Eφημερίδα - Mέρος 1ο
Ιππόκαμπος με ειδικές ανάγκες
Ο ιππόκαμπος, αυτό το παράξενο και γοητευτικό θαλάσσιο πλάσμα, ήταν η μασκότ στους
Παραολυμπιακούς Αγώνες. Το «αλογάκι της θάλασσας» είναι πράγματι ζώο με ειδικές ανάγκες.
Στη σύμβαση CITES για τη ρύθμιση του εμπορίου ειδών υπό εξαφάνιση καταγράφονται 33 είδη
απειλούμενων ιπποκάμπων. Κάθε χρονιά, 24 εκατομμύρια ιππόκαμποι «απομακρύνονται» από το
φυσικό τους περιβάλλον, είτε για να αποξηρανθούν και να χρησιμοποιηθούν από την
παραδοσιακή κινεζική ιατρική είτε με προορισμό την αγορά των ενυδρείων, σύμφωνα με τη
Liberation. Το παράνομο εμπόριο σπάνιων ζώων και φυτών είναι το τρίτο στον κόσμο, μετά το
εμπόριο όπλων και ναρκωτικών.
ΜΠΑΝΑΝΙΑ
[ΥΠΟΘΕΣΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ SANTA CHIQUITA]
ΜΠΑΝΑΝΙΑ
Η περιβόητη πολυεθνική Chiquita ομολογεί στην... Αμερική ότι κατέβαλε μίζα σε Έλληνες
εφοριακούς.
Στις 10 Σεπτεμβρίου, η εταιρεία Chiquita, παγκόσμιος εξαγωγέας μπανάνας, σε αναφορά της
προς την αμερικανική επιτροπή κεφαλαιαγοράς (Securities and Exchange Commission) και το
υπουργείο Δικαιοσύνης, oμολόγησε ότι το 2003 η θυγατρική της στην Ελλάδα πλήρωσε μίζες
ύψους 15.000 ευρώ σε Έλληνες εφοριακούς, με σκοπό να «τακτοποιήσει» φορολογικό έλεγχο.
Ο «νόμος περί πρακτικών διαφθοράς στο εξωτερικό» απαγορεύει σε αμερικανικές εταιρείες να
δίνουν μίζες. Ψηφίστηκε το 1977, έπειτα από σειρά διεθνών σκανδάλων δωροδοκίας ξένων
αξιωματούχων, και υποχρεώνει τις εταιρείες να κρατούν ακριβή αρχεία για τις συναλλαγές
τους στο εξωτερικό.
Τον περασμένο Μάιο, η Chiquita είχε ομολογήσει, με παρόμοια αναφορά, ότι, μέσω της
κολομβιανής της θυγατρικής, Banadex SA, χρηματοδοτούσε παραστρατιωτικές ομάδες που είναι
καταχωρημένες στη λίστα τρομοκρατών των ΗΠΑ! O εκπρόσωπος Tύπου της εταιρείας, Μάικλ
Μίτσελ, δήλωσε πως η ελληνική υπόθεση δε συνδέεται με την κολομβιανή. Λόγω του
περιστατικού στην Κολομβία, η Chiquita απειλείται με βαριές κυρώσεις.
Η Chiquita Brands International, πρώην United Fruit, έχει ιστορία στο εμπόριο μπανάνας
πάνω από έναν αιώνα. Με έδρα το Σινσινάτι, στις κεντροδυτικές ΗΠΑ, εξάγει μπανάνες σε 60
χώρες και απασχολεί 20.000 εργαζομένους. Πουλάει 130 εκατ. καφάσια 50 κιλών το χρόνο και
είναι το No 1 της αγοράς στην ΕΕ και το No 2 στη Βόρεια Αμερική. Παράλληλα με την
καθωσπρέπει ιστορία της, το όνομά της έχει εμπλακεί σε σκοτεινές υποθέσεις: παιδική
εκμετάλλευση, βίαιες διώξεις κατά συνδικαλιστών, κατεδαφίσεις χωριών και διωγμούς
χωρικών, περιβαλλοντικές καταστροφές, λόγω απαγορευμένων ψεκασμών, ακόμα και
εξυπηρετήσεις σε εμπόρους ναρκωτικών. Το 1997 κατασχέθηκε πάνω σε επτά πλοία της κοκαΐνη
αξίας 33 εκατ. δολαρίων...
Το ποσό της μίζας είναι ασήμαντο: λιγότερα από 15.000 ευρώ, για μια εταιρεία που κάνει
τζίρους 3 δισ. δολάρια. Τι ειρωνεία, όμως! Χρειάστηκε ένας αμερικανικός νόμος και η
έρευνα δύο δημόσιων αρχών των ΗΠΑ (της SEC και του υπουργείου Δικαιοσύνης), ώστε μια
ελληνική υπόθεση διαφθοράς να έρθει στο φως. Στο φως; Όχι ακριβώς. Ο «Αντίλογος»
επικοινώνησε με τους πρωταγωνιστές της υπόθεσης, την Τσικίτα Ελλάς, που φέρεται να έδωσε
τη μίζα, και το Yπουργείο Οικονομικών, προϊσταμένη αρχή της υπηρεσίας που φέρεται να την
εισέπραξε. Αμφότεροι δήλωσαν άγνοια...
ΑΜΕΤΟΧΟΣ
[ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΔΙΑΠΛΟΚΗΣ]
Από το «βασικό μέτοχο», στο «βασικώς, αμέτοχοι»
Ο «Αντίλογος» καταθέτει το δικό του Σχέδιο Νόμου για τα ΜΜΕ και καλεί την κυβέρνηση να το
ψηφίσει ως έχει.
Σκεφτείτε έναν πολιτικό που θα έκανε την εξής πρόταση: όποιος βουλευτής κρύβει
περιουσιακά στοιχεία από το «πόθεν έσχες» αυτόματα θα χάνει αυτά τα περιουσιακά στοιχεία,
τα οποία θα περιέρχονται στο κράτος!
Όχι, δεν πρόκειται για νομοθέτημα της αρχαίας αθηναϊκής δημοκρατίας (παρότι θυμίζει την
αρχή της ανταλλαγής των περιουσιών). Είναι απόσπασμα από την πρόταση νόμου που κατέθεσε η
ΝΔ στη Βουλή το 2003:
«Αν η επιτροπή ελέγχου, κατά τον έλεγχο της περιουσιακής κατάστασης των βουλευτών,
διαπιστώσει ότι δεν έχουν δηλωθεί περιουσιακά στοιχεία, ακίνητα ή κινητά, αυτά
περιέρχονται, χωρίς άλλη διατύπωση, στην κυριότητα του νομικού προσώπου του Δημοσίου»
(Κεφάλαιο. Α΄, άρθρο 1, παρ. 4).
Αυτά και άλλα θαυμαστά προέβλεπε εκείνη η πρόταση νόμου, μια από τις λιγοστές που
κατέθεσε η ΝΔ ως αξιωματική αντιπολίτευση. Και από τις λιγοστές που υπογράφονται από
σύσσωμη την κοινοβουλευτική ομάδα, με επικεφαλής τον ίδιο τον κ. Κώστα Καραμανλή, που
διαβεβαίωνε ότι θα τη μετέτρεπε σε νόμο την επομένη της ανάληψης της εξουσίας. Καλείται
τώρα να το πραγματοποιήσει.
Πέρασαν επτά μήνες... φαγούρας, χωρίς να έρθει στη Βουλή το νομοσχέδιο κατά της
διαπλοκής. Αν η ΝΔ θέλει να χτυπήσει τα «συμφέροντα», δεν έχει παρά να αντιγράψει λέξη
προς λέξη την πρόταση νόμου που η ίδια η NΔ, ως αντιπολίτευση, είχε καταθέσει στη Βουλή.
Θα είναι, όμως, μια επίπονη αντιγραφή, γιατί η ΝΔ στο κείμενο του 2003 δε μασούσε τα
λόγια της...
Διαβάζουμε, για παράδειγμα, στην εισηγητική έκθεση πως το αποτέλεσμα της σύστασης
κοινοπραξιών μεταξύ εργοληπτών «είναι η καταστρατήγηση κάθε έννοιας υγιούς και ελεύθερου
ανταγωνισμού, με τη διευκόλυνση των προσυνεννοήσεων μεταξύ των διάφορων εργοληπτικών
εταιρειών προ της συμμετοχής τους στο σχετικό διαγωνισμό, την επίτευξη του ανώτερου
δυνατού εργολαβικού τιμήματος και τη διάχυση της ευθύνης σε περισσότερους, γεγονός που
επηρεάζει σοβαρά την ποιότητα των εκτελούμενων έργων» (εισηγητική έκθεση, κεφ. Γ΄, άρθρο
4).
Να συμπεράνουμε πως η επιβίωση του καθεστώτος των κοινοπραξιών σημαίνει πως εξακολουθούν
να ισχύουν όλα τα παραπάνω;
Η πρόταση νόμου της ΝΔ ξεσκέπαζε το «αναχρονιστικό και διάτρητο καθεστώς ?θεμιτής
παρανομίας?». «Η δικαστική ακύρωση μιας παράνομης διοικητικής πράξης (...) ουδεμία
ουσιαστική νομική συνέπεια έχει, αφού, κατά τη ρητή διατύπωση των διατάξεων του (...) ν.
2522/1997, σε μια τέτοια περίπτωση η σύμβαση δε θίγεται. ¶ρα, εκείνος στον οποίο
παρανόμως ανατέθηκε η σύμβαση εξακολουθεί, σε κάθε περίπτωση, να την εκτελεί και ν?
απολαμβάνει όλα, ανεξαιρέτως, τα οικονομικά ωφελήματα. (...) Στην περίπτωση αυτή, και
εκείνος στον οποίο παρανόμως ανατέθηκε η σύμβαση θα εισπράξει την αμοιβή για την εκτέλεσή
της, αλλά και αυτός που δικαιώθηκε θα αποζημιωθεί» (εισηγητική έκθεση, κεφ. Γ΄, άρθρο 5).
Δηλαδή, όσο ο νόμος 2522/1997 (νομοθέτημα που άφηνε το «παραθυράκι» στο κράτος να αγνοεί
δικαστικές αποφάσεις) παραμένει εν ισχύ, θα ζούμε σε καθεστώς «θεμιτής παρανομίας».
Για να πάψει το σκάνδαλο, η πρόταση νόμου της ΝΔ προέβλεπε «ταχεία διαδικασία εκδίκασης
των σχετικών διαφορών από το αρμόδιο δικαστήριο (...). Καθιερώνεται, επίσης, ειδική
υποχρέωση για τον υπάλληλο που πρέπει να συγκεντρώσει τα στοιχεία του αντίστοιχου φακέλου
και να τ? αποστείλει στο αρμόδιο δικαστήριο και προβλέπονται αυστηρές ποινές, σε
περίπτωση παραβίασης των υποχρεώσεων αυτών» (εισηγητική έκθεση, κεφ. Γ΄, άρθρο 5).
Ποιες ποινές είναι αυτές; Εξοντωτικές! «Πειθαρχική και ποινική ευθύνη για παράβαση
καθήκοντος, καθώς και προσωπική αστική ευθύνη για πλήρη αποζημίωση εκείνου που υφίσταται
και αποδεικνύει σχετική ζημιά» (κεφ. Γ΄, άρθρο 5). Θα ισχύσουν;
Η πρόταση της ΝΔ προέβλεπε πολλές επιτροπές και αρχές που θα παρακολουθούν τα πάντα, από
τις συμβάσεις των δημόσιων έργων και την εκτέλεση των δικαστικών αποφάσεων μέχρι τα
οικονομικά των κομμάτων. Το κρίσιμο, όμως, στοιχείο, για να διαφυλαχθεί η ανεξαρτησία και
η αξιοπιστία τους, είναι ποια θεσμικά πρόσωπα θα τις στελεχώνουν. Θα προεδρεύουν και θα
μετέχουν, όπως προέβλεπαν οι σχετικές διατάξεις της ΝΔ, μέλη του Eλεγκτικού Συνεδρίου και
πρόσωπα υπεράνω εξαρτήσεων, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη;
Διαβάζουμε στην εισαγωγή της εισηγητικής έκθεσης που γράφτηκε το 2003:
«(...) πλανώνται πλέον βαρύτατες σκιές ως προς τη διαφάνεια των οικονομικών των προσώπων
που στελεχώνουν το πολιτικό μας σύστημα, κυρίως δε μελών της κυβέρνησης».
Είναι οι ίδιες σκιές που και σήμερα, μισό χρόνο μετά την εναλλαγή στην κυβέρνηση,
εξακολουθούν να πλανώνται πάνω από το πολιτικό μας σύστημα...
Κάλλιο 5% και στο χέρι παρά 1% και καρτέρει
Η πρόταση νόμου της ΝΔ είχε τίτλο «Αποκατάσταση των εγγυήσεων διαφάνειας στους τομείς των
πολιτικών κομμάτων και προσώπων, των ΜΜΕ και των δημόσιων συμβάσεων», αλλά όλοι
αναφέρονται σε αυτήν ως το νόμο για το βασικό μέτοχο.
Πράγματι, στην πιο «ζουμερή» της διάταξη, η πρόταση επέκτεινε τα πρόσωπα που εμπίπτουν
στον προσδιορισμό του βασικού μετόχου, περιλαμβάνοντας «(...) τους συζύγους και τους
συγγενείς, σε ευθεία γραμμή απεριορίστως και εκ πλαγίου, μέχρι και τέταρτου βαθμού, των
φυσικών προσώπων (...) (κεφ. Β΄, άρθρο 2, παρ. 3).
Όμως, αντίθετα με ό,τι ευρέως λέγεται, στην πρόταση της ΝΔ το ποσοστό που προσδιορίζει
την ιδιότητα του βασικού μετόχου δεν περνάει από το 5% (που ίσχυε επί ΠΑΣΟΚ) στο 1%.
Αναφέρει η πρόταση: «Με προεδρικό διάταγμα (...) το ποσοστό (...) μειώνεται ως το ένα
τοις εκατό (1%)». Με άλλα λόγια, πρώτον, το ποσοστό δεν είναι 1%, αλλά μπορεί να φτάσει
ως το 1%, να κυμανθεί δηλαδή από 5% έως 1%. Δεύτερον και κυριότερο, η μείωση του ποσοστού
δεν ισχύει από την ψήφιση του νόμου, αλλά θα χρειαστεί νέο προεδρικό διάταγμα.
ΕΚΛΟΓΕΣ
ΕΚΛΟΓΕΣ ΗΠΑ
Κάλπη απαρτχάιντ!
Βρόμικα κόλπα και τρικ αποθαρρύνουν τους μαύρους να ψηφίσουν στις αμερικανικές εκλογές
του 21ου αιώνα.
Εκατομμύρια Aμερικανοί πολίτες, μεταξύ των οποίων δυσανάλογα μεγάλος αριθμός μαύρων
ψηφοφόρων, δε θα μπορέσουν να ψηφίσουν στις εκλογές της 2ης Νοεμβρίου, για λόγους που
αφορούν είτε νομικής υφής περιορισμούς, είτε γραφειοκρατικά λάθη, είτε ακόμα και βρόμικα
τρικ που μετέρχονται, για δικούς τους λόγους, διάφορες ομάδες πίεσης στις ΗΠΑ.
Στη μεγαλύτερη κατηγορία αυτών που δεν έχουν δικαίωμα ψήφου βρίσκονται τα σχεδόν πέντε
εκατομμύρια των πρώην εγκληματιών (και «εγκληματιών») που έχουν εκτίσει την ποινή τους
και στερούνται του δικαιώματος ψήφου, βάσει διατάξεων νόμων που έχουν τις ρίζες τους στη
μετεμφυλιακή εποχή του 19ου αιώνα, των οποίων στόχος ήταν η παρεμπόδιση της προσέλευσης
των μαύρων Aμερικανών στις κάλπες.
Ακόμα, εκατομμύρια ψήφοι στις εκλογές του 2000 χάθηκαν εξαιτίας διοικητικών ή
γραφειοκρατικών λαθών, ενώ οργανώσεις για την προστασία των πολιτικών δικαιωμάτων έχουν
καταγράψει σειρά βρόμικων μεθόδων που χρησιμοποιούνται με αποκλειστικό στόχο να αποτραπεί
ο μαύρος ψηφοφόρος από την προσέλευση στην κάλπη. Από το σύνολο των ερευνών που έχουν
πραγματοποιηθεί στις ΗΠΑ προκύπτει ότι στη συντριπτική τους πλειονότητα οι μαύροι
ψηφίζουν το κόμμα των Δημοκρατικών. «Υπάρχουν ιδιώτες και αξιωματούχοι που αποδεδειγμένα
προσπαθούν με κάθε τρόπο να παρεμποδίσουν ψηφοφόρους για τους οποίους πιστεύουν ότι θα
ψηφίσουν ενάντια σε αυτό που οι ίδιοι πιστεύουν», διαπιστώνει η διευθύντρια της Επιτροπής
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των ΗΠΑ, κ. Μέρι Φράνσις Μπέρι.
Η Βίκι Μπίζλι του οργανισμού «People for the American Way» έχει καταγράψει μερικούς από
τους τρόπους με τους οποίους έχουν κατά καιρούς «αποθαρρυνθεί» μαύροι ψηφοφόροι να
προσέλθουν στις κάλπες: «Στις εκλογές της Βαλτιμόρης το 2002 και της Γεωργίας πέρυσι, στα
σπίτια των μαύρων ψηφοφόρων στάλθηκαν φυλλάδια με την επισήμανση ότι όσοι είχαν
απλήρωτους λογαριασμούς (ρεύματος, τηλεφώνου κτλ.), ή απλήρωτες κλήσεις για παράβαση του
ΚΟΚ, ή είχαν καθυστερήσει την πληρωμή του ενοικίου τους θα εντοπίζονταν και θα
συλλαμβάνονταν κατά την προσέλευσή τους στα εκλογικά κέντρα»...
Σε έκθεση της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αναφέρεται ότι στη Φλόριντα, όπου ο Τζορτζ
Μπους κέρδισε τις αμερικανικές εκλογές με διαφορά 537 ψήφων, οι μαύροι ψηφοφόροι ήταν
δέκα φορές πιθανότερο (σε σχέση με τους μη λευκούς) να δουν τις ψήφους να ακυρώνονται,
ενώ πάμπολλες ήταν οι περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν τους επιτράπηκε καν να ψηφίσουν,
επειδή τα ονόματά τους είχαν, από λάθος, σβηστεί από τους εκλογικούς καταλόγους.
Επιπροσθέτως, η Φλόριντα είναι μια από τις δεκατέσσερις πολιτείες όπου απαγορεύεται στους
πρώην εγκληματίες να ψηφίσουν. Το 7% του συνόλου του εκλογικού σώματος, αλλά το 16% των
μαύρων ψηφοφόρων, σ? αυτήν την πολιτεία δεν έχει δικαίωμα ψήφου.
Tο ίδιο και σε άλλες -κρίσιμες για την έκβαση των εκλογών- πολιτείες, όπως, για
παράδειγμα, στην Αϊόβα, όπου το 4,6% του συνολικού πληθυσμού δεν είχε δικαίωμα ψήφου στις
εκλογές του 2000. Από το συνολικό αυτό 4,6%, όμως, προκύπτει ότι το 25% των μαύρων
ψηφοφόρων δεν είχε δικαίωμα ψήφου!
Για τη Νεβάδα, τα ποσοστά ήταν 4,8% του συνόλου του εκλογικού σώματος, αλλά 17% των
μαύρων ψηφοφόρων, χωρίς δικαίωμα ψήφου, ενώ στο Νέο Μεξικό τα νούμερα ήταν 6,2% του
συνόλου, αλλά 25% (!) των μαύρων ψηφοφόρων, που δεν μπορούσε να ψηφίσει στις περασμένες
αμερικανικές εκλογές.
Συνολικά, το 13% των μαύρων δεν έχει δικαίωμα ψήφου, εξαιτίας καταδικαστικής απόφασης εις
βάρος τους, ασχέτως αν έχουν εκτίσει ή όχι την ποινή.
Τρικ 1: ανταλλαγή ψήφων
Ο ανεξάρτητος υποψήφιος Ραλφ Νέιντερ συνεχίζει να αναστατώνει το επιτελείο Κέρι και να
διχάζει τους αριστερούς ψηφοφόρους. Το site www.votepair.org μεσολαβεί μεταξύ ψηφοφόρων
του Κέρι και του Νέιντερ, με στόχο το καλό και των δύο. Ψηφοφόροι του Κέρι, εγγεγραμμένοι
σε πολιτείες όπου οι Δημοκρατικοί προηγούνται με διαφορά, συνεννοούνται με ψηφοφόρους του
Νέιντερ, εγγεγραμμένους σε πολιτείες όπου η μάχη Κέρι-Μπους είναι αμφίρροπη. Οι δύο
πλευρές δεσμεύονται να ανταλλάξουν τις ψήφους τους: οι ψηφοφόροι του Κέρι ψηφίζουν
Νέιντερ και αντιστρόφως. Έτσι, και ο Νέιντερ κρατά τις ψήφους του και ο Κέρι παίρνει στις
κρίσιμες πολιτείες ψήφους που, αλλιώς, θα πήγαιναν στον Νέιντερ. Η... πατέντα εφαρμόστηκε
και το 2000, αλλά οι 36.000 ψήφοι που τότε ανταλλάχθηκαν μεταξύ ψηφοφόρων του Γκορ και
του Νέιντερ δεν έφτασαν για να δώσουν τη νίκη στον Γκορ.
Τρικ 2: φαντάροι χωρίς παραβάν
Σε αυτές τις εκλογές, όπου το κάθε «κουκί» μετράει, οι ψήφοι των Αμερικανών του
εξωτερικού (πολιτών ή στρατιωτικών) γίνονται αντικείμενο χειραγώγησης Δυστυχώς για τους
Δημοκρατικούς, το Πεντάγωνο διαχειρίζεται τη διαδικασία ψηφοφορίας και για τις δύο
κατηγορίες. Οι στρατιωτικοί, ιδίως όσοι βρίσκονται στο εξωτερικό, θα ψηφίσουν μέσω φαξ ή
μέσω ταχυδρομείου. Όμως, κατά τους New York Times, η διαδικασία που έχει επιλεγεί θέτει
σε αμφισβήτηση τη μυστικότητα της ψηφοφορίας. Το Πεντάγωνο έχει αναθέσει στην ιδιωτική
εταιρεία Omega Technologies να συλλέξει τις ψήφους και να τις προωθήσει στα εκλογικά
κέντρα. Λεπτομέρεια με σημασία: η Omega είναι χρηματοδότητης των Ρεπουμπλικάνων! Ποιος
εγγυάται ότι οι υπάλληλοι της Omega θα κρατήσουν τη μυστικότητα της ψήφου ή ότι δε θα
ακυρώσουν ψηφοδέλτια που δεν τους είναι αρεστά; Κανείς...
Τρικ 3: Αμερικανοί του εξωτερικού
Ακόμα χειρότερα είναι τα πράγματα για τους πολίτες που ζουν στο εξωτερικό, τα
φιλοδημοκρατικά αισθήματα των οποίων, ειδικά σε αυτές τις εκλογές, θεωρούνται δεδομένα.
Για να ψηφίσουν, έπρεπε να υποβάλουν εγκαίρως αίτηση εγγραφής στο Πεντάγωνο. Η αίτηση
είναι διαθέσιμη και διά του ταχυδρομείου, αλλά οι περισσότεροι ψηφοφόροι του εξωτερικού
την «κατεβάζουν» από το Internet. Όχι σε αυτές τις εκλογές! Με το πρόσχημα της ασφάλειας,
το Πεντάγωνο αποφάσισε να κλείσει την πρόσβαση στο site σε είκοσι πέντε χώρες,
εμποδίζοντας, έτσι, την τελευταία στιγμή τους πολίτες να ψηφίσουν (Κέρι)...
Slow.gr
www.(yperbolika)slowfood.gr
Το φαγητό είναι μια απόλαυση. Αυτό ακριβώς, κατά βάση, έρχεται να μας υπενθυμίσει το
κίνημα Slow Food, το οποίο ξεκίνησε τη δεκαετία του ?80 και θεωρείται ως ο πρόδρομος του
κινήματος Slow Cities. Σύμφωνα με το πληροφοριακό υλικό από την επίσημη ιστοσελίδα
(www.slowfood.com), το κίνημα έχει πάνω από 80.000 μέλη σε περισσότερες από 100 χώρες.
Η Ελλάδα φαίνεται να είναι μια από τις χώρες όπου το κίνημα πέρασε, αλλά δεν... έκατσε.
Μια ιστοσελίδα (www.slowfood.gr) έχει μείνει, για να μας υπενθυμίζει την προσπάθεια που
ξεκίνησε κάποτε, για να γίνει το Slow Food τρόπος ζωής και στην Ελλάδα.
Εκεί ο επισκέπτης ενημερώνεται για τους σκοπούς του κινήματος («To Slow Food είναι ένα
διεθνές πολιτιστικό κίνημα για την προστασία της τοπικής κουζίνας και του δικαιώματος στη
γευστική απόλαυση») και ανακαλύπτει τα μέλη του πρώτου διοικητικού συμβουλίου του
κινήματος εν Ελλάδι. Ανάμεσά τους, δημοσιογράφοι, εστιάτορες, αρχιτέκτονες, ο Ηλίας
Μαμαλάκης, ο Χριστόφορος Πέσκιας και άλλοι.
Το ελληνικό παράρτημα ιδρύθηκε το 1995, αλλά φαίνεται να εγκατέλειψε τη δράση του το
2001. Από τότε, τουλάχιστον, έχει να ενημερωθεί η ιστοσελίδα του. Στο κομμάτι «Tελευταία
νέα» περιλαμβάνεται μια είδηση για τα αποτελέσματα των εκλογών του Slow Cities Movement
το 2001 και άλλη μια για την «Ελληνική παρουσία (παρουσιάσεις-δείπνα) στο Salone 2000»...
Στην ιστοσελίδα του, πάντως, αναφέρεται ότι λειτουργεί οργανωμένα από το 1995 και
«διαθέτει τοπικές οργανώσεις στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Κατερίνη, τη Χίο, τη
Σαντορίνη, τη Λέσβο, τη Λάρισα και τη Νάουσα, ενώ έχει μέλη από πολλές περιοχές της
Ελλάδας»...
ΒΡΑΔΕΩΣ
[SLOW CITIES]
Σαλιγκαρίσια ζωή
Τα κινήματα των αργών πόλεων και του αργού φαγητού είναι το αντίπαλο δέος στη λογική του
fast food.
Aκόμα και τις ημέρες αιχμής, το τοπίο στην ιταλική πόλη Μπρα μοιάζει ειδυλλιακό. Μια
ασυνήθιστη ηρεμία εξασφαλίζει στην πόλη τους αργούς ρυθμούς της. Οι ντόπιοι σαν να
χασομερούν στα υπαίθρια τραπεζάκια, συζητώντας περί ανέμων και υδάτων. Στις πλατείες,
λεβάντες και πασχαλιές. Κάτω από τεράστιες σκιές δένδρων, οι γέροντες μοιάζουν με
αγάλματα προσεκτικά τοποθετημένα στους πέτρινους πάγκους. Όλοι έχουν το χρόνο και τη
διάθεση για ένα ζεστό «buon giorno».
Καλώς ήρθατε στον κόσμο του Κινήματος των Βραδέων Πόλεων (Slow Cities Movement). Ξεκίνησε
από την Ιταλία πριν από πέντε χρόνια. Oι Ιταλοί την έχουν πάρει πολύ σοβαρά την υπόθεση
και το κίνημα εξαπλώνεται εντός κι εκτός της χώρας τους. Η ιδρυτική συνέλευση
πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 1999 στο Οβιέτο. Εκεί υπογράφηκε το μανιφέστο του
κινήματος. Τον Ιούλιο του 2000, το κίνημα Slow Cities (το «S» πάντα κεφαλαίο) αριθμούσε
ήδη τριάντα δύο ιταλικές πόλεις και μία κροατική.
Η φιλοσοφία του είναι απλή: έμφαση στην ποιότητα έναντι της ποσότητας, σε όλες τις
εκφάνσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας. Στη δουλειά, στις ανθρώπινες σχέσεις, στις
διατροφικές συνήθειες, στην ψυχαγωγία. Το σήμα του κινήματος είναι ένα σαλιγκάρι, το
οποίο κινείται με τους γνώριμους ρυθμούς του ανάμεσα σε μια αρχαία και μια μοντέρνα
ιταλική πόλη.
Η αρχή είχε γίνει από τα τέλη της δεκαετίας του ?80, με την ίδρυση του κινήματος Slow
Food. Ήταν η ακαριαία αντίδραση στο άνοιγμα ενός McDonald?s στην ιστορική Πιάτσα ντι
Εσπάνια της Ρώμης. Το Slow Food προωθεί την απόλαυση ολόκληρης της διαδικασίας
προετοιμασίας ενός γεύματος, αλλά και της ποιότητας των υλικών. Πρόκειται για το αντίδοτο
στην παντοδυναμία του fast food.
Από το Slow Food η σκυτάλη πέρασε στο Slow Cities, στο καταστατικό του οποίου προβλέπεται
η διατήρηση του τοπικού χαρακτήρα των πόλεων-μελών, μέσα από την προστασία του
περιβάλλοντος, τη μείωση της ηχορύπανσης, την αύξηση των χώρων πρασίνου, την υποστήριξη
των αγροτών που καλλιεργούν ντόπια παραδοσιακά προϊόντα και των καταστημάτων και
εστιατορίων που τα διαθέτουν.
Οι δημοτικές αρχές του Μπρα έχουν κλείσει το ιστορικό κέντρο για τα αυτοκίνητα και έχουν
κατεβάσει τις ταμπέλες νέον από τα σουπερμάρκετ. Στις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις
παραχωρείται εμπορική στέγη, ενώ ο δήμος επιδοτεί την ανακαίνιση των κτιρίων, όπου
χρησιμοποιείται ένα μελί χρώμα, κλασικό στην επαρχία του Πιεμόντε.
Οι μικρές επιχειρήσεις τροφίμων στο Μπρα παραμένουν κλειστές κάθε Πέμπτη και Κυριακή, ενώ
οι υπηρεσίες του δήμου είναι ανοιχτές και το Σάββατο το πρωί, επιτρέποντας στους δημότες
να κάνουν τις όποιες συναλλαγές τους σε ρυθμούς... slow.
Self service
[ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕΛΦ ΣΕΡΒΙΣ]
Ο πελάτης έχει πάντα... δουλειά
Εργασία «για το σπίτι» πασάρουν στους πελάτες τους όλο και περισσότερο οι εταιρείες. Και
αυτοί φαίνεται να το απολαμβάνουν!
Όταν πηγαίνεις στην τράπεζα, δεν περιμένεις πια στο γκισέ, αλλά σηκώνεις λεφτά από το
ATM. @ Στο σουπερμάρκετ, είσαι υποχρεωμένος να ζυγίζεις εσύ τα φρούτα, σαν να ήσουν ο
ίδιος μανάβης. @ Όταν οργανώνεις το ταξίδι σου, δεν απευθύνεσαι σε ταξιδιωτικό
πρακτορείο, αλλά σερφάρεις στο Internet. Και, όταν φτάνεις στο αεροδρόμιο, κάνεις
check-in μόνος σου, σε μια αυτόματη οθόνη αφής. @ Στα καταστήματα ΙΚΕΑ δεν υπάρχει κανείς
να σε εξυπηρετήσει. Επιλέγεις μόνος έπιπλα και κατόπιν τα συναρμολογείς και τα κουβαλάς
κάθιδρος σπίτι σου. @ Ακόμα και το ελληνικό κράτος χαρίζει στους φορολογούμενους το 5%
του φόρου, αν κάνουν δήλωσή μέσω Internet... @ Σε λίγο, στα φωτογραφεία θα τυπώνεις τις
φωτογραφίες μόνος σου, στα βενζινάδικα θα βάζεις μόνος σου βενζίνη και στο
φαστφουντάδικο, εκτός από τη σαλάτα, θα φτιάχνεις και το χάμπουργκερ! Το κάνουν ήδη τα
McDonald?s!
Στη νέα οικονομία, τη σελφ σέρβις οικονομία, οι καταναλωτές αισθάνονται ότι παίρνουν στα
χέρια τους περισσότερη εξουσία. Στην πράξη, παίρνουν περισσότερη δουλειά... Ο πελάτης
κάνει τη δουλειά που κάποτε έκανε ένας εργαζόμενος, μόνο που δεν πληρώνεται γι? αυτήν...
Διασκεδαστικός που είναι ο σύγχρονος καπιταλισμός!
Και o (εργαζόμενος) πελάτης είναι πανευτυχής... Πρόσφατη έρευνα μάρκετινγκ έδειξε ότι το
70% των πελατών θέλουν να κάνουν τις δουλειές τους σελφ σέρβις, παρά το γεγονός ότι άλλες
έρευνες έχουν αποδείξει ότι τα συστήματα αυτά ικανοποιούν τις ανάγκες των πελατών μόλις
στο 18% των περιπτώσεων.
«Τα συστήματα σελφ σέρβις», σχολιάζει ο Economist, «ίσως να μεταμορφώνουν την οικονομία
των υπηρεσιών με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο η μαζική παραγωγή άλλαξε τη βιοτεχνία:
παρέχοντας υπηρεσίες σε χαμηλό κόστος και σε μεγάλο όγκο».
«Οι άνθρωποι», συνεχίζει ο Εconomist, «διαμαρτύρονται για το γεγονός ότι οι εταιρείες
μεταφέρουν θέσεις απασχόλησης σε χώρες με φθηνότερα εργατικά χέρια. Αλλά πόσοι προσέχουν
ότι οι εταιρείες μεταφέρουν παράλληλα όλο και περισσότερη δουλειά από τους εργαζομένους
στους πελάτες τους;»
Οι εταιρείες ισχυρίζονται ότι, με αυτόν τον τρόπο, μεταφέρουν εξουσία στον πελάτη τους,
αλλά στην πραγματικότητα ο ζήλος τους για τη σελφ σέρβις οικονομία έχει ως κίνητρο την...
οικονομία. Διότι έτσι, απλούστατα, μειώνουν το κόστος τους. Μια συναλλαγή μέσω
call-center (μέσω, δηλαδή, επικοινωνίας με τηλεφωνητή) κοστίζει 7 δολάρια, ενώ μέσω
Internet κοστίζει μόλις 0,10 δολάρια.
Γι? αυτό και οι πιο... μοχθηρές εταιρείες καθιστούν επίτηδες την επικοινωνία με τον
ανθρώπινο χειριστή πρακτικά αδύνατη, ώστε ο πελάτης να αναγκαστεί να κάνει τη δουλειά του
με το νέο, σελφ σέρβις τρόπο. Μια τράπεζα προτιμά να έχει λίγα γκισέ ανοιχτά και μεγάλη
ουρά, αν έτσι περισσότεροι πελάτες επιλέξουν το Internet ή τα ATM. Ή τον ταλαιπωρούν
συνειδητά, αν θελήσει να κάνει μια συναλλαγή όχι επωφελή γι? αυτήν. Έχετε προσπαθήσει να
ακυρώσετε αεροπορικό εισιτήριο on-line; Φυσικά, όπως κάθε επιχείρηση εκσυγχρονισμού, η
σελφ σέρβις οικονομία έχει τους περιθωριακούς της - τεχνολογικά αναλφάβητους πελάτες
(π.χ., ηλικιωμένους) που αδυνατούν να ακολουθήσουν την εξέλιξη και λαμβάνουν ολοένα
χειρότερες υπηρεσίες.
Η σελφ σέρβις οικονομία παρουσιάζει ένα τελευταίο προτέρημα (πάντα για την εταιρεία): o
πελάτης που δε μένει ικανοποιημένος, δεν έχει πού να διαμαρτυρηθεί. Ίσως αυτό να εξηγεί
τα υψηλά ποσοστά βανδαλισμού εναντίον των ATM και άλλων τέτοιων διαβολικών μηχανών...
ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ
[ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ]
Τη λένε ακόμη... KGB
Ο Γενικός Γραμματέας του κόμματος ονομάζεται, πλέον, Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αλλά
κυβερνά ακριβώς με τις ίδιες δομές...
Το ταξίδι στη Λευκορωσία το 2004 είναι ένα ταξίδι στο χρόνο. Το άγαλμα του Λένιν, που
μέχρι τη δεκαετία του ?80 καλωσόριζε τους επισκέπτες σε κάθε πόλη της τότε Σοβιετικής
Ένωσης, εξακολουθεί να υπάρχει στην κεντρική πλατεία του Μινσκ. Οι κάτοικοι της
πρωτεύουσας αποφεύγουν τις πολιτικές συζητήσεις, βλέπουν καχύποπτα κάθε ξένο που
προσπαθεί ν? ανοίξει τέτοια κουβέντα και οι άνδρες των μυστικών υπηρεσιών κυκλοφορούν
παντού με τα μαύρα κουστούμια και τις γκρι καμπαρντίνες τους. Όσο για τη μυστική
υπηρεσία..., ονομάζεται ακόμη KGB.
Στη Λευκορωσία, το μόνο που έχει αλλάξει από την εποχή του σοβιετικού καθεστώτος είναι οι
τίτλοι των προσώπων που τη διοικούν. Ο Γραμματέας του Κ.Κ. λέγεται τώρα Πρόεδρος της
Δημοκρατίας, αλλά κυβερνά τη χώρα με το ίδιο σύστημα. Την τοπική εξουσία ασκεί μια
τριμελής επιτροπή, αποτελούμενη από τον εκπρόσωπο του κόμματος, έναν εκλεγμένο τοπικό
άρχοντα και το διοικητή της τοπικής υπηρεσίας της KGB.
Στις τελευταίες εκλογές, πάνω από το 30% των υποψηφιοτήτων ακυρώθηκαν από τα δικαστήρια ή
οι ίδιοι οι υποψήφιοι αναγκάστηκαν να αποσυρθούν, έπειτα από απειλές που δέχθηκαν από την
KGB.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση δημοσιογράφου-εκδότριας μεγάλης εφημερίδας η οποία
ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της για την προεδρία της χώρας. Όπως γράφει η σουηδική
εφημερίδα Aftonbladet, το υπουργείο Οικονομικών ανακάλυψε ότι στη φορολογική της δήλωση
είχε ξεχάσει να συμπεριλάβει ένα έσοδο 0,05 ευρώ! Αμέσως δεσμεύτηκαν οι λογαριασμοί της
εταιρείας, τα τυπογραφεία αναγκάστηκαν να σταματήσουν την εκτύπωση της εφημερίδας της και
το Aνώτατο Δικαστήριο της στέρησε τα πολιτικά της δικαιώματα.
Το καθεστώς του προέδρου Λουκασένκο είναι από τα πλέον διεφθαρμένα του κόσμου και η
Ευρωπαϊκή Ένωση παίρνει μέτρα για την απομόνωση της χώρας. Πρόσφατα, και η Ελλάδα
απαγόρευσε την επίσκεψη του Λευκορώσου υπουργού Αθλητισμού για τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Ο δικτάτορας Λουκασένκο, πάντως, εξακολουθεί να είναι ισχυρός. Οργανώνει τώρα δημοψήφισμα
για την αναθεώρηση του συντάγματος, ώστε να μπορέσει να εκλεγεί για τρίτη φορά. Σύμφωνα
με τη νομοθεσία, η τρίτη του θητεία μπορεί να επικυρωθεί ακόμη κι αν λάβει το 30% των
ψήφων.
ΠΑΛΜΕ
[ΥΠΟΘΕΣΗ ΠΑΛΜΕ]
Πάει και ο υποψήφιος δολοφόνος
Στις 29 Σεπτεμβρίου πέθανε, σε νοσοκομείο της Στοκχόλμης, ο Κρίστερ Πέτερσον, υπ? αριθμόν
ένα ύποπτος για τη δολοφονία του πρώην πρωθυπουργού Όλαφ Πάλμε το Φεβρουάριο του 1986.
Ο Πέτερσον συνελήφθη από την αστυνομία στις 15 Σεπτεμβρίου, για μικροαπάτες. Ήταν
μεθυσμένος και είχε δυνατούς πόνους στην ωμοπλάτη, γι? αυτό στάλθηκε στο νοσοκομείο. Την
επομένη βρέθηκε σε κατάσταση αφασίας, με εγκεφαλικές κακώσεις και εσωτερική αιμορραγία.
Πέθανε χωρίς να ανακτήσει τις αισθήσεις του και παραμένει άγνωστο πώς χτύπησε.
Είχε καταδικαστεί πρωτοδίκως σε ισόβια κάθειρξη για τη δολοφονία του Πάλμε, αλλά εν
συνεχεία απαλλάχθηκε από το εφετείο. Δε βρέθηκαν αποδεικτικά στοιχεία για να
στοιχειοθετηθεί η ενοχή του και ουδέποτε εντοπίστηκε το φονικό όπλο.
Όπως δήλωσε ο γιος του Πάλμε, Γιοακίμ, ο Κρίστερ Πέτερσον είχε τελευταία ζητήσει να
επικοινωνήσει με την οικογένεια, κίνηση που ερμηνεύτηκε ως πρόθεση να ομολογήσει την
ενοχή του. Ωστόσο, η συνάντηση δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.
Τώρα, η αστυνομία διερευνά το θάνατο του Πέτερσον, ενώ δεν αποκλείεται να
επαναδραστηριοποιηθεί η ειδική επιτροπή, η λεγόμενη «Ομάδα Πάλμε», που διερευνά την
υπόθεση από το 1986. Αν και, όπως δήλωσε η αρμόδια εισαγγελέας, Ανέτα Μπλίντμπεργκ, από
τη στιγμή που το αίτημά της για επανάληψη της δίκης απορρίφθηκε από το Aνώτατο
Δικαστήριο, ο Κρίστερ Πέτερσον είχε διαγραφεί από τη λίστα των υπόπτων.
ΥΠΟΒΡΥΧΙΟ
[ΗΠΑ-ΣΟΥΗΔΙΑ]
Ενοικιάζεται υποβρύχιο...
... από πρώτο χέρι, καλοσυντηρημένο, ατρακάριστο, πολλά έξτρα.
Όταν υπάρχει έλλειψη εχθρών, αλλά τους χρειάζεσαι, δεν υπάρχει λόγος να τους
δημιουργήσεις. Μπορείς να τους... νοικιάσεις!
Μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, οι Αμερικανοί αντιμετωπίζουν πρόβλημα. Δεν έχουν,
πλέον, εχθρούς για να αντιπαλέψουν στην παγκόσμια κυριαρχία, όπως τότε με τη Σοβιετική
Ένωση. Τώρα, οι εχθροί τους είναι ή αθέατοι τρομοκράτες τύπου Αλ Κάιντα ή χώρες όπως το
Αφγανιστάν και το Ιράκ, με τοπική μόνο κυριαρχία, οι οποίες στους πολέμους που διεξάγουν
χρησιμοποιούν περιορισμένες στρατιωτικές δυνάμεις.
Τι θα κάνουν, όμως, με τις υπόλοιπες μονάδες, όπως το ναυτικό τους, που χρόνια τώρα δεν
έχει καμία εμπειρία πολέμου, π.χ., εμπλοκή με εχθρικά υποβρύχια στον ανοικτό ωκεανό;
Είδαν κι απόειδαν, λοιπόν, ότι το ναυτικό τους κινδυνεύει να γίνει μη αξιόμαχο, κι
άρχισαν να ψάχνουν «εχθρούς». Να φτιάξουν δεν είναι και τόσο εύκολο και μάλλον
αποδεικνύεται δαπανηρό. Έτσι, σκέφτηκαν να νοικιάσουν υποβρύχια από άλλες, μη συμμαχικές
τους χώρες, που θα παίξουν το ρόλο του εχθρού. Απευθύνθηκαν στην ουδέτερη Σουηδία, η
οποία διαθέτει υποβρύχια δικής της κατασκευής με δικά τους οπλικά συστήματα και
τεχνολογία. Πρότειναν, λοιπόν, στο σουηδικό ναυτικό να τους νοικιάσει ένα υποβρύχιο
τελευταίας τεχνολογίας για διάστημα ενός έως τριών χρόνων, το οποίο θα λαμβάνει μέρος στα
γυμνάσια του αμερικανικού στόλου ως εχθρικός στόχος.
Και οι Σουηδοί... το σκέφτονται. Το θέμα τέθηκε προς συζήτηση στη Βουλή, στις 25
Σεπτεμβρίου, όπου οι Πράσινοι και οι Κομμουνιστές προέβαλαν αντιρρήσεις. Τα άλλα, όμως,
κόμματα, συμπεριλαμβανομένου και του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού, πιστεύουν ότι δεν
είναι κακή ιδέα. Ως επιχειρήματα προβάλλουν το μεγάλο χρηματικό ποσό που είναι
διατεθειμένες να πληρώσουν οι ΗΠΑ (δεν ανακοινώθηκε το ύψος του ποσού), καθώς και την
πολεμική εμπειρία που θα αποκομίσει το πλήρωμα του υποβρυχίου. Μάλιστα, συζητήθηκε και η
επιχειρηματική εκμετάλλευση ενός τέτοιου ενδεχομένου.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα σουηδικών εφημερίδων, δεν αποκλείεται η ίδρυση κρατικής εταιρείας
η οποία θα ενοικιάζει όχι μόνο υποβρύχια, αλλά και άλλα σκάφη ή οπλικά συστήματα σε χώρες
που χρειάζονται «εχθρικούς στόχους».
ΑΓΓΕΛΙΕΣ
[ΕΡΧΕΤΑΙ ΟΔΗΓΙΑ]
Πολιτικά ορθές αγγελίες
«Ενοικιάζεται διαμέρισμα (...), αποκλείονται ξένοι (...)» ή «Ενοικιάζεται δωμάτιο σε
φοιτήτρια ή κοπέλα μέχρι 30 χρόνων».
Μικρές αγγελίες δημοσιευμένες σε εφημερίδες ή κολλημένες σε στάσεις λεωφορείων και
σουπερμάρκετ, όταν οι ιδιοκτήτες κατοικιών επιλέγουν τους υποψήφιους ενοικιαστές τους.
Κριτήριο, οι προσωπικές τους προτιμήσεις, οι κοινωνικές ή φυλετικές -ακόμη και
θρησκευτικές- προκαταλήψεις.
Πολύ σύντομα, μια οδηγία της ΕΕ θα βάλει τέρμα σ? αυτήν την αυθαιρεσία. Οι αγγελίες
ενοικίασης θα περιέχουν μόνο στοιχεία της κατοικίας, περιοχή, ύψος ενοικίου και τηλέφωνο
ή διεύθυνση.
Οι περισσότερες χώρες-μέλη της ΕΕ έχουν συμφωνήσει σε μια ενιαία πολιτική στο θέμα της
ενοικίασης σπιτιών, εκτός από την Αγγλία. Ειδικά οι ιδιοκτήτες που ενοικιάζουν επιπλωμένα
δωμάτια αντιδρούν σε αυτό το ενδεχόμενο κι επιμένουν να επιλέγουν αυτοί τους ενοικιαστές
τους. Το θέμα έφτασε μέχρι τη Βουλή των Λόρδων, που, σε ψήφισμά της, καλεί την ΕΕ να μη
συμπεριλάβει στην οδηγία της τα ενοικιαζόμενα δωμάτια που βρίσκονται μέσα στο σπίτι ή το
διαμέρισμα οικογενειών, καθώς, εάν οι ιδιοκτήτες στερηθούν το δικαίωμα επιλογής, θα
παρουσιαστεί έλλειψη τέτοιων δωματίων.
Από την άλλη, εφημερίδες όπως η Sun καταγγέλλουν κύκλωμα εκμετάλλευσης νεαρών γυναικών,
που πέφτουν θύματα οργανωμένης πορνείας, ή απλώς σεξουαλικά πεινασμένων (κυρίως
ηλικιωμένων) ανδρών-ιδιοκτητών.