Eφημερίδα
Η επανάσταση λέγεται Aνοιχτός Kώδικας
Στην εποχή της ιδιοκτησίας και της ατομικότητας, κάποιοι επιλέγουν ένα άλλο μοντέλο
δημιουργίας: τη συνδημιουργία σε μαζική -συνήθως, παγκόσμια- κλίμακα.
Η Jenny Everywhere πέρασε σαν αστραπή από τις σελίδες του Αντιλόγου Νοεμβρίου, αφήνοντας
πίσω της κάτι από την αύρα αυτού που ονομάσαμε «νέο ήθος της κοινοκτημοσύνης». H Τζένι
είναι μια ηρωίδα κόμικς την οποία όποιος σχεδιαστής θέλει μπορεί να ενσωματώσει στη δική
του ιστορία, χωρίς να καταβάλει πνευματικά δικαιώματα στο δημιουργό της. H Τζένι
ενσαρκώνει τη φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα.
Αυτή η σύγχρονη εκδοχή της κοινοκτημοσύνης αξίζει λίγη περισσότερη προσοχή... Ίσως να μην
έχουμε να κάνουμε απλώς με μια νέα ιδέα, αλλά με μια νέα εποχή, όπως εκτιμά το
αμερικανικό περιοδικό Wired που αφιέρωσε το τεύχος Νοεμβρίου στον ανοιχτό κώδικα, open
source στα αγγλικά.
Αν στον 20ό αιώνα η αλυσίδα παραγωγής ήταν η ιδέα πίσω από τη μαζική παραγωγή, στον 21ο
αιώνα ο ανοιχτός κώδικας είναι η ιδέα που δημιουργεί τη μαζική καινοτομία. Εδώ, η
λέξη-σύμβολο δεν είναι ο συνεταιρισμός, αλλά η συνδημιουργία.
O όρος «ανοιχτός κώδικας» προέρχεται, βέβαια, από την πληροφορική και το software. Κάθε
πρόγραμμα γράφεται σε έναν κώδικα, ο οποίος παραμένει συνήθως μυστικός (ώστε κανείς να
μην μπορεί να τον αντιγράψει) και αποτελεί ιδιοκτησία της εταιρείας που τον δημιούργησε
ή, ακριβέστερα, χρηματοδότησε τη δημιουργία του. Αντίθετα, ο ανοιχτός κώδικας είναι...
ανοιχτός σε όλους. Το πρόγραμμα συνδιαμορφώνεται από όσους προγραμματιστές θέλουν να
συμμετάσχουν. Απέναντι στο μυστικό κώδικα των Windows της Microsoft, σύμβολο του ανοιχτού
κώδικα είναι το λειτουργικό σύστημα Linux. Σήμερα, το Linux χρησιμοποιείται από 18
εκατομμύρια χρήστες και αναπτύσσεται επτά φορές πιο γρήγορα από τα Windows της Microsoft.
Η ίδια φιλοσοφία εμποτίζει όλους τους τομείς δημιουργίας: από τη βιολογία και το διάστημα
μέχρι τη φιλολογία και τη... μαγειρική, όπως φαίνεται, άλλωστε, και στον πίνακα με τα πιο
ενδιαφέροντα project κοινοκτημοσύνης που επέλεξε το Wired.
Η φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα έχει δύο άκρες: κοινοκτημοσύνη στη δημιουργία,
κοινοκτημοσύνη στη χρήση.
Στη μια άκρη, η συνεργασία των δημιουργών. Το έργο τεμαχίζεται σε πολλά μικρά κομμάτια. Ο
κάθε συντελεστής αναλαμβάνει ένα μικρό κομμάτι ή συμβάλλει στη βελτίωση των κομματιών των
άλλων. Οι συμμετέχοντες στη συνεργασία μπορεί να είναι ιδιώτες ή μεγάλες πολυεθνικές. Ή
και τα δύο! Η μέθοδος, αλλά και το αποτέλεσμα θυμίζουν αποικία μυρμηγκιών. Το όλον είναι
καλύτερο από τα μέρη του. Το συλλογικό αποτέλεσμα ξεπερνά το άθροισμα της δουλειάς κάθε
συντελεστή.
Στην άλλη άκρη, η ελεύθερη χρήση. Όσοι περισσότεροι έχουν πρόσβαση στο προϊόν τόσο
καλύτερο μπορεί να γίνει. Και επειδή η εμπορική λογική δεν είναι κατ? ανάγκη αντίθετη με
τη φιλοσοφία του ανοιχτού κώδικα, όσο περισσότερο διαδοθεί το προϊόν τόσο μεγαλύτερη
γίνεται η αγορά του...
Η ιδέα δεν είναι καινούργια. Οι ίδιοι οι οπαδοί του ανοιχτού κώδικα τοποθετούν τις
ιστορικές του ρίζες στον Πτολεμαίο, το 150 π.Χ.! Λίγο πιο... πρόσφατα, το 19ο αιώνα, οι
πιο σπουδαίοι ετυμολόγοι του κόσμου συνεργάστηκαν μέσω... ταχυδρομείου, για να
δημιουργήσουν το διάσημο αγγλικό λεξικό Oxford.
Η νέα δυναμική του ανοιχτού κώδικα οφείλεται σε δύο παράλληλα φαινόμενα: Πρώτον, στην
άνοδο του Ίντερνετ, που επέτρεψε τη συνεργασία των δημιουργών και δίνει τη
βιομηχανική-μαζική διάσταση στη νέα φιλοσοφία. Δεύτερον, στις υπερβολές των νόμων της
πνευματικής ιδιοκτησίας που έσπρωξαν τους δημιουργούς να αναζητήσουν νέους τρόπους
συνεργασίας μεταξύ τους και επαφής με το κοινό.
Για όσους νομίζουν ότι όλα αυτά είναι αφελή σε μια εποχή ιδιοκτησίας και ατομικότητας,
αξίζει να σημειωθούν οι πρώτες εντυπωσιακές νίκες της κουλτούρας της κοινοκτημοσύνης· δεν
είναι μόνο το Linux.
― Η Wikipedia, μια εγκυκλοπαίδεια ανοιχτού κώδικα με 150.000 λήμματα on line, δέχεται
πλέον περισσότερες επισκέψεις από την Britannica, το ιερό τέρας του χώρου.
― Το Human Genome Project, δηλαδή η χαρτογράφηση του ανθρώπινου γονιδιώματος, έγινε
δυνατό μόνον όταν η ιδιωτική έρευνα μεταβλήθηκε σε project ανοιχτού κώδικα.
― Και το πιο πρόσφατο παράδειγμα: η έγκαιρη αναχαίτιση του SARS οφείλεται ακριβώς σε μια
open source συνεργασία (για πρώτη φορά) μεταξύ των δεκατεσσάρων μεγαλύτερων εργαστηρίων
του κόσμου, υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας (βλ. Αντίλογο Ιουνίου).
Θα μπορούσε να είναι αντιαμερικανικό ή αντικαπιταλιστικό σύνθημα άλλης εποχής. Γίνεται,
όμως, πράξη με αφετηρία την καπιταλιστική Αμερική σήμερα. «Η συμμετοχή των πολλών
κερδίζει την ιδιοκτησία των λίγων».
Τα σοβιέτ του 21ου αιώνα
Project Αντικείμενο Ηλεκτρονική διεύθυνση
Μars Global
Surveyor Map Συνολικά 85.000 εθελοντές εντοπίζουν πάνω σε έναν ηλεκτρονικό χάρτη τους
κρατήρες του πλανήτη ¶ρη. Η χαρτογράφηση θα βοηθήσει τη ΝΑSA να επιλέξει σημείο
προσγείωσης.
International E. Coli Alliance Βιο-μηχανικοί από όλο τον κόσμο συνδημιουργούν μια
εξομοίωση βακτηρίων για γενετική έρευνα.
«Nothing so strange» Τίτλος φιλμ του οποίου το μοντάζ είναι ανοιχτό σε όλους. Στην
υπόθεση περιλαμβάνεται και η δολοφoνία του Mπιλ Γκέιτς! nothingsostrange.com/
open_source
Υπολογίζοντας το π Μαθηματικοί υπολογίζουν συλλογικά τα υπόλοιπα δεκαδικά ψηφία του
αριθμού Π. projectpi.sourceforge.net
Doe Network H open source βερσιόν της Αγγ. Νικολούλη. Δίκτυο εντοπισμού εξαφανισμένων και
αναγνώρισης θυμάτων που σε τέσσερα χρόνια έχει διεκπεραιώσει εκατό υποθέσεις.
doenetwork.org
Open Textbook Project Δωρεάν εγχειρίδια για ευρεία γκάμα αντικειμένων. Εκπαίδευση χαμηλού
κόστους / υψηλής ποιότητας. otp.inlimine.org
Open Source Cookbook «Αυτοσχέδιοι» σεφ από όλο τον κόσμο βελτιώνουν ο ένας τη συνταγή του
άλλου. ibiblio.org/oscookbook
Project Gutenberg Η πρώτη open source βιβλιοθήκη με 65.000 τίτλους διαθέσιμους on line.
Εθελοντές πληκτρολογούν σελίδα σελίδα τους κλασικούς και διορθωτές ελέγχουν την ακρίβεια
των κειμένων.
Think Cycle Μηχανικοί, σχεδιαστές, ακαδημαϊκοί και γιατροί αντάλλαξαν ιδέες μέσω Ίντερνετ
και σχεδίασαν ένα εξαιρετικά φτηνό και απλό εργαλείο κατά της χολέρας.
Πηγή: Περιοδικό Wired, Nοέμβριος 2003
... και άλλα 65.000 software ανοιχτού κώδικα στη διεύθυνση www.sourceforge.net...
[ΤΟΥΡΚΙΚΕΣ ΘΕΩΡΙΕΣ ΣΥΝΩΜΟΣΙΑΣ]
Ο ΜΙΤΟΣ ΤΟΥ ΟTΣΑΛΑΝ
Επανέρχονται στον τουρκικό Tύπο θεωρίες και ενδείξεις για σχέσεις του Οτσαλάν με τις
τουρκικές μυστικές υπηρεσίες.
Λαϊκός αγωνιστής; Ηγέτης και ήρωας ενός σκλαβωμένου λαού; Εχθρός της Ελλάδας; Τα
ερωτήματα σχετικά με την αληθινή ταυτότητα και το ρόλο του Αμπντουλάχ Οτσαλάν
ξαναγίνονται επίκαιρα: ο Κούρδος ηγέτης κατηγορείται ότι υπήρξε πράκτορας των τουρκικών
μυστικών υπηρεσιών, και συγκεκριμένα της ΜΙΤ, της εθνικής υπηρεσίας πληροφοριών της
Τουρκίας. Παρότι καμία απόδειξη δε συνοδεύει την τρομερή κατηγορία, οι ενδείξεις δεν
είναι αμελητέες. Η «θεωρία συνωμοσίας» κατά Οτσαλάν βρίσκεται αυτό τον καιρό στο
προσκήνιο της τουρκικής δημόσιας ζωής... Απουσιάζει, όμως, ολότελα από την ελληνική.
Η κατηγορία δεν είναι καινούργια - χρονολογείται από τη δεκαετία του ?90. Αφορμή για να
επανέλθει στο προσκήνιο ήταν η έρευνα του εβδομαδιαίου τουρκικού περιοδικού Aksyion. Ο
Αντίλογος παρουσιάζει σήμερα πτυχές του σεναρίου -χωρίς να τις υιοθετεί-, όπως
αναπαρήχθησαν σε μερικές από τις μεγαλύτερες τουρκικές εφημερίδες, από την κεμαλική
Χουριέτ μέχρι τη μετριοπαθή ισλαμιστική Ζαμάν.
Ο πρώτος που διατύπωσε την κατηγορία ήταν ένας δημοσιογράφος, ο Ουγκούρ Μουμτσού, ο
οποίος δολοφονήθηκε το 1993. Δυστυχώς για το Μουμτσού, τα αποτελέσματα της έρευνάς του
δημοσιεύτηκαν στην Τζουμχουριέτ μετά το θάνατό του... Λίγα χρόνια αργότερα, το 1998, ένας
άλλος δημοσιογράφος, ο Ισμέτ Ιμσέτ, στο βιβλίο του για την ιστορία του PKK, επανέλαβε τον
ίδιο ισχυρισμό, διατυπώνοντας μάλιστα την άποψη ότι γι? αυτόν ακριβώς το λόγο
δολοφονήθηκε ο Μουμτσού. Ο Μουμτσού, ανάμεσα στα άλλα, είχε αναφερθεί σε ένα επεισόδιο το
1979 στην κοιλάδα Μπεκάα, στο Λίβανο. Στο πλευρό του Οτσαλάν, εκείνη την εποχή, ήταν ο
Πιλότ Νεκάτι. Όταν Κούρδοι συναγωνιστές ξεσκέπασαν τον Νεκάτι ως πράκτορα της ΜΙΤ, ο
Οτσαλάν έσωσε το συνεργάτη του, λέγοντας ότι ήταν γι? αυτόν «δικλίδα ασφάλειας». (Το
περιστατικό αναπαρήγαγε η αγγλόφωνη τουρκική εφημερίδα Turkish Daily News το Νοέμβριο του
1996.)
Τα ίχνη της σχέσης του «¶πο» με τη ΜΙΤ φτάνουν στις αρχές της δεκαετίας του ?70. Ο
Μουμτσού είχε καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο Οτσαλάν σχετιζόταν με τη ΜΙΤ από τον καιρό
που ήταν φοιτητής πολιτικών επιστημών στην ¶γκυρα. Όταν κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης,
το 1972, ο Οτσαλάν είχε συλληφθεί μαζί με άλλους, ήταν ο μόνος ?κατά το Μουμτσού- που δεν
καταδικάστηκε.
Απάντηση στην αποκάλυψη έδωσε στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου ο Μπάκι Ταγκ, πρώην
βουλευτής με το Κόμμα του Ορθού Δρόμου, ο οποίος ως στρατοδίκης είχε δικάσει τότε τον
Οτσαλάν: «Δεν υπάρχει κάποιο έγγραφο που να συνδέει τον Οτσαλάν με τη ΜΙΤ, υπάρχουν,
όμως, ενδείξεις ότι πράγματι εργάστηκε για τη ΜΙΤ εκείνη την εποχή. Πάντως τότε (τον
καιρό της δίκης), είχαμε ανακαλύψει ότι ο Οτσαλάν είχε παντρευτεί την κόρη του Αλί
Γιλντιρίμ, αξιωματούχου της ΜΙΤ!»
Την ιστορία επιβεβαιώνει στη Χουριέτ και ο Αμπντουλμελίκ Φιράτ, θρησκευτικός και
φυλετικός ηγέτης των Κούρδων, πρώην βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος και του Κόμματος
Δικαιωμάτων και Ελευθεριών: «Ο Οτσαλάν πληροφορούσε τον πεθερό του για όσα συνέβαιναν στη
νοτιοανατολική Τουρκία» (τουρκικός ευφημισμός για το Κουρδιστάν).
Ο Φιράτ, στα απομνημονεύματά του με τίτλο «Εξορία στη Μεσοποταμία», μεταφέρει επίσης τη
μαρτυρία του δημοσιογράφου ¶βνι Οτζγκουρέλ, ο οποίος πολλά χρόνια πριν ήξερε ότι ο
Οτσαλάν δούλευε ως κλητήρας σε μια υπηρεσία της ΜΙΤ.
Η πιθανολογούμενη σχέση Οτσαλάν-ΜΙΤ κερδίζει... πόντους και από μια άλλη περίεργη
σύμπτωση. Το PKK ήταν η μόνη οργάνωση που κατάφερε να επιβιώσει της χούντας του 1979 για
έναν απλό λόγο: λίγο πριν από το πραξικόπημα της 12ης Σεπτεμβρίου, ο Οτσαλάν είχε
εγκαταλείψει την Τουρκία και είχε μεταφέρει την έδρα της οργάνωσης στο Λίβανο και στη
Συρία. Για τον Οτζγκουρέλ, αυτό δείχνει ότι ήταν εκ των έσω πληροφορημένος για το
επερχόμενο πραξικόπημα.
Ο ρόλος του PKK
Η άποψη ότι το PKK έπαιξε το παιχνίδι των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας είναι, σύμφωνα
με τη Ζαμάν (εφημερίδα των μετριοπαθών ισλαμιστών, με κυκλοφορία γύρω στα 200.000 φύλλα
καθημερινά), πολύ διαδεδομένη στους κύκλους των Kούρδων διανοουμένων που ποτέ δε
συμφιλιώθηκαν με την ωμή βία του PKK. «Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου», υποστηρίζει η
Ζαμάν, «οι συνθήκες στην Τουρκία φαίνονταν ώριμες για την αναγνώριση της πολιτιστικής και
γλωσσικής ταυτότητας των Κούρδων. Κάτι που ασφαλώς δεν είδε με καλό μάτι το ?βαθύ κράτος?
της Τουρκίας, το οποίο ενθάρρυνε τη βία του PKK. Η αποσχιστική βία αποδείχτηκε καλή
δικαιολογία για να εκδιωχθούν οι Κούρδοι από τις εστίες τους».
Δεν αποκλείεται οι κατηγορίες κατά του Οτσαλάν να εξυπηρετούν σκοπιμότητες από τουρκικής
ή κουρδικής πλευράς, «δυσανάγνωστες» από τον ξένο παρατηρητή. Ίσως, πριν από τη σύλληψή
του, ένα τέτοιο σενάριο να βοηθούσε στη δυσφήμηση του Κούρδου ηγέτη και του αγώνα του.
Σήμερα, όμως, που ο Οτσαλάν, φυλακισμένος, βρίσκεται στα χέρια του τουρκικού κράτους, η
εκδοχή αυτή, περισσότερο από το πληγωμένο γόητρο του «¶πο», φαίνεται να πλήττει το
λεγόμενο «βαθύ κράτος» της Τουρκίας, που επί χρόνια είχε ανακηρύξει τον Οτσαλάν Νο 1
εχθρό του.
ΣΟΡΟΣ Σελ. 9
[ΓΕΩΡΓΙΑ]
Στο βάθος... Σόρος
Η πτώση του Σεβαρντνάτζε στη Γεωργία θεωρήθηκε νίκη του λαού αυτής της χώρας. Αυτή, όμως,
είναι η μισή αλήθεια. Στη «βελούδινη επανάσταση» έβαλε το χεράκι του και ο γνωστός μας
Τζορτζ Σόρος, ο μεγαλοεπιχειρηματίας που όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, κυρίως στις πρώην
σοσιαλιστικές χώρες, θα τον βρεις από κάτω.
Το ίδρυμά του, Open Society, δούλευε καιρό για τη μέρα της «απελευθέρωσης». Σύμφωνα με
την εφημερίδα Toronto Globe and Mail, για την πτώση του Σεβαρντνάτζε χρησιμοποιήθηκε η
«σερβική εμπειρία». ¶νθρωποι του Liberty Institute του Βελιγραδίου, βαλκανικού κλάδου της
οργάνωσης του Σόρος, οι οποίοι έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην πτώση του Μιλόσεβιτς,
ταξίδεψαν στη Γεωργία και οργάνωσαν την επανάσταση. Είναι χαρακτηριστικό ότι εφαρμόστηκε
η ίδια τακτική όπως και στο Βελιγράδι: οι αγανακτισμένες μάζες, με τη βοήθεια της
αστυνομίας, καταλαμβάνουν το Κοινοβούλιο και την κρατική τηλεόραση, και απαιτούν την
παραίτηση του προέδρου.
Ακριβώς όπως και στη Γιουγκοσλαβία, καθοριστικό ρόλο έπαιξαν ορισμένα ΜΜΕ. Στην περίπτωση
της Γεωργίας, έχουμε το τηλεοπτικό κανάλι Rustavi 2 και την εφημερίδα του «24 Ώρες», που
χρηματοδοτήθηκαν αποκλειστικά από το Σόρος. Όπως στο Βελιγράδι επικεφαλής των
κινητοποιήσεων ήταν το κίνημα νεολαίας Otpors, έτσι και στη Γεωργία η πρωτοπορία ανήκε
στο κίνημα φοιτητών Kmara, που χρηματοδοτείται επίσης από το Σόρος. Και βέβαια, να μην το
ξεχάσουμε. Το βραβείο του ιδρύματος «Σόρος» για το 2002 είχε απονεμηθεί στο Μιχαήλ
Σακασβίλι!
Επεμβάσεις του ιδρύματος «Σόρος»
1992: συναλλαγματικό παιχνίδι με τη σουηδική κορόνα κλονίζει σοβαρά το νόμισμα.
1997: νέο παιχνίδι με τα νομίσματα χωρών της ¶πω Ανατολής προκαλούν κραχ στις οικονομίες
της Ταϊλάνδης και της Μαλαισίας.
1998: το ίδρυμα «Σόρος» οργανώνει μεγάλες διαδηλώσεις στη Σλοβακία, που οδηγούν σε
παραίτηση τον πρωθυπουργό Βλάδιμιρ Μεσιάρ.
2000: οι μεγάλες διαδηλώσεις των φοιτητών στο Βελιγράδι ρίχνουν το Μιλόσεβιτς.
Χρηματοδότης, το ίδρυμα «Σόρος».
ΔΙΑΦΟΡΑ
ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
16 Νοεμβρίου
Με ένα ηλεκτρονικό μήνυμα που στάλθηκε στην αραβική ιστοσελίδα http://www.alerhap.com, οι
Ταξιαρχίες του Αμπι Χαάφς Αλ-Μάσρι της Αλ-Κάιντα αναλαμβάνουν την ευθύνη για τη διπλή
βομβιστική επίθεση σε εβραϊκές συναγωγές στην Κωνσταντινούπολη.
17 Νοεμβρίου
Πολυτεχνείο. Η 30ή επέτειος ήταν η πιο ήσυχη, σύμφωνα με την αστυνομία. Eπτά χιλιάδες
αστυνομικοί απέναντι σε λιγότερους από 15.000 διαδηλωτές.
Σύμφωνα με έρευνα της Eurostat, oι περισσότεροι Έλληνες, ποσοστό 51%, τάσσονται κατά της
παγκοσμιοποίησης, σε αντίθεση με τους πολίτες των άλλων χωρών της Ε.Ε. που τη βλέπουν
γενικά με καλό μάτι.
18 Νοεμβρίου
Κατατίθεται στη Βουλή ο προϋπολογισμός του 2004. Αναξιόπιστο και πλασματικό τον
χαρακτηρίζει η αντιπολίτευση, φιλολαϊκό και αναπτυξιακό η κυβέρνηση.
Κηδεύεται ο Σπύρος Μελετζής, «ο φωτογράφος της Αντίστασης». Για το φωτογραφικό του έργο
είχε βραβευτεί από την Ακαδημία Αθηνών.
20 Νοεμβρίου
Και δεύτερο μακελειό στην Κωνσταντινούπολη. Eίκοσι οκτώ νεκροί από εκρήξεις στο βρετανικό
προξενείο και τράπεζα βρετανικών συμφερόντων. Τρόμος στην Πόλη, ανησυχία στη Δύση,
επαγρύπνηση στην Ελλάδα.
21 Νοεμβρίου
Ανακοινώνονται οι λίστες του ΠΑΣΟΚ, χωρίς όμως ηχηρά ονόματα. Εκτός, και η Δήμητρα Λιάνη.
22 Νοεμβρίου
Πεθαίνει ο ακαδημαϊκός Νικόλαος Μ. Βαλτικός. Υπήρξε, μεταξύ άλλων, δικαστής στο Ευρωπαϊκό
Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
23 Νοεμβρίου
Τέλος εποχής στη Γεωργία. Η «βελούδινη επανάσταση» του λαού εξανάγκασε σε φυγή το
Σεβαρντνάντζε.
24 Νοεμβρίου
Ολοκληρώνεται η αποδεικτική διαδικασία στη δίκη της «17 Νοέμβρη». Το δικαστήριο
αποσύρεται για την απόφαση.
Tριάντα επτά φοιτητές νεκροί σε πυρκαγιά σε πανεπιστημιακή εστία της Μόσχας. Η αστυνομία
δεν αποκλείει το ενδεχόμενο εγκληματικής ενέργειας.
25 Νοεμβρίου
Καταδίκη του Γκουαντανάμο από Βρετανό δικαστή. Χαρακτήρισε την αμερικανική βάση-φυλακή
του Γουαντανάμο στην Κούβα «τερατώδη αποτυχία της Δικαιοσύνης».
26 Νοεμβρίου
Έπρεπε να φθάσουν στο... χείλος του θανάτου για να επέμβει η Δικαιοσύνη. Την άμεση
αποφυλάκιση των επτά κρατουμένων για τα επεισόδια της Συνόδου αποφάσισε το Συμβούλιο
Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης.
Ετεροχρόνισαν και την 25η Μαρτίου. Προκειμένου η Oλυμπιακή φλόγα να ανάψει στις 25
Μαρτίου -όπως και το 1896-, η εθνική γιορτή μετατίθεται για τις... 26.
Έπεσε ένα ακόμα «κάστρο». Οι Times του Λονδίνου, η πιο παλιά και ιστορική βρετανική
εφημερίδα που κλείνει φέτος 218 χρόνια ζωής, κυκλοφόρησε σε σχήμα ταμπλόιντ.
27 Νοεμβρίου
Επίσκεψη-αστραπή την Ημέρα των Ευχαριστιών από τον προέδρου Μπους στο Ιράκ, για την
ανύψωση του ηθικού των Αμερικανών στρατιωτών.
28 Νοεμβρίου
Μπερλουσκόνι κατά... «Περικλή». Η ιταλική RAI έκοψε κείμενο-απόσπασμα του Περικλή που
αναφερόταν στην αθηναϊκή δημοκρατία από το τηλεοπτικό σόου του γνωστού κωμικού Πάολο
Ρόσι. Σάλος στην Ιταλία.
29 Νοεμβρίου
Την ίδρυση νέου κόμματος αναγγέλλει στη Θεσσαλονίκη ο ανεξάρτητος βουλευτής Στέλιος
Παπαθεμελής. Μ? αυτό θα είναι υποψήφιος στις εκλογές του 2004 και αισιοδοξεί ότι θα μπει
στη Βουλή ξεπερνώντας το όριο του 3%.
30 Νοεμβρίου
Πόλεμος για τα πτυχία. Φωτιές ανάβει τροπολογία του ευρωβουλευτή της Ν.Δ. Κ. Χατζηδάκη
για τους τίτλους των Κέντρων Ελευθέρων Σπουδών. Επιμένει στη μη αναγνώρισή τους η
κυβέρνηση.
Πρώτη στα εισιτήρια, πρώτη και στα βραβεία. Οκτώ οι διακρίσεις για την «Πολίτικη Kουζίνα»
του Τάσου Μπουλμέτη, στο Φεστιβάλ Kινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.
1η Δεκεμβρίου
Με τη δικαιολογία ότι δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί επακριβώς η «ιδιότητα» των εκτάσεων, η
κυβέρνηση παγώνει τα πρόστιμα για κτίσματα σε δάση. Θύελλα διαμαρτυριών στη Βουλή.
Θερμή υποδοχή για το εναλλακτικό ειρηνευτικό σχέδιο για τη Μέση Ανατολή που παρουσιάζει η
«Πρωτοβουλία της Γενεύης». Tο απορρίπτουν ο Σαρόν και οι Παλαιστίνιοι εξτρεμιστές.
2 Δεκεμβρίου
Τουρκική ήττα στο Συμβούλιο της Ευρώπης. Αναγκάσθηκε να πληρώσει 1.100.000 δολάρια στην
Κύπρια Τίνα Λοϊζίδου, ως αποζημίωση για την περιουσία της στην κατεχόμενη Κύπρο.
Tα παρκόμετρα επανέρχονται στην Αθήνα. Η δήμαρχος Ντόρα Μπακογιάννη και η υπουργός ΠΕΧΩΔΕ
Βάσω Παπανδρέου αναγγέλλουν τη λειτουργία συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης στο κέντρο
της Αθήνας από την άνοιξη.
3 Δεκεμβρίου
Ανακοινώνεται η «Πρωτοβουλία για τη Συσπείρωση της Αριστεράς». Ο ΣΥΝ και άλλες έξι ομάδες
της αριστεράς συγκροτούν κοινό ψηφοδέλτιο για τις εκλογές του 2004.
4 Δεκεμβρίου
«Βάρβαροι οι Τούρκοι, να μην μπουν ποτέ στην Ε.Ε.» Η απίστευτη αυτή δήλωση του
αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου προκαλεί αντιδράσεις. Αποδοκιμάζουν κυβέρνηση και
αντιπολίτευση.
Ιστορική απόφαση της Δ.Ο.Ε., σύμφωνα με την οποία το αγώνισμα της σφαιροβολίας στους
Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 θα διεξαχθεί κατ? εξαίρεση στο στάδιο της αρχαίας Ολυμπίας
και όχι στην Αθήνα.
5 Δεκεμβρίου
Γκάφα ολκής. Τα ραντεβού με γιατρούς του ΙΚΑ που έκλεισε σε δύο ασφαλισμένους ο
πρωθυπουργός Κ. Σημίτης μέσω του τηλεφωνικού κέντρου «184» ήταν στημένα.
6 Δεκεμβρίου
Πάλι εκπυρσοκρότησαν «κατά λάθος» τα πιστόλια των αστυνομικών, πάλι οι σφαίρες «κατά
λάθος» καρφώθηκαν στο κεφάλι 22χρονου στο Ηράκλειο Κρήτης. Επεισόδια έξω από το
αστυνομικό τμήμα όπου κρατούνται οι δράστες.
7 Δεκεμβρίου
Με άνοιγμα σε αποχωρήσαντες και επίθεση σε ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ. και «7» της αριστεράς, το ΚΚΕ
γιορτάζει στο Περιστέρι τα 85 χρόνια από την ίδρυσή του.
8 Δεκεμβρίου
Tέσσερις οι αθώοι (Γ. Σερίφης, Α. Σωτηροπούλου, Α. Παπαναστασίου και Θ. Ψαραδέλης),
έντεκα οι ένοχοι - τέσσερις με ελαφρυντικά. Aυτή είναι η ετυμηγορία του δικαστηρίου για
τη «17 Νοέμβρη».
9 Δεκεμβρίου
Νέα τρομοκρατική επίθεση στη Μόσχα. Καμικάζι ανατινάχθηκε έξω από κεντρικό ξενοδοχείο
κοντά στο Κρεμλίνο, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν έξι και να τραυματιστούν δεκαπέντε.
10 Δεκεμβρίου
Μοίρασε ισόβια και χιλιάδες χρόνια κάθειρξης στη δίκη της «17 Νοέμβρη» ο εισαγγελέας Χρ.
Λάμπρου. Συνολικά, για όλους τους κατηγορουμένους, προτείνει 55 φορές ισόβια και
καθείρξεις που φτάνουν στα 10.912 χρόνια!
11 Δεκεμβρίου
Η αποκαθήλωση του... σταυρού. Δεν άρεσε στον Καρατζαφέρη ένας πίνακας στην έκθεση Outlook
και ο Βενιζέλος τον κατέβασε!
12 Δεκεμβρίου
Νέο σοκ για το ΠΑΣΟΚ. Έρευνα της MRB δίνει προβάδισμα 8,2% στη Ν.Δ.
13 Δεκεμβρίου
Ναυάγιο στις Βρυξέλες. Οι ηγέτες της Ε.Ε. δε συμφώνησαν για το Σύνταγμα.
14 Δεκεμβρίου
«Τον κρατάμε». Η είδηση για τη σύλληψη του Σαντάμ από τους Αμερικανούς κάνει το γύρο του
κόσμου. Πανηγυρίζει η Ουάσιγκτον, σκεπτικισμός στον αραβικό κόσμο.
Εκλογές στο ψευδοκράτος. Νίκη χωρίς αντίκρισμα (στο κοινοβούλιο) των αντιπάλων του
Ντενκτάς.
15 Δεκεμβρίου
Ευφορία στα διεθνή χρηματιστήρια, αλλά και βόμβες στο Ιράκ φέρνει η σύλληψη του Σαντάμ.
Δεκατρείς νεκροί στη Βαγδάτη από τις εκρήξεις.
ΑΛΙΑΓΑΣ
[ΝΙΚΟΣ ΑΛΙΑΓΑΣ]
«Rendez-vous» με το ξύλο
Πριν από δύο μήνες, Γάλλοι απεργοί κατάφεραν να διεισδύσουν στο στούντιο του καναλιού TF1
την ώρα της ζωντανής μετάδοσης της εκπομπής του Νίκου Αλιάγα, Star Academy (το αντίστοιχο
του ελληνικού Fame Story). Η ιστορία μεταδόθηκε ευχαρίστως από τα ελληνικά κανάλια, και
κυρίως από τη ΝΕΤ, όπου ο Νίκος Αλιάγας έχει την πολύ ενδιαφέρουσα εκπομπή «Ραντεβού».
Οι Γάλλοι διαδηλωτές ήταν τεχνικοί του θεάματος (θέατρο, σινεμά, τηλεόραση) που
απεργούσαν καιρό, με αποτέλεσμα να έχει παραλύσει η καλλιτεχνική ζωή της Γαλλίας, αφού
ακόμα και τα μεγάλα καλοκαιρινά φεστιβάλ, όπως της Αβινιόν, ακυρώθηκαν.
Ο Νίκος Αλιάγας, πολύ ευγενικά, έδειξε στους διαδηλωτές πού να κρεμάσουν τα πανό τους και
τους έδωσε το μικρόφωνο για να μιλήσουν. Λίγο αργότερα, το κανάλι αποφάσισε να διακόψει
τη μετάδοση, επειδή η κατάσταση κρίθηκε «ακατάλληλη για το οικογενειακό κοινό της
εκπομπής».
Αυτή είναι η μια πλευρά της ιστορίας, η φανερή, η επίσημη, η πολιτισμένη. Υπάρχει, όμως,
και η σκοτεινή, του παρασκηνίου. Την ίδια ώρα που ο Nikos στο προσκήνιο συνδιαλεγόταν με
τους απεργούς, στους διαδρόμους του στούντιο έπεφτε το ξύλο της αρκούδας. Τους (άοπλους)
απεργούς που δεν κατάφεραν να φτάσουν στο στούντιο παρέλαβαν οι (οπλισμένοι) μπράβοι του
καναλιού. Απολογισμός: έξι τραυματίες σε νοσοκομείο του Παρισιού, οι δύο σοβαρά.
Προηγουμένως, οι υπεύθυνοι του σταθμού είχαν φροντίσει να κατάσχουν όλες τις φωτογραφικές
μηχανές του κοινού που ήταν στο στούντιο. Αν, όμως, οι μπράβοι κρατούσαν όπλα και
λοστούς, οι διαδηλωτές ήταν οπλισμένοι με κάμερες.
ΔΙΑΙΤΑ
[ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΥΤΟΧΕΙΡΙΑ]
Μπόμπες λίπους και ζάχαρης
Μέσα σε μερικές μόνο δεκαετίες αλλάξαμε διατροφικές συνήθειες 170.000 χρόνων! Aποτέλεσμα;
Πεθαίνουμε από το φαΐ! Η εξέλιξη αυτή τρομάζει τους επιστήμονες που προειδοποιούν:
Αλλάξτε διατροφικές συνήθειες όσο είναι καιρός. Διαφορετικά, η κοινωνία της ευημερίας θα
γίνει εφιάλτης. Η επιμήκυνση του μέσου όρου ζωής στις αναπτυγμένες κοινωνίες οφείλεται
?σύμφωνα με μια θεωρία- αποκλειστικά και μόνο στην πρόοδο της ιατρικής. Ο οργανισμός του
ανθρώπου είναι ίδιος με εκείνο της λίθινης εποχής και δεν αντέχει σε τόσο μεγάλες
αλλαγές.
Σύμφωνα με τον καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Γκέτεμποργκ της
Σουηδίας, Πέτερ Φρίμπεργκ, μέχρι τα μέσα του προηγούμενου αιώνα οι άνθρωποι τρέφονταν
πάνω κάτω όπως και οι πρόγονοί μας της λίθινης εποχής: με κρέας από ζώα που μεγάλωναν με
προϊόντα της φύσης, πολλά όσπρια και λαχανικά. Μέσα σε λιγότερο από πενήντα χρόνια, τα
αντικατέστησαν όλα αυτά με «έτοιμα φαγητά-μπόμπες λίπους και ζάχαρης», ενώ παράλληλα
άλλαξε εντελώς ο τρόπος παρασκευής του φαγητού: από το παραδοσιακό σιγανό μαγείρεμα στη
φωτιά περάσαμε στους φούρνους μικροκυμάτων.
Σύμφωνα με το Σουηδό καθηγητή, απόρροια των μεγάλων αυτών αλλαγών είναι το «μεταβολικό
σύνδρομο», το οποίο οδηγεί σε απρόβλεπτες καταστάσεις. Ο διαβήτης εμφανίζεται όλο και
περισσότερο σε μικρότερες ηλικίες, ενώ η πίεση του αίματος γίνεται επίφοβη και πριν από
την ηλικία των πενήντα χρόνων.
ΣΕΝΙΟΡ
[ΜΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΙ]
Γηράσκω αεί... εργαζόμενος
Μέχρι τώρα, ξέραμε ότι η παράταση του ορίου συνταξιοδότησης ήταν πρόβλημα οικονομικό. Το
κράτος το έθετε ωμά: το όριο ζωής παρατείνεται, οι υπερήλικες πληθαίνουν, η γεννητικότητα
βρίσκεται σε κάμψη, άρα ο ενεργός πληθυσμός μειώνεται. Αν θέλουμε να διατηρήσουμε το
βιοτικό μας επίπεδο, το όριο συνταξιοδότησης θα πρέπει να μετακινηθεί και να τοποθετηθεί
σε πιο προχωρημένη ηλικία. Στην άλλη όχθη, τα συνδικάτα και οι οργανώσεις της αριστεράς
αντιδρούσαν έντονα, θέλοντας να διατηρήσουν τα κεκτημένα.
Όλα αυτά είναι γνωστά. Λιγότερο γνωστή, όμως, είναι μια... ιδιόρρυθμη πτυχή της
πανευρωπαϊκής έρευνας Senior. Οι μελετητές, λοιπόν, διατείνονται ότι η παράταση του ορίου
ηλικίας θα έχει σημαντικές κοινωνικές προεκτάσεις, γιατί θα οδηγήσει σε κατάρρευση τα
στεγανά ανάμεσα στις ηλικιακές ομάδες. Παραδοσιακά, τελείωνε κανείς τις σπουδές του μέχρι
τα είκοσι πέντε του, μέχρι τα πενήντα είχε μια συνεχή ανοδική πορεία στην καριέρα του
και, αφού έφτανε στο απόγειο της σταδιοδρομίας του, η καμπύλη άρχιζε να φθίνει μέχρι τα
εξήντα, εξήντα πέντε, οπότε και συνταξιοδοτούνταν. Έτσι, ο πληθυσμός χωριζόταν αυστηρά σε
ομάδες: σε νέους με επαγγελματικές αναζητήσεις και φιλοδοξίες, σε πετυχημένους ή
τουλάχιστον κατασταλαγμένους μεσήλικες και σε «άχρηστους» υπερήλικες. Με τα νέα μέτρα,
πάντοτε σύμφωνα με τους μελετητές, όλα αυτά θα τείνουν ολοένα και περισσότερο να
ανατραπούν. Οι άνθρωποι θα μπορούν, εφόσον το επιθυμούν και είναι σε θέση να το κάνουν,
να εργάζονται μέχρι τα βαθιά τους γεράματα, θα μπορούν να σπουδάζουν οποτεδήποτε ή ν?
αλλάζουν επάγγελμα, αφού ποτέ δε θα είναι αργά. Όσο ζουν, θα μπορούν να εξελίσσονται
επαγγελματικά, να σταματούν για κάποιο διάστημα ώστε να ξεκουραστούν και να επανέρχονται
στην αγορά εργασίας. Με τον τρόπο αυτό δε θα περιθωριοποιούνται ποτέ, και από την άλλη,
οι νέοι δε θα έχουν το άγχος ότι μέσα σε συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια θα πρέπει
οπωσδήποτε να αποκατασταθούν επαγγελματικά.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, η κατάργηση των ορίων συνταξιοδότησης είναι μέτρο
επαναστατικό, με την έννοια ότι πέφτει «το τείχος» ανάμεσα σε ενεργό και μη ενεργό
πληθυσμό, σε νέους και γέρους, σε «παραγωγικά» και «μη παραγωγικά» μέλη της κοινωνίας.
Πρόκειται για μια διάσταση που έχει διαφύγει από τα συνδικάτα που αντιδρούν τόσο έντονα ή
για έναν ωραίο τρόπο προκειμένου να χρυσωθεί το χάπι; Χαλ...λαρά, λοιπόν! Αρκεί να μην
υπάρχει η απειλή της ανεργίας. Γι? αυτήν, δυστυχώς, δε λένε τίποτα οι ερευνητές...
[ΟΠΙΣΘΕΝ ΟΛΟΤΑΧΩΣ]
Ευρω-νάρκη για τα ναρκωτικά
Για πρώτη φορά, η Ε.Ε. αποκτά ενιαία πολιτική για τα ναρκωτικά ? σαφώς απαγορευτική.
Ωστόσο, ο ορισμός και ο χειρισμός της «προσωπικής κατανάλωσης» επαφίεται στην κάθε χώρα
ξεχωριστά.
Στροφή προς συντηρητικότερες πολιτικές για τα ναρκωτικά στην Ευρώπη; Αν κρίνουμε από τα
«προσωρινά συμπεράσματα» της διάσκεψης υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών της Ε.Ε. στο
τέλος του περασμένου μήνα στις Βρυξέλες, οι υπέρμαχοι της «σκληρής» γραμμής, όσον αφορά
την καταπολέμηση των ναρκωτικών, νίκησαν τους «φιλελεύθερους». Γάλλοι και Σουηδοί
επέβαλαν για πρώτη φορά τη χάραξη κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής, σαφώς απαγορευτικής,
ανακόπτοντας την τάση για επέκταση του ολλανδικού πειράματος και σε άλλες χώρες. Παρά το
συμβιβασμό που επετεύχθη, έπειτα από διετείς διαπραγματεύσεις, τα μέλη του Συμβουλίου
Υπουργών ήταν κατηγορηματικά: καμία διάκριση μεταξύ «σκληρών» και «μαλακών» ουσιών.
Στις Βρυξέλες, στις 27 Νοεμβρίου, οι υπουργοί συμφώνησαν σε μια απόφαση-πλαίσιο που θα
εναρμονίσει τις κυρώσεις για τη διακίνηση ναρκωτικών σ? ολόκληρη την Ευρώπη. Γαλλία και
Σουηδία απαίτησαν από την Ολλανδία να κλείσει τα περίφημα Coffe shops, για να μην
ενθαρρύνεται ο ναρκωτουρισμός. Το μόνο που απέσπασαν, τελικά, ήταν η υπόσχεση της
Ολλανδίας να μην επιτρέπει την αγορά ουσιών από μη Ολλανδούς πολίτες. Δεν ξεκαθαρίζεται
πώς θα εφαρμοστεί αυτό το μέτρο, ούτε αν είναι δυνατό σε μια χώρα-μέλος να γίνονται
διακρίσεις και να υπάρχει διαφορετική μεταχείριση των πολίτων των άλλων χωρών της Ε.Ε.
Όσον αφορά τις ενιαίες ποινές, οι διακινητές θα τιμωρούνται με φυλάκιση από ένα έως τρία
χρόνια για μικρές ποσότητες και από πέντε έως δέκα για μεγαλύτερες.
Το άλλο σκέλος του συμβιβασμού είναι ότι το Συμβούλιο δεν παίρνει θέση σχετικά με την
καλλιέργεια και κατοχή για προσωπική χρήση. Ο καθορισμός του όρου «προσωπική κατανάλωση»
παραμένει ρητά στην ευθύνη κάθε κράτους-μέλους.
Η συμφωνία θα παραπεμφθεί τώρα στο Ευρωκοινοβούλιο, για να εκφράσει την άποψή του, πράγμα
που σημαίνει ότι ενδέχεται να γίνουν αλλαγές. Έπειτα, θα τεθεί σε δοκιμαστική εφαρμογή
για δεκαοκτώ μήνες και στη συνέχεια το Συμβούλιο θα πάρει τις οριστικές αποφάσεις.
Προβλέπεται, ωστόσο, πως έπειτα από τρία χρόνια εφαρμογής θα γίνει αξιολόγηση του όλου
θέματος από την Κομισιόν.
Γενικά, το θέμα «θάφτηκε» από τα ΜΜΕ σε πανευρωπαϊκή κλίμακα: ελάχιστα δημοσιεύματα,
κυρίως σε σουηδικές εφημερίδες (οι Σουηδοί θριαμβολογούν για νίκη της δικής τους
«σκληρής» γραμμής) ? στην Ελλάδα, κουβέντα. Από το υπουργείο Δημόσιας Τάξης στην Ελλάδα
μας παρέπεμψαν στο Δελτίο Τύπου που εξέδωσαν για τη διάσκεψη, το οποίο, όμως, δεν ανέφερε
τίποτα για το θέμα. Από το γραφείο του υφυπουργού Δημόσιας Τάξης κ. Τσερτικίδη, ο οποίος
εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Συμβούλιο, «δεν είχαν τίποτα να προσθέσουν»._ ΑΝΤΩΝΗΣ ΧΑΤΖΗΣ
[GREENPEACE]
Τοξικός Μίκι
Eίναι οι αγαπημένοι ήρωες εκατομμυρίων παιδιών σε όλο τον κόσμο. Κι όμως, ο Μίκι και ο
Ντόναλντ, ο Γουίνι και τώρα ο Νέμο ίσως βλάπτουν σοβαρά την υγεία, τουλάχιστον φορεμένοι
σε πιτζάμες...
Σύμφωνα με έρευνα την οποία παράγγειλε η Greenpeace στη Βρετανία, ορισμένες από τις
πιτζάμες της Disney περιέχουν νονυλφενόλη, μια τοξική ουσία που πιθανώς επηρεάζει την
παραγωγή σπέρματος, και φθαλάτες, οικογένεια χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται στη
βιομηχανία εδώ και πενήντα χρόνια και θεωρείται ότι πλήττουν το συκώτι, τα νεφρά και τα
γεννητικά όργανα. Τα μαγαζιά Disney Stores έχουν κάνει θραύση στις μεγάλες πόλεις, όχι
μόνο των ΗΠΑ, αλλά και της Ευρώπης. Η φίρμα εκμεταλλεύεται τους παιδικούς ήρωες σε
προϊόντα - από ρούχα μέχρι κούκλες και από παιχνίδια μέχρι σουβενίρ .
Παρότι στην Ελλάδα ακόμα δεν έχουν ανοίξει Disney Stores, τα δικαιώματα της φίρμας έχουν
παραχωρηθεί σε μια σειρά από ελληνικές εταιρείες που είτε εισάγουν είτε φτιάχνουν οι
ίδιες τα ρούχα στην Ελλάδα, ανάμεσά τους και πιτζάμες. (Ενδεικτικά, αναφέρουμε: Cartoon
Stores, Lapin House, Raxevsky, Eros, Minerva, Carrefour-Μαρινόπουλος...). Πάντως, η
Disney Greece υποστηρίζει ότι στην Ελλάδα δεν πωλούνται μοντέλα ίδια με αυτά των Disney
Stores.
Προσέξτε, λοιπόν, τι πιτζάμες φορούν τα παιδιά σας... Όπως λέει και η εβδομαδιαία γαλλική
εφημερίδα Charlie Hebdo όπου δημοσιεύτηκε η είδηση, «τώρα καταλαβαίνουμε γιατί οι ήρωες
του Ντίσνεϊ δεν έχουν πουλί...»
[ΠΑΡΙΣΙ-ΝΤΑΚΑΡ]
Η ανακύκλωση λάμπει
Στα δεκαέξι της χρόνια, η Γαλλίδα Βαλερί Σλουμπερζέ βρέθηκε στη Σενεγάλη και από τότε
είναι σαν να μην έφυγε ποτέ. Στην αρχή, εγκαταστάθηκε σ? ένα χωριό κοντά στο Ντακάρ, αλλά
αργότερα έκανε πράξη μια τρελή ιδέα: μετέτρεψε το χωριό της, το Ν?ντεμ, σε γέφυρα ανάμεσα
στην Αφρική και την Ευρώπη.
Το 1997 ίδρυσε την CSAO (Compagnie du S?n?gal et de l?Afrique de l? Ouest). «Compagnie»
στα γαλλικά σημαίνει πολλά πράγματα: εταιρεία, συνεταιρισμός, παρέα... Η CSAO είναι όλα
αυτά μαζί ή, καλύτερα, μια «κομπανία» ανάμεσα σε δυο πατρίδες. Η μια πατρίδα, η Σενεγάλη,
από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου, παρέχει τα χωράφια, τα υφάσματα, τα ατελιέ
χειροτεχνίας. H άλλη πατρίδα, το Παρίσι, σε μια από τις πιο σικ γειτονιές της, φιλοξενεί
ένα μαγαζί της CSAO όπου πωλούνται τα προϊόντα του Ν?ντεμ, αλλά και γκαλερί, εστιατόριο,
μπαρ...
Χάρη στο εισόδημα από τις πωλήσεις στο Παρίσι, το Ν?ντεμ έγινε πρότυπο αυτόνομης
ανάπτυξης, με σχολείο, νηπιαγωγείο, ιατρείο, μαιευτήριο. Πρόκειται για ένα εμπόριο
επικερδές και ταυτόχρονα δίκαιο. Οι παραγωγοί-δημιουργοί του Ν?ντεμ κερδίζουν το
πραγματικό αντίτιμο του έργου τους και όχι τα ψίχουλα που συνήθως χαρίζει ο πολιτισμένος
Βορράς στον υπανάπτυκτο Νότο. Το κυριότερο, όμως, είναι η τεχνοτροπία των έργων,
εμπνευσμένη από ένα γνωστό φαινόμενο. Τα παιδιά στην Αφρική, στερούμενα των παιχνιδιών
που εν αφθονία απολαμβάνουν τα δικά μας, φτιάχνουν αυτοσχέδιες κατασκευές με ευτελή
υλικά, συνήθως άδειες κονσέρβες. Για κάποιον απροσδιόριστο λόγο, το αισθητικό αποτέλεσμα
έχει μια δύναμη ανεπανάληπτη, χάρη στα χρώματα, στην έμπνευση και στις γραμμές, είναι
ένας ύμνος στη δύναμη της φαντασίας και την ιδέα της ανακύκλωσης. Πάνω απ? όλα, τα
προϊόντα του CSAO εκπέμπουν μια καινούργια λάμψη.
[ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ 2003-2004]
Γιορτάστε αλλιώς!
Οι 4ΤΡΟΧΟΙ είναι ένα περιοδικό για οδηγούς, οπότε θα ήταν λίγο ανάρμοστο εκ μέρους μας να
σας καπελώναμε με οποιονδήποτε γιορτινό «οδηγό». Ο Αντίλογος δε διαθέτει κάποια αυθεντία
για να σας πει πού να πάτε, τι να διαβάσετε, πού να γιορτάσετε. Απλώς σας καλεί να τα
κάνετε όλα αυτά, ανατρέποντας μερικές από τις συνήθειές σας!
1. Ταξιδέψτε...
Γιατί να πληρώνετε αεροπορικά εισιτήρια σε τιμή φιξ; Καθορίστε εσείς την τιμή,
συμμετέχοντας σε δημοπρασίες εισιτηρ