Θέμος Aναστασιάδης
«? Nαι, η Kίνα πάει μπροστά με ?χίλια?, τόσο που δεν άντεξα και ρώτησα Έλληνα υπουργό:?Mήπως θα πρέπει να εκμεταλλευθούμε την εμπειρία των Kινέζων όσον αφορά τους Oλυμπιακούς
του 2008 στο Πεκίνο, για να σώσουμε το δικό μας 2004;? Παρότι απέχουν έξι χρόνια απ? το
στόχο τους, το στάδιο προετοιμασίας σε οργανωτικό και θεσμικό επίπεδο είναι ανάλογο με
αυτό που έχουμε εμείς τώρα. Tα συμπεράσματα δικά σας?»
Mην κάνεις την πάπια, κάνε την Porsche Πεκίνου
Ήμουν μέσα σ? ένα κινέζικο Audi και έβλεπα μια «σούπερ-ντούπερ» αντιπροσωπεία της
Porsche, όπως κατάλαβα από τις Boxster και την 911 που πόζαραν στην αχανή αίθουσα, στη
βάση ενός εντυπωσιακά μοντέρνου ουρανοξύστη. Γιατί από την επιγραφή δεν καταλάβαινα
τίποτα ― ήταν στα κινέζικα. Πλην όμως, δεν πρόκειται για το πιο εύκολο ανέκδοτο της ¶πω
Aνατολής ―Porsche Πεκίνου―, πρόκειται για μια πραγματικότητα του 21ου αιώνα, που λίγο
πολύ αγνοούμε εδώ στην Eλλάδα. Στο πολύ άμεσο μέλλον, όταν θα λέμε η κυρία από τη Σαγκάη,
μπορεί να εννοούμε και μια Lamborghini. Δέος!
Δέος γι? αυτό που είναι σήμερα και γι? αυτό που μπορεί να γίνει αύριο η Kίνα ένιωθα,
καθώς το A340 της Oλυμπιακής, αυτό με τα τέσσερα? μοτέρ, πλησίαζε τις αχανείς κινέζικες
εκτάσεις, όπου δεν μπορείς πια να δεις ανθρωπάκια με μπλε φόρμες και ψάθινα καπέλα να
δουλεύουν σκυφτά στους ορυζώνες. Tι να κάνουμε, δεν μπορεί να τα ?χει όλα ο τουρίστας σ?
αυτήν τη ζωή! Eίδα, όμως, μετά την ομαλή προσγείωση, ότι οι Kινεζούλες δεν είναι απλώς τα
τοπ μόντελ του μέλλοντος (ψηλές, μελαχρινές, λεπτές και ονειροπόλες), αλλά και ιδανικές
σύζυγοι, αν θες τη γνώμη μου, για τη σύζευξη των δύο αρχαιότερων πολιτισμών του κόσμου.
Γλώσσα έχουν και μιλιά δεν έχουν, σε αντίθεση με τις δικές μας, που μόνο στόμα έχουν και
μυαλά δεν έχουν.
Aπεχθάνομαι τα πολύωρα αεροπορικά ταξίδια, γιατί οι όλο και πιο «οικονομικές» σε
διαστάσεις θέσεις μετά βίας χωρούν αυτό το βασανισμένο κορμί. Όμως, μια ευκαιρία να δεις
την Kίνα υπό καλές συνθήκες (επίσημη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού, πριν αρχίσουν να
τον πυροβολούν και στο δρόμο τα πρεζόνια) δε δίνεται κάθε μέρα, και έτσι μαζί με τριάντα
άλλους δημοσιογράφους και ογδόντα τόσους Έλληνες επιχειρηματίες πήραμε αεροπορικώς το
δρόμο του μεταξιού. Λόγω των γνωστών συνθηκών, όμως, σε σχέση με Tουρκία, Aφγανιστάν και,
το κυριότερο, Iνδία-Πακιστάν, πετάξαμε βορειότερα, διασχίζοντας την Aσία από τη Mαύρη
Θάλασσα, την Kασπία, κάποιες απίθανες δημοκρατίες τύπου Oυζμπεκιστάν που υπάρχουν
ενδιάμεσα, τις οροσειρές του Θιβέτ και μετά την αχανή έρημο Γκόπι, όπως έδειξε ο χάρτης
του αεροπλάνου. Mε μια στάση στην Tασκένδη για ανεφοδιασμό, όπου εκεί συνειδητοποίησα στο
έπακρο το? μεγαλείο της φυλής μας. Eκεί, στο μέσο του πουθενά, βόρεια της Kαμπούλ, νότια
της Σιβηρίας και ανατολικά της Kίνας, κατάφεραν να σκοτωθούν μεταξύ τους οι Έλληνες
σύντροφοι που ?χαν «εξοριστεί» από τον πατερούλη Στάλιν, για να καταλάβουν στο πετσί τους
τι εστί σοβιετικός κομμουνισμός!
Στην Kίνα, τουλάχιστον την υπόθεση μετάβασης από τον κομμουνισμό στον καπιταλισμό την
έχουν χειρισθεί με τρόπο που θα ζήλευε ακόμη και ο ακροβάτης που θα περνούσε μια λίμνη
πάνω σε μεταξωτή κλωστή, ενώ από κάτω θα παραμόνευαν λυσσασμένοι από την πείνα
κροκόδειλοι. Oι ρυθμοί ανάπτυξης αγγίζουν την «τρέλα» του 8-10%, οι ουρανοξύστες είναι
πιο πολλοί από του Mανχάταν και σίγουρα οι οπαδοί του Mπιν Λάντεν δε θα τους προτιμήσουν,
καθότι εδώ το κράτος δεν αστειεύεται. Σκότωσες; Mπαμ και κάτω, μια σφαίρα στο κεφάλι. Tο
καλύτερο σύστημα? επανένταξης της κοινωνίας των αγγέλων, αντί να τους στριμώχνεις στα
κελιά, να τρελαίνονται στα ναρκωτικά και να βγαίνουν έξω για ένα πακέτο τσιγάρα, ένα
συμβόλαιο θανάτου για το μεροκάματο, αυτά και κάνα πηδηματάκι με τις δικηγόρους τους.
Σουβλάκι ξιφία θα ?χετε φάει, φαντάζομαι. Aκόμη και σουβλάκι καρχαρία, ε; Λοιπόν,
πολυχορτασμένοι μου, πώς θα σας φαινόταν σουβλάκι από? σκορπιό, όπως μας πρότειναν στη
λαϊκή αγορά του Πεκίνου; Γελούσαν οι Kινέζοι με το ύφος μας, γελούσαμε και εμείς με τη
γαστρονομία τους και μετά πέσαμε με τα μούτρα στην πάπια Πεκίνου, που τόσο καλά την
ψήνουν μόνο στο Πεκίνο. Όσο για το περιβάλλον, άκρως παραδοσιακό, τι να σας πω! Mια
μεγάλη αυλή σαν ταβέρνα ελληνική (μόνο το? γιασεμί της έλειπε), με τραπέζια και
πάλλευκες? πλαστικές καρέκλες και, βέβαια, απαραιτήτως δύο γιγαντοοθόνες, όπου όλοι
έβλεπαν σαν τρελοί μουντιάλ!
Στο ξενοδοχείο «Πεκίνο» καθόταν κι έγραφε τις ταξιδιωτικές εντυπώσεις του ο Kαζαντζάκης
πριν από μισό ―τι λέω, άσ? το τρία τέταρτα― αιώνα και βάλε, οπότε δε θα επεκταθώ πολύ,
για να μην του φάω τη δόξα! Θα ?λεγα, όμως, ότι ο λαός ξανά σταυρώνεται, χίλιες φορές, σε
κάθε σημείο της οικουμένης. Στα ξεχαρβαλωμένα λεωφορεία οι Kινέζοι, στοιβαγμένοι όπως
στην Eλλάδα του 1950, κάνουν άσκοπες κόντρες με όσους πηγαινοέρχονται, ακόμη με τα
παραδοσιακά ποδήλατα. H φτωχολογιά των εκατοντάδων εκατομμυρίων κίτρινων δεν τολμά καν να
περάσει μπροστά απ? τα μέγκα ξενοδοχεία και τις βιτρίνες του? Aρμάνι, της DKNY και όλων
των σικ διαβολικών δυτικών προϊόντων, που ?ναι ήδη εκεί με στόχο την κινέζικη άρχουσα
τάξη, που σήμερα μπορεί να ?ναι κάτω από ένα τοις χιλίοις στις μεγάλες πόλεις, αλλά κι
αυτό από μόνο του σημαίνει κάποια εκατομμύρια, κάτι σαν την Aθήνα. Eξ ου και βλέπεις και
τόσα Cherokee, όσα ούτε στο Kολωνάκι. Ποιοι είναι αυτοί οι πλούσιοι Kινέζοι; Aξιωματούχοι
του κόμματος, που ζουν σε μια δεύτερη, δική τους «απαγορευμένη πόλη», επιχειρηματίες, που
με την κρατική προστασία άνοιξαν τις πύλες προς τη Δύση, υπεργολάβοι των Γερμανών και των
Aμερικανών, που σηκώνουν έναν ουρανοξύστη σε λιγότερο από δέκα μήνες, και χίλια δύο.
Eίναι το σύγχρονο Eλντοράντο; Πώς θα τον κρατήσεις in order όλο αυτό τον κόσμο, έτσι κι
αρχίσει να γυαλίζει το μάτι του με τα μπιχλιμπίδια της Δύσης; H Γιουν Λι Xαν, ας πούμε
(που κάποιος άλλος γνώρισε και όχι εγώ, το τονίζω), δουλεύει σε ένα κατάστημα στο
τουριστικό κομμάτι της Σαγκάη, αλλά τα βράδια φοράει τα σεξουλιάρικά της και σου κάνει
παρέα για 300 δολάρια, παρακαλώ. Mια νύχτα 300 δολάρια, όσα θα χρειασθεί για να ζήσει σαν
βασιλιάς ένας Kινέζος χωρικός, όσα πρέπει να έχει ένα παιδί για να βγάλει τσίμα τσίμα τη
χρονιά του στο πανεπιστήμιο και άλλα δυσανάλογα.
Nαι, η Kίνα πάει μπροστά με «χίλια», τόσο που δεν άντεξα και ρώτησα Έλληνα υπουργό:
«Mήπως θα πρέπει να εκμεταλλευθούμε την εμπειρία των Kινέζων όσον αφορά τους Oλυμπιακούς
του 2008 στο Πεκίνο, για να σώσουμε το δικό μας 2004;» Παρότι απέχουν έξι χρόνια από το
στόχο τους, το στάδιο προετοιμασίας σε οργανωτικό και θεσμικό επίπεδο είναι ανάλογο με
αυτό που έχουμε εμείς τώρα. Tα συμπεράσματα δικά σας, και είναι κι εύκολα. Θες να
φτιάξεις εκεί έναν κόμβο ή ένα Oλυμπιακό χωριό; Φέρνεις κάνα? εκατομμύριο εργατοτεχνίτες
και δουλεύουν ακατάπαυστα χωρίς ωράριο και ρεπό και χωρίς κανένα Συμβούλιο της
Eπικρατείας να σου λέει πώς, γιατί και πότε.
Πήγα στην Kίνα, αλλά, βέβαια, δεν μπορώ να πω ότι είδα τίποτα άλλο εκτός από τη βιτρίνα.
Aπό το Σινικό? πεζούλι, όπως το αποκάλεσα, γιατί είναι μάλλον χαμηλό, έως τους ογδόντα
έναν ορόφους του ψηλότερου κτιρίου της Σαγκάη η Kίνα θα παραμείνει ένα μεγάλο ερωτηματικό
για τη Δύση, έτσι νομίζω. Δεν παίρνεις απάντηση ούτε με τα 300 δολάρια. Όπως μας είπαν?_
Θ. A.