Fyodor Yurchikhin
Τετρακόσιοι τριάντα δύο άνθρωποι στην ιστορία έχουν ταξιδέψει στο διάστημα. Ένας από
αυτούς είναι ο -ελληνικής καταγωγής- κοσμοναύτης Φίοντορ Γιουρτσίκιν.
Συνέντευξη: ¶κης Τεμπερίδης
Φωτογραφίες: Space Adventures/Marcel Gubaidulin, NASA
ΞΗΜΕΡΩΜΑΤΑ στη Μόσχα. Χιονίζει για τα καλά από το προηγούμενο βράδυ, η θερμοκρασία είναι
στους ?30°C και οι δρόμοι της πόλης είναι καλυμμένοι από ένα μίγμα λάσπης και χιονιού. Ο
Σάσα, ο οδηγός μας, διορθώνει συνεχώς με ανάποδο τιμόνι το Omega στη γλιστερή λεωφόρο που
οδηγεί στο Zvyozdniy Gorodok ή, αλλιώς, στο Kέντρο Eκπαίδευσης Kοσμοναυτών «Γιούρι
Γκαγκάριν», γνωστό και ως Star City, πενήντα χιλιόμετρα έξω από τη Μόσχα. Στην είσοδο της
διαστημούπολης αυτής των πέντε χιλιάδων κατοίκων, που θυμίζει πανεπιστημιακό campus,
συναντάμε το Φίοντορ Γιουρτσίκιν, το Ρώσο κοσμοναύτη ελληνικής καταγωγής που πέταξε, στο
πλαίσιο της αποστολής STS-112 της NASA, με το διαστημικό λεωφορείο Atlantis στο Διεθνή
Διαστημικό Σταθμό ISS τον Οκτώβριο του 2002. Με το Γιουρτσίκιν είχαμε μιλήσει αρκετές
φορές στο τηλέφωνο μέχρι να κλείσουμε το ραντεβού. «Πρέπει να τον γνωρίσεις, είναι
εκπληκτικός ο Θόδωρος», μας είχε πει ο Κ.Κ. μετά το δικό του ταξίδι στη Ρωσία, τρεις
μήνες πριν. Πράγματι, ο συνομιλητής μας αποδεικνύεται συμπαθής, όχι μόνο χάρη στη
φυσιογνωμία του, αλλά και στην ιδιαίτερη ?ποντιακή, ουσιαστικά? προφορά του όταν μιλάει
ελληνικά. Πάνω απ? όλα, είναι ένας ευγενής, ταπεινόφρων ?σχεδόν ντροπαλός? 45άρης,
οποίος, παρά τα όσα έχει κάνει στη ζωή του, δεν παρουσιάζει ίχνος αλαζονείας.
Με συνωμοτικό ύφος και τη... στρατιωτική ταυτότητα του Μαρσέλ, του φωτογράφου της Space
Adventures, περνάμε την κεντρική είσοδο και παρκάρουμε έξω από το κτίριο που φιλοξενεί
τους εκπαιδευόμενους κοσμοναύτες. Το περιβάλλον στο εσωτερικό του «μυρίζει» δημόσια
υπηρεσία μέχρι που ανοίγουμε μια πόρτα και μπαίνουμε σε ένα μεγάλο δωμάτιο με κόκκινη
ταπετσαρία, μια υδρόγειο στον τοίχο, λευκά δερμάτινα καθίσματα, τηλεόραση και μηχανή του
καφέ. Εδώ ξεκουράζονται στα διαλείμματά τους οι κοσμοναύτες. Ο Φίοντορ μιλά ελληνικά με
δυσκολία, ωστόσο, θέλει να τα μάθει καλά το συντομότερο. Γι? αυτό, παράκλησή του είναι η
συνέντευξη να γίνει στη γλώσσα μας. Στην επόμενη μιάμιση ώρα, θα ακούσουμε μόνο όμορφες
ιστορίες: για την παιδική του ηλικία, για την εκπαίδευσή του, για τη σχέση του με την
Ελλάδα και, βέβαια, για το εκπληρωμένο όνειρο της ζωής του, την εντεκαήμερη παραμονή του
στον ISS, το «σπίτι με την καλύτερη θέα στον πλανήτη μας».
Φίοντορ, ποια ακριβώς είναι η καταγωγή σου;
Οι δύο γιαγιάδες μου και ο ένας παππούς μου ?από τη μητέρα μου- είναι Έλληνες. Βρέθηκαν
στη Γεωργία μετά το 1910, με τη γενοκτονία των Ποντίων. Ο πατέρας μου, 72 χρόνων σήμερα,
γεννήθηκε στο Μπατούμι και η μητέρα μου στην Τσάλκα. Σήμερα, δουλεύουν σε εργοστάσιο
επίπλων στη Σίνδο. Στην Ελλάδα, πρώτη φορά ήρθα το ?97 με την οικογένειά μου και από τότε
την έχω επισκεπτεί συνολικά επτά, οκτώ φορές. Πέρυσι τέτοιον καιρό δε μιλούσα ελληνικά,
γι? αυτό και χρειάζομαι εξάσκηση.
Σκοπεύεις να ζήσεις στην Eλλάδα;
Ακόμα δεν ξέρω, ούτε και μπορώ να ξέρω, γιατί εκεί δεν έχει διαστημικό πρόγραμμα. Όνειρό
μου είναι να πάει ο πρώτος Έλληνας στο διάστημα. Μπορεί να λένε ότι είμαι εγώ αυτός, αλλά
πρέπει να πάει κάποιος άλλος, γιατί η Ελλάδα πρέπει επιτέλους να μπει στη λέσχη των ?31
σήμερα? χωρών που έχουν κοσμοναύτη.
Τι πρέπει να γίνει για να πάει ένας Έλληνας στο διάστημα;
Πρέπει να πληρώσει για να πετάξει, γιατί η χώρα δεν είναι μέλος της ESA (Ευρωπαϊκή
Διαστημική Υπηρεσία), ούτε έχει τη δική της διαστημική υπηρεσία. Σκοπός, όμως, δεν είναι
να πάει κάποιος ως τουρίστας, αλλά ως επαγγελματίας. Μετά το ατύχημα του Columbia, μόνο
στη Ρωσία σου δίνεται τέτοια ευκαιρία.
Πόσο θα κόστιζε για την ελληνική κυβέρνηση ένα τέτοιο εγχείρημα;
Eίκοσι εκατομμύρια δολάρια μαζί με οκτώ, δέκα μήνες εκπαίδευση.
Όταν επισκέφθηκες πρόσφατα την Ελλάδα, έκανες κάποιες επαφές για το σκοπό αυτό;
Μίλησα με όλους, από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Πρωθυπουργό μέχρι τον κ.
Καραμανλή, τον κ. Παπανδρέου και τον κ. Τσοχατζόπουλο. Είναι σημαντικό για την Ελλάδα να
μπει στη λέσχη των χωρών που έχουν δικό τους αστροναύτη, γιατί είναι ένα νέο επάγγελμα το
οποίο μπορεί να βοηθήσει αρκετούς επιστήμονες, αλλά και την ίδια τη χώρα να αναπτύξει
νέες τεχνολογίες. Υπάρχουν πολλοί Έλληνες επιστήμονες που έχουν σπουδάσει στο εξωτερικό
αστροφυσική ή αστρονομία και αναγκάζονται να δουλεύουν σε ξένες χώρες, γιατί στην Ελλάδα
δεν υπάρχουν θέσεις. Παράλληλα, ένα τέτοιο εγχείρημα μπορεί να βοηθήσει και σε άλλους
τομείς, όπως η ιατρική και η βιολογία. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα, για να καταλάβετε πόσο
σημαντική είναι η διαστημική έρευνα για μια χώρα. Πριν από πολλά χρόνια, Αμερικανοί
επιστήμονες ζήτησαν από μαθητές προτάσεις για διαστημικά πειράματα. Πήραν πάνω από 3.000.
Tα περίπου εκατό πειράματα που έγιναν από τότε στο διάστημα ήταν ιδέες των παιδιών!
Πώς αντέδρασαν στην πρότασή σου;
Όλοι αντέδρασαν θετικά, αλλά κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει τώρα. Τους είπα ότι μπορούμε
να διοργανώσουμε ένα εθνικό λαχείο και τα χρήματά του να διατεθούν στο πρότζεκτ.
Προέχουν, βλέπετε, οι εκλογές και οι Ολυμπιακοί. Από το 2005, με καινούργια κυβέρνηση,
ίσως να μπορέσει να γίνει κάτι... Πριν από χιλιάδες χρόνια, οι Έλληνες είχαν τους
αργοναύτες. Σήμερα, θα έπρεπε να είχαν τους δικούς τους «αστροαργοναύτες».
Aπό πότε είχες το όνειρο να γίνεις κοσμοναύτης;
Θυμάμαι μια μέρα το ?61 -ήμουν δύο χρόνων-, όταν ο πατέρας μου ήρθε από τη δουλειά, που
με πήρε στην πλάτη και με πήγε στην πλατεία του Μπατούμι, για να γιορτάσουμε την πρώτη
αποστολή του Γιούρι Γκαγκάριν. Από τότε, όταν παίζαμε, λέγαμε: «Ποιος είναι ο πρώτος, ο
ήρωας; Ο Γκαγκάριν!» Όποιο παιδί ρωτούσες τι ήθελε να γίνει, Γκαγκάριν, θα σου απαντούσε,
αν ήταν αγοράκι, ή Τερεσκόβα (η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης), αν ήταν κοριτσάκι. Στο
σχολείο, όταν με ρωτούσαν τι ήθελα να γίνω, ή τερματοφύλακας -έλεγα- ή κοσμοναύτης. Όταν
έγινα δέκα χρόνων, ήμουν πλέον σίγουρος ότι ήθελα να γίνω κοσμοναύτης.
Και πώς κατάφερες να εκπληρώσεις το όνειρό σου;
Για να γίνει αυτό, είχες τις εξής επιλογές: να γίνεις πιλότος ή μηχανικός αεροσκαφών ή
ιατρός ή επιστήμων. Εγώ, όμως, δεν ήθελα να γίνω πιλότος. Δε μου άρεσαν τα αεροπλάνα,
χώρια που μπορεί και να με απέρριπταν κατά τις ιατρικές εξετάσεις. Ήθελα να δουλεύω στο
διάστημα. Πήγα, λοιπόν, στο Ινστιτούτο Αεροπορίας της Μόσχας (ΜΑΙ), γιατί από εκεί είχαν
βγει είκοσι κοσμοναύτες. Το ?83 πήρα πτυχίο και προσλήφθηκα στο RSC Energia, που είχε
ιδρύσει ο Κορολιόφ, ο πρώτος σχεδιαστής πυραύλων στον κόσμο και δημιουργός των Vostok,
Sputnik, Soyuz κ.ά. Δούλεψα στο Kέντρο Eλέγχου Διαστημικών Πτήσεων δεκατέσσερα χρόνια και
όλο αυτό το διάστημα έδινα εξετάσεις για κοσμοναύτης. Το ?97 κατάφερα να είμαι υποψήφιος
κοσμοναύτης και το ?99, αφού πήρα το δίπλωμα, ήρθα στο Star City. Το 2001 μου είπαν: «Eσύ
θα είσαι ο πρώτος που θα πάει με το διαστημικό λεωφορείο».
Η εκπαίδευσή σου στις ΗΠΑ τι περιελάμβανε;
¶ρχισα το Σεπτέμβριο του 2001 ως μέλος πληρώματος. Όλα τα μέλη εκπαιδευτήκαμε στο
Κανάβεραλ, στο Χάντσβιλ και, κυρίως, στο Χιούστον. Ήρθαμε μια φορά και στο Star City, για
να εκπαιδευτούμε στο ρωσικό τμήμα του ISS. Ξεκινήσαμε την εκπαίδευση με στόχο να
πετάξουμε τον Αύγουστο του 2002 και, τελικά, φύγαμε τον Οκτώβριο.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στην εκπαίδευση των Αμερικανών και των Ρώσων;
Νομίζω ότι οι αστροναύτες εκπαιδεύονται πιο πολύ πρακτικά και λιγότερο θεωρητικά. Στη
Ρωσία όμως, ως υποψήφιος κοσμοναύτης, πρώτα ολοκληρώνεις τη θεωρία και μετά περνάς στην
πράξη.
Στην αποστολή STS-112 ποιος ήταν ο ρόλος σου;
Ήμουν mission specialist, με αποστολή την προετοιμασία των συναδέλφων μου για διαστημικό
περίπατο. Είχα την ευθύνη προετοιμασίας και ελέγχου της ειδικής στολής ΕMU
(Extravehicular Mobility Unit), αλλά και της φωτογράφισης της αποστολής. Τράβηξα πολλές
φωτογραφίες της Γης, μεταξύ των οποίων τη Θεσσαλονίκη και το Μπατούμι, ενώ ήμουν και
υπεύθυνος τροφοδοσίας του ISS με νερό.
Να θυμηθούμε την πτήση σου ξεκινώντας από την εκτόξευση;
Στην εκτόξευση, αφού μας ετοιμάσουν, καθόμαστε όλοι μέσα και περιμένουμε. Ο κυβερνήτης
και η πιλότος επικοινωνούν με το έδαφος και κάνουν όλους τους ελέγχους. Τα πρώτα 9 λεπτά
της αντίστροφης μέτρησης είναι πολύ δύσκολα. Ακολουθεί η απογείωση, όπου «τραβάμε»
συνεχώς 3g, και μετά ?μέσα σε μια στιγμή? πέφτουμε στο 0g, κάτι πολύ ενδιαφέρον για εμάς.
Πώς ήταν οι πρώτες ώρες χωρίς βαρύτητα;
Tις πρώτες τέσσερις ώρες, ήταν πολύ δύσκολα. Είχαμε κάποια προβλήματα, γιατί όλο το αίμα
ανεβαίνει στο κεφάλι -αν έβλεπες τα πρόσωπά μας, ήταν κόκκινα-, ενώ ελέγχαμε και τους
καρδιακούς παλμούς· ο δικός μου ήταν νορμάλ -γύρω στους 100-, λόγω συγκίνησης.
Τι κάνατε την πρώτη μέρα στο διάστημα;
Προετοιμασίες κυρίως. Πακετάραμε τις πορτοκαλί χρώματος στολές για την προσγείωση, ενώ
προετοιμάσαμε το νερό και το φαγητό, την τουαλέτα και τις τσάντες μας, γιατί τη δεύτερη
μέρα έπρεπε να συνδεθούμε με τον ISS.
Περίγραψέ μας την ψυχολογία σου. Τι σε απασχολούσε την πρώτη μέρα;
Είμαι μεγάλος και δεν ήμουν ιδιαίτερα ενθουσιώδης. Το «zero g» είναι πολύ επικίνδυνο για
την υγεία. Αν είσαι ενθουσιώδης και κινείσαι γρήγορα, μπορεί να κάνεις κακό στον εαυτό
σου, να τραυματιστείς. Πάντα έλεγα στον εαυτό μου: «Πρόσεχε, περπάτα αργά, μη γυρίζεις
γρήγορα». Συνέχεια αυτά σκεφτόμουν...
Προβλήματα προσαρμογής υπήρχαν; Πόσο άλλαξες από την πρώτη μέχρι την τελευταία μέρα;
Μεγάλη η διαφορά από την πρώτη μέχρι την πέμπτη μέρα. Την πρώτη μέρα είχα πονοκέφαλο,
αλλά δεν πήρα χάπια. Mόνο δύο φορές, όμως, πέρασα δύσκολα: την πρώτη ήταν πέντε ώρες μετά
την εκτόξευση και τη δεύτερη, 14-15 ώρες μετά. Όταν ξυπνούσα από τον ύπνο, δεν
αισθανόμουν καλά, είχα ενοχλήσεις, αλλά στις 18 ώρες είχα προσαρμοστεί κατά 90-95%. Το
δύσκολο τις πρώτες τρεις, τέσσερις ώρες ήταν να καταλάβω πού βρισκόμουν.
Το φαγητό πώς ήταν;
Πολύ ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι αλλάζει η γεύση σου στο διάστημα. Πριν από την
απογείωση, δοκιμάσαμε πολλά φαγητά και φτιάξαμε οι ίδιοι τα μενού μας, διαφορετικό για
τον καθένα και για κάθε μέρα. Για παράδειγμα, το μεξικάνικο φαγητό, που μου αρέσει, δεν
μπορούσα να το φάω μερικές μέρες μετά. Για πρωινό, είχα μούσλι, ένα βερίκοκο και φιστίκια
και για μεσημεριανό γεύμα, κυρίως βοδινό. Νερό πίναμε περίπου 1,5-2 λίτρα τη μέρα, ενώ
άλλο μισό λίτρο παίρναμε με το φαγητό.
Τι ωράρια ακολουθούσατε στο διάστημα;
Τα ίδια όπως και στο έδαφος. Στον ISS, έχουμε ρολόγια με ώρα Aμερικής, Μόσχας και
Γκρίνουιτς. Κοιμόμαστε και δουλεύουμε με βάση την ώρα Γκρίνουιτς. Το πρωί ξεκινάμε στις
οκτώ, ακολουθούμε μια συγκεκριμένη διαδικασία, που περιλαμβάνει πλύσιμο προσώπου και
πρωινό, και στις εννέα πιάνουμε δουλειά. Μέσα στη μέρα, κάνουμε ιατρικές εξετάσεις και
σωματικές ασκήσεις και στη μία το μεσημέρι σταματάμε για φαγητό. Συνήθως μένουμε μέσα στο
διαστημικό λεωφορείο όλη μέρα, ενώ το βράδυ συναντιόμαστε στον ISS και οι εννέα, οι τρεις
του διαστημικού σταθμού και οι έξι της αποστολής. Στο ρωσικό τομέα, υπάρχει ένα μεγάλο
τραπέζι, όπου καθόμαστε όλοι μαζί. Πέφτουμε για ύπνο στις 11 και για μία ώρα ασχολούμαστε
με τις σημειώσεις της ημέρας.
Πώς κοιμάσαι σε μηδενική βαρύτητα;
Έχεις έναν υπνόσακο που ευθυγραμμίζει το σώμα. Κλείνεις το φερμουάρ και κοιμάσαι
οπουδήποτε, στο κενό. Δεν έχεις πρόβλημα, επειδή δεν ακουμπάει κάπου η πλάτη σου ? είναι
καλύτερα από το να είσαι δεμένος. Eίναι σημαντικό τα χέρια σου να βρίσκονται μέσα στον
υπνόσακο. ¶λλωστε, είναι καλύτερα από το να έχεις πολλά σχοινιά δεμένα. Στον ISS, στο
ρωσικό τομέα, κυβερνήτης και πιλότος κοιμούνται όρθιοι με κλίση 70 μοιρών, κάτι που δε
γίνεται στη Γη. Τη νύχτα, ένα μέλος του πληρώματος έχει ανοιχτή επικοινωνία με το κέντρο
ελέγχου, για λόγους ασφαλείας.
Πώς προσανατολίζεσαι στο χώρο από τη στιγμή που κινείσαι σε τρεις διαστάσεις χωρίς...
πάνω και κάτω;
Στο διαστημικό σταθμό, για να μην μπερδεύεσαι, υπάρχουν διαφορετικά χρώματα σε κάθε
πλευρά. Αυτό χρησιμεύει τις πρώτες τρεις, τέσσερις μέρες. Μετά, κανένα πρόβλημα.
Προσαρμόζεσαι. Την πρώτη μέρα πρέπει να καταλαβαίνεις πού βρίσκεσαι. Μετά, μιλάμε μεταξύ
μας, ακόμα και όταν ο άλλος είναι γυρισμένος ανάποδα.
Πώς ήταν οι σχέσεις ανάμεσα στα μέλη του πληρώματος;
Είναι σημαντικό να έχουμε πολύ καλή σχέση, γι? αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί.
Πρέπει να είσαι υπομονετικός. Εμείς δεν είχαμε κανένα πρόβλημα, περάσαμε πολύ καλά. Μετά
την πτήση, βρεθήκαμε όλοι μαζί στο Λονδίνο για δέκα μέρες. Ήλπιζα να τους καλέσει η
ελληνική κυβέρνηση όλους ?το πρότεινα κιόλας-, αλλά τίποτα...
Πώς αντιλαμβάνεσαι την επάνοδο του σκάφους στην ατμόσφαιρα;
Στην επιστροφή, το σκάφος πηγαίνει με την κοιλιά, για να επιβραδύνει. Τότε αρχίζεις να
καταλαβαίνεις για πρώτη φορά τη βαρύτητα, αισθάνεσαι τα χέρια σου να βαραίνουν και
νιώθεις κάποιους κραδασμούς. Εγώ καθόμουν στο κέντρο, όπου δεν έχει παράθυρα και δεν
μπορούσα να δω έξω.
Πίσω στη Γη, πώς αισθάνθηκες;
Η πρώτη ώρα μετά την προσγείωση είναι πολύ δύσκολη, δεδομένου ότι δεν μπορείς να
περπατήσεις, να γυρίσεις γρήγορα, γιατί έχεις πρόβλημα προσανατολισμού. Ζαλίζεσαι λίγο
και δεν είναι καλό να στέκεσαι όρθιος. Μετά τη μηδενική βαρύτητα, το 1g ήταν τρομερό για
εμάς. Όταν προσγειωθήκαμε, κρατούσα κάτι στα χέρια, το οποίο μου έπεσε πολύ γρήγορα.
Γυρίζω στο Σέλερς και του λέω: «Πιρς, το βλέπεις αυτό πώς γίνεται;» Ήταν περίεργο! Έπειτα
από τέσσερις ώρες, πάντως, δεν είχα κανένα πρόβλημα. Πήγα οδηγώντας στην παραλία με την
οικογένειά μου, κολύμπησα...
Τρεις μήνες μετά την αποστολή σας, ακολούθησε το ατύχημα του Columbia. Πώς αντιμετώπισες
το γεγονός;
Το πλήρωμα είχε εκπαιδευτεί μαζί μας και τους γνώριζα όλους καλά. Είχαν δύσκολη
εκπαίδευση και η απογείωσή τους αναβαλλόταν συνεχώς. Ήμουν στο σπίτι και είδα το ατύχημα
στο ρωσικό κανάλι 4. Ήταν άσχημη εποχή εκείνη. Σίγουρα, ήταν τρομερό γεγονός τόσο για
μένα όσο και για την οικογένειά μου, γιατί είχε παρακολουθήσει από κοντά την προσγείωσή
μου και το «έζησε».
Σε επηρέασε το γεγονός ώστε να σκεφτείς να μην ξαναπάς στο διάστημα;
Οδηγείς αυτοκίνητο, σωστά; Βλέπεις ένα ατύχημα, αλλά συνεχίζεις να οδηγείς. Έτσι είναι η
ζωή. Το διάστημα είναι μια επικίνδυνη «δουλειά». Το καταλαβαίνουμε όλοι αυτό, και εμείς
και όσοι δουλεύουν μαζί μας.
Η γυναίκα σου πώς αντιμετωπίζει το θέμα;
(Γελάει...) Ήταν πολύ σημαντική στιγμή αυτή για την οικογένειά μου. Πριν από χρόνια, στη
γυναίκα μου δεν άρεσε το επάγγελμά μου, το θεωρούσε κακό για μένα. Με καταλάβαινε, όμως,
και με βοηθούσε πολύ. Ήταν σημαντικό το ότι βρέθηκε στο Χιούστον και παρακολούθησε από
κοντά την απογείωση και την προσγείωση μαζί με τα παιδιά, όπως σημαντικό ήταν που τους
είδα μόλις επέστρεψα. Όμως, δε θα ήθελα να ξαναβρεθούν σ? αυτήν τη θέση. Μία φορά είναι
αρκετή. Καλύτερα να μείνουν σπίτι την επόμενη...
Εκπλήρωσες το όνειρό σου. Γιατί θέλεις να συνεχίσεις;
Πάντα σκέφτεσαι πώς είναι ένα φαγητό από πριν. Όταν το γεύεσαι, είναι ακόμα καλύτερο!
Ονειρεύτηκα πολλές φορές αυτή την πτήση, αλλά αυτό που έζησα ήταν ακόμα καλύτερο. Στην
πρώτη επικοινωνία που είχαμε με τις οικογένειές μας, όλοι ρωτούσαν τα κλασικά: «Tι κάνουν
τα παιδιά» κτλ. Η πρώτη μου κουβέντα στη γυναίκα μου ήταν: «Mπορώ να ξαναπάω στο
διάστημα;» Και εκείνη μου απάντησε αμέσως ναι. Όταν μετά από καιρό την ξαναρώτησα τι θα
σκεφτόταν αν συνέχιζα, μου απάντησε με ερώτηση: «Σκέφτεσαι να σταματήσεις;» «Θυμήσου το
βίντεο», της είπα... Δεν είναι μόνο η αρρώστια μου, είναι το επάγγελμά μου!
Από την αποστολή σου στο διάστημα, ποια στιγμή δε θα ξεχάσεις ποτέ;
Είναι δύο οι στιγμές: η πρώτη, όταν είδα τον πλανήτη μας από το διάστημα. Η δεύτερη, όταν
κάναμε docking με τον ISS και συναντηθήκαμε με τα μέλη της αποστολής No 5 που βρίσκονταν
τέσσερις μήνες στο διάστημα.
Αυτή την εποχή με τι ασχολείσαι;
Συνεχίζω την εκπαίδευσή μου. Ελπίζω τον επόμενο μήνα να ξαναπάω στο Χιούστον και να
συνεχίσω την εκπαίδευση ως μέλος πληρώματος σε μελλοντική πτήση, όταν επιστρέψει το
διαστημικό λεωφορείο. Δεν ξέρω πότε...
Μέχρι το τέλος του χρόνου, είπε ο Μπους, ο οποίος μίλησε και για διαστημικό λεωφορείο
δεύτερης γενιάς, για επιστροφή στη Σελήνη μέχρι το 2020 και επανδρωμένη πτήση στον ¶ρη
μέχρι το 2050. Πώς τα κρίνεις αυτά και τι να περιμένουμε από τη ρωσική πλευρά;
Πολύ σημαντικά είναι αυτά που είπε ο Μπους. Εντάξει, είναι κυρίως πολιτικό ?παρά
επιστημονικό? το θέμα, αλλά είναι μεγάλο πρόγραμμα και πολύ ενδιαφέρον για όλους εμάς.
Για το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα, αν με ρωτούσες πριν από πέντε χρόνια, θα σου έλεγα
ότι είναι χάλια. Τώρα, χάρη στον Πούτιν, το διάστημα θεωρείται και πάλι πολύ σημαντικό
για τις νέες γενιές, για την παραγωγή τεχνολογίας. Στο μέλλον, ίσως ξεκινήσουμε το δικό
μας πρόγραμμα για τη Σελήνη και τον ¶ρη...
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ
Ο Φίοντορ Γιουρτσίκιν γεννήθηκε στην Aτζαρία της Γεωργίας στις 3/1/1959. Οι γονείς του
είναι ελληνικής καταγωγής, αλλά γεννήθηκαν στην πρώην Σοβιετική Ένωση. Ο πατέρας του
Νικολάι, 72 ετών, ζει σήμερα μαζί με τη μητέρα και τον αδερφό του Φίοντορ στη Σίνδο
Θεσσαλονίκης. Το 1976 ο Φίοντορ τελειώνει το σχολείο στο Μπατούμι και στη συνέχεια
πηγαίνει στο Ινστιτούτο Αεροπορίας «Σεργκέι Ορντζονίκιτζε» της Μόσχας. Το 1983 παίρνει
πτυχίο Μηχανολόγου Μηχανικού με ειδικότητα στα διαστημικά οχήματα και προσλαμβάνεται από
τη Ρωσική Εταιρεία Διαστήματος Energia, στην οποία θα παραμείνει μέχρι το 1997. Όλα αυτά
τα χρόνια εργάζεται ως ελεγκτής στο Kέντρο Eλέγχου Διαστημικών Πτήσεων και γίνεται
αρχιμηχανικός στα διαστημικά προγράμματα Shuttle-MIR και NASA?MIR. Τo 1997 χρίζεται για
πρώτη φορά υποψήφιος κοσμοναύτης και από τον Ιανουάριο του ?98 έως το Δεκέμβριο του ?99
ολοκληρώνει την εκπαίδευσή του. Τον Ιανουάριο του 2000 ξεκινά η εκπαίδευσή του ως μέλος
πληρώματος στο Διαστημικό Σταθμό ISS. Τον Οκτώβριο του 2002 ο Γιουρτσίκιν συμμετέχει στην
αποστολή STS-112 Atlantis ?την 60ή του διαστημικού λεωφορείου και 15η στον ISS- μαζί με
τους Αμερικανούς αστροναύτες Τζέφρι ¶σμπι, Πάμελα Μελρόι, Ντέιβιντ Γουλφ, Σάντρα Μάγκνους
και Πιρς Σέλερς. Η αποστολή έχει κύριο στόχο τη μεταφορά του συνδετικού τμήματος
S1-Truss, βάρους 15 τόνων, για τη στήριξη του ψυκτικού μηχανισμού του Διεθνούς
Διαστημικού Σταθμού. Η αποστολή ολοκληρώνεται με απόλυτη επιτυχία στις 18/10 και ώρα
11:44 π.μ., έπειτα από 170 περιστροφές της Γης, συνολικής απόστασης 4,5 εκατομμυρίων
μιλίων και διάρκειας δέκα ημερών, 19 ωρών και 58 λεπτών. Ο Γιουρτσίκιν είναι ο Νο 98
κοσμοναύτης από τη Ρωσία και ο Νο 423 ?από τους 432 συνολικά- στον κόσμο. Είναι
παντρεμένος με τη Λαρίσα και έχουν μαζί δύο κόρες, την Ντάρια και τη Λένα, δέκα και
δυόμισι ετών, αντίστοιχα. Στον ελεύθερο χρόνο του συλλέγει διαστημικά σήματα και διαβάζει
βιβλία αεροδιαστημικής και επιστημονικής φαντασίας.