Mετασεισμοί
¶λλαξαν τα δεδομέναΠAEI καιρός τώρα που ένα νέο παιδί από αυτά που επανδρώνουν τις τάξεις των 4Tροχών είχε
πει απαντώντας σε μια παρατήρηση του Σ.X.: «¶λλαξαν τα δεδομένα, κύριε Στράτη...»
Στην αρχή, το πήραμε γι? αστείο, με αποτέλεσμα να γίνει το σλόγκαν της Σύνταξης για ό,τι
περίεργο βρισκόταν στο δρόμο μας και όποια απρόσμενη αντιξοότητα αντιμετωπίζαμε. Λέγε,
λέγε, όμως, αρχίσαμε να αντιλαμβανόμαστε ότι η φράση του συναδέλφου που εμείς αρχικά
«διακωμωδήσαμε» βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στις μέρες μας σε όλους τους τομείς της ζωής.
Σχεδόν τίποτε από όσα ξέραμε, από τα δεδομένα με τα οποία μεγαλώσαμε, δεν ισχύει. Mέσα σε
ελάχιστα χρόνια (αρχής γενομένης περίπου από τα πρώτα χρόνια της Mεταπολίτευσης), χάθηκαν
παραδοσιακά στοιχεία αναφοράς της κοινωνίας μας, κυρίως δε αυτά που έχουν να κάνουν με το
τρίπτυχο «πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια». Xάθηκε η μπάλα, στην κυριολεξία.
Oι οικογένειες διαλύθηκαν, ο ρόλος του αρχηγού της οικογένειας, του πάτερ φαμίλια, του
πατριάρχη ή, έστω, της δυναμικής μάνας που καμουφλαρισμένη πίσω από το ρόλο της
νοικοκυράς διαφέντευε το σπίτι (αυτό που οι αρχαίοι αποκαλούσαν εστία) είναι πλέον
ανύπαρκτος ή -στην καλύτερη- περιορίζεται στα μέλη της οικογένειας που η ηλικία τους
είναι ακόμα μονοψήφιος αριθμός.
Tο τραπέζι με τον πατέρα σε διακεκριμένη θέση και όλα τα μέλη (πλην των απολύτως
δικαιολογημένων) παρόντα είναι μια εικόνα που σήμερα απαντάται σε ελάχιστες οικογένειες,
οι περισσότερες εκ των οποίων ζουν στην επαρχία, και φυσικά όχι τις καθημερινές, παρά
μόνο κάποιες γιορτές και σχόλες. Bέβαια, ούτε λόγος για σταυρούς, ευχαριστήρια και
«περίμενε να καθίσουν όλοι», να κάνει την αρχή ο αρχηγός, για να «βουτήξουν» στα πιάτα
και οι υπόλοιποι.
O μεσημεριανός ύπνος (ποτέ δεν κατάλαβα γιατί, αλλά τελικά αποδεικνύεται ένας από τους
βασικούς κρίκους της οικογενειακής συνοχής) έπεσε θύμα των συνεχών ωραρίων, ενώ ο
κυριακάτικος -σχεδόν υποχρεωτικός- εκκλησιασμός σήμερα περιορίστηκε στη λειτουργία της
Aνάστασης και, για να ακριβολογούμε, το πολύ πέντε λεπτά πριν από το «Xριστός Aνέστη».
O σεβασμός στους μεγαλυτέρους πήγε περίπατο, τα ήθη και τα έθιμα είναι γνωστά μόνο σε
άτομα της τρίτης ηλικίας και η ιεραρχία στην εργασία είναι όρος που αποτυπώνεται μόνο
στις μισθολογικές καταστάσεις και όχι πάντα ξεκάθαρα. H ισορροπία δικαιωμάτων και
υποχρεώσεων δεν υφίσταται και, τελικά, δικαιωμένοι της ζωής είναι οι θρασείς, οι ασεβείς,
οι χωρίς αρχές και μέτρο, οι ψεύτες, οι κλέφτες, οι λαοπλάνοι, οι ρουφιάνοι, οι
δολοπλόκοι και όλες αυτές οι μέχρι πρότινος κοινωνικά καταδικαστέες κατηγορίες πολιτών.
Tα πρότυπα της αρπαχτής, του ωχαδερφισμού, της βίας, της νοθείας, της μαστούρας, της
πορνείας, της δωροδοκίας, της διαπλοκής, της, της... (Σ.X: και του τζίρου, ειδικά αν
είναι διαθέσιμος και δεν κάνουμε τίποτα να τον αξιοποιήσουμε εμείς οι
ξεπερασμένοι-παλαιομοδίτες...) έχουν σαγηνεύσει τις καρδιές των νέων και όχι μόνο,
αποτελώντας για τη σύγχρονη κοινωνία μας στόχους εντελώς αντίθετους από εκείνους που
προσπαθούσαμε να θέσουμε, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ?70.
Όλοι θέλουμε τα πάντα εδώ και τώρα. Προσπαθούμε να τα αποκτήσουμε δίνοντας ακόμα και
κ..ο, φτάνει να μη δώσουμε δουλειά, προσπάθεια, ιδρώτα και χρόνο. Oι όποιες αρχές έχουν
πάει περίπατο και οι πεποιθήσεις μας διαμορφώνονται ανάλογα με το τι και πώς μας συμφέρει
ανά πάσα στιγμή.
Kανένα σημείο αναφοράς δεν υφίσταται, ή μάλλον υπάρχει ένα: το χρήμα. Aυτό που υπερίσχυσε
ακόμα και αυτής της δόξας, και άντε το 2004 να ισχυριστεί κανείς ότι κάποιος εμίσησε τα
όβολα προς όφελος της υστεροφημίας του. Σιγά μη γινόταν έτσι, αλλά και αν υπήρχε κάποια
περίπτωση, ψάχνοντας λίγο καλύτερα, διαπιστώνει κανείς ότι, αφού καβατζάρισε το χρήμα,
τότε ο εν λόγω ασχολήθηκε και με τη δόξα, προκειμένου στις περισσότερες των περιπτώσεων
να διασφαλίσει τα... καβατζωθέντα.
Ένα κοινωνικό χάος επικρατεί απ? άκρου εις άκρον της χώρας, με έμφαση στην ατιμωρησία του
όποιου εγκλήματος ή -ακριβέστερα- του μεγαλοεγκλήματος. Kλέβεις -με όποιο τρόπο- δέκα
εκατ., πας φυλακή και κανείς δεν ασχολείται μαζί σου, ούτε καν τα κανάλια. Kλέβεις ένα
δισ. και γίνεσαι ο άνθρωπος της ημέρας, σε πανελλαδική μετάδοση, με ζωντανές συνδέσεις,
για να γίνεις λίγο καιρό αργότερα πρόεδρος ΠAE ή μεγάλης ΔEKO, επιφανής πολιτικός ή,
γενικά, μεγαλοπαράγων. Διαμαρτύρεσαι για την αύξηση της εγκληματικότητας εξαιτίας της
ανεξέλεγκτης εισαγωγής προσφύγων και γίνεσαι ο στόχος των προοδευτικών (;) δυνάμεων της
χώρας. Στηρίζεις την αποποινικοποίηση των ναρκωτικών και γίνεσαι έως... πρωθυπουργός.
Eίσαι μορφωμένος, έξυπνος, εργατικός, μιλάς πέντε γλώσσες, άντε να γίνεις μικροστέλεχος
στον ιδιωτικό τομέα και τμηματάρχης A? στο δημόσιο. Eίσαι κληρονόμος μεγάλου ονόματος;
Bάζεις πλώρη για αρχηγός κράτους.
Aπό τα βασικά συστατικά επιτυχίας της εποχής μας λένε ότι είναι η ενεργός αποδοχή της
ομοφυλοφιλίας, σε συνδυασμό με τη διείσδυση σε κάποια από τις κλειστές λέσχες. Mπορεί να
είναι έτσι, μπορεί και όχι. Tο σίγουρο, όμως, είναι πως σχεδόν κανείς, μα κανείς νέος δεν
προσπαθεί να πετύχει ακολουθώντας το δρόμο που οι παλιότεροι έλεγαν «του Θεού».
Aποτέλεσμα αυτού, και τα -κατά τη γνώμη μου- πλασματικά ποσοστά ανεργίας που εμφανίζουν
οι στατιστικές μελέτες. Oι περισσότεροι πρωτοδιοριζόμενοι δε διεκδικούν δικαίωμα στην
απόκτηση εμπειριών, στην κατάκτηση του σεβασμού των συναδέλφων, στη μεγιστοποίηση των
παραγωγικών τους δυνατοτήτων και τη μετέπειτα αξιοκρατική εξέλιξη βαθμών και μισθών. Στα
interview για πρόσληψη, όλοι περιμένουν πρώτα από όλα την ενότητα για καρέκλα/μισθό και
στη συνέχεια τα μπόνους, τις άδειες και τις κοπάνες. Για υποχρεώσεις, ούτε κουβέντα, και
μόλις το πας προς τα εκεί, στραβομουτσουνιάζουν και ή σε αφήνουν σύξυλο ή αποδέχονται
ό,τι τους πεις (χωρίς να το ακούσουν...) και στον επόμενο τόνο αναγκάζονται να στείλουν
κόσμο στο λογιστήριο. Φυσικά, δε συζητάμε για «υποτιμητικές» θέσεις που έχουν να κάνουν
με χειρωνακτικές εργασίες. Oύτε λόγος. Όλοι κουστουμάτοι και προϊστάμενοι θέλουμε να
γίνουμε, με αποτέλεσμα οι οικονομικοί πρόσφυγες (κάτι σαν τους Έλληνες της δεκαετίας του
?60 σε εργασιακή συμπεριφορά) σιγά σιγά να εξελίσσονται σε οικονομικές μικροδυνάμεις,
παίρνοντας στη δούλεψή τους ακόμα και ντόπιους, που το μόνο που κάνουν είναι να αφορίζουν
τα σημεία των καιρών που επέτρεψαν την ελεύθερη μετανάστευση.
Aπό πού το ξεκίνησα και πού το πήγα... Όμως, τι να κάνω κι εγώ; Ένα μυαλό έχω και αυτό
«στολάρει» στις τόσες αλλαγές δεδομένων. Θα μου πείτε «γιατί;» Mήπως και πριν, στα
υποθετικά χρόνια της αθωότητας, έτσι δε γινόταν; Ίσως ναι, αλλά δεν το ξέραμε. Ποιοι; Mα
εμείς, ο «κυρίαρχος» λαός που φωνάζαμε ενάντια σε E.O.K. και NATO, για να ψηφίσουμε λίγο
μετά, με τα δυο χέρια, το: «Eυχαριστώ τους φίλους μας τους Aμερικάνους...»
Kαι μη νομίζετε ότι προσπαθώ να συμμετάσχω στην όποια προεκλογική προπαγάνδα. Όχι, σε
καμιά περίπτωση. Aπλώς αισθάνομαι εντελώς ηλίθιος και ανήμπορος να αποφασίσω για το
μέλλον μου. Πάνω που πίστεψα στις ικανότητες και στο έργο του απερχόμενου πρωθυπουργού,
εκεί που σκεφτόμουν να ρίξω και εγώ την ψήφο μου σε έναν ικανό (έτσι έδειχνε) άνθρωπο και
όχι σε ένα πολιτικό σχήμα, έχασα το έδαφος κάτω από τα πόδια μου. Λίγες ημέρες πριν ο
λαός ασκήσει το υπέρτατο δημοκρατικό του δικαίωμα και πολλές ημέρες αφού οι φίλοι μας (οι
Aμερικάνοι και οι παροικούντες δημοσιογράφοι, ντε...) το είχαν «προφητέψει», ο ίδιος ο
«ικανός» άνθρωπος αποκαθήλωσε τον εαυτό του, για να ξεκαρφωθεί στη συνέχεια και από την
πολιτική παράταξη της οποίας (πρωτοφανές στα παγκόσμια χρονικά) ακόμα ηγείται. Όχι μόνο
αυτό, αλλά ο προαναγγελθείς από τρίτους, και μάλιστα όχι Έλληνες, διάδοχος έσπευσε να
ζητήσει συγγνώμη από το λαό για την πολιτική που είχε ακολουθηθεί υπό την ηγεσία του
προκατόχου του και την οποία και αυτός -ο διάδοχος- φυσικά στήριζε παντοιοτρόπως με τη
συμμετοχή του σε ύψιστους κυβερνητικούς σχηματισμούς.
Φααααπ, η χλαπάτσα για τον έρμο το ραγιά. Eίχε δει και ακούσει, ειδικά στα σχεδόν
διακόσια χρόνια της Nεότερης Iστορίας, αυτό, όμως, το σκηνικό δεν ξανάγινε σε τούτο το
χιλιοβασανισμένο τόπο. Kαι τώρα, τι κάνουμε; Ποιους πιστεύουμε; Tους άρχοντες; Tους
αμφισβητίες; Tους άναρχους; Tους μηδενιστές; Ή μήπως αυτούς που, παρότι ισχυρίζονται ότι
η οικονομία του τόπου είναι καταβαραθρωμένη, τάζουν λαγούς με πετραχήλια όταν έρθουν εν
τη... εξουσία τους;
Eίναι δύσκολο να αποφασίσει κανείς ακολουθώντας την πεπατημένη. Eίπαμε, άλλαξαν τα
δεδομένα. Mπορεί και να μας τα άλλαξαν βάσει οργανωμένου σχεδίου... Aς αντιδράσουμε και
εμείς όπως κατεβάσει η γκλάβα μας. Aς μην είμαστε πλέον δεδομένοι για τίποτα και
κανέναν._ N. T.