Γιάννης Ευσταθιάδης
Ο Μπούφος και το κοράκι«... ο Μπούφος, με την πάροδο των ετών, μετατρέπεται σ’ ένα κατάμαυρο κοράκι που πετά στα ερείπια, κατοπτεύοντας τα πτώματα των αναρχοκομμουνιστών...»
Στα 1987, ο Νίκος Δήμου έγραψε -υπό μορφήν σχολικής εκθέσεως- ένα χρονογράφημα υποδειγματικό για τους αμφίσημους συμβολισμούς και το υποδόριο χιούμορ του. Είχε τον τίτλο «Ο Μπούφος» και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, καθώς οι αναφορές παρέπεμπαν, εμμέσως πλην σαφώς, στον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Ανθολογώ ορισμένα αποσπάσματα από το «ιστορικό» πια αυτό κείμενο:
Σήμερα θα γράψω για τον Μπούφο.
Ο Μπούφος είναι ένα πουλί άχαρο και χαζό. Τα μάτια του είναι μεγάλα σαν να φοράει παχιά γυαλιά (με φακούς που μοιάζουν πάτοι μπουκαλιών). [...] Ο Μπούφος έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του. Γι’ αυτό είναι πάντα επίσημος, σοβαρός και βαρύγδουπος. Πιστεύει πως είναι σπουδαίος. (Επειδή κάποια μέρα τού έπεσε «του μπούφ’ το π’λί», νομίζει πως το ’πιασε μόνος του...). Όπως είπε ο δάσκαλος, το εμβριθές και βαθυστόχαστο ύφος τονίζει περισσότερο τη βλακεία του. Να γιατί η λέξη μπούφος τώρα σημαίνει κουτός.
Ο Μπούφος είναι περήφανος για την καταγωγή του. Θεωρεί ότι είναι απόγονος των «από τριών χιλιάδων ετών μπούφων» - και μεγαλοπιάνεται σαν μπατζανάκης της κουκουβάγιας. Έτσι του κόλλησε και το δασκαλίκι - όπου πάει, δίνει συμβουλές.
Ο Μπούφος είναι άσκημος. Η μύτη του είναι γρυπή, σαν ράμφος, το στόμα του χωρίς χείλια, τα μάτια του ανέκφραστα, η φωνή του οξεία, μονότονη και διαπεραστική. […] Εγώ Μπούφο δεν έχω δει ποτέ μου - παρά μόνο στην τηλεόραση. Ο μπαμπάς μου, όταν τον βλέπει στο γυαλί, με γουρλωμένα μάτια, κλείνει αμέσως την τηλεόραση.
Αυτά ήξερα για τον Μπούφο. Την άλλη φορά θα γράψω για άλλο ζώο.
Θα αναρωτηθεί κανείς γιατί επέλεξα σήμερα ένα κείμενο εφήμερο (κατά τον Δήμου, «η αιωνιότητα είναι άλλων το χωράφι») που, ως χρονογράφημα, λησμονείται όσο και το πρόσωπο στο οποίο αναφερόταν.
Μα, για να συμπληρώσω, με τις ελάχιστες ζωολογικές μου γνώσεις, το κενό στο πόνημα του συγγραφέα.
Σύμφωνα, λοιπόν, με νεότερες θεωρίες, ο Μπούφος, με την πάροδο των ετών, μετασχηματίζεται. Η μύτη του γίνεται ένα ισχυρό ράμφος, το βλέμμα του απλανές και οξύ και το φτέρωμά του αποκτά τεφρό χρώμα.
Μετατρέπεται σ’ ένα κατάμαυρο κοράκι που πετά στα ερείπια, κατοπτεύοντας τα πτώματα των αναρχοκομμουνιστών, καθώς αναθρώσκουν ακόμα οι καπνοί από τις μάχες του συμμοριτοπολέμου κάτω από τη μελαγχολική ματιά της Ιστορίας._ Γ. E.