4 troxoi website home 4 troxoi forum

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΣΗΣ, ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ 4ΤΡΟΧΟΙ

Eφημερίδα - Mέρος 1ο

Στοίχημα;

Έπαιζαν 9 προς 5 ότι ο Σαντάμ θα είναι νεκρός έως το τέλος Ιουνίου ή 6 προς 5 ότι ο
πόλεμος θα άρχιζε από 24 έως 30 Μαρτίου.

Στοίχημα ακόμα και για τον πόλεμο; Ακόμα και στο Λας Βέγκας, κάτι τέτοιο απαγορεύεται!
Όχι όμως στο Internet, όπου η ειμαρμένη του Σαντάμ Χουσεΐν ή του Μπιν Λάντεν γίνεται
παιχνίδι με λεφτά στα ειδικευμένα στοιχηματζίδικα. Οι σπεκουλαδόροι τζογάρουν πάνω στη
ζωή ή στο θάνατο, αλλά και σε άλλα πιο πεζά (την έναρξη του πολέμου ή την ψηφοφορία στον
ΟΗΕ) ή πιο εκκεντρικά ενδεχόμενα (απαγωγή ομήρων στην πρεσβεία του Πακιστάν).
Ποντάρετε όσο γυρίζει... Πού θα είναι την Πρωτοχρονιά του 2003 ο Μπιν Λάντεν; Νεκρός,
κατά πιθανότητα 75%, εκτιμά το πρακτορείο Betonsports (= «Αθλητικό στοίχημα», σαν το
κυνήγι για το κεφάλι του Σαουδάραβα να είναι ένα ακόμη σπορ).
Ποια είναι η πιθανότερη ημερομηνία έναρξης του πολέμου; Το διάστημα μεταξύ 24 και 30
Μαρτίου παίζεται 6 προς 5, κατά το ίδιο πρακτορείο (www.betonsports.com). «Στο
Χρηματιστήριο του Πολέμου, χθες η μετοχή ?Ζωή του Σαντάμ Χουσεΐν? κινήθηκε πτωτικά,
κλείνοντας στο ?3%, μετά τη συνέντευξη Tύπου του προέδρου Μπους, που έδωσε τελεσίγραφο 15
ημερών μέχρι την έναρξη του πολέμου». Η εταιρεία Tradesports (www.tradesports.com) έχει
στήσει ένα τέτοιο χρηματιστήριο με πραγματικά λεφτά πάνω σε συμβόλαια/στοιχήματα γύρω από
ζητήματα σχετικά με την έκβαση του πολέμου. Αγοραστές και πωλητές τίτλων διαμορφώνουν τις
τιμές των μετοχών και τον όγκο συναλλαγών, βάσει της τάσης των διεθνών γεγονότων. Όπως
στα πραγματικά χρηματιστήρια, η κίνηση των τιμών αποφασίζεται από την προσφορά και τη
ζήτηση των πελατών υπέρ του ενός ή του άλλου στοιχήματος. Το Tradesports έχει ήδη δεχτεί
στοιχήματα περίπου $ 700.000 σχετικά με τον πόλεμο.
Οι οικονομολόγοι παίρνουν πολύ σοβαρά αυτά τα παιχνίδια, θεωρώντας, για παράδειγμα, ότι
τα στοιχήματα για τα εκλογικά αποτελέσματα αποδεικνύονται συχνά πιο αξιόπιστα από τις
δημοσκοπήσεις. Ένας Aμερικανός πανεπιστημιακός, μάλιστα, ισχυρίζεται ότι τα στοιχήματα
του πολέμου παρουσιάζουν εντυπωσιακή συνάφεια με την κίνηση των οικονομικών αγορών αλλά
και με τις τιμές του πετρελαίου. Πάει στοίχημα;



[ΑΚΤΙΒΙΣΜΟΣ]

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ

Σύντομες οδηγίες αντιπολεμικής δράσης σε? οικονομική συσκευασία.

Έλαβα κι εγώ, όπως ίσως και συ, ένα συγκινητικό e-mail που προτείνει να σταματήσουμε να
παίρνουμε αμερικανικά προϊόντα. Το είχα σκεφτεί κι εγώ, όπως ίσως και συ. Πήρα κι ένα
άλλο γράμμα, που έλεγε να ανάψουμε νύχτα τα φώτα, για να δει ο δορυφόρος τη διαμαρτυρία
μας.
Έχω μια καλύτερη ιδέα. Να βοηθήσουμε όσους Αμερικανούς δεν έχουν καταλάβει τι γίνεται και
όλοι μαζί να ακινητοποιήσουμε τη χούντα, που φιλοδοξεί να υποτάξει όλη την ανθρωπότητα.
Αν αρχίσει ο ένας λαός μποϊκοτάζ εναντίον του άλλου δε θα βγει τίποτα, εκτός, ίσως, από
μια επιδείνωση της χοντρής κρίσης που ήδη έχει αρχίσει.
Η ιδέα είναι απλή: για να αγοράσω ένα προϊόν, θέλω να ξέρω ότι η εταιρεία που μου το
πουλάει είναι εναντίον του πολέμου. Και το δείχνει με πράξεις. Δε με νοιάζει αν είναι
πολυεθνική, αμερικανική, κινέζικη ή πακιστανική, θέλω να βλέπω στις διαφημίσεις της, τι
κάνει εναντίον του πολέμου. Θέλω να πληρώνει αντιπολεμικά σποτ στην τηλεόραση, θέλω να
δίνει λεφτά για τα θύματα του πολέμου, θέλω να διαδηλώνει μαζί μου. Απλό;
Ο Μπους δε θα ήταν εκεί που είναι και δε θα είχε κι αυτό το ύφος, αν είχαμε όλοι στείλει
στην Exxon?Mobil και στην Enron ένα e-mail που θα έλεγε: «Από σήμερα σας ειδοποιώ ότι
σταματάω να αγοράζω τα προϊόντα και τις υπηρεσίες σας ―τις μετοχές της εταιρείας σας τις
πούλησα χτες― και απαιτώ να δηλώσετε δημόσια την αντίθεσή σας στον πόλεμο. Όταν το
κάνετε, θα ξαναγίνω πελάτης σας».
Επίσης πρέπει να στείλουμε σε όλους τους Aμερικανούς φίλους μας ένα απλό γράμμα στο εξής,
περίπου, στιλ:
«Αγαπητή μου Έλεν,
Σήμερα άλλαξα όλα τα δολάρια που είχα με ευρώ. Σε παρακαλώ να κάνεις και συ το ίδιο (ή
πάρε γεν ή ό,τι θέλεις) και να στείλεις στην τράπεζά σου ένα γράμμα με το οποίο να της
ζητάς να αποδείξει με πράξεις ότι είναι εναντίον του πολέμου. Ναι, ξέρω ότι το ευρώ θα
ανέβει ανώμαλα και το δολάριο θα πέσει κατακόρυφα, αν όλοι εμείς που είμαστε εναντίον του
πολέμου πουλήσουμε ό,τι δολάρια έχουμε. Ειδικά εσείς οι Αμερικανοί θα βγαίνετε και
κερδισμένοι, γιατί κάθε φορά που θα χρειάζεστε χρήματα για τα καθημερινά σας έξοδα, θα
παίρνετε περισσότερα δολάρια, αλλάζοντας τα ευρώ που θα έχουν ανέβει. Τα ξένα προϊόντα,
όμως, θα είναι ακριβότερα για σας, οι Ευρωπαίοι εξαγωγείς θα πονέσουν, τα αμερικανικά
χρηματιστήρια θα κάνουν βουτιά μεγαλύτερη απ? αυτές που ήδη κάνουν, ίσως το ίδιο να
κάνουν όλα. Η χούντα θα χάσει το υφάκι που έχει και η μούρη της θα πάρει το χρώμα του
δολαρίου. Θα της την πέσουν οι εταιρείες, η Wall Street.
Οι εταιρείες που θα έρθουν μαζί μας θα δουν τις μετοχές τους να ανεβαίνουν ―θα κερδίσουμε
κι εμείς απ? αυτό―, οι διαχειριστές των κεφαλαίων θα έρθουν μαζί μας, πολλοί θα
ξαναγυρίσουν στο δολάριο για να πάρουν μετοχές των εταιρειών της Ειρήνης, η διαφήμιση θα
αλλάξει. Θα δείξουμε ότι είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι και όχι δουλικοί καταναλωτές. Λέμε σε
κάθε εταιρεία αυτό που είπε ο Μπους σε μας: «Ή είσαι μαζί μου ή είσαι εναντίον μου».
Θέλεις αυτοκίνητο; Θέλεις κινητό; Θέλεις ένα πρόγραμμα για το κομπιούτερ σου; Ένα CD; Μια
ασφάλεια ζωής; Από δω και πέρα πρέπει όλες οι εταιρείες να ξέρουν ότι τα πράγματα
άλλαξαν. Δε μετράει τόσο το προϊόν ή η υπηρεσία που μας δίνουν, όσο το τι ρόλο παίζουν
στον κόσμο, ποιους πολιτικούς χρηματοδοτούν κτλ. Πρώτος και καλύτερος ο Μπιλ Γκέιτς
πρέπει να δεχτεί τη βροχή των μηνυμάτων μας, η Intel κτλ.
Οπωσδήποτε πρέπει η βροχή να πέσει στα μέσα δημοσιότητας: τηλεόραση, εφημερίδες,
περιοδικά, ραδιόφωνα. Απ? όλες τις χώρες, όλοι ενωμένοι, ας σταματήσουμε την τρέλα της
χούντας. Η Ειρήνη, η ανθρώπινη ζωή, η σωτηρία του περιβάλλοντος αξίζουν πιο πολύ από το
άλφα ή το βήτα πλεονέκτημα ενός προϊόντος κι απ? όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μαζί.
Η ψήφος καταργήθηκε με την εκλογή του Μπους. Το χρήμα είναι σήμερα η μόνη δύναμη που
έχουμε. Ας αρχίσουμε να ψηφίζουμε με αυτό. Θα ξεπεράσουμε το πρόβλημα με τα λεφτά μας.
Είναι λίγα, αλλά είμαστε πολλοί._ Σ. Κ.


[ΠΥΡΗΝΙΚΑ]
Ο τελευταίος πειρασμός

Έχουν συμβατικά πυρηνικά και δεν τα έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ σε πραγματικές συνθήκες. Το
δέλεαρ είναι μεγάλο, παρά τις αλυσιδωτές συνέπειες.

Στους διαδρόμους της STRATCOM (Αμερικανική Στρατηγική Διοίκηση), στην Ομάχα, αλλά και στα
Γενικά Επιτελεία, οι στρατιωτικοί σχεδιάζουν, αν πιστέψει κανείς ορισμένα δημοσιεύματα
στον αμερικανικό Tύπο, αυτό που μέχρι πρότινος φάνταζε απίθανο: τη χρήση συμβατικών
πυρηνικών όπλων κατά του Ιράκ.
Ο συνδυασμός των γεγονότων της 11ης Σεπτεμβρίου με την παρουσία στο Λευκό Οίκο αυτής της
πολιτικής ηγεσίας, ίσως, να αποδειχθεί κυριολεκτικά εκρηκτικός.
Το μενού των πυρηνικών περιλαμβάνει χρήσεις για κάθε περίπτωση. Χρήσεις υποθετικές, όπως
η απάντηση με πυρηνικά σε περίπτωση επίθεσης του Ιράκ κατά του Ισραήλ ή σε κάθε υποψία
για χρήση «απαγορευμένων» όπλων (βιολογικά, χημικά) από το Σαντάμ. Αυτό που τρομάζει
είναι ότι οι Αμερικανοί είναι έτοιμοι να καταφύγουν στα συμβατικά πυρηνικά και για πιο
τετριμμένους σκοπούς, όπως η καταστροφή των υπόγειων ιρακινών στρατιωτικών εγκαταστάσεων
και των κρησφύγετων του Σαντάμ.
Οι σκέψεις αυτές τρομοκρατούν πολλούς Aμερικανούς αναλυτές, που θεωρούν ότι έτσι δίνεται
το κακό παράδειγμα στους κακούς μαθητές του κλαμπ των πυρηνικών, όπως η Ινδία, το
Πακιστάν και η Βόρεια Κορέα, τη στιγμή μάλιστα που η στρατιωτική τεχνολογία επιτρέπει τη
χρήση άλλων εναλλακτικών όπλων για τέτοιους σκοπούς.
Το κουτί, όμως, της Πανδώρας είχε ανοίξει από τον περσινό Μάρτιο με τη διαρροή ενός
απόρρητου εγγράφου 56 σελίδων με τίτλο «Αναθεώρηση της Πυρηνικής Θέσης», υπογεγραμμένου
από τον υπουργό ¶μυνας Ντόναλντ Ράμσφελντ, το οποίο όριζε τις προϋποθέσεις χρήσης
πυρηνικών και τους επτά πιθανούς στόχους: ασφαλώς, Ιράκ, Ιράν, Λιβύη, Συρία αλλά και
Ρωσία, Κίνα, υπό ακραίες συνθήκες. Στην ουσία, ο Ράμσφελντ ανέτρεπε τη 40χρονη
αμερικανική πολιτική χρήσης των πυρηνικών ως μέσου αποτροπής. Στο εξής τα ατομικά όπλα
παύουν να είναι το ύστατο μέσο και γίνονται μπανάλ, ένα ακόμα όπλο στη φαρέτρα της
STRATCOM.
Η νέα επιλογή ενσωματώνει τη χρήση πυρηνικών όπλων στο δόγμα Μπους της πολιτικής
πρόληψης, σπάζοντας δύο ταμπού: προβλέπει τη χρήση πυρηνικών, πρώτον, κατά εχθρών που δεν
έχουν τέτοια όπλα και, δεύτερον, σε κανονικές (όχι εξαιρετικές) συνθήκες πολέμου.
Ακόμα κι αν όλα πάνε «καλά», αν δηλαδή η αμερικανική πολεμική μηχανή επελαύνει χωρίς
εμπόδια, δεν αποκλείεται έστω η χρήση των «ατομικών μίνι βομβών», που τόσο αρέσουν, κατά
τον αμερικανικό Tύπο, στο Ράμσφελντ. Αν όμως δεν πάνε τόσο καλά, τότε... ο αναλυτής
Αρσένι Καλίμπροφ προβλέπει στο ρωσικό περιοδικό Kονσερβατόρ:
«Οι Αμερικανοί θα περιοριστούν σε δυο, τρία πυρηνικά χτυπήματα μικρής ισχύος,
χρησιμοποιώντας τα πυρηνικά ακόμα και προληπτικά, για ψυχολογικούς λόγους, αν η αντίσταση
του ιρακινού στρατού ξεπεράσει τα αναμενόμενα. [...] Δε θα ?πρεπε κανείς να αποκλείσει
μια προβοκάτσια που θα δικαιολογούσε το πυρηνικό χτύπημα. Το θέμα είναι ότι οι Aμερικανοί
στρατιωτικοί δεν έχουν κάνει χρήση ακόμα των τακτικών πυρηνικών όπλων σε πραγματικές
συνθήκες. Και θα το ?θελαν τόσο?»._ Νικόλας Λεοντόπουλος

[Πρωταπριλιά 1]

Το λάθος εργοστάσιο

Στις 5 Φεβρουαρίου, ο Κόλιν Πάουελ «αποδείκνυε» στον ΟΗΕ, εκτός των άλλων, την ύπαρξη
ενός εργοστασίου χημικών και εκρηκτικών στο βόρειο Ιράκ. Στη γιγαντιαία οθόνη προβαλλόταν
φωτογραφία με λεζάντα: «Εργοστάσιο δηλητηρίων και εκρηκτικών, Κουρμάλ».
Έλα, όμως, που το χωριό Κουρμάλ, όπως αποκάλυψαν οι Times της Νέας Υόρκης, ελέγχεται από
τους Κούρδους της Πατριωτικής Ένωσης του Κουρδιστάν, συμμάχους των Aμερικανών?
Δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: είτε οι ΗΠΑ και η κουρδική κυβέρνηση εμπλέκονται στην
παραγωγή βιολογικών όπλων (έτσι εξηγείται γιατί οι ΗΠΑ δεν κατέστρεψαν το εργοστάσιο,
διότι είναι δικό τους!) είτε πρόκειται για ένα ακόμα «ψέμα».

[από το «090» στο «90»]

Τα φρουτάκια της τηλεφωνίας

Διπλή ταρίφα στον ΟΤΕ πληρώνουν οι Έλληνες για τις γυάλινες χάντρες της
τηλεηχοπληροφόρησης.

Πού πρωτοτραγούδησε το νέο της σουξέ η Δέσποινα Βανδή; Όχι στο ραδιόφωνο, μα ούτε σε
νυχτερινό κέντρο. Όχι σε CD, αλλά ούτε καν σε βιντεοκλίπ. Η σωστή απάντηση είναι: στο
τηλέφωνο. Ήταν μια ακόμα υπηρεσία audiotext, όπως λέγονται οι γραμμές «90» (πρώην «090»)
ή γραμμές «αυξημένης χρέωσης».
Το audiotext είναι, όπως λέει ο ΟΤΕ, το τέταρτο ΜΜΕ στον κόσμο, μετά τον Τύπο, το
ραδιόφωνο και, φυσικά, την τηλεόραση. Θα μπορούσε να πει κανείς η Τέταρτη Εξουσία στο
χώρο των ΜΜΕ. Σε κόστος, πάντως, για το χρήστη, είναι το πιο ακριβό Μέσο στον κόσμο! Ένα
λεπτό audiotext κοστίζει όσο μια εφημερίδα. Δύο πλήρη τηλεφωνήματα σε εκπομπή με γραμμή
«90» κοστίζουν όσο μια μηνιαία συνδρομή της πιο ακριβής συνδρομητικής τηλεόρασης...
Όλα μπορούν να γίνουν audiotext ― και να πληρωθούν ανάλογα. Οι μαρκετίστες σηκώνουν τα
μανίκια, σκύβουν πάνω στις ανησυχίες του Έλληνα, στύβουν το κεφάλι τους και αποφαίνονται:
τζόγος, αστρολογία, ringtones... Εδώ εντάσσονται και οι εκατοντάδες φωνητικές υπηρεσίες
(συνήθως τετραψήφια νούμερα) των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας. Επισήμως, εδώ ΔΕΝ
εντάσσονται οι «ροζ γραμμές», αφού αυτές οι υπηρεσίες παρέχονται από χώρες του
εξωτερικού.
Με την τηλεόραση το συνδέουν σχέσεις αγάπης και μίσους. To audiotext είναι το μέσο που
σιγοτρώει την τηλεόραση. Στην αρχή, τρώγοντας μέρος από την οθόνη, με οριζόντιες μπάρες
στο πάνω και το κάτω μέρος της, που διαφημίζουν την υπηρεσία. Και στη συνέχεια,
καταβροχθίζοντας το ίδιο το πρόγραμμα. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για τα ΜΜΕ, σε
καμία άλλη χώρα της Ε.Ε. δεν έχει παρατηρηθεί χωρισμός της οθόνης.
Γιατί ένα κανάλι να αγοράζει ταινίες, να προβάλλει αθλητικά γεγονότα, να παράγει σίριαλ;
Αρκεί ένα στούντιο με νοβοπάν, ένα μονοκάμερο πλάνο (ίσως και χωρίς οπερατέρ;) κι ένας
παρουσιαστής με εκκεντρική ατζέντα συζήτησης. Στην πιο διάσημη απ? όλες, ο Γιώργος
Γεωργίου στο Καφενείο των Φιλάθλων. Αλλά επίσης, εκπομπές για οπαδούς (Τάκης Τσουκαλάς
στο TV Magic), για ξενόφοβους-ρατσιστές (νυχτερινό Τηλεάστυ), ερωταποκρίσεις για το...
ΙΚΑ (στο Blue Sky), τηλεψηφοφορίες για τα ριάλιτι τύπου Big Brother, αλλά και για τα
«σοβαρά» τοκ-σόου των μεγάλων καναλιών. Η τηλεοπτική δημοκρατία έχει, βέβαια, το τίμημά
της: ένα ευρώ η ψήφος.
Όσο για τα μικρότερα κανάλια, οκτώ απ? αυτά έχουν καταργήσει τελείως το πρόγραμμα και
μετέτρεψαν την τηλεοπτική οθόνη σε ένα δημόσιο τσατ-ρουμ, όπου με μηνύματα SMS
ανταλλάσσονται ραβασάκια του τύπου: «Ζευγάρι νεαρών ψάχνει ζευγάρι για τρελά μπερδέματα».
Ακόμα και οι αφιερώσεις στο ράδιο βαφτίζονται υπηρεσία audiotext και τιμολογούνται...
Η σύγχρονη τεχνολογία τίθεται στην υπηρεσία της πιο ακραίας δεισιδαιμονίας: μαντεία,
αστρομαντεία, χαρτομαντεία, αριθμομαντεία, ταρομαντεία. Οι μάγοι της χώρας συνασπίστηκαν
σε διάφορα τηλε-μετα-φυσικά κέντρα και ανά δίωρες βάρδιες προβλέπουν non-stop το μέλλον.
Οι εκπομπές ξενυχτούν, οι τηλεθεατές αλυχτούν περιμένοντας στην αναμονή. «Μα, γιατί
πέφτει η γραμμή;» αναρωτιούνται...
Το μυστήριο οφείλεται στο ότι ο ΟΤΕ υποχρεώνει τον πάρoχο audiotext να «κόβει» την κλήση
όταν συμπληρωθούν 15 λεπτά. Τα δεκαπέντε λεπτά κοστίζουν 15 ευρώ + ΦΠΑ. Αν σκεφτεί κανείς
ότι πολλές από τις γραμμές κόβονται πριν ο συνομιλητής συμπληρώσει ένα λεπτό συνομιλίας,
συμπεραίνει πώς οι περισσότεροι τηλεθεατές-συνομιλητές συχνά πληρώνουν για υπηρεσίες ενός
τετάρτου της ώρας και, ύστερα από μακρά αναμονή, καταλήγουν να μιλούν κάνα λεπτό.
Η μοιρασιά δεν αφήνει κανένα αδικημένο, καθώς η πίτα φτάνει για όλους. 30% για το κανάλι
και το υπόλοιπο ανάμεσα στην εταιρεία audiotext και τον ΟΤΕ. Πολλά και άκοπα τα λεφτά,
ιδίως σε καιρούς κρίσης. Γι? αυτό, άλλωστε, το ενδεχόμενο μεταγραφής του Γιώργου Γεωργίου
στο ALTER ανάγκασε τον ALPHA να του προτείνει νέο συμβόλαιο μέχρι το 2004 με πολλαπλάσιες
αποδοχές, σύμφωνα με τα ρεπορτάζ των εφημερίδων.
Ο χρήστης, όμως, ξέρει τι πληρώνει; H χρέωση αναφέρεται με μικροσκοπικά γράμματα και
συχνά, αντί να πληροφορεί, παραπλανά: πόσο είναι τα 0,005 ευρώ / δευτ.;
Από τη μία, η λογιστική λογική των εταιρειών. Από την άλλη, η παράλογη εμμονή των
τηλεθεατών-παικτών.
Όταν οι υπεύθυνοι εταιρείας κινητής τηλεφωνίας λάνσαραν παιχνίδια χαρτιών από το
τηλέφωνο, πολλοί δυσπιστούσαν: μα ποιος θα πλήρωνε για να παίζει «εικοσιένα» με έναν
αυτόματο τηλεφωνητή, χωρίς δώρο, με μοναδική βεβαιότητα ότι, χάσεις-κερδίσεις, πληρώνεις;
Και όμως, το «εικοσιένα» κάνει θραύση. Σε μια ακραία περίπτωση, οι τεχνικοί της εταιρείας
παρατήρησαν ότι κάποιος συνδρομητής ξόδευε κάθε μήνα ένα μισθό παίζοντας «εικοσιένα» μέσω
τηλεφώνου. Όταν τον ειδοποίησαν, εκείνος τους εξήγησε πως απλώς είναι «κολλημένος» με τον
τζόγο...
Η πατέντα είναι οργανωμένη από την αρχή (το τηλεφώνημα) μέχρι το τέλος (τη διανομή του
«δώρου»). Γιατί στους χιλιάδες που πληρώνουν πεντοχίλιαρα στην αναμονή, «κάποιος»
κερδίζει ένα δώρο. Ο Γ.Μ. κέρδισε ένα τέτοιο δώρο και λίγο καιρό αργότερα κλήθηκε να
πληρώσει 70 ευρώ για μεταφορικά έξοδα, για μια σκούπα η τιμή της οποίας στο εμπόριο δεν
ξεπερνά τα 30 ευρώ.




Υπερκέρδη χωρίς? αρχές

Τα λεφτά είναι πολλά, ώστε να περιμένει κανείς ότι κάποια αρμόδια αρχή θα ασκήσει
στοιχειώδη έλεγχο στο όργιο της τηλεκερδοσκοπίας.

Το audiotext λέγεται στα ελληνικά τηλεηχοπληροφόρηση (δηλαδή, ηχητική πληροφορία που
ενημερώνει ή διασκεδάζει από το τηλέφωνο). Ο ορισμός μάλλον θολώνει τα ύδατα μιας βαθιάς
αγοράς, την οποία όλοι παρακολουθούν, ουδείς ελέγχει και ουδείς θέλει να μιλήσει γι?
αυτή. Ίσως, γιατί ορισμένες από τις εταιρείες audiotext (εισηγμένες μάλιστα ―αμέσως ή
εμμέσως― στο Χρηματιστήριο) ανήκουν σε μεγάλα εκδοτικά συγκροτήματα. Οι αδειοδοτημένες
εταιρείες είναι δεκάδες και οι υπηρεσίες που εξυπηρετούνται μέσω ΟΤΕ, τα νούμερα «90»
δηλαδή, είναι κυριολεκτικά χιλιάδες!
Υψηλή ζήτηση και υψηλές χρεώσεις συνεπάγονται ασφαλώς υψηλό τζίρο. Τα έσοδα του ΟΤΕ, ο
οποίος παίζει απλώς το ρόλο του μεσολαβητή, μόνο για το πρώτο 9μηνο του 2002 έφτασαν τα
53,9 εκατ. ευρώ (20 δισ. δρχ.), παρουσιάζοντας αύξηση κατά 30,2% σε σχέση με την
αντίστοιχη περσινή περίοδο. Αυτό σημαίνει πως ο ετήσιος τζίρος του Audiotext, αν
προσθέσει κανείς τα έσοδα των εταιρειών-παρόχων αλλά και των καναλιών, ανέρχεται σε
αρκετές δεκάδες δισεκατομμύρια δραχμές, ενώ το αντίστοιχο κόστος είναι ασήμαντο. Αν, δε,
συνυπολογίσει κανείς και τον τζίρο που πραγματοποιούν οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας με
την ανάλογη ενεργοποίηση μηνυμάτων SMS, τότε ο τζίρος ξεφεύγει εντελώς?
Σε μια τέτοια αρένα υπερκερδών, ποιος θα πάρει το μέρος του πολίτη; Μήπως οι δύο
ανεξάρτητες αρχές που είναι καθ? ύλην αρμόδιες για να ρυθμίσουν ή να ελέγξουν το κύκλωμα
των «090», η ΕΕΤΤ (για τα περί τηλεφωνίας) και το ΕΣΡ (για τα περί ραδιοτηλοψίας); «Η
αγορά είναι ελεύθερη και αυτορυθμιζόμενη» λέει η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και
Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), κι έτσι η... εποπτική αρχή δεν έχει επέμβει ποτέ. Ο ΟΤΕ, με τη σειρά
του, παραχωρεί νούμερα, χωρίς καν να ξέρει αν η κάθε γραμμή αντιστοιχεί, ας πούμε, σε
πολιτικό γκάλοπ ή σε γραμμή γνωριμίας, δηλαδή χωρίς καν να γνωρίζει το είδος του
περιεχομένου. Έτσι, η ευθύνη για το «τηλεφωνικό» περιεχόμενο μεταβιβάζεται από το κράτος
στην ΕΕΤΤ, από την ΕΕΤΤ στον ΟΤΕ, και τελικά από τον ΟΤΕ στις εταιρείες-παρόχους, οι
οποίες ασφαλώς δεν έχουν κανένα λόγο να ελέγξουν τον εαυτό τους.
Ανάλογα (δεν) πράττει το ΕΣΡ. Μιλήσαμε με ένα πρώην μέλος του ΕΣΡ. «Κάθε φορά που ένα
θέμα σχετικό με τα ?090? ερχόταν στο Συμβούλιο, κανείς δεν ήθελε να ασχοληθεί με αυτό. Θα
ήταν, όπως έλεγαν κάποιοι, σαν να δαγκώναμε το χέρι που μας τάιζε». Η πρόσφατη
―καταγγελτική για τα κανάλια― έκθεση της τεχνικής υπηρεσίας του ΕΣΡ, την οποία δημοσίευσε
η εφημερίδα ΠΑΡΟΝ, θα ευαισθητοποιήσει το Συμβούλιο;
Όποιος θεωρεί τα παραπάνω υπερβολικά, δεν έχει παρά να παρακολουθήσει το κανάλι 0-6, το
οποίο, όπως λέει και ο τίτλος του, απευθύνεται σε παιδιά. Το 0-6, σύμφωνα με την πρόσφατη
έκθεση της τεχνικής υπηρεσίας του ΕΣΡ, προβάλλει πάνω από δέκα ώρες την ημέρα εκπομπές με
γραμμές audiotext. Σε πολλές απ? αυτές, τα παιδιά τηλεθεατές καλούνται με συνεχή μηνύματα
να χρησιμοποιήσουν τις γραμμές «90». To 0-6, όταν βραδιάζει, ξεχνά το όνομά του και
απευθύνεται σε τηλεθεατές άνω των 6 ετών, προβάλλοντας εκπομπές χειρομαντείας, ταρό
κτλ...
Ο Κώδικας Δεοντολογίας θέτει, βέβαια, όρους στις εταιρείες: 1) Nα μην παραπλανούν σχετικά
με το περιεχόμενο ή το κόστος. 2) Να μην παρατείνουν ή καθυστερούν αδικαιολόγητα την
υπηρεσία. 3) Να μην εκμεταλλεύονται τη φυσική ευπιστία των παιδιών ή την έλλειψη πείρας
των νέων. Αφαιρέστε τα τρία «μη» και έχετε ένα νέο ορισμό της τηλεηχοπληροφόρησης...



[Πρωταπριλιά 2]

Το μαύρο ραδιόφωνο

O αραβόφωνος ραδιοσταθμός Ράδιο Τίκριτ εμφανίστηκε ξαφνικά το Φεβρουάριο στα ιρακινά
ερτζιανά. Παίρνοντας το όνομά του από τη γενέθλια πόλη του Σαντάμ Χουσεΐν, ο σταθμός
εξυμνούσε το Σαντάμ και καταριόταν τον Μπους και τους Αμερικανούς. Δύο εβδομάδες
αργότερα, μυστηριωδώς, ο σταθμός άρχισε να τα γυρίζει: στην αρχή μετρίασε την υμνολογία
του στο Σαντάμ, μέχρι που έφτασε να καλεί τους Αμερικανούς να λυτρώσουν το λαό του Ιράκ.
Το Ράδιο Τίκριτ είναι, σύμφωνα με το διεθνές παρατηρητήριο για τα ραδιόφωνα, Μedia
Network, ένα από τα λιγοστά «μαύρα» ραδιόφωνα στον κόσμο. Ενώ δηλαδή λειτουργεί για
λογαριασμό του INA, μιας οργάνωσης της ιρακινής αντιπολίτευσης που χρηματοδοτείται από τη
CIA, παριστάνει ότι ανήκει στην άλλη πλευρά! Οι εμπνευστές του, όμως, ξέχασαν να
ρυθμίσουν μια λεπτομέρεια: το Ράδιο Τίκριτ εκπέμπει από την ίδια συχνότητα απ? όπου λίγο
καιρό πριν έβγαινε η «Φωνή των Γενναίων Ενόπλων Δυνάμεων», ένας δηλαδή από τους σταθμούς
της CIA!