Shell Eco-Marathon 2004
Με το βλέμμα στο μέλλον!
Αυτονομία 3.410 χλμ. με μόλις ένα λίτρο αμόλυβδης βενζίνης; Ακούγεται απίστευτο, αλλά
αποτελεί την επίδοση του νικητή του Μαραθωνίου Οικονομίας της Shell για το 2004.
Κείμενο: Πέτρος Γλαντζής
Φωτογραφίες: Shell, Π. Γλαντζής
«Η KAΛYΨH όσο το δυνατόν μεγαλύτερης απόστασης με την ελάχιστη ποσότητα καυσίμου». Αυτή
είναι η βασική ιδέα πίσω από το Μαραθώνιο Οικονομίας της Shell, ένα θεσμό που μετράει ήδη
δύο δεκαετίες ζωής. Με τις μεταφορικές ανάγκες παγκοσμίως να αυξάνονται συνεχώς
επιβαρύνοντας το περιβάλλον και τα αποθέματα πετρελαίου να λιγοστεύουν, η αποδοτικότερη
διαχείριση της ενέργειας και η εξέλιξη καθαρότερων τεχνολογιών κίνησης αποτελούν μια
ορατή πλέον τεχνολογική πρόκληση.
Ο Μαραθώνιος Οικονομίας της Shell δίνει την ευκαιρία σε εκπαιδευτικά ιδρύματα από όλο τον
κόσμο να αντιμετωπίσουν την πρόκληση αυτή, σχεδιάζοντας και κατασκευάζοντας οχήματα
ελάχιστης κατανάλωσης, φιλικά προς το περιβάλλον. Μια τέτοια διοργάνωση, πέρα από τη
δυνατότητα που δίνει στους νέους ανθρώπους να αξιοποιήσουν τις γνώσεις και τις ικανότητές
τους συμμετέχοντας σε ένα σύνθετο έργο, αναμφισβήτητα καλλιεργεί και το πνεύμα της
περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.
Η διοργάνωση του 2004
Η πίστα του Νογκαρό στη νοτιοδυτική Γαλλία φιλοξένησε τον 20ό Μαραθώνιο Οικονομίας της
Shell, που διεξήχθη το σαββατοκύριακο 15-16 Μαΐου. ¶ψογη οργανωτικά, με ρεκόρ συμμετοχών
(218 ομάδες από 19 χώρες) και ιδανικές καιρικές συνθήκες, η φετινή διοργάνωση στέφθηκε
από απόλυτη επιτυχία.
Να σημειώσουμε ότι τα δύο τελευταία χρόνια οι κανονισμοί επέβαλλαν αύξηση της μέσης
ταχύτητας των οχημάτων, από τα 25 στα 30 χλμ./ώρα, ενώ θεσπίστηκε η κατηγορία Urban
Concept, η οποία ήρθε να προστεθεί σε αυτή των γνωστών αεροδυναμικών πρωτοτύπων. Σκοπός
της δημιουργίας αυτής της κατηγορίας είναι να συγκεντρωθούν οχήματα που βρίσκονται πολύ
κοντά, σε σχεδίαση και λειτουργικότητα, στα μικρά αυτοκίνητα πόλης. Η ενδιαφέρουσα αυτή
κατηγορία, που ξεκίνησε δειλά πέρσι, στη φετινή διοργάνωση συγκέντρωσε πολλές συμμετοχές,
αγγίζοντας τις είκοσι δύο.
Πέρα από τις δύο βασικές κατηγορίες, των πρωτοτύπων και την Urban Concept, τα οχήματα των
συμμετεχόντων υποδιαιρούνται περαιτέρω σε κλάσεις, σύμφωνα με τον τύπο καυσίμου που
χρησιμοποιούν. Το τελευταίο μπορεί να είναι βενζίνη, πετρέλαιο, γκάζι ή κάποια
εναλλακτική πηγή ενέργειας. Η κλάση των εναλλακτικών πηγών παρουσιάζει αυξημένο
ενδιαφέρον, καθώς περιλαμβάνει τα οχήματα που κινούνται με ηλιακή ενέργεια, κυψέλες
καυσίμου, υδρογόνο, καθώς και εκείνα που χρησιμοποιούν βιοκαύσιμα (οργανικές ενώσεις).
Les Grecs!
Η φετινή διοργάνωση του Μαραθωνίου Οικονομίας της Shell παρουσίαζε ιδιαίτερο ενδιαφέρον
για τη χώρα μας, αφού στον πίνακα συμμετοχών για πρώτη φορά φιγουράριζε ένα ελληνικό
σχολείο. Μια ομάδα καθηγητών και μαθητών του 2ου Τ.Ε.Ε και 2ου Σ.Ε.Κ. του Αιγάλεω
εργάστηκε σκληρά τους προηγούμενους μήνες και, ξεπερνώντας τις δυσκολίες που συνδέονται
με ένα τέτοιο εγχείρημα, κατάφερε να βρεθεί στο Νογκαρό και να τερματίσει,
πραγματοποιώντας μια καθ? όλα αξιοπρεπή εμφάνιση. Η επίδοση του «Δρομέα», όπως ονομαζόταν
το ελληνικό όχημα, αποκτά μεγαλύτερη σημασία, αν αναλογιστούμε ότι την ίδια στιγμή ομάδες
με σαφώς μεγαλύτερη εμπειρία στο διαγωνισμό εγκατέλειπαν τον αγώνα λόγω μηχανικών
προβλημάτων. Σύμφωνα με τον καθηγητή κ. Γεώργιο Κύρου, επικεφαλής της ελληνικής
συμμετοχής, η ομάδα αποκόμισε πολύτιμες εμπειρίες από την πρώτη συμμετοχή της στο
Μαραθώνιο Οικονομίας της Shell, ενώ σκοπεύει να επαναλάβει το εγχείρημα τον επόμενο
χρόνο.
Στην πίστα
Στο αγωνιστικό σκέλος του Μαραθωνίου Οικονομίας της Shell, νικητής στη γενική κατάταξη
αναδείχθηκε το λογικό φαβορί, το λύκειο La Joliverie της Nantes, του οποίου το πρωτότυπο
«Microjoule» κάλυψε 3.410 χλμ. με ένα λίτρο βενζίνης και μέση ταχύτητα 30 χλμ./ώρα,
θέτοντας νέο ρεκόρ για το διαγωνισμό. Ρεκόρ στην κλάση LPG σημείωσε το όχημα του Λυκείου
Marcel Callo, τερματίζοντας στην πέμπτη θέση της γενικής κατάταξης, ενώ το δεύτερο
αυτοκίνητο της ομάδας κατέκτησε τη νίκη στην κλάση ντίζελ, τερματίζοντας δέκατο έβδομο
στο σύνολο. Πρώτο στην κλάση εναλλακτικών πηγών ενέργειας και ένατο στη γενική ήρθε το
εντυπωσιακό «P@C CAR», ένα όχημα που σχεδίασαν από κοινού δύο ελβετικά πανεπιστήμια και
χρησιμοποιούσε υδρογόνο ως καύσιμο. Στην κατηγορία Urban Concept, τη νίκη κατέκτησε το
βενζινοκίνητο όχημα του Λυκείου Louis Delage, τερματίζοντας στην 115η θέση της γενικής
κατάταξης. Η ελληνική συμμετοχή, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε με τα ελαστικά και
το σύστημα διεύθυνσης του «Δρομέα», κατάφερε να ολοκλήρωσει τον αγώνα, τερματίζοντας στην
131η θέση της γενικής κατάταξης.
Επίλογος
Ο 20ός Μαραθώνιος Οικονομίας της Shell χαρακτηρίστηκε από ρεκόρ συμμετοχών και επιδόσεων,
υψηλό επίπεδο συναγωνισμού, αλλά και πληθώρα εξελιγμένων τεχνολογικά οχημάτων φιλικών
προς το περιβάλλον. Σε ειδικότερο επίπεδο, σημειώνουμε την αξιοπρεπή ελληνική παρουσία
στο Νογκαρό, με την ελπίδα στις επόμενες διοργανώσεις οι ελληνικές ομάδες να είναι
περισσότερες και βέβαια να τύχουν της υποστήριξης που δικαιούνται, τόσο από κρατικούς όσο
και από ιδιωτικούς φορείς._ Π. Γ.
ΑΠΟ ΤΕΧΝΙΚΗ ΣΚΟΠΙΑ
Το χαμηλό βάρος, ο περιορισμός της αεροδυναμικής αντίστασης, αλλά και της αντίστασης
κύλισης του οχήματος αποτελούν τους κύριους στόχους κατά το σχεδιασμό ενός οχήματος που
πρόκειται να συμμετάσχει στο Μαραθώνιο Οικονομίας της Shell. Ειδικότερα, στις κορυφαίες
συμμετοχές της κατηγορίας των πρωτοτύπων, συναντάμε πλαίσιο, αλλά και αεροδυναμικό
κάλυμμα (με συντελεστή οπισθέλκουσας που κυμαίνεται στο 0,12) κατασκευασμένα εξολοκλήρου
από ανθρακονήματα, ενώ τα μεταλλικά μηχανικά μέρη κατασκευάζονται από τιτάνιο ή
αλουμίνιο. H εκτεταμένη χρήση εξωτικών υλικών, σε συνδυασμό με την έξυπνη σχεδίαση, έχει
ως αποτέλεσμα ιδιαίτερα χαμηλό βάρος, που σε ένα πλήρως λειτουργικό πρωτότυπο μόλις
υπερβαίνει τα 20 κιλά!
Η πλειονότητα των πρωτοτύπων διαθέτει τρεις τροχούς έναντι τεσσάρων, για λόγους
περιορισμού των αντιστάσεων κύλισης, αλλά και του βάρους. Τα ελαστικά που
χρησιμοποιούνται παρέχονται από τη Michelin και είναι ειδικά σχεδιασμένα για τις
απαιτήσεις του διαγωνισμού. Οι συμμετοχές που διεκδικούν τη νίκη στη γενική διαθέτουν
συνήθως τετράχρονους βενζινοκινητήρες, κυβισμού περίπου 30 κ.εκ. και απόδοσης 0,5 ίππων,
οι οποίοι είναι ειδικά σχεδιασμένοι για το Μαραθώνιο Οικονομίας της Shell και διαθέτουν
ηλεκτρονική διαχείριση, με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία. Η μετάδοση της
κίνησης γίνεται στον πίσω τροχό, μέσω φυγοκεντρικού συμπλέκτη και αλυσίδας, με μόνο μία
σχέση μετάδοσης. Να σημειώσουμε ότι, στο όχημα των νικητών, η κίνηση μεταδιδόταν στον
τροχό μέσω πλαστικών γραναζιών με αντιτριβική επίστρωση από τεφλόν.
Shell Eco-marathon 2004
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Θέση Νο Συμμετοχή Κατ./Κλάση Επίδοση (χλμ./λίτρο)
1 44 Lyc?e La Joliverie P/ESS 3.410
2 2 Univ. Paul Sabatier P/ESS 3.012
3 4 IUT GMP Nancy Brabois P/ESS 2.815
4 3 Lut?ce P/ESS 2.810
5 31 Team Callo P/GPL 2.314
6 6 Tampere University of Technology P/ESS 2.248
7 144 Les Vieux de la Jol' P/ESS 2.125
8 9 ESTACA P/ESS 2.000
9 263 ETH Z?rich P/ALT 1.956
10 94 ESSTIN P/ALT 1.929
?
17 10 Lyc?e Marcel Callo P/DIE 1.554
?
115 152 Lyc?e Louis Delage U/ESS 271
?
131 236 2ο Τ.Ε.Ε. & 2ο Σ.Ε.Κ. Αιγάλεω P/ESS 131
( Eπεξήγηση συμβόλων:
P: πρωτότυπα U: Urban Concept ESS: βενζίνη GPL: γκάζι ALT: εναλλακτικές πηγές ενέργειας
DIE: πετρέλαιο)
Μια εμπειρία μοναδική!
Λίγες σκέψεις, κάποιες στιγμές, από έναν... πρωτάρη!
Η συμμετοχή μας στο Μαραθώνιο Οικονομίας της Shell ήταν μια εμπειρία που θα χαρακτήριζα
μοναδική. Αν και έχω τα... χρονάκια μου, ένιωσα για τρεις μέρες παιδί, όντας μαζί με
παιδιά, και ας είναι μεγάλη η ευθύνη της ομάδας.
Νογκαρό, Παρασκευή πρωί, ώρα 11:00
― Περάσαμε τον τεχνικό έλεγχο;
― Όχι, υπάρχει πρόβλημα με τα φρένα.
Προβληματισμός αρχικά, στη συνέχεια τρέξιμο, δουλειά και προσαρμογή νέου συστήματος
φρένων.
Ώρα 17:00
― Θα προλάβουμε τον τεχνικό έλεγχο; Κλείνει στις 18:00...
― Κοντεύουμε...
Ώρα 17:45...
Περάσαμε τον τεχνικό έλεγχο και πήραμε την έγκριση για τη συμμετοχή! Αλλαγή
συναισθημάτων... Το άγχος διαδέχεται η συγκίνηση. Ο πρώτος μας στόχος έχει επιτευχθεί!
«Από εδώ και πέρα, ό,τι κάνουμε είναι κέρδος για εμάς...»
Κέρδος σε εμπειρία, τεχνογνωσία, αλλά και σε ιδέες για την οργάνωση και τη λειτουργία της
ομάδας.
Ξεπερνώντας τις όποιες τεχνικές δυσκολίες, στο τέλος του αγωνιστικού διημέρου, υπερήφανοι
είδαμε το «Δρομέα» να περνά τη γραμμή του τερματισμού. Έτσι, καταγράφηκε η παρουσία της
πρώτης ελληνικής ομάδας που συμμετείχε στο Μαραθώνιο Οικονομίας της Shell τo 2004.
Ραντεβού στο Νογκαρό το Μάιο του 2005.
Σταύρος Λεγάκης
(Ο κ. Λεγάκης είναι καθηγητής του 2ου Τ.Ε.Ε. Αιγάλεω και μέλος της ομάδας «Δρομέας».)