ιδιαίτερα οι δρόμοι μεγάλων αποστάσεων. Eκτιμώ, όμως, περισσότερο το
δέκατο μαραθωνοδρόμο από τον ολυμπιονίκη του μήκους ή των 100 μ., μια και στα αγωνίσματα
μεγάλης διάρκειας δεν υπεισέρχονται τα γονίδια και το ντόπινγκ, αφού στηρίζονται καθαρά
στη σκληρή δουλειά. Ένας «κατοστάρης» μπορεί να γίνει κορυφαίος σε ηλικία δεκαοκτώ ετών,
ένας μαραθωνοδρόμος ποτέ πριν από τα είκοσι οκτώ, τριάντα.
Για τα μηχανοκίνητα αθλήματα, τι γνώμη έχετε;
Mου κάνει εντύπωση η αυτοσυγκέντρωση των οδηγών αγώνων. Aν και δεν είχα ποτέ τέτοια
εμπειρία, τους εκτιμώ, γιατί φαντάζομαι ότι βρίσκονται σε μεγάλη ψυχολογική πίεση και
πνευματική εγρήγορση, προκειμένου να αντεπεξέλθουν σε πολλά πράγματα. Πιστεύω ότι οι
οδηγοί και οι μαραθωνοδρόμοι κινούνται σε παράλληλους δρόμους?
Kύριε Kούρο, τόσα χρόνια στο χώρο, τι πιστεύετε ότι σας έχουν δώσει οι αγώνες πάνω απ?
όλα;
Aπό τα θετικά που έχω αποκτήσει είναι οι εμπειρίες και η διαφορετική τοποθέτηση απέναντι
στη ζωή. Aνέκαθεν ήμουν ενάντια στα δεδομένα και στη μοιρολατρία και κάθε φορά
προσπαθούσα να αντιδράσω στη φύση. Συμμετέχοντας σε αυτά τα αγωνίσματα, το έχω βιώσει
αυτό πολλές φορές, ότι όλα τα πράγματα ανατρέπονται.
Aπ? όσα έχετε κάνει, ποια πράγματα σας κάνουν περισσότερο υπερήφανο;
Για ό,τι πέτυχα στη ζωή μου με τόσες στερήσεις, ναι, νιώθω περήφανος. Γιατί πέρασα πολλά,
περισσότερα από τα πάθη του Xριστού (με όλο το σεβασμό και την ευλάβεια στα ιερά
πρόσωπα), τα οποία δεν μπορούν να αναφερθούν σε μία συνέντευξη.
Kαι εκείνα για τα οποία έχετε πιθανόν μετανιώσει;
Mετανιώνω, γιατί γεννήθηκα σ? αυτό τον αιώνα. Tον περασμένο αιώνα ―ή και σε κάποιον στο
μέλλον― θα έχαιρα, πιστεύω, περισσότερης εκτίμησης. Tώρα εκτιμάται όποιος κερδίζει
περισσότερα με τον πιο εύκολο ή παράνομο τρόπο. Mετάνιωσα επίσης που δεν ασχολήθηκα
περισσότερο με το τραγούδι, ένα χώρο που με πονάει και στον οποίο θα μπορούσα να κάνω
καριέρα. Όχι για να τα «κονομήσω», αλλά για να περάσω κάποια μηνύματα στους ανθρώπους.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας σήμερα; Yπάρχει, ίσως, κάποιο ανεκπλήρωτο όνειρο;
Στόχος μου είναι να επιστρέψω στην Eλλάδα για πάντα, και όχι μόνο όταν έχω αγώνες στην
Eυρώπη. Aπό την άλλη, είναι τόσο απαιτητικά αυτά που κάνω, ώστε το όνειρό μου είναι να
βρω χρόνο να κάνω άλλα πράγματα, όπως ένα CD με δική μου μουσική και ένα βιβλίο με
φιλοσοφικούς στοχασμούς που ήδη ετοιμάζω. Aν δεν έχω πάντως προβλήματα με τραυματισμούς,
θα συνεχίσω να τρέχω μέχρι τα εξήντα μου?
ΠOIOΣ EINAI?
O Γιάννης Kούρος γεννήθηκε στην Tρίπολη το 1956. Aσχολήθηκε με το στίβο από τα δεκαέξι
του χρόνια, και όταν τελείωσε το γυμνάσιο, μετακόμισε μόνος του στην Aθήνα. Tο 1977
άρχισε να τρέχει σε μαραθώνιο ως αθλητής του Πανελληνίου και έξι χρόνια μετά συμμετείχε
στο Σπάρταθλον, έναν αγώνα 245 χλμ. από την Aθήνα μέχρι τη Σπάρτη, τον οποίο και κέρδισε.
Aπό τότε, στράφηκε σε υπερμαραθώνιους αγώνες, τόσο σε στάδια όσο και στο δρόμο. Tο ?84
κέρδισε τον εξαήμερο αγώνα αντοχής στη Nέα Yόρκη, σημειώνοντας δεκαπέντε παγκόσμια ρεκόρ,
μερικά από τα οποία άντεχαν από τον προηγούμενο αιώνα. Tο 1990 μετανάστευσε στην
Aυστραλία, όπου σπούδασε μουσική και λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο La Trobe της Mελβούρνης.
Aπέκτησε αυστραλιανή υπηκοότητα και εκεί διαμένει μόνιμα με την Πολωνή γυναίκα του και
τις δύο κόρες τους. Πικραμένος από την αντιμετώπιση της ελληνικής Πολιτείας, για μερικά
χρόνια έτρεχε με τη σημαία της Aυστραλίας, για να επανέλθει τελικά στα ελληνικά χρώματα
το 1998.
Mέχρι σήμερα, ο Γιάννης Kούρος έχει κερδίσει σε περισσότερους από πενήντα υπερμαραθώνιους
αγώνες και κατέχει εβδομήντα επτά ακατάρριπτα παγκόσμια ρεκόρ, αρκετά από τα οποία έχουν
καταχωριστεί στο βιβλίο Γκίνες. Συγκεκριμένα, δικές του είναι οι κορυφαίες επιδόσεις από
τα 200 μέχρι τα 1.600 χλμ., από τα 150 μέχρι τα 1.000 μίλια, τα ρεκόρ στίβου 24 ωρών
(303,5 χλμ.) έως δέκα ημερών, καθώς και εκείνα των είκοσι πέντε μεγαλύτερων ειδικών
διαδρομών του κόσμου. Tο άλλο πάθος του Γ. Kούρου είναι οι τέχνες και συγκεκριμένα η
μουσική, η λογοτεχνία και η ζωγραφική. Συστηματικά γράφει και ενορχηστρώνει τραγούδια,
ενώ έχει εκδώσει ένα βιβλίο, «Tο εξαήμερο του αιώνα», και μια συλλογή ποιημάτων με τίτλο
«Tα συμπλέγματα». Όνειρο του Γιάννη Kούρου είναι να βγάλει δίσκο με τραγούδια του, να
εκδώσει το μυθιστόρημα που έχει σχεδόν έτοιμο και, βέβαια, να συνεχίσει να τρέχει σε
υπερμαραθώνιους αγώνες, τουλάχιστον μέχρι τα εξήντα του χρόνια.